Εκδήλωση για τις Φυσικές Επιστήμες ΕΚΦΕ Καρδίτσας 7/5/2009 Σταθμοί στην εξέλιξη της ζωής στη γη Φωτογραφικό υλικό Ντάνης Αντώνης Εκδήλωση για τις Φυσικές Επιστήμες ΕΚΦΕ Καρδίτσας 7/5/2009

I am fully convinced that species are not immutable; but that those belonging to what are called the same genera are lineal descendants of some other and generally extinct species, in the same manner as the acknowledged varieties of any one species are the descendants of that species. Είμαι πλήρως πεπεισμένος πως τα είδη δεν είναι αμετάβλητα, αλλά πώς αυτά που ανήκουν στο ίδιο γένος είναι ευθέως απόγονοι από κάποια άλλα και γενικά εξαφανισμένα είδη, με τον ίδιο τρόπο που οι αναγνωρισμένες ποικιλίες κάθε είδους είναι απόγονοι αυτού του είδους. Κάρολος Δαρβίνος (Από την εισαγωγή στην «Καταγωγή των ειδών» 1859)

Η θεωρία της εξέλιξης ,τα απολιθώματα, και η σύγχρονη επιστήμη και τεχνολογία μας βοηθούν να σχηματίσουμε μια εικόνα για την ιστορία της ζωής πάνω στη γη Τα απολιθώματα είναι είτε λείψανα (υπολείμματα) φυτικών ή ζωικών οργανισμών που έζησαν πριν από τη σημερινή γεωλογική εποχή και κλείσθηκαν σε στρώματα γης (ιζήματα), δηλαδή σε αποθέσεις, είτε ακόμη και ίχνη (ενδείξεις) ύπαρξης ζωής στο παρελθόν Η εύρεση απολιθωμάτων καθώς και η ανάπτυξη της Γεωλογίας επιταχύνθηκε με τη διατύπωση της θεωρίας της εξέλιξης

Χρονολόγηση απολιθωμάτων Χρησιμοποιώντας διάφορους κλάδους επιστημών και την ραδιοχρονολόγηση βρίσκουμε την ηλικία των πετρωμάτων και των απολιθωμάτων.

Ανακατασκευή των ζωντανών οργανισμών από τα απολιθώματα Παράδειγμα Simosthenurus occidentalis 1. Εύρεση των οστών 2. Κατασκευή του σκελετού Χρησιμοποιώντας γνώσεις ανατομίας σύγχρονων οργανισμών με τους οποίους μοιάζει το εύρημα 3. Κατασκευή μυϊκού συστήματος 4. Κατασκευή του οργανισμού και του περιβάλλοντός του

Σήμερα ξέρουμε ότι η γη και οι ήπειροι μεταβάλλονταν

Η ηλικία της γης αριθμεί περίπου 5 δισ χρόνια Τα απολιθώματα Και οι Επιστήμες Μας διηγούνται μια ιστορία

Σύγχρονο κυανοβακτήριο «oscilatoria» Έχουν βρεθεί μικροαπολιθώματα «σαν βακτήρια οργανισμών» πριν από 3,5 δισ χρόνια Σύγχρονο κυανοβακτήριο «oscilatoria»

Choanoflagellates Μονοκύτταροι οργανισμοί με μαστίγια που μπορούν να σχηματίζουν και αποικίες. Στην κάτω φωτογραφία (sphaeroeca) η αποικία έχει γύρω στα 230 choanoflagellates). Ότι κοντινότερο υπάρχει σε μονοκύτταρο «ζώο» Πριν από 600 εκ χρόνια

Cnidaria Από τα πρώτα ζώα με ακτινική συμμετρία. 600 εκ χρόνια πριν και νευρικό σύστημα

Porifera (spongoi) Ο πιο απλός οργανισμός που ανήκει στο φύλο των ζώων. Πριν από 600 εκ χρόνια

Πλατυέλμινθες Παρουσιάζουν το χαρακτηριστικό των τριών ιστών, του ενδοδέρματος, μεσοδέρματος και εκτοδέρματος. Αυτό το χαρακτηριστικό παρουσιάζουν όλα τα σύγχρονα ζώα κατά την εμβρυική ανάπτυξη. Παρουσιάζει επίσης αξονική συμμετρία Πριν από 560 εκ χρόνια

Απολιθώματα από Euconodonta

Τα euconodonta ζήσανε 540 εκατομμύρια χρόνια πριν (κάμβριο) Είναι οι πρώτοι θαλάσσιοι οργανισμοί που βρέθηκαν να έχουν «δόντια», αποτελούμενα από φωσφορικό ασβέστιο.

Pikaia Θαλάσσιος οργανισμός του Καμβρίου(~530 εκ χρόνια με κεραίες μήκους 5cm. Από τους προγόνους των σπονδυλωτών;

Arandaspis Τα πρώτα σπονδυλωτά; 5 cm 480-470 εκ χρόνια πριν

Placodermi Ψάρια από 420-440 εκ χρόνια πριν. Από τους πρώτους οργανισμούς με σαγόνια

385 εκ. χρόνια πριν Ευσθενόπτερο Πελαγικό ψάρι Ο πρώτος μακρινός συγγενής των τετραπόδων

Ευσθενόπτερο

Ψάρια προς τετράποδα

Panderichthys 380 εκ χρόνια πριν Ανέπνεε από σωλήνα στην κορυφή του κεφαλιού το οποίο μετεξελίχθηκε σε τμήμα του μέσου ωτός

Elginerpeton 374 εκ χρόνια πριν, 1,5 μέτρο περίπου Από τα πρώτα «τετράποδα» ψάρια

Tiktaalik 375 εκ χρόνια πριν Πνευμόνια και βράγχια Τα άκρα του δεν το βοηθούσαν να περπατά αλλά το ωθούσαν Ο πρώτος λαιμός;

Acanthostega και ichthyostega (~365 εκ χρόνια πριν) Τα πρώτα που κινήθηκαν έξω από τα νερό;

Westlothiana 350 εκ χρόνια πριν Αμφίβιο-ερπετό που έμοιαζε φοβερά με τις σαύρες σήμερα Ζούσε κοντά σε λίμνες και ποτάμια

Hylonomus Ερπετό-αμφίβιο 315 εκ χρόνια πριν 20 cm μήκος. Έτρωγε έντομα

Archaeothyris 306 εκ χρόνια πριν Από τα πρώιμα «σαν θηλαστικά ερπετά) Μέγεθος μισό μέτρο περίπου

Phthinosuchus 250-300 εκ χρόνια πριν Ερπετό «σαν θηλαστικό»

Dimetrodon 260-285 εκ χρόνια πριν Ερπετό 3 μέτρων Παρουσίαζε χαρακτηριστικά θηλαστικών Τα δόντια του μοιάζαν με τα δόντια των σημερινών θηλαστικών

Thrinaxodon 280-240 εκ χρόνια πριν

Morganucodon 205 εκ χρόνια πριν Από τους πρόγονους των θηλαστικών 10-12 cm

Megazostrodon Από τα πρώτα θηλαστικά 200 εκ χρόνια πριν 10-12 cm μήκος Έτρωγε έντομα και μικρές σαύρες

Eomaia scansoria 125 εκ χρόνια πριν. Το πρώτο θηλαστικό με πλακούντα 14 εκατοστά

Από τους προγόνους των πρωτευόντων και των λεμούριων Eosimia 45 εκ χρόνια πριν Από τους προγόνους των πρωτευόντων και των λεμούριων

Darwinius massilae 47 εκ χρόνια πριν Από τα πρώιμα πρωτεύοντα

Aegyptopithecus 33 εκ χρόνια πριν

Proconsul 27-17 εκ. χρόνια πριν

Ouranopithecus 8 εκ χρόνια πριν

Sahelanthropus 6-7 εκ χρόνια πριν

Australopithecus anamensis 4,2 εκ χρόνια πριν

Australopithecus afarensis 3-4 εκ χρόνια πριν

Homo habilis 1,5-2,5 εκ χρόνια πριν

Homo erectus-1.8-1 εκ χρόνια πριν

Homo Erectus Homo Sapiens

Homo Sapiens Neaderthal 600.000 χρόνια -30.000 χρόνια πριν

Homo sapiens 200.000 χρόνια πριν