Καρκίνος χοληδόχου κύστεως Δ. Καραβίας Καθηγητής Χειρουργικής Πανεπιστημίου Πατρών

Επιδημιολογικά στοιχεία Ειναι σπάνιος καρκίνος αλλά πιο συχνός από το καρκίνο του χοληδόχου πόρου Αναλογία ♀:♂=4:1 Επίπτωση 1.2 περιπτώσεις ανά 100000 πληθυσμό το χρόνο.

Αιτιολογία Η ακριβής αιτιολογία δεν είναι γνωστή. Συνοδεύεται με χoλολιθίαση σε ποσοστό ~ 85% Λίθοι > 3cm έχουν 10 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο από λίθους < 1cm. Η πορσελανοειδής χοληδόχος κύστη φαίνεται να έχει μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου Άλλες καταστάσεις με αυξημένη επίπτωση είναι: Χολοκυστοεντερική αναστόμωση Έκθεση σε χημικά καρκινογόνα Φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου Χρόνιος φορέας σαλμονέλλας Σύνδρομο Mirizzi

Παθολογοανατομικά χαρακτηριστικά Πρόκειται για αδενοκαρκίνωμα, το οποίο παρουσιάζει πολύ βραδεία ανάπτυξη και ξεκινάει κατά 60% από το πυθμένα της κύστης. Ο τύπος του θηλώδους αδενοκαρκινώματος αναπτύσσεται ενδοαυλικά και έχει καλύτερη πρόγνωση. Ο καρκίνος της χοληδόχου κύστης μεθίσταται στους επιχώριους λεμφαδένες με πρώτον το λεμφαδένα του κυστικού και διηθεί κατά συνέχεια το ήπαρ στα τμήματα IV και V. Εμφανίζει επίσης περιτοναϊκή διασπορά.

Κλινική εικόνα Πόνος (το πιο συχνό σύμπτωμα) Ναυτία, έμετος, απώλεια βάρους, ίκτερος Φυσική εξέταση Άλγος στη ψηλάφηση του δεξιού υποχονδρίου Ηπατομεγαλία Ψηλαφητή χοληδόχος κύστη Εργαστηριακές εξετάσεις Δεν είναι χαρακτηριστικές Εκτός εάν υπάρχει ίκτερος Καρκινικοί δείκτες (CEA, CA19-9) ακόμα και εάν είναι αυξημένοι δεν έχουν ευαισθησία και ειδικότητα

Διάγνωση Δεν υπάρχουν εργαστηριακές αιματολογικές και ακτινολογικές εξετάσεις ευαίσθητες για τη διάγνωση του καρκίνου της χοληδόχου κύστεως Η ορθή προεγχειρητική διάγνωση γίνεται σε <10% των περιπτώσεων Η πιο συχνή προεγχειρητική διάγνωση είναι οξεία ή χρόνια χολοκυστίτιδα και κακοήθεια στο χοληδόχο πόρο ή στο πάγκρεας Το υπερηχογράφημα (US) μπορεί να δείξει ανώμαλη πάχυνση του τοιχώματος της χοληδόχου κύστεως Η αξονική τομογραφία και η μαγνητική τομογραφία θα βοηθήσουν στη τεκμηρίωση της εξαιρεσιμότητας του όγκου

Θεραπεία Η μόνη αποτελεσματική θεραπεία είναι η χειρουργική αφαίρεση Ο καρκίνος κρίνεται ανεγχείρητος όταν: Υπάρχουν απομακρυσμένες αιματογενείς ή λεμφογενείς μεταστάσεις Υπάρχουν ενδοπεριτοναϊκές εμφυτεύσεις Υπάρχει διήθηση μεγάλων αγγειακών στελεχών

Θεραπεία Για Tis και Τ1 διαγνωσθέντα μετά χολοκυστεκτομή, η χολοκυστεκτομή είναι αρκετή Για Τ2 χρειάζεται εκτεταμένη χολοκυστεκτομή που περιλαμβάνει εκτομή της χοληδόχου, λεμφαδενικό καθαρισμό και σφηνοειδή αφαίρεση των τμημάτων V και IVb του ήπατος σε πάχος 3cm Αν ο ασθενής σε Τ2 έχει υποβληθεί μόνο σε χολοκυστεκτομή, θα πρέπει να υποβληθεί σε συμπληρωματική επέμβαση όπως ανωτέρω Για προχωρημένη νόσο (στάδιο Τ3) μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις ο ασθενής να χειρουργηθεί και να γίνει εκτεταμένη εκτομή

Θεραπεία Η μετεγχειρητική χημειοθεραπεία, ως επίσης και η χημειοθεραπεία ή η ακτινοθεραπεία σε ασθενείς με προχωρημένη νόσο που δεν έχουν χειρουργηθεί, δεν φαίνεται να βοηθάει ιδιαίτερα.