ΠΜΣ Δίκαιο της ΕΕ Οικονομική και Νομισματική Ένωση Μανώλης Περάκης ΠΜΣ Δίκαιο της ΕΕ Οικονομική και Νομισματική Ένωση Μανώλης Περάκης Συνθήκη για τη Σταθερότητα, το Συντονισμό και τη Διακυβέρνηση στην Ο.Ν.Ε.

Παρουσίαση του Δημοσιονομικού Συμφώνου Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Herman Van Rompuy: «Η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στο μέλλον της ευρωζώνης θα οδηγήσει σε οικονομική ανάπτυξη και απασχόληση. Αυτός είναι ο απώτερος στόχος μας. Οι στόχοι για τα ελλείμματα και τα χρέη αποτελούν ενδιάμεσες επιδιώξεις, όχι αυτοσκοπό. Η ανάγκη μόνιμων μηχανισμών προς αντιμετώπιση αντίστοιχων μελλοντικών δημοσιονομικών ατασθαλιών καθιστά επιτακτική τη σύγκλιση των κρατών-μελών προς μία κατεύθυνση προσαρμογής που θα επιτρέπει τη βιωσιμότητα της ευρωζώνης στο σύνολό της».

Παρουσίαση του Δημοσιονομικού Συμφώνου Στις 2 Μαρτίου 2012, όλα τα κράτη-μέλη της Ένωσης πλην του ΗΒ και της Τσεχίας συνέρχονται στις Βρυξέλλες για να υπογράψουν τη «Συνθήκη για τη Σταθερότητα, το Συντονισμό και τη Διακυβέρνηση στην Ο.Ν.Ε.». Η Συνθήκη άρχισε να ισχύει δεσμευτικά για τα συμβαλλόμενα μέρη από την 1η Ιανουαρίου 2013. Η Ελλάδα την κύρωσε με το Ν.4063/2012 (ΦΕΚ 71 A'/30.03.2012).

Βασικές αρχές του Δημοσιονομικού Συμφώνου Η Συνθήκη περιλαμβάνει διατάξεις για την ενίσχυση της δημοσιονομικής πειθαρχίας, το συντονισμό των οικονομικών πολιτικών των κρατών μελών και τη βελτίωση στη διακυβέρνηση της Ευρωζώνης. Καινοτομίες: Ενσωμάτωση εντός ενός έτους του «χρυσού κανόνα» στις εθνικές έννομες τάξεις, κατά προτίμηση με συνταγματική διάταξη (άρθρο 3).

Βασικές αρχές του Δημοσιονομικού Συμφώνου Αρμοδιότητα ΔΕΕ για εποπτεία (άρθρο 8). Θέσπιση από τα κράτη «αυτομάτου μηχανισμού διόρθωσης» των αποκλίσεων, σε περίπτωση που παρατηρούνται σημαντικές αποκλίσεις από τον μεσοπρόθεσμο στόχο ή την πορεία προσαρμογής σε αυτόν (άρθρο 1 εδ. ε΄).

Βασικές αρχές του Δημοσιονομικού Συμφώνου Άρθρο 16 «Εντός πέντε ετών, κατ’ ανώτατο όριο, από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσας συνθήκης, βάσει εκτίμησης της κτηθείσας κατά την εφαρμογή της εμπειρίας, λαμβάνονται τα αναγκαία μέτρα, σύμφωνα και με τη ΣΕΕ και τη ΣΛΕΕ, με στόχο την ενσωμάτωση των ουσιαστικών διατάξεων της παρούσας συνθήκης στο νομικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκή Ένωσης».

Σχέση με τον ΕΜΣ Ομοιότητα: Ρόλος Επιτροπής στο monitoring. Διαφορές: Διεθνής συμφωνία / διεθνής οργανισμός Ο ΕΜΣ αφορά εξαιρετικές περιπτώσεις και καταστάσεις ανάγκης, ενώ το Σύμφωνο αφορά μόνιμους μηχανισμούς και αρχές.

Το Δημοσιονομικό Σύμφωνο ως διεθνής συμφωνία Τα κράτη-μέλη έχουν προχωρήσει στο παρελθόν αρκετές φορές στη σύναψη διεθνών συνθηκών μεταξύ τους (Schengen, ΕΤΧΣ, ΕΜΣ). Οι συναπτόμενες μεταξύ των κρατών μελών συνθήκες δεν πρέπει: α) να παραβιάζουν τις θεμελιώδεις αρχές του ενωσιακού δικαίου, θέτοντας εν αμφιβολία την αρχή της υπεροχής (4§3 ΣΕΕ), β) να αφορούν τομέα αποκλειστικής αρμοδιότητας (3 ΣΛΕΕ), γ) να αφορούν τομέα συντρέχουσας αρμοδιότητας όπου η ΕΕ έχει νομοθετήσει (2§2 ΣΛΕΕ).

Το Δημοσιονομικό Σύμφωνο ως διεθνής συμφωνία β+γ) Η πολυμερής εποπτεία και η δημοσιονομική πειθαρχία αφορούν συντονιστική αρμοδιότητα (5 § 1 ΣΛΕΕ) και παρακρατηθείσες αρμοδιότητες (5 ΣΕΕ). Ερμηνευτικός κανόνας σύμφωνης ερμηνείας α) Προοίμιο και άρθρο 2: Αναγνώριση αρχής υπεροχής Σεβασμός αρμοδιοτήτων της Ε.Ε.

Το Δημοσιονομικό Σύμφωνο ως διεθνής συμφωνία Απονομή αρμοδιοτήτων σε ενωσιακά θεσμικά όργανα ΔΕΚ C-181/1991 και C-248/1991: Τα ΚΜ δεν εμποδίζονται. Pringle (ΔΕΕ C-370/12): Μόνο σε τομείς που δεν υπάγονται στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Ένωσης, και υπό τον όρο τα καθήκοντα αυτά να μην αλλοιώνουν τις αρμοδιότητες που ανατίθενται στα εν λόγω θεσμικά όργανα από τις Συνθήκες. Στον ΕΜΣ: πρώτον δεν αφορούν τομέα αποκλειστικής αρμοδιότητας της Ένωσης, δεύτερον δεν περιλαμβάνουν εξουσία λήψης δεσμευτικών αποφάσεων, και τρίτον δεν αλλοιώνουν τις αρμοδιότητες που ανατίθενται στα όργανα αυτά από τις Συνθήκες (εξυπηρετούν τους σκοπούς τους).

Το περιεχόμενο του Δημοσιονομικού Συμφώνου Άρθρα 3-8: «Δημοσιονομικό Σύμφωνο» Άρθρο 3: «Χρυσός Κανόνας» -> η δημοσιονομική θέση της γενικής κυβέρνησης πρέπει να είναι ισοσκελισμένη ή πλεονασματική. Το επιτρεπόμενο έλλειμμα: από 3% επί ΑΕΠ σε 0,5% επί ΑΕΠ. Σε εξαιρετικές περιστάσεις (απρόβλεπτο γεγονός ή περίοδος κρίσης) επιτρέπεται απόκλιση. Επιτρέπεται έως 1% έλλειμμα επί του ΑΕΠ, εάν το δημόσιο χρέος είναι σημαντικά κατώτερο του 60% επί ΑΕΠ.

Το περιεχόμενο του Δημοσιονομικού Συμφώνου Άρθρο 7: Τα ΚΜ του Ευρώ αναλαμβάνουν την υποχρέωση να στηρίζουν τις προτάσεις της Επιτροπής στη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος (126 ΣΛΕΕ). Άρθρο 8: Εισαγωγή του δικαστικού ελέγχου συμμόρφωσης των κρατών προς το «Χρυσό Κανόνα» και τον «αυτόματο μηχανισμό διόρθωσης» από το ΔΕΕ (273 ΣΛΕΕ). Η Επιτροπή υποβάλλει εκθέσεις στα συμβαλλόμενα κράτη ως προς την πορεία συμμόρφωσής τους με το Δημοσιονομικό Σύμφωνο.

Το περιεχόμενο του Δημοσιονομικού Συμφώνου Σε περίπτωση που η Επιτροπή ή ένα κράτος συμπεράνει ότι ένα άλλο κράτος έχει παραλείψει να συμμορφωθεί προς τις υποχρεώσεις του, τότε το πρώτο κράτος (όχι η Επιτροπή) προσφεύγει στο ΔΕΕ. Η απόφαση του ΔΕΕ είναι αναγνωριστική της παράβασης και δεσμευτική (όπως 259 και 260 § 1 ΣΛΕΕ). Εάν το κράτος δεν συμμορφωθεί, μπορεί να ακολουθήσει νέα προσφυγή, αυτή τη φορά με αίτημα την επιβολή προστίμου στο κράτος έως 0,1% ΑΕΠ (όπως 260 § 2 ΣΛΕΕ). Τα χρήματα πηγαίνουν στον ΕΜΣ ή στον προϋπολογισμό της Ε.Ε.