ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Σοφία Χαντζή

Έπος Ηρωικό έπος Κύκλια έπη Αοιδοί & Ραψωδοί Όμηρος Ομηρικά έπη ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Έπος Ηρωικό έπος Κύκλια έπη Αοιδοί & Ραψωδοί Όμηρος Ομηρικά έπη Σοφία Χαντζή

Έπος ποίημα = αφηγηματικό έμμετρο περιεχόμενο πολύστιχο ἔπω = λέγω ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Έπος ἔπω = λέγω = λόγος, διήγηση ποίημα δακτυλικό εξάμετρο αφηγηματικό έμμετρο περιεχόμενο διδακτικό μυθολογικό Ησίοδος πολύστιχο ηρωικό Ηρωικό έπος Σοφία Χαντζή

Ηρωικό έπος Κύκλια έπη Όμηρος Ομηρικά έπη Αοιδοί & Ραψωδοί ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ μυθοποιημένα γεγονότα σαν αληθινά Κατορθώματα ηρώων & θεών «ἔργα ἀνδρῶν τὲ θεῶν τὲ» έκφραση συλλογικής αντίληψης της κοινότητας Ηρωικό έπος μακρινό παρελθόν Μυκηναϊκά χρόνια (17ος – 12ος αι. π.Χ.) Ακμή: Γεωμετρικά χρόνια (11ος – 8ος αι. π.Χ.) Κύκλια έπη Όμηρος Αοιδοί & Ραψωδοί Ομηρικά έπη Σοφία Χαντζή

την ένωση Ουρανού και Γης ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ μυθικά γεγονότα από την ένωση Ουρανού και Γης ως το θάνατο του Οδυσσέα Τιτανομαχία Αἰθιοπίς Κύπρια Μικρά Ἰλιάς Ἰλίου πέρσις Τηλεγόνεια Νόστοι Οἰδιπόδεια Θηβαῖς Ἐπίγονοι Τρωικός κύκλος Κύκλια Έπη Ιλιάδα Οδύσσεια Σώθηκαν μικρά αποσπάσματα Σοφία Χαντζή

ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Αοιδοί Ραψωδοί Σοφία Χαντζή

Έζησε τον 8ο αι. π.Χ. στην Ιωνία ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ μάλλον με χρήση γραφής μάλλον ο πρώτος Συνέθεσε τα έπη του Ραψωδός ίσως μέχρι αρχές 7ου Έζησε τον 8ο αι. π.Χ. στην Ιωνία πιθανότερες η Σμύρνη & Χίος Πατρίδα του(;) μια από 7 πόλεις(!) μάλλον απίθανο Η παράδοση τον θέλει τυφλό Σοφία Χαντζή

Αναφέρονται στον Μυκηναϊκό κόσμο 12ος αι. π.Χ. ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Διασώθηκαν ολόκληρα Αναφέρονται στον Μυκηναϊκό κόσμο 12ος αι. π.Χ. Δημιουργούνται στην Ιωνία στα Γεωμετρικά χρόνια 8ος αι. π.Χ. Καταγράφονται επίσημα στην Αθήνα 6ος αι. π.Χ. Οργανώνονται φιλολογικά 3ος αι. π.Χ. Ψυχαγωγούν Διδάσκουν Διαχρονικά Εμπνέουν Σοφία Χαντζή

Συνέθεταν και τραγουδούσαν τα έπη με τη συνοδεία κιθάρας/ φόρμιγγας ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Συνέθεταν και τραγουδούσαν τα έπη με τη συνοδεία κιθάρας/ φόρμιγγας Αυτοσχεδίαζαν προφορικά (δεν υπήρχε γραφή) με «έμπνευση» από τη Μούσα Εκπαιδεύονταν από τους παλαιότερους, γονείς ή δασκάλους Απομνημόνευαν τυποποιημένα στοιχεία (φράσεις /στίχους/σκηνές) Ψυχαγωγούσαν το κοινό σε ανάκτορα-όπου ζούσαν- & εορταστικές εκδηλώσεις Σοφία Χαντζή

Ραβδί κρατώ, σύμβολο εξουσίας απ΄ τους θεούς δοσμένης ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Ραβδί κρατώ, σύμβολο εξουσίας απ΄ τους θεούς δοσμένης Απαγγέλλω με ρυθμό, δεν τραγουδώ Ψυχαγωγία προσφέρω στις μεγάλες ελληνικές γιορτές ᾨδάς ῥάπτω, έτοιμα ποιήματα μαθαίνω, δεν αυτοσχεδιάζω Διαδέχτηκα τους αοιδούς προς το τέλος του 8ου αιώνα Οργανώθηκα σε συντεχνία και κάνω επαγγελματικά ταξίδια Συμμετέχω και σε ραψωδικούς αγώνες Σοφία Χαντζή

Σ’ αυτές, περικλείει τον δεκαετή πόλεμο του Ιλίου (Τροία). ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Ο ποιητής σε 15.693 στίχους αφηγείται γεγονότα σχετικά με το θυμό του Αχιλλέα, ένα επεισόδιο του 10ου έτους του Τρωικού πολέμου, που διαρκεί 51 μέρες. Σ’ αυτές, περικλείει τον δεκαετή πόλεμο του Ιλίου (Τροία). Σοφία Χαντζή

αφηγείται τον δεκαετή αγώνα του Οδυσσέα ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Ο ποιητής σε 12.110 στίχους αφηγείται τον δεκαετή αγώνα του Οδυσσέα για τον νόστο (= επιστροφή στην πατρίδα) του, σε 41 ημέρες Σοφία Χαντζή

(Τρωικός πόλεμος) 12ος αι. π.Χ. ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΥΚΗΝΑΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ 1600-1100 π.Χ. (Τρωικός πόλεμος) 12ος αι. π.Χ. ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ 1100-700 π.Χ. (Όμηρος) 8ος αι. π.Χ. ΑΡΧΑΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΚΛΑΣΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΕΛΛΗΝΙ ΣΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΡΩΜΑΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΝΕΟΤΕΡΑ ΧΡΟΝΙΑ Σοφία Χαντζή

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΩΝ ΟΜΗΡΙΚΩΝ ΕΠΩΝ ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΗ ΕΠΟΧΗ: 1100-700 π.Χ. Αποικίες- Σίδηρος-Κλονισμός της βασιλείας- Καύση νεκρών- Ναυτιλία- Εμπόριο- Ειρηνικό ιδανικό ΜΥΚΗΝΑΙΚΗ ΕΠΟΧΗ: 1600-1100π.Χ. Τρωικός πόλεμος- Χαλκός- Κληρονομική Βασιλεία- Ταφή νεκρών- Πολεμικό ηρωικό ιδανικό- Μη ασφαλής ιστορική πηγή Σκοπός, η τέρψη του κοινού Πολιτιστικές διαστρωματώσεις Αναχρονισμοί Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΩΝ ΟΜΗΡΙΚΩΝ ΕΠΩΝ Σοφία Χαντζή

Η επίσημη καταγραφή των ομηρικών επών στην Αθήνα, του 6ου π.Χ. αι., ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Η επίσημη καταγραφή των ομηρικών επών στην Αθήνα, του 6ου π.Χ. αι., (στα χρόνια του τυράννου Πεισίστρατου ή του γιου του Ίππαρχου) έγινε για να απαγγέλλουν οι ραψωδοί το ίδιο κείμενο, χωρίς παρεμβολές, κατά τη γιορτή των Παναθηναίων. Σοφία Χαντζή

ραψωδίες Α,Β,Γ…..Ω α,β,γ…..ω Ιλιάδα 24 & Οδύσσεια ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Οι γραμματικοί (φιλόλογοι) της αλεξανδρινής εποχής(3ος π.Χ. αι.) χώρισαν την Ιλιάδα Α,Β,Γ…..Ω 24 σε ραψωδίες & με όνομα άνισες με τίτλο Οδύσσεια α,β,γ…..ω Σοφία Χαντζή

ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ « Η αποθέωση του Ομήρου», Jean Auguste Dominique Ingres (1780-1867) 1 6 2 5 3 4 Σοφία Χαντζή

«Eίναι εύλογο να διαβάζουμε πρώτον τον Όμηρο, τον ποιητή, ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ «O πατέρας μου φροντίζοντας να γίνω σωστός άνθρωπος με έβαλε να μάθω όλα τα έπη του Oμήρου· και τώρα θα μπορούσα να απαγγείλω απ’ έξω όλη την Iλιάδα και την Oδύσσεια. », ομολογεί ο Nικήρατος, γιος του Aθηναίου στρατηγού Nικία (5ος αι. π.X.), (Ξενοφων, 4ος αι. π.X., Συμπόσιον , III, 5). «Eίναι εύλογο να διαβάζουμε πρώτον τον Όμηρο, τον ποιητή, μια που αυτός και προηγήθηκε χρονικά από τους περισσότερους και αποδείχτηκε πρώτος από όλους σε αξία. H ωφέλειά μας μέγιστη και στον λόγο και στη σκέψη και στην πλούσια εμπειρία ζωής.» Πλούταρχος (1ος-2ος αι. μ.X.), Βίος Ομήρου, II, 1 «όλη την Ελλάδα έχει μορφώσει αυτός ο ποιητής» Πλάτων, Αθηναίος φιλόσοφος (427-347 π.X.) Σοφία Χαντζή 1

ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Σοφία Χαντζή 2

ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Σοφία Χαντζή 3

ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Σοφία Χαντζή 4

ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Σοφία Χαντζή 5

ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Σοφία Χαντζή 6

= Οδυσσέας 10 χρόνια ταξιδι 41 μέρες περιπέτεια «Οδύσσεια» ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 10 χρόνια ταξιδι Οδυσσέας Εγκιβωτισμός = «Οδύσσεια» 41 μέρες περιπέτεια Σοφία Χαντζή

Το ημερολόγιο της Οδύσσειας ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Το ημερολόγιο της Οδύσσειας ΤΗΛΕΜΑΧΕΙΑ: α - δ 1η 2η 3η-5η 6η Προοίμιο 1ο συμβούλιο των θεών. Mετάβαση της Aθηνάς στην Iθάκη. Eνθάρρυνση του Tηλέμαχου. Συνέλευση των Iθακησίων. Aναχώρηση του Tηλέμαχου για την Πύλο το βράδυ. O Tηλέμαχος στη Σπάρτη. Στην Iθάκη οι μνηστήρες τού ετοιμάζουν ενέδρα φονική κατά την επιστροφή του. O Tηλέμαχος στην Πύλο. ∆ιήμερο ταξίδι οδικό για τη Σπάρτη. Σοφία Χαντζή

ΝΟΣΤΟΣ: ε –ν209 7η 8η-11η 12η-28η 29η-31η 32η 33η 10 χρόνια ταξιδι ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΝΟΣΤΟΣ: ε –ν209 7η 8η-11η 12η-28η 29η-31η 32η 33η 34η προς 35η 2ο συμβούλιο θεών. Mετάβαση Eρμή στην Ωγυγία & ανακοίνωση στην Kαλυψώ της απόφασης των θεών για τον νόστο του Oδυσσέα. O Ποσειδώνας σηκώνει τρικυμία & διαλύει τη σχεδία. Ο Oδυσσέας παλεύοντας με τα κύματα βγαίνει ναυαγός στη χώρα των Φαιάκων(Σχερία) Oι Φαίακες διευρύνουν τη φιλοξενία τους στον Oδυσσέα (επίσημα γεύματα, αγώνες, δώρα). Tο βράδυ ο Oδυσσέας τους διηγείται τις περιπέτειές του Eτοιμάζεται ο νόστος του Oδυσσέα και το βράδυ, καράβι των Φαιάκων τον μεταφέρει κοιμισμένον και τον αποθέτει σε μια παραλία της Iθάκης. O Oδυσσέας συναντά τη Nαυσικά και συνομιλεί μαζί της. Tο βράδυ φιλοξενείται στα ανάκτορα των Φαιάκων. Aναχωρεί από την Ωγυγία και ταξιδεύει άγρυπνος σε ήρεμη θάλασσα. O Oδυσσέας κατασκευάζει σχεδία. 10 χρόνια ταξιδι Σοφία Χαντζή

THE END ΜΝΗΣΤΗΡΟΦΟΝΙΑ: ν210 - ω 35η προς 36η 36η-38η 38η 39η 40η 41η ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΝΗΣΤΗΡΟΦΟΝΙΑ: ν210 - ω 35η προς 36η 36η-38η 38η 39η 40η 40η προς 41η 41η Oδυσσέας & Πηνελόπη ξυπνούν ταραγμένοι. Στο παλάτι ετοιμάζεται συμπόσιο. Οι μνηστήρες συμπεριφέρονται προκλητικά. Προκηρύσσεται και διεξάγεται αγώνας τόξου με νικητή τον Oδυσσέα. Μνηστηροφονία O Tηλέμαχος ταξιδεύει προς την Iθάκη, ενώ ο Oδυσσέας παραμένει στο καλύβι. Φτάνει και ο Tηλέμαχος στο καλύβι, αναγνωρίζει τον πατέρα του και σχεδιάζουν μαζί τη μνηστηροφονία Oι μνηστήρες ανησυχούν από την επιστροφή του. O Oδ-ζητιάνος δέχεται προσβολές από μνηστήρες στο παλάτι. H Πηνελόπη τους δίνει ελπίδες για γάμο & της στέλνουν δώρα. Tο βράδυ, πατέρας & γιος κρύβουν τα όπλα. H Πηνελόπη συνομιλεί με τον Oδυσσέα-ζητιάνο. H Eυρύκλεια, του πλένει τα πόδια & τον αναγνωρίζει. O Eρμής οδηγεί τις ψυχές των μνηστήρων στον Άδη. Oδυσσέας & Tηλέμαχος πηγαίνουν στο κτήμα του Λαέρτη και όλοι μαζί αντιμετωπίζουν τους συγγενείς των μνηστήρων, που ζητούσαν εκδίκηση, επεμβαίνουν όμως οι θεοί και επιβάλλουν συμφιλίωση και ειρήνη. Ξυπνά ,συναντά την Aθηνά, που τον συμβουλεύει, τον μεταμφιέζει σε ζητιάνο & τον στέλνει στο καλύβι Eύμαιου.Η ίδια πηγαίνει στη Σπάρτη & παροτρύνει τον Tηλέμαχο να επιστρέψει. H Πηνελόπη αναγνωρίζει τον Oδυσσέα & συνομιλεί μαζί του. THE END Σοφία Χαντζή