Μακροοικονομική Θεωρία Ι Διδάσκων: Γιώργος Αργείτης Διδακτικό Εγχειρίδιο: G. Mankiw and L. Ball Μακροοικονομική και το Χρηματοπιστωτικό Σύστημα, Gutenberg
Εισαγωγικό Κεφάλαιο Το Κεφάλαιο αυτό μας εισάγει Στα ζητήματα που μελετά η μακροοικονομική Στα εργαλεία που χρησιμοποιούν οι μακροοικονομολόγοι Στις σημαντικές έννοιες της μακροοικονομικής ανάλυσης 1
Ποιο είναι το αντικείμενο της μακροοικονομικής H μελέτη της διάρθρωσης και της συμπεριφοράς βασικών μεγεθών των εθνικών οικονομιών, καθώς και της οικονομικής πολιτικής που επηρεάζει την πορεία της οικονομίας.
Σημαντικά ζητήματα στην μακροοικονομική Γιατί αυξάνεται συνεχώς το κόστος της ζωής; Γιατί υπάρχουν εκατομμύρια άνεργοι, ακόμη και όταν η οικονομία ανθίζει; Γιατί υπάρχουν υφέσεις; Μπορεί το κράτος να κάνει κάτι για να αντιμετωπίσει τις υφέσεις; Θα έπρεπε να κάνει κάτι; This slide and the next contain a list of some topical issues that macro can help students understand. Feel free to substitute others as new issues emerge.
Σημαντικά ζητήματα στην μακροοικονομική Τι είναι το έλλειμμα κρατικού προϋπολογισμού; Πώς επηρεάζει την οικονομία; Γιατί πολλές οικονομίες έχουν μεγάλα εμπορικά ελλείμματα ενώ άλλες έχουν εμπορικά πλεονάσματα; Γιατί είναι φτωχές τόσο πολλές χώρες; Ποιες πολιτικές θα μπορούσαν να τις βοηθήσουν να ξεφύγουν από τη φτώχια;
Βασικά μεγέθη της Ελληνικής Οικονομίας
6
9
Πηγή: IMF, World Economic Outlook 11
Πηγή: Eurostat, Έρευνα Εργατικού Δυναμικού
Πηγή: Eurostat, Έρευνα Εργατικού Δυναμικού
Πήγή: Παγκόσμια Τράπεζα
Οικονομικά υποδείγματα … αποτελούν απλοποιημένες εκδοχές μιας πιο περίπλοκης πραγματικότητας Χρησιμοποιούνται για να: δείξουν τις σχέσεις μεταξύ των οικονομικών μεταβλητών εξηγήσουν τη συμπεριφορά της οικονομίας υποδείξουν την καλύτερη πολιτική για τη βελτίωση της οικονομικής επίδοσης
Παράδειγμα ενός υποδείγματος: Η προσφορά και η ζήτηση για νέα αυτοκίνητα εξηγεί τους παράγοντες που προσδιορίζουν την τιμή των αυτοκινήτων και την ποσότητα που πωλείται υποθέτει ότι η αγορά είναι ανταγωνιστική: κάθε πωλητής και κάθε αγοραστής είναι πολύ μικρός για να επηρεάσει την τιμή της αγοράς Μεταβλητές : Q d = ποσότητα αυτοκινήτων που ζητούν οι αγοραστές Q s = ποσότητα που προσφέρουν οι παραγωγοί P = τιμή των νέων αυτοκινήτων Y = = συνολικό (συναθροιστικό) εισόδημα Ps = τιμή του χάλυβα (μία εισροή) Οι φοιτητές θα συνειδητοποιήσουν ότι η αγορά αυτοκινήτων δεν είναι ανταγωνιστική. Ωστόσο, αν το μόνο που θέλουμε να μάθουμε είναι το πώς μια αύξηση στην τιμή του χάλυβα ή μια πτώση στο εισόδημα του καταναλωτή επηρεάζουν την τιμή και την ποσότητα των αυτοκινήτων, μπορούμε άνετα να χρησιμοποιήσουμε αυτό το υπόδειγμα. Σε γενικές γραμμές, δεν υπάρχει πρόβλημα να κάνουμε μη ρεαλιστικές υποθέσεις. Σε μερικές περιπτώσεις μάλιστα αυτό είναι επιθυμητό, εάν αυτές απλοποιούν την ανάλυση χωρίς να επηρεάζουν την εγκυρότητά της.
Η ζήτηση αυτοκινήτων Εξίσωση ζήτησης Δείχνει ότι η ποσότητα των αυτοκινήτων που ζητούν οι καταναλωτές συνδέεται με την τιμή των αυτοκινήτων και το συνολικό (συναθροιστικό) εισόδημα.
Η αγορά αυτοκινήτων: ζήτηση Εξίσωση ζήτησης: P τιμή D H καμπύλη ζήτησης παρουσιάζει τη σχέση μεταξύ ζητούμενης ποσότητας και τιμής, αν όλοι οι άλλοι παράγοντες παραμένουν σταθεροί. Q ποσότητα αυτοκινήτων
Η αγορά αυτοκινήτων: προσφορά Η αγορά αυτοκινήτων: προσφορά Εξίσωση προσφοράς Q ποσότητα αυτοκινήτων P τιμή S H καμπύλη προσφοράς παρουσιάζει τη σχέση μεταξύ προσφερόμενης ποσότητας και τιμής, αν όλοι οι άλλοι παράγοντες παραμένουν σταθεροί. D
Η αγορά αυτοκινήτων: ισορροπία Q ποσότητα αυτοκινήτων P τιμή S D τιμή ισορροπίας ποσότητα ισορροπίας
Τα αποτελέσματα μας αύξησης του εισοδήματος: Τα αποτελέσματα μας αύξησης του εισοδήματος: Εξίσωση ζήτησης Q ποσότητα αυτοκινήτων P τιμή S D1 Q1 P1 D2 Μια αύξηση του εισοδήματος αυξάνει την ποσότητα αυτοκινήτων που ζητούν οι καταναλωτές σε κάθε τιμή… P2 Q2 …γεγονός που αυξάνει την τιμή και την ποσότητα ισορροπίας.
Τα αποτελέσματα μιας αύξησης στην τιμή του χάλυβα : Τα αποτελέσματα μιας αύξησης στην τιμή του χάλυβα : Εξίσωση προσφοράς Q ποσότητα αυτοκινήτων P τιμή S1 D Q1 P1 S2 Μια αύξηση του PS μειώνει την ποσότητα αυτοκινήτων που προσφέρουν οι παραγωγοί σε κάθε τιμή… P2 Q2 …γεγονός που αυξάνει την τιμή αγοράς και μειώνει την ποσότητα.
Ενδογενείς και εξωγενείς μεταβλητές: Οι αξίες των ενδογενών μεταβλητών καθορίζονται στο υπόδειγμα. Οι αξίες των εξωγενών μεταβλητών καθορίζονται εκτός του υποδείγματος: το υπόδειγμα θεωρεί τις αξίες και τη συμπεριφορά τους ως δεδομένες Στο υπόδειγμα της προσφοράς και της ζήτησης αυτοκινήτων, Ενδογενείς Εξωγενείς
Τιμές: εύκαμπτες έναντι άκαμπτων τιμών. Η συμπεριφορά της οικονομίας εξαρτάται εν μέρει από το αν οι τιμές είναι άκαμπτες ή εύκαμπτες: Αν οι τιμές είναι άκαμπτες, τότε η ζήτηση δεν θα είναι πάντα ίση με την προσφορά. Μακροχρόνια περίοδος: εύκαμπτες τιμές, εκκαθάριση της αγοράς, η οικονομία συμπεριφέρεται πολύ διαφορετικά.
Περίληψη του Κεφαλαίου Η Μακροοικονομική είναι μελέτη της οικονομίας ως συνόλου, η οποία περιλαμβάνει: μεγέθυνση εισοδημάτων, μεταβολές στο συνολικό επίπεδο των τιμών, το ποσοστό ανεργίας. Οι μακροοικονομολόγοι προσπαθούν να εξηγήσουν την οικονομία και να επινοήσουν πολιτικές που θα βελτιώσουν την απόδοσή της.
Περίληψη του Κεφαλαίου Οι οικονομολόγοι χρησιμοποιούν διάφορα υποδείγματα για να εξετάσουν διαφορετικά θέματα. Υποδείγματα με εύκαμπτες τιμές περιγράφουν την οικονομία στη μακροχρόνια περίοδο, ενώ τα υποδείγματα με άκαμπτες τιμές περιγράφουν την οικονομία στη βραχυχρόνια περίοδο. Τα μακροοικονομικά γεγονότα και η απόδοση προκύπτουν από πολλές μικροοικονομικές αλληλεπιδράσεις, επομένως, η μακροοικονομική χρησιμοποιεί πολλά από τα εργαλεία της μικροοικονομικής.