ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ - ΔΥΣΛΕΞΙΑ

Slides:



Advertisements
Παρόμοιες παρουσιάσεις
Τι είναι το ΑΞΙΟΜΑ Καινοτόμο σύστημα ανίχνευσης και αξιολόγησης των βασικών γνωστικών δεξιοτήτων και ενίσχυσης των κοινωνικών δεξιοτήτων.
Advertisements

Η ΓΡΑΠΤΗ ΕΚΘΕΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ. Περίληψη του ιστορικού, των δεδομένων αξιολόγησης, των κλινικών παρατηρήσεων, των συμπερασμάτων και των συστάσεων. Περιγράφει.
15/1/2013 Επιμελητήριο Ηρακλείου ΚΑΛΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ «Ζωοδόχος Πηγή»
Οικονομικά Μαθηματικά Πρόσκαιρες Ράντες Γιανναράκης Γρηγόρης Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Γρεβενά)
Το Εικονογραφημένο Βιβλίο στην Προσχολική Εκπαίδευση Ενότητα 2.1: Μυθολογία Αγγελική Γιαννικοπούλου Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία.
4η θεματική ενότητα Πλασματική μεμβράνη Διαπερατότητα-Επικοινωνία.
Ο Γύρος Του Κόσμου Σε 80 Ημέρες Συγγραφέας: Ιούλιος Βερν -Εκδοτικός Οίκος: Brijbasi Art Press Limited, India.
Εισαγωγή στην αθλητική επιστήμη Η γέννηση της επιστήμης υπήρξε ο θάνατος της δεισιδαιμονίας (Haxley)
Ο Ρ ΟΛΟΣ Τ ΗΣ Σ ΤΟΧΟΘΕΣΙΑΣ Γ ΙΑ Τ Η Δ ΙΔΑΣΚΑΛΙΑ Ο Ρ ΟΛΟΣ Τ ΗΣ Σ ΤΟΧΟΘΕΣΙΑΣ Γ ΙΑ Τ Η Δ ΙΔΑΣΚΑΛΙΑ.
Περιεχόμενα Παρουσίασης
Τεχνικες Αξιολογησης της Επιδοσης των Εκπαιδευομενων
Εκπαιδευτικη αξιολογηση –αποσαφηνιση εννοιων 1ο μαθημα
ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Απλά βήματα για τη χρήση της πλατφόρμας e-learning του EVANDE Συγγραφέας: Dr. Χαρ. Φασουλάς, Επιστ. Υπεύθυνος έργου/ΜΦΙΚ, Παν/μιο.
ΔΙΑΛΕΞΗ 4 Υποθρεψία Ορισμός Ταξινόμηση Συχνότητα Εκτίμηση

Διαπολιτισμική Παιδαγωγική
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
Ηγεσία στη Φυσική Αγωγή & την Εκπαίδευση
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
Διάλεξη 2 Open eClass Εφαρμογές ΤΠΕ στην Εκπαίδευση & την Ειδική Αγωγή
ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ και ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ της ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ στο e-Learning
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ
Το Εικονογραφημένο Βιβλίο στην Προσχολική Εκπαίδευση
Ατομικός Φάκελος Αξιολόγησης Νηπίου (Portfolio Assessment)
“One Map Endless Possibilities”
ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ ΔΙΑΧΥΣΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Καλλιτέχνες που συνεργάστηκαν με τον Μάνο Λοΐζο: Γιάννης Πουλόπουλος
Ασφαλής Προγραμματισμός σε C
Επιστημονική Εκδήλωση
…I.Σ.ΠΑΠΑΣΙΔΕΡΗ Διάλεξη 1η: κεφ. 4: Κυτταρική Μεμβράνη
Για την υπεράσπιση της πίστης μας Α’ Πέτρου 3:15
Εκπαιδευτικό Λογισμικό
Πρόσβαση και συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων στον κοινωνικό
ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ.
ΤΕΙ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ - ΧΡΗΜΕ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΩΛΗΣΗΣ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΩΛΗΣΕΩΝ.
ΛΕΞΙΚΟ ΟΡΩΝ.
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ
Άλλα είδη παραπομπής και βιβλιογραφίας.
ΔΙΑΛΕΞΗ 1 Σκοπός και λειτουργία νοσοκομείων
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΟΝΕΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ Α΄ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΕΥΤΕΡΑ, 15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2018
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΚΟΠΤΣΗΣ.
Αντιμετώπιση προβλημάτων σε μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες
Σχεδιασμός e-learning – Παιδαγωγική διάσταση
Διαχείριση προβλημάτων σχολικής τάξης 1.7 & 1.8
ΜΑΡΙΑ ΡΕΛΛΙΑ ΕΚΠ/ΚΟΣ ΑΓΓΛΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΚΑΤΟΧΟΣ MASTER ΕΑΠ
“Τίτλος του άρθρου” Ονόματα συγγραφέων Ονόματα Φοιτητών.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ
Για την υπεράσπιση της πίστης μας Α’ Πέτρου 3:15
Χρίστος Τζάμας Διεύθυνση Υπηρεσιών Κατάρτισης Σεπτέμβριος 2018
«Τίποτα δεν πάει χαμένο»
ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΑΓΩΓΗ – ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ
Βασικές έννοιες (Μάθημα 1) Τίτλος: Μερικές βασικές έννοιες της Πληροφορικής 22/11/2018 Ξένιος Αντωνιάδης.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
Μοντέλα επιμόρφωσης εκπαιδευτικών
ΟΜΑΔΑ Ομαδική εργασία Τζιάτζιος Δημήτριος Ψουρούκα Ευαγγελία
Φάκελος Επιτευγμάτων Μαθητή
Υλικά και Δραστηριότητες Διδασκαλίας Μαθηματικών ΙΙ
Το Εικονογραφημένο Βιβλίο στην Προσχολική Εκπαίδευση
ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ/SOFTWARE ΨΕΠ
Πολυπλοκοτητα - netlogo
Γιορτής ανάδειξης – προώθησης τοπικών προϊόντων
Диффуз токсик букок 710-ГУРУХ ТАЛАБАСИ КАРИМОВА МУНИСА.
Κλιματική αλλαγή και ασθένειες οπωροφώρων δέντρων
ΕΝΟΤΗΤΑ 2 – Κεφάλαιο 5: Γνωριμία με το Λογισμικό
Πρόληψη Συνήθων προβλημάτων στην παιδική ηλικία
Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών
Κίμων Χατζημπίρος Επίκουρος Καθηγητής ΕΜΠ
ΤΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Παιδοψυχιατρική Dr. Μαρία Παπαδημητρίου, MD, PhD
Μεταγράφημα παρουσίασης:

ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ - ΔΥΣΛΕΞΙΑ

Οι Μαθησιακές Δυσκολίες στο Σχολείο • Η ευρεία χρήση του όρου μαθησιακές δυσκολίες στην εποχή μας, υποδηλώνει την ανυπολόγιστη αξία και τη μακρά διάρκεια της επήρειας των μηχανισμών μάθησης, τόσο στην οικοδόμηση της γνώσης όσο και στη διαμόρφωση της προσωπικότητας ενός ατόμου στη σύγχρονη κοινωνία. • Η παιδαγωγική ανταπόκριση και εφαρμογή του όρου συνίσταται, τελικά, στο «αγώγιμο» και το «μορφώσιμο» του ανθρώπου (Παπάς, 2004).

Οι Μαθησιακές Δυσκολίες στο Σχολείο Σύμφωνα με έναν ορισμό του Μαρωνίτη, «εκπαίδευση, είναι η θεσμοθετημένη μορφή παιδείας, η οποία παρέχεται από το κράτος». Ένα από τα πλέον καυτά προβλήματα που απασχολούν την εκπαιδευτική κοινότητα είναι οι σχολικές δυσκολίες που εμφανίζει ένα σημαντικό ποσοστό παιδιών, με αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται η ομαλή προσαρμογή τους στο σχολείο και η απόκτηση των βασικών γνώσεων και μαθησιακών δεξιοτήτων με βάση τα ΑΠ. • Σε ό,τι αφορά στις ΜΔ το εξωτερικό κριτήριο είναι τελικά ο βαθμός προσαρμογής και ανταπόκρισης του ατόμου στο εκπαιδευτικό σύστημα που ισχύει στη χώρα του, αφού μαθησιακή ικανότητα και σχολική επίδοση αν και δεν ταυτίζονται ακριβώς συχνά όμως διαπλέκονται (Καραντάνος, 2000).

Μαθησιακές Δυσκολίες ή Μαθησιακές Αναπηρίες; • Στη γλώσσα μας έχουμε ουσιαστικά υιοθετήσει και χρησιμοποιούμε την απόδοση του όρου του αγγλοσαξωνικού όρου «learning difficulties», δηλαδή μαθησιακές δυσκολίες και όχι τον αμερικάνικο όρο «learning disabilities», που θα έπρεπε ουσιαστικά να μεταφραστεί ως μαθησιακές μειονεξίες ή καλύτερα μαθησιακές αναπηρίες, με την έννοια της παρεμποδισμένης ικανότητας. • Είναι προφανές ότι η ακριβής μετάφραση του αμερικάνικου όρου ενώ υπονοεί σαφέστερα και αποδίδει καλύτερα την ύπαρξη μιας ελλιπούς νευρο-βιολογικής ανάπτυξης στην εμφάνιση των μαθησιακών δυσκολιών, ταυτόχρονα όμως εμπεριέχει ή προδιαθέτει περισσότερο με μια αρνητική κοινωνική φόρτιση.

Στην πράξη, δηλαδή, ο όρος «Μαθησιακές Δυσκολίες» χωρίς άλλο επιθετικό προσδιορισμό, υποδηλώνει την αδυναμία ή τη σοβαρή δυσκολία του μαθητή να ανταποκριθεί στα σχολικά του καθήκοντα, όπως αυτά προσδιορίζονται στο ισχύον αναλυτικό πρόγραμμα (Αγαλιώτης, 2000). • Με τον τρόπο αυτό περιορίζεται ουσιαστικά το εύρος της επίδρασης των μαθησιακών δυσκολιών στη ζωή του παιδιού γενικότερα και εστιάζεται μόνο στο συγκεκριμένο είδος γνώσης που προσφέρεται στο σχολείο και στις προσαρμογές που απαιτούνται από το παιδί ώστε να είναι επαρκές και λειτουργικό στο σχολικό του περιβάλλον. • Είναι επομένως αναγκαία η προσαρμογή των ΑΠ και της διδασκαλίας στο σχολείο, με βάση τις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε παιδιού.

Η ΑΠΟΨΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ Οι κοινωνικό- πολιτιστικοί, οι συναισθηματικοί και οι λειτουργικοί παράγοντες είναι αυτοί, πού κατά τον Vernom (1977) οφείλονται οι δυσκολίες εκμάθησης. Μελετώντας τους λειτουργικούς παράγοντες ο Vernom αναφέρει τέσσερις κατηγορίες ανεπαρκειών, οι οποίες αντιστοιχούν στις ψυχολογικές λειτουργίες: της αντίληψης της μνήμης της γλώσσας της σκέψης

Η ΑΠΟΨΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ Οι έρευνες των γνωστικών ψυχολόγων δεν επικεντρώνονται στις λειτουργίες της νοημοσύνης και της αντίληψης, αλλά στους γνωστικούς μηχανισμούς που λαμβάνονται ως στάδια στη γνωστική διαδικασία της γραπτής πληροφορίας. Οι περισσότεροι συμφωνούν ότι οι δυσκολίες εντοπίζονται στην βραχυπρόθεσμη μνήμη του ατόμου που αφορά την οπτική και ακουστική μνήμη γραπτών και προφορικών πληροφοριών στον τρόπο και στην ικανότητα κωδικοποίησης του γλωσσικού υλικού στην μνήμη

Η ΟΠΤΙΚΗ ΤΗΣ ΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗΣ Το ψυχαναλυτικό ρεύμα δίνει ιδιαίτερη έμφαση στις σχέσεις των μελών της οικογένειας, κατά την σχολική πορεία του παιδιού, αφού οι συναισθηματικές διαταραχές παίζουν καθοριστικό ρόλο στην πορεία εκμάθησης. Σύμφωνα με τους ψυχαναλυτές, η πίεση που δέχονται τα παιδιά από γονείς και δασκάλους, με σκοπό την καλύτερη σχολική απόδοση, προκαλούν συναισθηματικές διαταραχές. Αυτές οι διαταραχές μπορεί να προκαλέσουν μαθησιακές δυσκολίες. Τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα, απορρίπτουν την παραπάνω υπόθεση και δέχονται το αντίθετο. Ότι οι μαθησιακές δυσκολίες προκαλούν συναισθηματικές διαταραχές.

Οι Μαθησιακές Δυσκολίες στο Σχολείο • Οι μαθησιακές δυσκολίες σε σχέση με τη σχολική μάθηση (learning disabilities educational art) αναφέρονται σ’ ένα ευρύτατο πεδίο της οργανωμένης σχολικής γνώσης και η αιτιολογία τους μπορεί να ποικίλλει σε μεγάλο βαθμό. Σε γενικές γραμμές, ό,τι παρεμβαίνει αρνητικά στη μαθησιακή διαδικασία μέσα στο σχολείο και παρεμποδίζει την πορεία του μαθητή προς τη σχολική γνώση, μπορεί να θεωρείται ως αίτιο και πηγή μαθησιακών δυσκολιών.

Οι Μαθησιακές Δυσκολίες στο Σχολείο Τέτοιοι παράγοντες αρνητικού επηρεασμού και παρεμπόδισης της σχολικής μάθησης μπορεί να οφείλονται σε παράγοντες: διανοητικούς συναισθηματικούς σωματικούς περιβαλλοντικούς

Δυσκολίες στη μάθηση ως διαταραχές ή δυσλειτουργίες που προκαλούν σχολικής φύσεως δυσχέρειες μπορεί να αντιμετωπίζει ένα άτομο σαν δευτερογενές επακόλουθο εξαιτίας: κάποιων αισθητηριακών δυσλειτουργιών ή άλλων αναπηριών ελλιπούς νοητικής ανάπτυξης ψυχολογικών και συναισθηματικών προβλημάτων και διαταραχών πολιτισμικής αποστέρησης κάποιας γλωσσικής διαταραχής δυσκολίας στον προφορικό ή το γραπτό λόγο προβλημάτων στη μνήμη εξελικτικής ανωριμότητας προβλημάτων υπερκινητικότητας διάσπασης προσοχής

Οι Μαθησιακές Δυσκολίες στο Σχολείο • Στην προσχολική ηλικία οι Μαθησιακές Δυσκολίες εμφανίζονται με τη μορφή ελαφράς αργοπορίας κυρίως στην εξέλιξη του οπτικοκινητικού συντονισμού και του ακουστικοφωνητικού λόγου, με αποτέλεσμα να μη μπορούν τα παιδιά να αναπτύξουν τις βασικές δεξιότητες σχολικής ετοιμότητας (Τζουριάδου, 1990). • Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που ο βαθμός εμφάνισης των Μαθησιακών Δυσκολιών είναι τόσο μεγάλος, που το παιδί οδηγείται αναπόδραστα σε πλήρη σχολική αδυναμία. Δηλαδή, ο μαθητής αδυνατεί να παρακολουθήσει το Αναλυτικό Πρόγραμμα του κανονικού σχολείου και πρέπει να λάβει ειδική ενίσχυση και να ενταχθεί το χώρο της ειδικής αγωγής.

Οι σχολικές δυσκολίες γενικότερα, σύμφωνα την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, μπορεί να αποδοθούν αιτιολογικά σε μια από τις παρακάτω πέντε μεγάλες κατηγορίες: • Ψυχικά προβλήματα, όπως νευρωτικές καταστάσεις, παιδικές ψυχώσεις, διαταραχές συμπεριφοράς, αντιδράσεις προσαρμογής κλπ. Ειδικές καθυστερήσεις στην εξέλιξη, όπως δυσλεξία, δυσαριθμησία, διαταραχή λόγου και ομιλίας κλπ. Προβλήματα στο νοητικό επίπεδο, όπως αποκλίσεις στη νοημοσύνη εκατέρωθεν του μέσου όρου. • Ιατρικές καταστάσεις, όπως διαταραχές όρασης και ακοής, κινητικές δυσκολίες, χρόνια νοσήματα, επιληψίες Ψυχο-κοινωνικές καταστάσεις, όπως πολιτισμική αποστέρηση, διγλωσσία, ανεπαρκείς συνθήκες διαβίωσης, δυσμενείς οικογενειακές συνθήκες κλπ.

Συχνότητα εμφάνισης • Σύμφωνα με τον Παρασκευόπουλο (2002) σε μία τυπική κανονική τάξη το 10% των μαθητών έχουν κάποιας μορφής μαθησιακή δυσκολία. • Από τους μαθητές αυτούς ένα 3% αναμένεται να εμφανίζει ειδικές δυσκολίες μάθησης και το άλλο 7% ήπιες μαθησιακές δυσκολίες. • Για την αντιμετώπιση των δυσκολιών αυτών δεν επαρκεί ο εμπλουτισμός του κανονικού προγράμματος και η παροχή περισσότερης διδακτικής φροντίδας, αλλά χρειάζονται ειδικά εξατομικευμένα προγράμματα παρέμβασης, ύστερα από εξειδικευμένη ψυχοπαιδαγωγική αξιολόγηση που θα καθορίζει το είδος και το βαθμό του προβλήματος.

• Η δυσκολία των μαθητών να ανταποκριθούν στη διδασκαλία γραφής και ανάγνωσης χωρίς προφανή αιτιολογία, είχε παρατηρηθεί από πολύ παλιά. • Ήδη από το 1937 ο Αμερικανός νευρολόγος S. Orton (Orton, 1966) είχε εισάγει τον όρο «στρεφοσυμβολία» για να αποδώσει τις αντιστροφές γραμμάτων στη γραφή, την οπτική σύγχυση των δυσλεξικών μαθητών στην ανάγνωση λέξεων κλπ. • Ετυμολογικά ο όρος δυσλεξία φανερώνει τη δυσκολία του παιδιού με τη «λέξη», δηλαδή με το λόγο γενικότερα και κυρίως το γραπτό λόγο.

Δυσλεξία ή Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες Ανάγνωσης και Γραφής Βρετανική Εταιρεία Δυσλεξίας (2007): «Η δυσλεξία είναι μια μαθησιακή δυσκολία η οποία πρωταρχικά επηρεάζει τις ικανότητες που σχετίζονται με την ακριβή και ρέουσα ανάγνωση και γραφή. Χαρακτηριστικά συμπτώματα της δυσλεξίας είναι οι δυσκολίες: στη φωνολογική επίγνωση στην ακουστική μνήμη και στην ταχύτητα επεξεργασίας φωνητικών ερεθισμάτων» Η δυσλεξία εμφανίζεται σε όλο το εύρος της νοητικής ικανότητας. Είναι ένα συνεχές φαινόμενο, με όχι απόλυτη σαφήνεια συμπτωμάτων και χωρίς σαφή προσδιορισμό.

Δυσλεξία ή Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες Ανάγνωσης και Γραφής Εξάλλου, το 2011 η Επιτροπή Ε.Ε. για τη Δυσλεξία ενέκρινε τον παρακάτω ορισμό: «Η δυσλεξία είναι μια ειδική μαθησιακή δυσκολία η οποία κυρίως επηρεάζει την ανάπτυξη των δεξιοτήτων που σχετίζονται με το γραπτό λόγο και τη γλώσσα. Χαρακτηρίζεται από δυσκολίες που σχετίζονται με: τις φωνολογικές διεργασίες την άμεση απόδοση του ονόματος την εργαζόμενη μνήμη την ταχύτητα επεξεργασίας πληροφοριών την αυτοματοποίηση δεξιοτήτων Έχει την τάση να αντιστέκεται στις παραδοσιακές μεθόδους διδασκαλίας, αλλά η επίδρασή τους μπορεί να μετριάζεται από κατάλληλες εξειδικευμένες παρεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένων και των εφαρμογών της πληροφορικής και της συμβουλευτικής υποστήριξης».

ΕΙΔΗ ΔΥΣΛΕΞΙΑΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΧΡΟΝΟ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ Υπάρχουν δύο μορφές δυσλεξίας: η επίκτητη η ειδική Και οι δύο μορφές έχουν να κάνουν με τις αναγνωστικές δυσκολίες και την ανικανότητα του ατόμου στην επεξεργασία του γραπτού λόγου. Η διαφορά τους είναι, ότι στην επίκτητη δυσλεξία, οι μαθησιακές ικανότητες του ατόμου, αναπτύχθηκαν φυσιολογικά, αλλά χάθηκαν ή ελαττώθηκαν λόγω κάποιου τραυματισμού στην αριστερή πλευρά του εγκεφάλου.

ΕΠΙΚΤΗΤΗ ΔΥΣΛΕΞΙΑ Η επίκτητη δυσλεξία χαρακτηρίζεται από τρεις τύπους: Στον πρώτο έχουμε την ανικανότητα του ατόμου στο να κατανοεί τον προφορικό και τον γραπτό λόγο, ενώ υπάρχει μια σχετική δυσκολία στην ορθογραφία. Αυτού του τύπου δυσλεκτικοί, επιλέγουν συνήθως την γραπτή εξέταση. Ο δεύτερος τύπος χαρακτηρίζεται από δυσκολίες σε ανάγνωση και γραφή και τον βρίσκουμε σε πολύ λίγους δυσλεκτικούς. Ο τρίτος τύπος, μοιάζει περισσότερο με την ειδική δυσλεξία. Χαρακτηρίζεται από ανικανότητα περισσότερο στην ανάγνωση και λιγότερο στην γραφή

ΕΙΔΗ ΔΥΣΛΕΞΙΑΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ Πολλοί ερευνητές (Πόρποδας, 1997) διακρίνουν τη δυσλεξία σε: οπτική ακουστική ανάλογα με τα συμπτώματα που εμφανίζουν τα παιδιά.

Ακουστική και Οπτική Δυσλεξία Οπτική: Τα παιδιά συγχέουν οπτικά λέξεις ή γράμματα που μοιάζουν, δυσκολεύονται να διαβάσουν τις λέξεις τόσο ολικά όσο και αναλυτικά και κάνουν πολλά λάθη στην ορθογραφία • Ακουστική: Επηρεάζει κυρίως την ικανότητα ακουστικής διάκρισης των παιδιών αυτών, ώστε να κατανοήσουν το διπλό ήχο στο συμφωνικό σύμπλεγμα των λέξεων (π.χ. το κλαίει το διαβάζουν καίει) και να αντιληφθούν τις ομοιότητες και τις διαφορές των αρχικών ή των τελικών ήχων μεταξύ των λέξεων.

Συμπτώματα της Δυσλεξίας Στον προφορικό λόγο: • Το δυσλεκτικό παιδί χρησιμοποιεί φτωχό λεξιλόγιο σε σχέση με την ηλικία του και τη νοημοσύνη του και γενικά δυσκολεύεται με τις σύνθετες ή τις πολύπλοκες λέξεις • Στις προτάσεις του μπερδεύει τη χρονική αλληλουχία και παραλείπει αντωνυμίες, όπως και ολόκληρες συλλαβές ή κάνει λάθη στις καταλήξεις • Χρησιμοποιεί μονότονα τις ίδιες λέξεις ή εκφράσεις

Συμπτώματα της Δυσλεξίας Στην ανάγνωση: • Διαβάζει κομπιάζοντας, μονότονα και «ρομποτικά» • Δεν κατανοεί τα σημεία στίξης και δεν «χρωματίζει σωστά τη φωνή του» • Αρκετές φορές χάνει τη σειρά μέσα στο κείμενο

Συμπτώματα της Δυσλεξίας Στη γραφή και στην ορθογραφία: • παραλείπουν γράμματα (λγος αντί λόγος) • προσθέτουν γράμματα ή συλλαβές (μεμέρος αντί μέρος) • κάνουν αναγραμματισμούς (λορόι αντί ρολόι) αντιστροφές γραμμάτων (3 αντί ε) • κάνουν καθρεπτικές αντικαταστάσεις (χα αντί αχ) • συγχέουν γράμματα που οπτικά ή ακουστικά μοιάζουν (α με ο, ε με η ή β με φ, θ με φ κλπ.)

Συμπτώματα της Δυσλεξίας Γενικά, τα παιδιά με δυσλεξία: • δυσκολεύονται στην ορθογραφία • παραλείπουν τα σημεία στίξης, αν και γνωρίζουν συνήθως τον κανόνα δεν τον εφαρμόζουν και δεν αυτοματοποιούν τη σωστή γραφή στην πράξη • παραμορφώνουν τις λέξεις • κάνουν τόσο καταληκτικά όσο και θεματικά λάθη • ενοποιούν τις λέξεις μεταξύ τους χωρίς κενά, • η γραφή τους είναι ακατάστατη και τις πολλές φορές δυσανάγνωστη • δυσκολεύονται να αντιγράφουν από τον πίνακα και συνήθως αντιγράφουν λάθος

Συμπτώματα της Δυσλεξίας Άλλες συναφείς δυσκολίες: • Συγχέουν το δεξί με το αριστερό • Έχουν δυσκολίες προσανατολισμού • Έχουν προβλήματα οπτικοκινητικού συντονισμού, αδρής και λεπτής κινητικότητας και γενικότερα έχουν έλλειμμα νευρολογικής ωριμότητας. • Δυσκολεύονται να μάθουν την ώρα, τις ημέρες και τους μήνες. • Έχουν φτωχή εργαζόμενη βραχυπρόθεσμη μνήμη, δυσκολεύονται πολύ να μάθουν την προπαίδεια και γενικότερα έχουν θέματα οργάνωσης, είναι ακατάστατα, ξεχνούν σε μόνιμη βάση σημαντικά από τα πράγματά τους, δεν μπορούν να ολοκληρώσουν τις εργασίες τους

Συμπτώματα της Δυσλεξίας • Τα παιδιά με δυσλεξία μπορεί να είναι χαρισματικά σε ορισμένους τομείς και πολλές φορές μπορεί να είναι ακόμα και εξαιρετικά ευφυή. • Έχουν γρήγορη αντίληψη και μεγάλη συνδυαστική ικανότητα. Ακόμα, πολλές φορές μπορεί να ξαφνιάζουν με την οξυδέρκειά τους σε σχέση με τους συνομηλίκους τους και την αντιληπτική τους ικανότητα. • Έχουν φαντασία, διαθέτουν χιούμορ και συχνά μεγάλη επινοητικότητα. Είναι πολύ καλοί χρήστες των νέων τεχνολογιών και των Η/Υ και γενικότερα έχουν καλή γνώση των απλών μηχανών και των λειτουργιών τους.

Διάγνωση της Δυσλεξίας Η αναλυτική ψυχο-εκπαιδευτική αξιολόγηση είναι αυτή που προσδιορίζει το είδος της δυσλεξίας. Η αξιολόγηση πρέπει απαραίτητα να έχει μεγάλο ανιχνευτικό εύρος διότι στο κάθε δυσλεκτικό άτομο υπάρχει ένας μοναδικός συνδυασμός γνωσιακών αδυναμιών και δυνατοτήτων. Η αναλυτική αξιολόγηση βασίζεται στο εκλεκτικό μοντέλο και περιλαμβάνει οκτώ παράγοντες: Γνωσιακές ικανότητες, εδώ συμπεριλαμβάνεται η οπτική και ακουστική αντίληψη. Μνήμη, ακουστική, οπτική, οπτικό-χωρική. Ανάγνωση, γραφή, ορθογραφία. Φωνολογική επεξεργασία του λόγου. Δεξιότητες αυτοματοποίησης. Οργανωτικές δεξιότητες και μέθοδοι. Αυτοπεποίθηση σε διάφορα περιβάλλοντα. Κέντρο απόδοσης ελέγχου.

Διάγνωση της Δυσλεξίας Η πρώιμη ανίχνευση των βασικών χαρακτηριστικών της δυσλεξίας στο γνωστικό προφίλ των παιδιών μπορεί να γίνει ήδη από την ηλικία των πέντε περίπου ετών, ωστόσο η ασφαλής και πλήρης διάγνωση δεν μπορεί να γίνει αν τα παιδιά δεν έχουν συμπληρώσει τα επτά (7) έτη και δεν φοιτούν στη Β΄ Δημοτικού, κατά προτίμηση στο Β΄ εξάμηνο του σχολικού έτους.

Διάγνωση της Δυσλεξίας • Σήμερα στην Ελλάδα υπάρχουν αρκετές εξειδικευμένες εξωσχολικές δομές που μπορούν να κάνουν σωστή διάγνωση, να πιστοποιήσουν την ύπαρξη του προβλήματος και να προσδιορίσουν τα χαρακτηριστικά της εμφάνισής του σε κάθε παιδί. • Τα ΚΕΔΔΥ, τα οποία υπάγονται στο Υπουργείο Παιδείας, λειτουργούν σήμερα σε επίπεδο Διευθύνσεων Εκπαίδευσης και αποτελούν μια αρκετά αξιόπιστη λύση στο ζήτημα της σωστής διάγνωσης. Στελεχώνονται με διάφορες ειδικότητες, ώστε η διάγνωση να είναι όσο το δυνατόν πιο διεπιστημονική και εμπεριστατωμένη.

ΤΕΣΤ ΑΘΗΝΑ Διαγνωστική μέθοδος που εντοπίζει με ακρίβεια τις δυσκολίες μάθησης. Απευθύνεται πρωτίστως σε παιδιά ηλικίας 5 έως  9 ετών  αλλά χορηγείται και σε μεγαλύτερα παιδιά.  Σταθμίστηκε στο Ψυχομετρικό εργαστήριο του Τομέα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1999 και αποτελεί το μόνο τεστ μαθησιακών δυσκολιών που είναι σταθμισμένο στην Ελλάδα. Το Αθηνά Τεστ είναι ένα πολυθεματικό τεστ ενδοατομικής αξιολόγησης και δίνει μια αναλυτική εικόνα της παρούσας κατάστασης του παιδιού, σε καίριους τομείς της ανάπτυξης.

ΤΕΣΤ ΑΘΗΝΑ Αποτελείται από μία σειρά επιμέρους διαγνωστικών δοκιμασιών, οι οποίες ολοκληρώνονται σε 3 συνεδρίες. Οι δοκιμασίες αυτές αξιολογούν ένα ευρύτατο φάσμα κινητικών αντιληπτικών, νοητικών και ψυχογλωσσικών διεργασιών

ΑΡΙΣΤΟΝ® ΤΕΣΤ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΤΥΠΩΝ Καινοτόμος διαγνωστική μέθοδος που εντοπίζει το μαθησιακό τύπο του μαθητή , απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 9 έως 16 ετών.  Γνωρίζοντας τον τρόπο, με τον οποίο  προσλαμβάνουμε τη γνώση (μαθησιακός τύπος), μπορούμε να  μάθουμε ταχύτερα  και πιο αποτελεσματικά.

DAST : ΤΕΣΤ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗΣ ΔΥΣΛΕΞΙΑΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΕΣ Dr. A.J Fawcett Professor R.I Nicolson 11 Δοκιμασίες: 3 δοκιμασίες επίτευξης : ανταποκρίνονται απευθείας στις αποδεκτές δυσκολίες δυσλεξικών παιδιών και μερικών δυσλεξικών ενηλίκων/ αν ένας ενήλικας συνεχίζει να δυσκολεύεται στην ανάγνωση, γραφή και ορθογραφία. 8 διαγνωστικές δοκιμασίες: Αιτία/ δοκιμασίες καλύπτουν ένα φάσμα ικανοτήτων γνωστά επηρεασμένα στην δυσλεξία / θεραπευτικό πρόγραμμα.

ΤΕΣΤ ΠΑΥΛΙΔΗΣ Το Τεστ Παυλίδη, είναι διεθνώς αναγνωρισμένο με Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας (Η.Π.Α., Γαλλία, Αγγλία, Καναδά) και πραγματοποιείται μέσω προηγμένης φωτο-ηλεκτρονικής τεχνολογίας με πατενταρισμένο λογισμικό (software). Το Φωτο-ηλεκτρονικό του σύστημα είναι τόσο προηγμένο διεθνώς που το έχουν αποκτήσει από τα πλέον διεθνώς φημισμένα πανεπιστήμια, όπως το Harvard, Βoston, Penn State, Columbia, κ.λ.π. Το Τεστ Παυλίδη δεν βασίζεται ούτε στην ανάγνωση ούτε στη γραφή (όπως τα άλλα ψυχο-εκπαιδευτικά τεστ που χρησιμοποιούνται διεθνώς), αλλά βασίζεται σε βιολογικές μετρήσεις (οφθαλμοκίνηση)

Αντιμετώπιση της Δυσλεξίας • Η δυσλεξία είναι μια ειδική δυσκολία μάθησης, που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με τις παραδοσιακές μεθόδους διδασκαλίας. Όμως, εφόσον το αναπτυξιακό γνωστικό προφίλ του παιδιού χαρτογραφηθεί σωστά με ένα εξειδικευμένο τεστ, τότε υπάρχουν πολύ καλές πιθανότητες πολύ σύντομα το παιδί να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες του και να ανακουφιστεί από τα έντονα συμπτώματα που αλλοιώνουν και επηρεάζουν αρνητικά το μαθησιακό του προφίλ.

Αντιμετώπιση της Δυσλεξίας Η συνδυασμένη παρέμβαση, τόσο σε επίπεδο ελλειμματικής ικανότητας (π.χ. ακουστική διάκριση φωνημάτων ή οπτική διάκριση γραφημάτων) με βάση τα αποτελέσματα ενός έγκυρου και αξιόπιστου ψυχοπαιδαγωγικού τεστ όσο και η ενίσχυση και στήριξη του παιδιού σε επίπεδο σχολικού προγράμματος ανάλογα με το προφίλ και το επίπεδό του στη βασισμένη στο αναλυτικό πρόγραμμα αξιολόγηση (Curriculum based assessment), θα μας δώσει σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα δύο έως τριών μηνών το πολύ, αποτελέσματα ανθεκτικά στο χρόνο και χωρίς σημαντικές παλινδρομήσεις στις επιδόσεις του παιδιού.

Αντιμετώπιση της Δυσλεξίας Οι ασκήσεις και τα φύλλα εργασίας θα πρέπει να έχουν σωστή δόμηση και να διευκολύνουν τα δυσλεκτικά παιδιά, μιας και έχουν δυσκολίες στην «εποπτεία» της σελίδας. Επίσης, οι ασκήσεις δεν πρέπει να αφήνουν περιθώρια παραπλάνησης, ούτε να περιέχουν παγίδες • Πρέπει να υπάρχουν προγραμματισμένες ενδιάμεσες ασκήσεις χαλάρωσης και αποφόρτισης της εργαζόμενης μνήμης και της προσοχής του παιδιού, το οποίο ας μην ξεχνάμε καταβάλει μεγαλύτερη προσπάθεια από τους συνομηλίκους του για να παραμείνει προσηλωμένο και αποδώσει στην εργασία του. Ο σχολικός πίνακας (ιδιαίτερα ο άσπρος) και η αντιγραφή από αυτόν κουράζει υπερβολικά τους μαθητές με ΜΔ.

Αντιμετώπιση της Δυσλεξίας Στην ανάγνωση καθοδηγούμε και εξασκούμε τους μαθητές σε στρατηγικές οπτικού ελέγχου του κειμένου, όπως τα τετραγωνάκια στο χαρτόνι σε μέγεθος λέξης που τοποθετούμε επάνω στο κείμενο για να εστιάζει το παιδί σε μια μόνο λέξη, η ανάποδη ανάγνωση κλπ. • Στην ορθογραφία δημιουργούμε στήλες με λέξεις που εμπεριέχουν το ίδιο θεματικό ή καταληκτικό φαινόμενο, ώστε τα παιδιά να οπτικοποιήσουν βιωματικά τον κανόνα και να αυτοματοποιήσουν στη γραφή τους το ορθογραφικό - γραμματικό φαινόμενο.

Αντιμετώπιση της Δυσλεξίας Σε κάθε περίπτωση το παιδί χρειάζεται εκτός από συστηματική μαθησιακή υποστήριξη και ψυχολογική ενθάρρυνση, η οποία να είναι διαρκής τόσο στο σχολείο όσο και στην οικογένεια. Ενθάρρυνση όχι μόνο για την προσπάθεια και τη συμμετοχή του στο πρόγραμμα παρέμβασης αλλά και γενικότερα σε όλα τα επίπεδα, ώστε να μπορέσει να αξιοποιήσει το κάθε παιδί τα συγκριτικά του πλεονεκτήματα και να αναδείξει τις ιδιαίτερες ικανότητές του.

Αντιμετώπιση της Δυσλεξίας Για το λόγο αυτό χρειάζεται σωστή ενημέρωση των γονέων και συνεργασία οικογένειας-σχολείου. Να υπάρχει δηλαδή ένας συνεχής και ειλικρινής διάλογος ανάμεσα στους δασκάλους και τους γονείς του για το δυσλεξικό παιδί.

Αντιμετώπιση της Δυσλεξίας Από την άλλη πλευρά, οι εργασίες που θα ανατίθενται στο παιδί από το σχολείο πρέπει να μην προκαλούν άγχος και δυσφορία στο παιδί, αλλά να του ενισχύουν το αίσθημα επάρκειας, τονώνοντας το ηθικό και την αυτοεκτίμησή του. Είναι σημαντικό να αποφεύγουμε να κάνουμε τη σχολική εργασία να μοιάζει με τιμωρία

Αντιμετώπιση της Δυσλεξίας Όταν πρέπει να διορθώσουμε λάθη, επιλέγουμε μόνο τα σημαντικότερα από αυτά και μάλιστα όσα έχουν κάποια σχέση μεταξύ τους (π.χ. στην ορθογραφία καταληκτικά, όπως ρήματα σε -ώνω), βοηθώντας το παιδί με λίστες και ομαδοποιήσεις να αυτοματοποιήσει την εφαρμογή των γνώσεών του, μιας και είναι γνωστό ότι παιδιά με ειδική μαθησιακή δυσκολία ανάγνωσης και γραφής έχουν πρόβλημα αυτοματοποίησης και όχι επίγνωσης.

Αντιμετώπιση της Δυσλεξίας Υπάρχει ανάγκη να δημιουργούμε συνεχώς συνθήκες επιτυχίας σε όλους τους μαθητές μας, ιδιαίτερα όμως σε αυτούς με Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες, μιας και το καλύτερο κίνητρο για επιτυχία είναι η ίδια η επιτυχία!