1.8 Ατμοσφαιρική ρύπανση – Φαινόμενο θερμοκηπίου – Τρύπα όζοντος 1.8 Ατμοσφαιρική ρύπανση – Φαινόμενο θερμοκηπίου – Τρύπα όζοντος «Η ‘συνεισφορά’ του ανθρώπου τα τελευταία 200 χρόνια»
1. Φωτοχημική ρύπανση Ο αέρας αποτελείται κυρίως από: N2 78% v/v O2 21% v/v CO2 0,03% v/v Ευγενή αέρια 0,9% v/v Ατμοσφαιρική ρύπανση είναι η αλλοίωση της παραπάνω σύστασης (ποιοτικής και ποσοτικής) και έχει βλαβερές συνέπειες στη ζωή καθώς και στο υλικό και πολιτιστικό περιβάλλον
1. Φωτοχημική ρύπανση Τα καύσιμα, όταν καίγονται, επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα με πολλούς ρυπαντές: Αιωρούμενα σωματίδια (aerosols) NOx SOx CO Άκαυστοι Η/C, κλπ Πρωτογενείς ρυπαντές
1. Φωτοχημική ρύπανση Όζον (Ο3) Αλδεΰδες Ηλιακή ακτινοβολία Όζον (Ο3) Αλδεΰδες Νιτρικά υπεροξυακετύλια (PANs) Πρωτογενείς ρυπαντές Δευτερογενείς ρυπαντές peroxyacetyl nitrate, the most common PAN Η φωτοχημική ρύπανση προέρχεται ΚΥΡΙΩΣ από τα καυσαέρια των αυτοκινήτων
1. Φωτοχημική ρύπανση Ειδικά το ΝΟ2 : Προσβάλλει τα μάτια Προκαλεί αναπνευστικές επιπλοκές Σχηματίζει το δευτερογενή ρύπο Ο3:
1. Φωτοχημική ρύπανση (O3) To όζον μέχρι το ύψος των 10 km περίπου (τροπόσφαιρα), αποτελεί το κυριότερο συστατικό της φωτοχημικής ρύπανσης Στην παραγωγή του συμβάλλουν οι μεγάλες συγκεντρώσεις ΝΟx, οργανικών πτητικών ενώσεων, καθώς επίσης η υψηλή ηλιοφάνεια και η θερμοκρασία. Προκαλεί ισχυρούς ερεθισμούς σε ζωτικά όργανα του ανθρώπινου σώματος, όπως το αναπνευστικό σύστημα. Ακόμα προκαλεί έντονο ερεθισμό στα μάτια. Μαζί με το όζον σχηματίζονται τα τοξικά PAN's.
2. Όζον – Τρύπα όζοντος Το όζον (Ο3) αποτελεί απαραίτητο στοιχείο για τη ζωή στη Γη Οι υψηλότερες συγκεντρώσεις όζοντος στον αέρα παρατηρούνται στη στρατόσφαιρα σε ύψος 20-25km Μας προστατεύει από τις υπεριώδεις UVB που προκαλούν καρκίνο δέρματος, βλάβες στα μάτια και το ανοσοποιητικό, ζημιές στα οικοσυστήματα και τη γεωργία
2. Όζον – Τρύπα όζοντος Το όζον (Ο3) στην ατμόσφαιρα διασπάται, όταν απορροφήσει υπεριώδη ακτινοβολία. Αυτό διαταράσεται παρουσία ρύπων (πχ Cl και Br) που επιταχύνουν τη διάσπαση των μορίων του όζοντος, καταστρέφοντας έτσι τη στιβάδα του όζοντος Οι χλωροφθοράνθρακες (CFCs) ευθύνονται κατά πολύ για την εμφάνιση της τρύπας του όζοντος
2. Όζον – Τρύπα όζοντος Τί είναι τα CFCs; Τα συναντάμε σε σπρέυ, διογκωτικά πολυουρεθανών, υγρά ψύξης και κλιματισμού κλπ
1 τέτοια ρίζα καταστρέφει 2. Όζον – Τρύπα όζοντος Τα CFCs διασπώνται στην ατμόσφαιρα λόγω UV και παράγουν ελεύθερες ρίζες Cl Η στιβάδα του όζοντος είχε μειωθεί κατά 10% περίπου. Τώρα τελευταία έχουν αντικατασταθεί τα CFCs από πιο φιλικά στο περιβάλλον υλικά (πχ HFCs) 1 τέτοια ρίζα καταστρέφει 1.000.000 μόρια O3 !!
ΟΖΟΝ: Φίλος ή εχθρός; (βλ.σελ.39)
3. Φαινόμενο θερμοκηπίου 1822 Fourier Ηλιακή ακτινοβολία απορροφάται από Γη Επανεκπέμπεται ως υπέρυθρη CO2 + H2O + CH4 παγιδεύουν μέρος -20 οC αντί +15 οC
3. Φαινόμενο θερμοκηπίου Συγκεντρώσεις CO2 αυξάνονται +0,3% ανά έτος 2040: +5 οC Τήξη πολικών πάγων Ανύψωση στάθμης θάλασσας Απώλεια χερσαίων εκτάσεων...
3. Φαινόμενο θερμοκηπίου Σε λιγότερο από 200 χρόνια, άνθρωπος αύξησε 25% με την καύση ορυκτών καυσίμων και την ταυτόχρονη καταστροφή δασών Αέριο Συμμετοχή στο φαινόμενο CO2 50% CH4 18% CFCs 14-16% NOx 8% O3 12% 70 φορές δραστικότερο από CO2
Homework Θεωρία σελ. 37-41 Ασκήσεις σελ.52: 69, 70, 72
Πηγές http://ebooks.edu.gr/2013/course-main.php?course=DSGL-B132 www.wikipedia.com http://primerasnoticias.com/alavueltadelaesquina/2013/05/10/las-siglas-s-o-s-y-su-origen/ http://www.chemview.gr/protaseis-gia-diabasma/articles/protaseis-gia-diabasma-434.html http://adena-gr.blogspot.gr/2011/03/6.html http://moodytimes.wordpress.com/2010/12/08 http://www.vitaaction.gr/ozon/liga_giato_ozon.html