ΕιΣαγωγη ΣτιΣ ΒιοϊατρικεΣ ΕπιΣτημεΣ- ΑΣφαλεια Βιοϊατρικων ΕργαΣτηριων ΕιΣαγωγη ΣτιΣ ΒιοϊατρικεΣ ΕπιΣτημεΣ- ΑΣφαλεια Βιοϊατρικων ΕργαΣτηριων Ενότητα 3η : Διαγνωστικοί Έλεγχοι στο Αίμα

Χαρακτηριστικά αίματος  Υγρό, με ιξώδες τριπλάσιο του νερού.  Υφάλμυρη γεύση.  7,35<pH<7,45. Αρτηριακό (arterial) αίμα  ανοικτό κόκκινο χρώμα. Φλεβικό (venous) αίμα  σκούρο κόκκινο χρώμα «Τριχοειδές» (capillary) αίμα

Ο ρόλος του αίματος Μεταφορά Ο2 σε όργανα και ιστούς του σώματος

Ο ρόλος του αίματος Αιμόσταση Είναι ο φυσιολογικός μηχανισμός άμυνας του οργανισμού που απoσκοπεί στην επίσχεση της αιμορραγίας και στη διατήρηση ανοικτού του αυλού των αγγείων για την ομαλή ροή του αίματος.

Ο ρόλος του αίματος Διατήρηση της φυσιολογικής θερμοκρασίας του σώματος

Ο ρόλος του αίματος Διατήρηση της οξεοβασικής ισορροπίας

Κύρια συστατικά του αίματος

Κύρια συστατικά του αίματος

Κύρια συστατικά του αίματος  ολικό αίμα

Κύρια συστατικά του αίματος Πλάσμα Το πλάσμα είναι το μεγαλύτερο κύριο συστατικό του αίματος και αποτελεί το 55% του όγκου του. Είναι ένα υποκίτρινο υγρό, μέσω του οποίου μεταφέρονται αιμοσφαίρια, πρωτεΐνες και άλλες ουσίες. Αποτελείται κατά 91,5% από νερό, κατά 7% από πρωτεΐνες, όπως η λευκωματίνη (αλβουμίνη), οι σφαιρίνες και το ινωδογόνο, και κατά 1,5% από άλλες ουσίες, όπως θρεπτικά συστατικά, ορμόνες, αναπνευστικά αέρια, ηλεκτρολύτες, βιταμίνες και άχρηστες αζωτούχες ουσίες.

Έμμορφα συστατικά του αίματος • Ερυθρά αιμοσφαίρια: μεταφέρουν Ο2 και CO2. (εξαρτώνται από το φύλο, την ηλικία και τη γεωγραφική θέση) Έχουν το σχήμα αμφίκοιλων δίσκων διαμέτρου 7 μm και πάχους 2μm. Παράγονται από τον μυελό των οστών και δεν έχουν πυρήνα, ενώ ο μέσος χρόνος ζωής τους είναι 120 ημέρες, κατά τη διάρκεια του οποίου διανύουν 1.500 χιλιόμετρα, καθώς διασχίζουν ολόκληρο το κυκλοφορικό σύστημα. Είναι πολύ ελαστικά κύτταρα και αυτή τους η ιδιότητα τους επιτρέπει να περνούν από τα τριχοειδή αγγεία. Η εκατοστιαία αναλογία ερυθρών αιμοσφαιρίων ανά μονάδα όγκου αίματος ονομάζεται αιματοκρίτης.  Διατήρηση υψηλής συγκέντρωσης αιμοσφαιρίνης στον οργανισμό

Έμμορφα συστατικά του αίματος Αιμοσφαιρίνη: αποτελεί το 90% της «ξηρής» μάζας των ώριμων ερυθρών αιμοσφαιρίων Χωρητικότητα:1.34 mL O2 / g 1 μόριο αιμοσφαιρίνης συνδέεται με 4 μόρια Ο2 Αποτελείται από 4% αίμη (σύμπλοκο Fe/ πορφυρίνης) και 96% σφαιρίνη (υδατοδιαλυτή πρωτεΐνη)

Έμμορφα συστατικά του αίματος • Λευκά αιμοσφαίρια: υπεύθυνα για την άμυνα του οργανισμού.

Έμμορφα συστατικά του αίματος Αιμοπετάλια: σημαντικά για τους πηκτικούς μηχανισμούς Τα αιμοπετάλια είναι κυτταρικά θραύσματα, μήκους 2 - 4 μm, τα οποία αποτελούν λιγότερο από το 1 τοις εκατό του πλήρους αίματος. Αριθμούν 250.000 - 400.000 ανά κυβικό χιλιοστό αίματος. Παίζουν καθοριστικό ρόλο στην πήξη του αίματος και την αιμόσταση, δηλαδή στην αναστολή της αιμορραγίας ή της κυκλοφορίας μέσω έκκρισης του ενζύμου της θρομβοκινάσης. Δημιουργούν το φαινόμενο της πήξης του αίματος, με αποτέλεσμα να αποτρέπεται η διαρροή αίματος από τις πληγές. Τα αιμοπετάλια παράγονται από το μυελό των οστών.

Έμμορφα συστατικά του αίματος

Συλλογή αίματος Διαφορετικοί σωλήνες τοποθέτησης

Συλλογή αίματος Διαφορετικοί σωλήνες τοποθέτησης

Συλλογή αίματος Επισήμανση δειγμάτων

Διαγνωστικοί Έλεγχοι- Αιματολογικό εργαστήριο Έλεγχος ποσότητας και λειτουργίας των έμμορφων συστατικών του αίματος και του πλάσματος. Γενική Εξέταση Αίματος (Complete Blood Count (CBC)) Μέτρηση ολικών ερυθρών αιμοσφαιρίων (RBC), λευκών αιμοσφαιρίων (WBC) (red and white cell counts) και αιμοπεταλίων (platelets) Kατηγοριοποίηση λευκών αιμοσφαιρίων (differential white cell count) Μορφολογία ερυθρών, λευκών αιμοσφαιρίων και αιμοπεταλίων Συγκέντρωση αιμοσφαιρίνης (hemoglobin concentration) Μέτρηση αιματοκρίτη (hematocrit) Μικροσκοπική εξέταση επιχρίσματος (ερυθρά αιμοσφαίρια και αιμοπετάλια) Ανίχνευση τύπων αναιμιών

Διαγνωστικοί Έλεγχοι- Αιματολογικό εργαστήριο MCV: Μέσος όγκος των ερυθροκυττάρων (αιματοκρίτης/ αριθμό των ερυθροκυττάρων) MCH: Μέση περιεκτικότητα των ερυθροκυττάρων σε αιμοσφαιρίνη (αιμοσφαιρίνη /αριθ.ερυθροκυττάρων

Διαγνωστικοί Έλεγχοι- Αιματολογικό εργαστήριο

Διαγνωστικοί Έλεγχοι- Αιματολογικό εργαστήριο

Διαγνωστικοί Έλεγχοι- Αιματολογικό εργαστήριο Βιταμίνη Β12 επίπεδα ορού Φερριτίνη (Fer) Φυλικό Οξύ επίπεδα ορού Οροαντίδραση Coobs Ηλεκτροφόρηση Αιμοσφαιρίνης Σίδηρος Ορού (Fe+++) Χρόνος Ροής-Πήξεως (Lee-White) Χρόνος Προθρομβίνης (Quick)

Διαγνωστικοί Έλεγχοι- Αιματολογικό εργαστήριο Μέταλλα, Ηλεκτρολύτες, Ιχνοστοιχεία, Τοξικά βαρέα μέταλλα Κάλιο ορού (Κ+) Mαγνήσιο αίματος (Mg++) Νάτριο ορού (Νa+) Χλώριο (Cl-) Aσβέστιο του Ορού (Ca++) Φωσφόρος Ορού (P) Σελήνιο ορού (Se) Μόλυβδος ορού (Pb) Αρσενικό ορού (As) Υδράργυρος ορού (Hg)

Διαγνωστικοί Έλεγχοι- Βιοχημικό εργαστήριο Αλδολάση (Αldolase, ADL) Αλβουμίνη Oρού (ALB) Aμινοτρανσφεράση Ασπαρτική (AST, SGOT) Αμινοτρανσφεράση Αλανίνης (ALT, SGPT) Αμυλάση (Amylase, AMS): Aυξημένες τιμές δείχνουν Παγκρεατίτιδα Γαλακτική Δεϋδρογενάση LDH + Ισοένζυμα Γάμμα Γλουταμυλική Τρανσπεπτιδάση γ-GT ή GGT Γλυκόζη (σάκχαρο) αίματος (GLU) Γλυκοζυλιωμένη Αιμοσφαιρίνη (Φ.Τ USA<7, Φ.Τ ΕU<6,2)

Διαγνωστικοί Έλεγχοι- Βιοχημικό εργαστήριο Δοκιμασία ανοχής γλυκόζης Κρεατινική Κινάση (CK) Κρεατινική Φωσφοκινάση (CPK) Κρεατική Φωσφοκινάση MB Κρεατινίνη αίματος (CRE) Λιπάση Ορού (LPS) Ολική δεσμευτική ικανότητα Σιδήρου (TIBC) Ουρία αίματος (URE) Ουρικό Οξύ ορού (URCA)

Διαγνωστικοί Έλεγχοι- Βιοχημικό εργαστήριο Tριγλυκερίδια Ορού (ΤRI) Φερριτίνη oρού (FER) Φωσφατάση Όξινη Ολική (ACP) Φωσφατάση Οξινη Προστατική Ορού Χολερυθρίνη Ορού Ολική (ΤΒL) Χολερυθρίνη Ορού Αμεση (DBL) Χολερυθρίνη Ορού Εμμεση (ΙΒL ) Χολινεστεράση Ορού (Cholinesterase) Χοληστερόλη Ορού (Cholesterol) Χοληστερόλη LDL Χοληστερόλη HDL

Διαγνωστικοί Έλεγχοι- Βιοχημικό εργαστήριο

Διαγνωστικοί Έλεγχοι- Ιολογικό εργαστήριο Αντισώματα Αντιεχινοκκοκικά (EGA, Εξέταση Wienberg) Αντισώματα έναντι Brucella Melitensis Αντισώματα έναντι ιού HIV (HIV-I και HIV-II) με την μέθοδο ELISA Αντισώματα έναντι ιού HIV με την μέθοο Western Blot (RNA) Ηπατίτιδος Α Αντίσωμα (HAV) Ηπατίτιδας Β Αντιγόνο Επιφανείας (ΗBsAg) Ηπατίτιδας Β Aντίσωμα Eπιφανείας (Αnti-HBs) Ηπατίτιδας Β Αντίσωμα c (Αnti-HBc-IgM) Hπατίτιδας B Aντιγόνο e (HBeAg )

Διαγνωστικοί Έλεγχοι- Ιολογικό εργαστήριο Hπατίτιδας Β Aντιγόνο DNA (HBV DNA) Ηπατίτιδας Β Αντίσωμα c (Anti-HBc-IgG) Ηπατίτιδας Β Aντίσωμα e (Anti-HBe) Hπατίτιδας C Αντίσωμα (Αnti-HCV) Ηπατίτιδας D Αντίσωμα (Anti-HDV) Καλλιέργεια Πύου-Αντιβιόγραμμα Καλλιέργεια αίματος-Αντιβιόγραμμα Οροαντίδραση Wright (Brucella Melitensis / Abortus Slide Test) Oροαντίδραση Rose Bengal (για Βρουκέλλωση)

Διαγνωστικοί Έλεγχοι- Ιολογικό εργαστήριο Οροαντίδραση Widal (Salmonella Typhi/ Paratyphi Slide Test) Οροαντίδραση RPR (Τreponema Συφιλίδος) Οροαντίδραση VDRL (Treponema Συφιλίδος)

Διαγνωστικοί Έλεγχοι- Ορμονολογικό εργαστήριο Ορμόνες Αίματος ant-TPO Aυξητική Ορμόνη Αίματος-Σωματοτροπίνη (STH) Θυροξίνη Ολική Ορού (Thyroxine Total-TT4) Θυροξίνη Ελεύθερη Ορού (Thyroxine Free Serum - FT4) Θυρεοειδοτρόπος Ορμόνη (TSH) Παραθορμόνη Ορού ( PTH) Tριϊωδοθυρονίνη ορού ( Τ3 ) Προλακτίνη Ορού (έλεγχος για προλακτίνωμα) Τεστοστερόνη ορού (έλεγχος υπογοναδισμού) FSH (Θυλακιοτρόπος) LH (Ωχρινοτρόπος) Τα αντισώματα αντι – ΤΡΟ ή αντιμικροσωμιακά αντισώματα ή αντισώματα κατά της θυρεοειδικής υπεροξειδάσης ή ΜΑΚ αναπτύσσονται και κατευθύνονται συγκεκριμένα κατά του ενζύμου θυρεοειδική υπεροξειδάση. Η υπεροξειδάση του θυρεοειδούς είναι ένα ένζυμο που παίζει σημαντικό ρόλο στη σύνθεση των ορμονών του θυρεοειδούς και εντοπίζεται στην κυτταρική μεμβράνη του κυττάρου του θυρεοειδούς.

Διαγνωστικοί Έλεγχοι- Ορμονολογικό εργαστήριο Ορμόνες Αίματος ant-TPO Ορμονικός έλεγχος αίματος επί προκλιμακτηριακών γυναικών. Γίνεται την 2-5η μέρα της περιόδου. Τ3, T4, TSH αίματος Tεστοστερόνη αίματος Προλακτίνη αίματος Θειϊκή DEA FSH αίματος LH αίματος Oιστραδιόλη αίματος Οιστρόνη (Ε1) Οιστριόνη (Ε2) Προγεστερόνη

Διαγνωστικοί Έλεγχοι- Ανοσολογικό εργαστήριο Aντιγόνo Ιστοσυμβατότητας HLAB27: Χρησιμοποιείται γιά διάγνωση της Αγκυλοποιητικής Σπονδυλίτιδος (Νόσος Marie Strumbell - Bechterew) Αντιπυρηνικός Παράγων (ANF-Antinuclear Factor) Αντισώματα DNA-DS Διπλής Eλικος (Double-Stranded, Native, High Avidity) Αντισώματα DNA-SS Μονής Ελικας (Denatured, Low Avidity, a-d-DNA) Αντισώματα ANA (Αντιπυρηνικά, Antinuclear Antibodies) Aντισώματα Eκχύλισης Πυρήνος (ENA-SM, Extractable Nuclear Antigen) Aντισώματα Ριβονουκλεοπρωτείνης (ENA-RNP, Ribonucleoprotein)

Διαγνωστικοί Έλεγχοι- Ανοσολογικό εργαστήριο Κύτταρα Ερυθηματώδους Λύκου (LE Cell Test) Κρυοσφαιρίνες Ορού (Serum Cryoglobulines) Αντισώματα Αντιμιτοχονδριακά (AMA) Αντισώματα Καρδιολιπίνης Ro (RoA) Aντισώματα Καρδιολιπίνης La (LaA) (για μυοκαρδίτιδα) C-Αντιδρώσα Πρωτείνη (CRP) Πρωτείνες Oλικές (Λευκώματα) ορού Ηλεκτροφόρηση Πρωτεϊνών Ορού SEPP Ηλεκτροφόρηση Σφαιρινών ορού SEPS Hλεκτροφόρηση Ανοσοσφαιρινών SEPIG

Διαγνωστικοί Έλεγχοι