ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΡΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ Π.Τ.Ν. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΩΝ ΕΝΝΟΙΩΝ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΛΑΚΙΤΣΗ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΡΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ

Προσωπική Δημόσια ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ ΕΙΔΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ (Γνωστική Ψυχολογία) Διαδικαστική Γνώση (Procedural Knowledge) Δηλωτική Γνώση (Declarative Knowledge) Προτασιακή Γνώση (Propositional Knowledge) ΕΙΔΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ (Εποικοδόμηση) Προσωπική Δημόσια ΠΤΝ - ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ των εννοιών των ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 29/12/2018

ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ Γνωστική Ψυχολογία Διαδικαστική Γνώση (Procedural Knowledge) Γνωστική Ψυχολογία Δηλωτική ή Προτασιακή Γνώση (Declarative or Propositional Knowledge) Δεν υπάρχει ένα ξεκάθαρο «σώμα» γνώσης. Υπάρχουν: Η επιστήμη των επιστημόνων Η επιστήμη του αναλυτικού προγράμματος Η επιστήμη των διδασκόντων Η επιστήμη των μαθητών Η επιστήμη των σπουδαστών ΠΤΝ - ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ των εννοιών των ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 29/12/2018

ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ Η γνώση αποτελεί ανθρώπινο κατασκεύασμα Δεν λαμβάνεται παθητικά, αλλά χτίζεται ενεργητικά από το υποκείμενο Η γνώση διακρίνεται σε προσωπική και δημόσια (κατασκευασμένη από μια κοινότητα επιστημόνων) Η πραγματικότητα είναι αντικειμενική, η γνώση όμως όχι. Έλεγχος της γνώσης είναι το πείραμα και γενικά η εμπειρία Ο μόνος έλεγχος για την ισχύ της γνώσης είναι ο βαθμός εναρμόνισής της με την εμπειρία ΠΤΝ - ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ των εννοιών των ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 29/12/2018

Η ΣΚΕΨΗ Οι φιλόσοφοι της αρχαιότητας θεωρούσαν τον εγκέφαλο ως την έδρα του «συλλογίζεσθαι» Οι Γνωστικοί Ψυχολόγοι ασχολούνται με το «σκέπτεσθαι», που περιλαμβάνει το «συλλογίζεσθαι» και την αναπαραγωγή ιδεών. Μέσα από τη σκέψη ο άνθρωπος δίνει νόημα στη ζωή Η σκέψη λειτουργεί σε ένα κοινωνικό πλαίσιο αλλά επηρεάζεται κι από το πολιτισμικό πλαίσιο κι από το περιβάλλον Το «σκέπτεσθαι» είναι σήμερα αντικείμενο της νευροχειρουργικής. Η σκέψη έχει συνιστώσες ψυχολογικές, φιλοσοφικές, βιολογικές και κοινωνικές Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει συμφωνία ή εξήγηση για τις γνωστικές διαδικασίες που καθορίζουν τον τρόπο σκέψης του παιδιού. ΠΤΝ - ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ των εννοιών των ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 29/12/2018

Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΣΚΕΠΤΕΤΑΙ ΜΕ ΕΝΝΟΙΕΣ (Α. Einstein: Autobiografical Notes) Όταν με την πρόσληψη των αισθητηριακών εντυπώσεων δημιουργούνται στη μνήμη εικόνες, αυτές δεν αποτελούν σκέψη. Ούτε οι ακολουθίες (sequences) εικόνων αποτελούν σκέψη Αν μια συγκεκριμένη εικόνα εμφανίζεται σε πολλές ακολουθίες, ως οργανωτικό – ενωτικό στοιχείο γίνεται εργαλείο, μια «έννοια». Η σκέψη είναι το παίξιμο με τις έννοιες . Η σκέψη προχωρεί ασυνείδητα ως ένα βαθμό. Το σύστημα των εννοιών που μαζί με τους κανόνες σύνταξης αποτελούν τη δομή των εννοιολογικών συστημάτων είναι δημιούργημα του ανθρώπου ΠΤΝ - ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ των εννοιών των ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 29/12/2018

Η ΣΚΕΨΗ ΑΤΟΜΟ ΟΜΑΔΑ Η σκέψη ως δραστηριότητα είναι προσωπική αλλά δεν γίνεται στην απομόνωση ΠΤΝ - ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ των εννοιών των ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 29/12/2018

Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ Πότε λέμε ότι κάποιος έχει δημιουργική σκέψη; Τι έργα πρέπει να παρουσιάσει; Η δημιουργική σκέψη έχει μέσα της το στοιχείο της έμπνευσης και οδηγείται από το ένστικτο και τη φαντασία. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ: Ψυχολογική ασφάλεια Ψυχολογική ελευθερία ΠΤΝ - ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ των εννοιών των ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 29/12/2018

ΠΑΡΑΝΟΗΣΕΙΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ (FISHER,1990) Η δημιουργικότητα δε συνδέεται με την κριτική σκέψη Η δημιουργικότητα βρίσκεται σε μερικά γνωστικά αντικείμενα και όχι σε άλλα (π.χ. τέχνη, μουσική, ποίηση) Η δημιουργικότητα σημαίνει «κάνε αυτό που εσύ νομίζεις» Η δημιουργικότητα απαιτεί ένα υψηλό δείκτη νοημοσύνης. Δημιουργικότητα σημαίνει παραγωγή ιδεών, επίλυση προβλημάτων, τρόπο σκέψης και τελικά διαδικασία ανάπτυξης στάσεων. ΠΤΝ - ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ των εννοιών των ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 29/12/2018

Κατά τον Ennis (1962) υπάρχουν δώδεκα δεξιότητες της κριτικής σκέψης. ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ Κατά τον Bloom η κριτική σκέψη είναι η υψηλότερη από τις κριτικές δεξιότητες (γνώση, κατανόηση, εφαρμογή, ανάλυση, σύνθεση, αξιολόγηση ή κριτική σκέψη) Κατά τον Ennis (1962) υπάρχουν δώδεκα δεξιότητες της κριτικής σκέψης. Κάποιος τις κατέχει όταν είναι ικανός : Να συλλαμβάνει τη σημασία μιας δήλωσης Να κρίνει αν κάποιες δηλώσεις αλληλοσυγκρούονται Να κρίνει αν ένα συμπέρασμα έπεται Να κρίνει αν μια δήλωση είναι ιδιαίτερα εξειδικευμένη Να κρίνει αν μια δήλωση στηρίζεται σε κάποια αρχή Να κρίνει αν μια δήλωση είναι ακριβής ΠΤΝ - ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ των εννοιών των ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 29/12/2018

ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ Να κρίνει ένα επαγωγικό συμπέρασμα Να εντοπίζει το πρόβλημα Να διακρίνει κάτι υποθετικό από κάποιο πραγματικό Να κρίνει αν ένας ορισμός είναι σωστός Να κρίνει αν μια δήλωση κάποιου προϊσταμένου είναι αποδεκτή Να κρίνει αν υπάρχει καθαρότητα σε μια σκέψη «ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ»: αναγκαιότητα στο σχολείο Εμπιστοσύνη στην αυτοκριτική μας δυναμώνει την αυτοπεποίθηση. ΠΤΝ - ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ των εννοιών των ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 29/12/2018

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ – ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ Τι είναι η Δημιουργική σκέψη; Παραγωγή ιδεών Επίλυση προβλημάτων Έχει το στοιχείο της έμπνευσης Οδηγείται από το ένστικτο και τη φαντασία Προϋποθέσεις: Ψυχολογική ασφάλεια Ψυχολογική ελευθερία Τι δεν είναι: Κριτική σκέψη Συνυφασμένη μόνο με ορισμένα γνωστικά αντικείμενα Κάτι που απαιτεί υψηλό δείκτη νοημοσύνης Τι είναι η Κριτική σκέψη; Συνώνυμη με την αξιολόγηση (Bloom) Κρίνει αν κάποιες δηλώσεις αλληλοσυγκρούονται Κρίνει συμπεράσματα Κρίνει αν μια δήλωση είναι εξειδικευμένη Κρίνει αν μια δήλωση στηρίζεται σε κανόνες Εντοπίζει το πρόβλημα Διακρίνει σε υποθετικό ή πραγματικό Χαρακτηρίζει μια σκέψη με βάση τη σαφήνειά της ΠΤΝ - ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ των εννοιών των ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 29/12/2018