Philip McCann Αστική και περιφερειακή οικονομική 2η έκδοση Αστική και περιφερειακή οικονομική 2η έκδοση Chapter 1

Modern Urban and Regional Economics Κεφάλαιο 5 Περιφερειακή εξειδίκευση, εμπόριο και ανάλυση πολλαπλασιαστή Modern Urban and Regional Economics

Περιεχόμενα Εισαγωγή στις περιφερειακές πολιτικές Υπόδειγμα της οικονομικής βάσης Ανάλυση πολλαπλασιαστή σε περιφερειακό επίπεδο Ανάλυση εισροών-εκροών

Περιφερειακές πολιτικές «Ισότητα» έναντι «αποτελεσματικότητας» Αντιστάθμιση της «κακοδαιμονίας» και μοίρασμα της πίτας Μεγιστοποίηση της συνολικής πίτας Βραχυπρόθεσμο έναντι μακροπρόθεσμου Παρέμβαση σε περιόδους οικονομικής ύφεσης Ανάπτυξη στρατηγικών οικονομικών παρεμβάσεων, π.χ. στην εκπαίδευση και τις υποδομές

Κρίσιμοι παράγοντες επιτυχίας – I Περιφερειακό εργατικό δυναμικό Καλύπτει τις ανάγκες των επιχειρήσεων; Ροπή προς τη μετανάστευση Οι εργαζόμενοι που απαιτούνται προέρχονται από άλλη περιφέρεια; Υπάρχουσα τομεακή δομή Είναι συμπληρωματική; Επιτρέπει δεσμούς εξαγωγών και εισαγωγών;

Κρίσιμοι παράγοντες επιτυχίας – IΙ Προσβασιμότητα επιχείρησης στην περιφέρεια Χρόνος: Επιχειρηματικός κύκλος Βλ. τη γενική συζήτηση για την κεϊνσιανή πολιτική ώθησης (μακροοικονομική) Επιλογές εκτός περιφέρειας Ποια είναι η απόδοση μιας εναλλακτικής επένδυσης;

Το υπόδειγμα της οικονομικής βάσης – I Διαφοροποίηση σε δύο μεγάλους τομείς Βασικός τομέας: οι επιδόσεις εξαρτώνται κυρίως από οικονομικές συνθήκες εκτός της τοπικής οικονομίας (π.χ. Boeing ή Airbus) Μη βασικός τομέας: οι επιδόσεις εξαρτώνται κυρίως από τις οικονομικές συνθήκες στο εσωτερικό της τοπικής οικονομίας (π.χ. εστιατόρια) Ο βασικός τομέας είναι η κινητήριος δύναμη της περιφερειακής οικονομικής μεγέθυνσης, ο απαραίτητος (και επαρκής) οδηγός

Το υπόδειγμα της οικονομικής βάσης – II Διάρθρωση της απασχόλησης στην τοπική οικονομία: Συνολική απασχόληση της περιφέρειας (T) = Απασχόληση στον βασικό τομέα (B) + Απασχόληση στον μη βασικό τομέα (N) T = B + N N = N0 + n T (με n < 1) T = N0 / (1 – n) + B / (1 – n) Το n αντιπροσωπεύει το πόσο ευαίσθητη είναι η δημιουργία απασχόλησης στον μη βασικό τομέα σε σχέση με το συνολικό επίπεδο της απασχόλησης που δημιουργείται στην περιοχή Ο πολλαπλασιαστής οικονομικής βάσης είναι 1 / (1 – n)

Βασικοί και μη βασικοί τομείς Βασίζονται σε υποθέσεις Βασίζονται στους δείκτες τοπικής εξειδίκευσης Υψηλός LQ: εξαρτάται από τις διεθνείς εξελίξεις Μέθοδος των ελάχιστων απαιτήσεων Στην ουσία αποτελεί μια μικρή αναβάθμιση της μεθόδου του δείκτη τοπικής εξειδίκευσης που στηρίζεται σε στατιστικά δεδομένα για όλες τις περιφέρειες (αντί για την εθνική οικονομία)

Βασικοί και μη βασικοί τομείς Βασίζονται σε LQ > 1, το οποίο ισχύει εφόσον: Η παραγωγικότητα της εργασίας είναι ανεξάρτητη από την τοποθεσία Τα πρότυπα κατανάλωσης είναι ανεξάρτητα από την τοποθεσία Δεν υπάρχουν εισαγωγές ή εξαγωγές στο επίπεδο της εθνικής οικονομίας Τα αποτελέσματα εξαρτώνται από το επίπεδο τομεακής ομαδοποίησης: απαιτείται υψηλό επίπεδο

Η ένταση του δεσμού (ορίζοντας το n) Αντανακλά την ισχύ της ζήτησης του βασικού τομέα για τοπικές μη βασικές εισροές Διάχυση πληροφοριών: Ενισχύει τον προσανατολισμό των επιχειρήσεων σε τοπικούς προμηθευτές ενδιάμεσων αγαθών Η μέτρηση τέτοιων σχέσεων και η αποτύπωσή τους σε πολλαπλασιαστή είναι εξαιρετικά δύσκολες

Κεϊνσιανοί πολλαπλασιαστές Βασίζοντα στο υπόδειγμα του κλασικού κεϊνσιανού πολλαπλασιαστή Βλ. Διάγραμμα 5.1 Οικονομική βάση: Απασχόληση· τώρα: Εισόδημα/δαπάνη Εισόδημα Κατανάλωση C = C0 + c(1 – t)Y Επένδυση I = I0 Κρατική δαπάνη G = G0

Λύση: Ο Κεϊνσιανός σταυρός Συνολική ζήτηση = Εισόδημα AD Συνολική ζήτηση = AD0 + κατανάλωση βασισμένη στο εισόδημα AD0 = C0 + I0 + G0 a AD0 Κλίση: α = c (1 – t) Y

Συγκριτική-στατική ανάλυση – το I0 αυξάνεται AD Τελική ισορροπία a Αρχική ισορροπία AD0 Y

Συγκριτική-στατική ανάλυση – υψηλότερο c AD a AD0 Y

Ανάλυση περιφερειακού πολλαπλασιαστή Υπόδειγμα εισαγωγών και εξαγωγών Καθαρές εξαγωγές: X – M = X0 – M0 – m(1 – t)Y Μηχανισμός: Το υψηλότερο εισόδημα οδηγεί σε υψηλότερες εισαγωγές Υπόδειγμα επενδύσεων I = I0 + i(1 – t)Y Μηχανισμός: Οι υψηλότερες περιφερειακές επενδύσεις προσελκύουν επενδύσεις εξαιτίας των πλεονεκτημάτων της συγκέντρωση Υπόδειγμα κρατικών δαπανών G = G0 – g(1 – t)Y Μηχανισμός: Η κεντρική κυβέρνηση πληρώνει λιγότερα για τις πλούσιες περιφέρειες

Λύση: Ο Κεϊνσιανός σταυρός AD AD0 = C0 + I0 + G0 + X0 – M0 a AD0 Κλίση a = (c – m + i – g)(1 – t) Y

Σύγκριση υποδειγμάτων Και τα δύο διαθέτουν αυτόνομες διεθνείς και περιφερειακές συναρτήσεις, με τον ίδιο πολλαπλασιαστή Απασχόληση έναντι εισοδήματος Οικονομική βάση: Απασχόληση Κεϊνσιανός πολλαπλασιαστής : Εισόδημα

Ανάλυση εισροών-εκροών – Κεφ. 5.7 Παραδοσιακό εργαλείο (Leontief, 1951) Έμφαση στη συσχέτιση των τομέων Πιο ακριβής και πιο ευέλικτη από την ανάλυση της οικονομικής βάσης και του κεϊνσιανού πολλαπλασιαστή Απάντηση σε δύο κεντρικά ερωτήματα Η επιπλέον εκροή προέρχεται από εξωγενή ώθηση της ζήτησης Η μεγέθυνση επιμέρους τομέων προέρχεται από εξωγενή ώθηση της προσφοράς

Πίνακας εισροών-εκροών

Βασική ιδέα Η τελική ζήτηση σε έναν τομέα (Z για παράδειγμα) αυξάνεται Οι παραδόσεις των μεσαζόντων αυξάνονται -> επιπλέον μεγέθυνση σε άλλους τομείς -> ξανά η ζήτηση για εισροές αυξάνεται… …κ.λπ., κ.λπ. (επιπτώσεις πολλαπλασιαστή)

Ανάλυση εισροών-εκροών Συνολικό περιφερειακό προϊόν 2868 εκ. → περιφερειακός πολλαπλασιαστής = 2.868

Περιορισμοί Οι συντελεστές εισροών-εκροών είναι σταθεροί – δεν υπάρχει υποκατάσταση Δεν υπάρχουν οικονομίες κλίμακας Δεν υπάρχει ανάλυση γενικής ισορροπίας Κατάλληλη σε περιπτώσεις που υπάρχουν αναξιοποίητοι πόροι Κατασκευή περιφερειακών πινάκων εισροών-εκροών Οι περιφέρειες δεν μπορούν να συγκεντρώνουν λεπτομερή στατιστικά στοιχεία σχετικά με τη ροή αγαθών και υπηρεσιών από και προς άλλες περιφέρειες

Συμπεράσματα Τρεις κύριες προσεγγίσεις για την κατασκευή ενός περιφερειακού πολλαπλασιαστή Οικονομική βάση: Απασχόληση Κεϊνσιανοί πολλαπλασιαστές: Εισόδημα Ανάλυση εισροών-εκροών: Τομεακή συσχέτιση Από αναλυτικής άποψης εμφανίζουν αρκετές ομοιότητες Οι εμπειρικές εφαρμογές είναι δυνατές, αλλά δύσκολες Χρήσιμες στην ανάλυση των επιπτώσεων της περιφερειακής πολιτικής

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή του παρόντος έργου με οποιονδήποτε τρόπο χωρίς γραπτή άδεια του εκδότη, σύμφωνα με το Ν. 2121/1993 και τη Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με τον Ν. 100/1975)