ΣΟΥΣΑΜΙ Sesamum sp. Pedaliaceae Έκταση - παραγωγή Παγκόσμια έκταση 70-75 106 στρ. « παραγωγή 3,3 106 τον. Ινδία, Κίνα, Μεξικό, Νιγηρία, Τουρκία, Πακιστάν, Σουδάν Ελλάδα 2,5-3 103 στρ. → 100 στρ. 10 103 τον. → 65 τον. Μακεδονία, Θράκη

ΧΡΗΣΕΙΣ Λάδι 50-56 %, πρωτεϊνες 50-53 % Διατροφή (παστέλι, επίπαση αρτοποιημάτων, χαλβάς, ταχίνι) Σαπούνια, αρώματα Φαρμακευτικά προϊόντα Βιομηχανία (χρώματα, εντομοκτόνα ...) Πίτα διατροφή ζώων Περιεκτικότητα σε πρωτείνη φύλλα (20-29%) & στελέχη (4-11%)

ΒΟΤΑΝΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ Sesamum indicum var. orientale (μαύρος) Sesamum indicum var. subtentatum (λευκός) Sesamum indicum var. indicum (καστανός) Οικ. Pedaliaceae

Αμειψισπορά Σιτηρά Αντί για σκαλιστικά φυτά (αραβόσιτος, βαμβάκι, τεύτλα, αραχίδα, μηδική) Επίσπορο μετά από σιτηρά

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΕΔΑΦΟΥΣ Ψιλοχωματισμένο έδαφος Βαθύ φθινοπωρινό όργωμα Άνοιξη ελαφρό όργωμα, σβάρνισμα

ΣΠΟΡΑ Πρώιμη 15/3 – 15/4 Γραμμές 60-80 cm Φυτά 25-40 cm Βάθος 2-5 cm Πυκνότητα 10.000 – 12.000 Φ/στρ. Ποσότητα 1-2 Kg/στρ. Επίσπορο αρχές Ιουλίου

ΒΚ 80-170 ημέρες Προσαρμοστικότητα Φύτρωμα 15-16 oC Ευαισθησία χαμηλές θ. Παρεμπόδιση ανάπτυξης <10 oC Άριστες 25-27 oC Φωτοπερίοδος φυτό μικρής ημέρας

Υγρασία Αντοχή στη ξηρασία Πλούσιο ριζικό σύστημα Κρίσιμη περίοδος άνθιση Έδαφος Αμμοπηλώδη, πηλώδη Καλή αποστράγγιση Όχι αλατούχα pH 5 - 8

ΖΙΖΑΝΙΟΚΤΟΝΙΑ Ευαισθησία νεαρό στάδιο Βοτάνισμα Σκάλισμα Χημικά

ΛΙΠΑΝΣΗ Βασική λίπανση 6-8 Ν, 3-4 P, 3-4 K μον/στρ. Άρδευση Ξηρική Ελαφρά άρδευση στην άνθιση (2-3 αρδεύσεις)

ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ Ξήρανση πτώση φύλλων Κάψες πρασινοκίτρινες Υγρασία σπόρων 25% τίναγμα 30/8 – 1/10 Θεριζοαλωνιστικές αραβ. Αποθήκευση Υγρασία σπόρων 8-9%

ΕΧΘΡΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ Έντομα Τετράνυχος Αφίδες Θρίπες Ασθένειες Φυτόφθορα Αλτερνάρια Βερτιτσίλιο

ΡΕΤΣΙΝΟΛΑΔΙΑ Ricinus communis Euphorbiaceae (castor bean) Καταγωγή από την τροπική ζώνη Αφρικής Ινδία, Βραζιλία, Αργεντινή, Μεξικό, Η.Π.Α. Ελλάδα καλλωπιστικό

ΧΡΗΣΕΙΣ Λάδι 35-55% Λίπανση μηχανών Χρώματα, βερνίκια Βιοντίζελ Βιομηχανία nylon, συνθετικών ρητινών, συνθετικών ινών Φαρμακευτική, ιατρική Ρισινίνη (δηλητήριο, καθαρτικό) Πίτα (αλκαλοειδές ρισινίνη) οργανικό λίπασμα Καλλωπιστικό φυτό

ΒΚ 150-200 ημέρες Πολυετές στους τροπικούς Προσαρμοστικότητα Φύτρωμα 10-12 oC Άριστες 22-26 oC Ευαισθησία σε παγετούς Φωτοπεριοδισμός Φυτό μικρής ημέρας

Υγρασία Αντοχή Κρίσιμη περίοδος άνθιση ξηρό καιρό στην καρπόδεση Έδαφος Αμμοπηλώδη Καλή αποστράγγιση Ευαισθησία σε υψηλό pH pH 5-6

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΕΔΑΦΟΥΣ Ψιλοχωματισμένο έδαφος Βαθύ φθινοπωρινό όργωμα (20-30 cm) Άνοιξη ελαφρό όργωμα, σβάρνισμα

ΣΠΟΡΑ Πρώιμη 15/3 – 15/4 Θ. εδάφους 10-12 oC Γραμμές 1,0-1,2 m Φυτά 25-30 cm Βάθος 4-8 cm Ποσότητα 1-1,5 Kg/στρ.

ΖΙΖΑΝΙΟΚΤΟΝΙΑ Ευαισθησία νεαρό στάδιο Βοτάνισμα Σκάλισμα Χημικά

Βασική λίπανση 5-15 Ν, 3-8 P, 2-3 K μον/στρ. Άρδευση Απαιτούνται 350-400 m3/στρ. Άρδευση στη διάρκεια της ανάπτυξης 3-4 αρδεύσεις πριν την άνθιση Διακοπή 3-4 βδομάδες πριν τη συγκομιδή

ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ Σταδιακή (2-3 φορές) Τίναγμα Ξήρανση φύλλων Σπόροι ώριμοι, ξηροί 30/8 – 1/10 Θεριζοαλωνιστικές ΜΣΑ 220-340 Kg/στρ. Αποθήκευση Υγρασία σπόρων 8-9%

ΕΧΘΡΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ Έντομα Τετράνυχος Ασθένειες Φυτόφθορα Αλτερνάρια