Μουσειοπαιδαγωγική Εισαγωγή
Εμπειρία 1 Θυμηθείτε μια επίσκεψη σε μουσείο ή αρχαιολογικό χώρο με το σχολείο σας και απαντήστε στα ακόλουθα ερωτήματα: Ποιο στόχο είχε; Τι κάνατε; Πώς αισθανθήκατε; Τι μάθατε;
Ερωτήματα Ήταν θετική ή αρνητική εμπειρία; Τι την έκανε θετική ή αρνητική;
Ερωτήματα Πώς γεννήθηκε η ανάγκη για τα μουσεία;
Η ιδέα του μουσείου ξεκίνησε από Την ανάγκη των ανθρώπων να συγκεντρώσουν και να φυλάξουν αντικείμενα που είχαν νόημα για τους ίδιους, τους θύμιζαν κάτι από τη ζωή τους & τις εμπειρίες τους αλλά και την οικογενειακή τους ιστορία και εξελίχτηκε… Συλλογές στην αρχαιότητα (Μεσοποταμία, Ινδία, Ρώμη, Κίνα…) Μουσείο «Αλεξάνδρειας» με εκπαιδευτικό ρόλο Ιδιωτικές συλλογές στη Ρώμη Μεσαίωνας: μοναστήρια & εκκλησίες αλλά με θρησκευτικό και τελετουργικό χαρακτήρα Αναγέννηση: Ιδιωτικές συλλογές (ευγενείς - διανοούμενοι – καλλιτέχνες)
Ερωτήματα Τι μπορεί να είναι ένα μουσείο/αρχαιολογικός χώρος/έκθεση;
Μουσείο Ναός Μουσείο ως θεματοφύλακας του παρελθόντος & της επιστημονικής αλήθειας είναι ένας χώρος όπου επιτελείται μια τελετουργία: οι επισκέπτες θαυμάζουν τα επιτεύγματα του παρελθόντος μέσα από τα κατάλοιπα (πολιτιστικά υλικά) και έτσι επικοινωνούν με έναν πολιτισμό-πρότυπο. Στόχος του μουσείου η ανάδειξη ενός σημαντικού παρελθόντος – επιβολή μιας συγκεκριμένης εικόνας για το παρελθόν – Προπαγάνδα (μουσείο Λούβρου μετά την Γαλλική επανάσταση & επί Ναπολέοντα - μουσεία Γερμανίας κατά την άνοδο του φασισμού): Τα έργα και οι επιδόσεις των προγόνων αντιμετωπίζονται με δέος Στάση επισκεπτών: παθητική
Μουσείο Ναός Μουσείο για ειδικό κοινό αρχικά και για συγκεκριμένες τάξεις Από το μουσείο για ειδικό κοινό στο μουσείο για όλους (σταθμός ο Διαφωτισμός – γιατί;) Εκπολιτιστικός ρόλος Διαμόρφωση αισθητικού κριτηρίου Διαμόρφωση εθνικών συνειδήσεων (κυρίως μετά την ίδρυση εθνών – κρατών)
Μουσείο χώρος μάθησης Μουσείο ένας χώρος όπου επιτελείται μια εκπαιδευτική διαδικασία: οι επισκέπτες παρακολουθώντας την συστηματικά οργανωμένη έκθεση των πολιτιστικών υλικών γνωρίζουν το παρελθόν. Στόχος του μουσείου η συμβολή στην ιστορική εκπαίδευση αλλά και ευρύτερα στην ευαισθητοποίηση απέναντι στο (παρελθοντικό συνήθως) πολιτισμικό περιβάλλον
Μουσείο χώρος μάθησης: Σύνδεση εκπαίδευσης και μουσείου/αρχαιολογικού χώρου… Συμβολή της εξέλιξης παιδαγωγικής θεωρίας (κίνημα Νέας Αγωγής - σημασία της εμπειρίας: έμφαση στην ενεργητική στάση του επισκέπτη και στο συσχετισμό των εκθεσιακών περιεχομένων με τις εμπειρίες του) Η διαφορετική αντίληψη για την παιδική ηλικία, που οφείλεται στις κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες (χάνεται η οικονομική αξία της εργατικής δύναμης των παιδιών της εργατικής τάξης) και σε οπτικές που διαμορφώθηκαν στο πλαίσιο επιστημών της κοινωνιολογία & της ψυχολογίας (το παιδί ως αναπτυσσόμενη προσωπικότητα σε συγκεκριμένο πολιτισμικό και κοινωνικό πλαίσιο)
Μουσείο χώρος μάθησης: Σύνδεση εκπαίδευσης και μουσείου/αρχαιολογικού χώρου… Συμβολή των θεωριών μάθησης: συμπεριφορισμός: Συστηματική οργάνωση και παρουσίαση της αντικειμενικής αλήθειας σε ενότητες εκθεσιακών περιεχομένων με τη μορφή διδακτικών ενοτήτων → χρονολογική παρουσίαση εκθεμάτων, ομαδοποίηση έργων τέχνης κατά σχολές, ξεναγήσεις… εποικοδομισμός: Η πραγματικότητα δεν θεωρείται μία και μοναδική αλήθεια που υπάρχει ανεξάρτητα από το άτομο αλλά είναι ιστορικά, κοινωνικά και προσωπικά προσδιορισμένη → για τα μουσεία σημαντικό ρόλο παίζουν οι επισκέπτες και οι δικές τους νοηματοδοτήσεις, καθώς τα αντικείμενα αποκτούν συμβολική λειτουργία ως κοινωνική μνήμη και έχουν την ανάγκη ερμηνείας σχετικά με τη σημασία τους στην εποχή τους αλλά και σήμερα
Μουσείο χώρος εμπειριών & ψυχαγωγίας Μουσείο είναι ένας χώρος όπου αποκτάμε εμπειρίες, εκφράζουμε προσωπικές ερμηνείες και συζητάμε διαφορετικές αφηγήσεις για τον κόσμο και την εξέλιξή του Πολιτισμικό μοντέλο επικοινωνίας με κεντρικό τον ρόλο του επισκέπτη στην διαδικασία
Μουσειοπαιδαγωγική Δημιουργεί γέφυρες μεταξύ του μουσείου και του κοινού Μεσολαβεί μεταξύ της μουσειακής πραγματικότητας και της πραγματικότητας των επισκεπτών ανοίγοντας ποικίλους διαλόγους και δίνοντας ερεθίσματα για ποικίλες αλληλεπιδράσεις
Οργάνωση του μαθήματος 2 εισαγωγικά μαθήματα Πρόσκληση επισκεπτών υπευθύνων εκπαιδευτικών προγραμμάτων για μουσεία Επισκέψεις σε μουσεία & παρακολούθηση μουσειοπαιδαγωγικών προγραμμάτων – συζήτηση αξιολόγηση Σχεδιασμός μουσειοπαιδαγωγικών προγραμμάτων Πρόσκληση εκπαιδευτικών που έχουν οργανώσει μουσειοπαιδαγωγικά προγράμματα σε σχολεία (νηπιαγωγεία & δημοτικά)
Αξιολόγηση του μαθήματος Αξιολόγηση ενός μουσειοπαιδαγωγικού προγράμματος με βάση τα κριτήρια και τους άξονες που έχουμε ορίσει. Επιλογή ενός/δύο εκθεμάτων ενός μουσείου ή ενός μνημείου σε δημόσιο χώρο (αρχαιολογικό) ή κάποιου υλικού και σχεδιασμός προσέγγισής του στο πλαίσιο ενός εκπαιδευτικού προγράμματος για το Νηπιαγωγείο. Αναστοχαστικό ημερολόγιο από τις εκπαιδευτικές επισκέψεις στα μουσεία.