Σύνδρομο Αποφρακτικών Απνοιών Ύπνου (ΣΑΑΥ) ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ - ΕΚΠΑ Σύνδρομο Αποφρακτικών Απνοιών Ύπνου (ΣΑΑΥ) Βασίλειος Σ. Σκούρας Πνευμονολόγος Α’ Πνευμονολογική Κλινική Νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ - ΟΡΙΣΜΟΣ συχνότερη διαταραχή αναπνοής στον ύπνο επανειλημμένα επεισόδια απόφραξης (πλήρους ή μερικής) ανώτερου αεραγωγού κατά τον ύπνο, που συνοδεύονται από μείωση του κορεσμού της HbO2 στο αρτηριακό αίμα αφυπνίσεις (διαπιστώνονται στο ΗΕΓ και μερικές φορές γίνονται αντιληπτές και από τον ίδιο τον ασθενή) άπνοια: ορίζεται η διακοπή της ροής του αέρα για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 10 δευτερολέπτων. υπόπνοια: μείωση (>30%) ροής αέρα που συνοδεύεται από πτώση του κορεσμού ή/και αφύπνιση και έχει διάρκεια τουλάχιστον 10 δευτερόλεπτα. ΣΑΑΥ: ≥5 επεισόδια απνοιών ή υποπνοιών ανά ώρα ύπνου
AHI (Apnea-Hypopnea Index) ΒΑΡΥΤΗΤΑ AHI (Apnea-Hypopnea Index) ΑΗΙ < 5 Φυσιολογικό 5 < ΑΗΙ < 15 Ήπιo OSA 15 < AHI < 30 Mέτριο OSA AHI > 30 Σοβαρό OSA
ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ μορφολογία ανώτερου αεραγωγού εκτείνεται από οπίσθιο όριο ρινικού διαφράγματος έως λάρυγγα δεν περιλαμβάνει οστικές δομές που να στηρίζουν τα τοιχώματα του ο αυλός παραμένει ανοικτός κατά την διάρκεια του αναπνευστικού κύκλου με την δράση των διαστολέων μυών του φάρυγγα (γενειογλωσσικό μυ)
ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ εισπνοή υποατμοσφαιρική (αρνητική) η ενδοαυλική πίεση τάση για σύγκλειση του αυλού αποτρέπεται χάρη στην δράση των διαστολέων μυών ύπνος (φάση REM) μείωση ή κατάργηση του μυϊκού τόνου μεγαλύτερη σύγκλειση τοιχωμάτων ανώτερου αεραγωγού προδιάθεση για εμφάνιση απνοιών
ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ Παχυσαρκία σημαντικότερος παράγοντας εμφάνισης του συνδρόμου εναπόθεση λίπους στα τοιχώματα ανώτερου αεραγωγού μείωση της εγκάρσιας διαμέτρου του πιο ευένδωτος στις μεταβολές της ενδοαυλικής πίεσης. αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης μείωση του τελοεκπνευστικού όγκου του πνεύμονα μείωση ελκτική δύναμης επί του ανώτερου αεραγωγού πιο ευάλωτος σε σύγκλειση υπό την επίδραση της αρνητικής ενδοαυλικής πίεσης κατά την εισπνοή
ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ χαμηλός ουδός αφύπνισης αφύπνιση με ερέθισμα μικρότερης έντασης κύρια αιτία αφύπνισης: προσπάθεια μείωσης της ενδοθωρακικής πίεσης κατά την εισπνοή ώστε να υπερνικηθεί η απόφραξη χαμηλός ουδός αφύπνισης -> αφύπνιση ασθενούς αφύπνιση -> υπεραερισμός που προκαλεί πτώση της PaCO2 αντανακλαστικός υποαερισμός για επαναφορά PaCO2 υποαερισμός: αποτέλεσμα μείωσης έντασης αναπνευστικής ώσης που μεταφέρεται από το ΚΝΣ στους αναπνευστικούς μύς επειδή η ίδια αναπνευστική ώση μεταφέρεται και στους διαστολείς μυς του φάρυγγα η μείωση της έντασής της προδιαθέτει σε νέα απόφραξη φαύλος κύκλος διαιώνισης αποφρακτικών επεισοδίων κατά τον ύπνο (loopgain) φλεγμονή βλεννογόνου ανώτερου αεραγωγού οίδημα και κατ’ επέκταση στένωση του αυλού του μείωση συσπαστικότητας διαστολέων μυών φάρυγγα -> προδιάθεση σε άπνοιες ανακατανομή των υγρών από τα κάτω άκρα στον κορμό και στον τράχηλο αύξηση αντίστασης φάρυγγα και τάσης για σύγκλειση των τοιχωμάτων του κυρίως σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια
ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΑ ΕΠΑΚΟΛΟΥΘΑ
ευχαριστώ για τη προσοχή σας