ESA 2010 vs ESA 95 Τμήμα Εσωτερικής Οικονομίας Τμήμα Οικονομετρικών Προβλέψεων (Γιάννης Παπαδογεώργης και Ζαχαρίας Μπραγουδάκης) Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης και Μελετών 7 Νοεμβρίου 2014

1. Τι είναι το ESA 2010 και ποιες αλλαγές γίνονται. 2 1. Τι είναι το ESA 2010 και ποιες αλλαγές γίνονται? 2. Πρώτα συμπεράσματα της μετάβασης από το ESA 95 στο ESA 2010. 3. Ειδικά Θέματα 2

Τι είναι το ESA 2010 ? Ένα πλαίσιο λογαριασμών, διεθνώς συγκρίσιμο, που στοχεύει στη λεπτομερή και συστηματική παρακολούθηση της συνολικής οικονομίας (χώρα, περιφέρεια, σύνολο χωρών). Που βασίζεται? Βασίζεται στο διεθνώς συμφωνημένο Σύστημα Εθνικών Λογαριασμών (SNA 2008) και αντικαθιστά το ESA 1995. Γιατί αναθεωρείται τακτικά? Για να ενσωματωθούν οι σύγχρονες οικονομικές εξελίξεις και να προσμετρηθούν νέες παραγωγικές πηγές στο ΑΕΠ. 3

Η εφαρμογή του ESA 2010 στη χώρα μας. Στο πλαίσιο αυτό καταρτίστηκε συνεχής χρονολογική σειρά 1995-2013 (έναντι σειράς 2000-2013 με το προηγούμενο ESA), άλλαξε το έτος βάσης (2010 από 2005) και πραγματοποιήθηκε σειρά μεθοδολογικών και στατιστικών αλλαγών και εκτός του ESA 2010. Τι έχει ανακοινωθεί έως τώρα και τι αναμένεται στο επόμενο διάστημα? Έχουν ανακοινωθεί τα ετήσια στοιχεία 1995-2013 (επίπεδα και μεταβολές όγκου σε τιμές προηγούμενου έτους). Αναμένονται τα τριμηνιαία στοιχεία της περιόδου 1995Q1-2014Q3 (14.11 flash data & 27.11 full data). Με εποχική διόρθωση 4

Μεθοδολογικές αλλαγές που περιλαμβάνονται στην αναθεώρηση Οφείλονται στο ESA 2010 Κεφαλαιοποίηση R&D Κεφαλαιοποίηση στρατιωτικών δαπανών Νέοι ορισμοί εισαγωγών-εξαγωγών για αγαθά και υπηρεσίες ΔΕΝ οφείλονται στο ESA 2010 Νέα εκτίμηση για το απόθεμα και τις αποσβέσεις παγίου κεφαλαίου Υπολογισμός των δαπανών για νέες κατοικίες και εργασίες σε εξέλιξη Υπολογισμός της παραγωγής λογισμικού για ίδια χρήση Ενσωμάτωση των κοινωνικών μεταβιβάσεων σε είδος από τη FCHH στη FCGG 5

Στατιστικές αλλαγές που περιλαμβάνονται στην αναθεώρηση Μεταβολές που οφείλονται σε στοιχεία του εξωτερικού εμπορίου Υπολογισμός του αποπληθωριστή της κατανάλωσης της Γενικής Κυβέρνησης Προσέγγιση παραγωγής: αξιοποίηση στοιχείων διάρθρωσης των επιχειρήσεων των ετών 2010-2011, απογραφή πληθυσμού 2011 και μητρώο επιχειρήσεων 2010 Προσέγγιση δαπάνης: αξιοποίηση στοιχείων Έρευνας οικογενειακών προϋπολογισμών 6

Production account for government Χειρισμός προμήθειας όπλου αξίας 100m σε ESA 95 και ESA 2010 παράδειγμα Table 1 ESA 95 Production account for government   2005 2006 2007 2008 2009 2010 Uses Materials 300 200 Services Compensation of employees 500 Capital consumption 50 Output (sum of costs) 1150 1050 Gross Value Added 550 Table 2 ESA 2010 70 1070 570 7

Κεφαλαιοποίηση Δαπανών Στρατιωτικού Εξοπλισμού +0,55% ΠΙΝΑΚΑΣ 1: Οι κυριότερες συνιστώσες της αναθεώρησης του ΑΕΠ για το έτος βάσης 2010 Συνολική επίπτωση +1,83% Κεφαλαιοποίηση Δαπανών Στρατιωτικού Εξοπλισμού +0,55% Κεφαλαιοποίηση δαπανών R&D +0,57% Αναθεώρηση στοιχείων για πετρελαιοειδή +0,60% Νέα εκτίμηση των δαπανών κατασκευής νέων κατοικιών και εργασιών σε εξέλιξη -0,43% Η συνολική επίπτωση της αναθεώρησης του ΑΕΠ για το έτος βάσης 2010 υπολογίστηκε από την ΕΛΣΤΑΤ στο +1,8% και προέρχεται κυρίως από α. την κεφαλαιοποίηση των στρατιωτικών δαπανών β. την κεφαλαιοποίηση του R&D γ. την αναθεώρηση των στοιχείων εμπορίου πετρελαιοειδών 8

Οι εκτιμήσεις του ΑΕΠ( τρέχουσες τιμές, δις ευρώ) με βάση το ESA 2010 με τις επιμέρους προηγούμενες εκτιμήσεις των περιόδων 1995-2000 , 2000-2005, κατά ΕSA 95. Η αύξηση της μεταβολής του επιπέδου του ΑΕΠ κατά τη περίοδο 1995-1999 , σε σχέση με τα επόμενα έτη 2000-2009 , οφείλεται αφενός στη διαφορά του επιπέδου του ΑΕΠ κατά 9,6%,όπως προέκυψε κατά την αναθεώρηση των εθνικών λογαριασμών με έτος βάσης το 2000 που έλαβε χώρα το 2007 και αφετέρου κυρίως στη σημαντική διαφοροποίηση για τα έτη αυτά από τους υπολογισμούς της παρούσας αναθεώρησης για επενδύσεις σε κατοικίες και αποθέματα κατοικιών (work in progress). Αναθεώρηση για επενδύσεις σε κατοικίες και αποθέματα κατοικιών (work in progress) (σε εκατ.ευρώ) 1995 1996 1997 1998 1999 4027 4460 4978 5849 6656 Αθροιστικό ΑΕΠ(σε τρέχουσες τιμές, σε δισ.ευρώ) ESA95 ESA2010 Διαφορά 1995-2013 3176 3339 163 2000-2013 2692 2768 75 Αθροιστικό ΑΕΠ(σε σταθερές τιμές,σε δισ.ευρώ) ESA95 ESA2010 Διαφορά 1995-2013 3678 3905 227 2000-2013 2968 3055 88 Με την παρουσίαση της σειράς 1995-2013, διαπιστώνεται ότι αναθεωρήθηκε προς τα επάνω το επίπεδο του ΑΕΠ για την περίοδοo 1995-1999 καθώς έχουν ενσωματωθεί: Η αναθεώρηση του ΑΕΠ κατά 9,6% που πραγματοποιήθηκε το 2007. Η αναθεώρηση των επενδύσεων σε κατοικίες και αποθέματα κατοικιών που έλαβε χώρα στο πλαίσιο του ESA 2010. 9 9

Σύγκριση των χρονοσειρών ESA95 και ESA 2010 για το ΑΕΠ

Σύγκριση των χρονοσειρών ESA95 και ESA 2010 για την Ιδιωτική κατανάλωση (σε σταθερές τιμές) Η ιδιωτική κατανάλωση το 2013 αναθεωρήθηκε προς το καλύτερο από -6,0% (ESA95) σε -2,0%(ESA 2010). Για το έτος βάσης 2010 αναθεωρήθηκε προς τα κάτω από -6,4% (ESA95) σε -7,3%(ESA 2010). Η συνολική υποχώρηση την περίοδο της κρίσης 2008-2013 με τα αναθεωρημένα στοιχεία ESA 2010 φθάνει στο 23,5% έναντι 24,3% με το ESA 95. 11

Σύγκριση των χρονοσειρών ESA95 και ESA 2010 για την Δημόσια κατανάλωση (σε σταθερές τιμές) Η δημόσια κατανάλωση το 2013 αναθεωρήθηκε προς το χειρότερο από -4,1% (ESA95) σε -6,5% (ESA 2010). Ενώ για το έτος βάσης 2010 αναθεωρήθηκε αισθητά προς το καλύτερο από -8,7% (ESA95) σε -4,3%(ESA 2010). Η συνολική υποχώρηση την περίοδο 2008-2013 με τα αναθεωρημένα στοιχεία ESA 2010 φθάνει στο 21,0% έναντι 20,7% με το ESA 95. 12

Σύγκριση των χρονοσειρών ESA95 και ESA 2010 για τον Ακαθάριστο σχηματισμού παγίου κεφαλαίου (σε σταθερές τιμές) Οι επενδύσεις το 2013 αναθεωρήθηκαν προς το καλύτερο από -12,8% (ESA95) σε -9,5%(ESA 2010). Ενώ για το έτος βάσης 2010 αναθεωρήθηκαν αισθητά προς το χειρότερο από -15,0% (ESA95) σε -20,9%(ESA 2010). Η συνολική υποχώρηση την περίοδο 2008-2013 με τα αναθεωρημένα στοιχεία ESA 2010 φθάνει στο 63,7% έναντι 64,4% με το ESA 95. 13

Σύγκριση των χρονοσειρών ESA95 και ESA 2010 για τις Εξαγωγές (σε σταθερές τιμές) Οι εξαγωγές το 2013 αναθεωρήθηκαν οριακά προς το καλύτερο από 1,8% (ESA95) σε 2,1%(ESA 2010). Ενώ για το έτος βάσης 2010 αναθεωρήθηκαν προς το χειρότερο από 5,2% (ESA95) σε 4,6%(ESA 2010). Η συνολική υποχώρηση την περίοδο 2008-2013 με τα αναθεωρημένα στοιχεία ESA 2010 φθάνει στο 8,8% έναντι 13,6% με το ESA 95. 14

Σύγκριση των χρονοσειρών ESA95 και ESA 2010 για τις Εισαγωγές (σε σταθερές τιμές) Οι εισαγωγές το 2013 αναθεωρήθηκαν αισθητά από -5,3% (ESA95) σε -1,6%(ESA 2010). Ενώ για το έτος βάσης 2010 αναθεωρήθηκαν από -6,2% (ESA95) σε -5,5%(ESA 2010). Η συνολική υποχώρηση την περίοδο 2008-2013 με τα αναθεωρημένα στοιχεία ESA 2010 φθάνει στο 36,5% έναντι 42.9% με το ESA 95. 15

Σύγκριση μεριδίων από την πλευρά της ζήτησης Με την αναθεώρηση των στοιχείων, το μερίδιο της Ιδιωτικής Κατανάλωσης ως % του ΑΕΠ στην περίοδο 2000-2013, κατά μέσο όρο, έχει υποχωρήσει από 71,9% στο 67,7% υπέρ κυρίως της Δημόσιας Κατανάλωσης (από 17,8% στο 19,9%) και δευτερευόντως των Επενδύσεων (από 20,1% στο 20,8%) και του Ισοζυγίου που ευνοείται από μεγαλύτερη αρνητική αναθεώρηση των εισαγωγών έναντι των εξαγωγών. Σημειώνεται, ότι η υποχώρηση του μεριδίου της Ιδιωτικής Κατανάλωσης στην υποπερίοδο 2000-2007 συνδέεται κυρίως με την ανοδική αναθεώρηση του μεριδίου των επενδύσεων, ως αποτέλεσμα ενδεχομένως των αυξημένων στρατιωτικών δαπανών τα έτη 2000-2005. Αντίθετα, στην υποπερίοδο 2007-2013, το μερίδιο της Ιδιωτικής κατανάλωσης ελαττώνεται προς όφελος της Δημόσιας Κατανάλωσης. 16 16

Συμβολές των συνιστωσών στην ετήσια μεταβολή του ΑΕΠ (ESA 2010)   2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 ΑΕΠ 3.7 3.2 6.6 5.0 0.9 5.8 3.5 -0.4 -4.4 -5.4 -8.9 -6.6 -3.9 Ιδιωτική Κατανάλωση 2.8 3.3 2.6 2.9 3.1 2.0 2.4 -0.7 -5.1 -7.4 -1.3 Δημόσια Κατανάλωση 0.4 1.1 0.8 1.0 0.3 -0.9 -1.4 -1.1 -1.5 Ακαθάριστος Σχηματισμός Παγίου Κεφαλαίου -0.2 1.2 -2.9 3.8 -1.6 -3.0 -4.3 -4.5 Εξωτερικός Τομέας -0.3 -0.5 -1.9 1.3 -2.6 -0.1 Αποθέματα 0.0 1.4 -1.2 -1.0 2.3 0.1 17

Συγκριτική παρουσίαση τομέων της οικονομίας ESA 95 vs ESA 2010

Ειδικά Θέματα Με το ESA 2010, η συσχέτιση του αποπληθωριστή της Ιδιωτικής Κατανάλωσης με το HICP βελτιώνεται αισθητά. Αναθεωρημένα τριμηνιαία στοιχεία δεν έχουν ανακοινωθεί ακόμα από την ΕΛΣΤΑΤ και επομένως δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για το α΄εξάμηνο του 2014. Παρόλα αυτά, υιοθετώντας την κατανομή του ΑΕΠ σε τρίμηνα με βάση τα στοιχεία του ESA 95, εκτιμήθηκε ότι το carry over για το 2014 (με τελευταία παρατήρηση το 2013Q4) παραμένει το ίδιο, στο -0,45%. Η διαχρονική διακύμανση των αποθεμάτων οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη μεταβλητότητα των αποθεμάτων του πετρελαίου καθώς και το απόθεμα των κατοικιών που βρίσκονται σε εξέλιξη. Από 0,74 στο 0,96

Ευχαριστούμε πολύ για την προσοχή σας. 20

Consequences of the change R&D produced or purchased by a MARKET PRODUCER Consequences of the change produced by a market producer on own account R&D cost + Mark-up purchased by a market producer R&D reclassified from INTERM CONS to GFCF   GDP + R&D produced or purchased by a NON-MARKET PRODUCER produced by a non-market producer on own account increased amount of CFC over time purchased by a non-market producer 21

Απασχολούμενοι και Μισθωτοί: ESA 2010 και ESA 95

ULC και Productivity: ESA 95 και ESA 2010