ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΑΦΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ Η ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ ΕΔΩΣΕ ΕΝΑΥΣΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΤΑΦΙΚΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΣΤΟΝ ΕΛΛΑΔΙΚΟ ΚΑΙ ΌΧΙ ΜΟΝΟ ΧΩΡΟ.

Ίσως αν ο λόφος Καστά δεν αποκάλυπτε το μεγαλειώδες μακεδονικό μυστικό του, η κυριότερη ανάμνηση από αρχαίο ταφικό μνημείο για τους περισσότερους να ήταν μια αμυδρή εικόνα από εκείνα τα θολωτά κτίσματα στις σελίδες της Ιστορίας της Α’ Γυμνασίου. Από τους μυκηναϊκούς τάφους της ανατολικής Πελοποννήσου και τα θολωτά αριστουργήματα της Μεσσηνίας μέχρι την Βεργίνα και τους βασιλικούς θαλάμους της βόρειας Ελλάδας και στην Αρχαία Θράκη (σημερινή Βουλγαρία).

ΒΕΡΓΙΝΑ Συγκεκριμένα, περιλαμβάνονται ο ασύλητος τάφος του Φίλιππου Β’, πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο τάφος του Πρίγκιπα, που αποδόθηκε στον γιο του Αλέξανδρου και ο λεγόμενος Τάφος της Περσεφόνης, που ονομάστηκε έτσι χάρη στην υπέροχη τοιχογραφία με την αρπαγή της Περσεφόνης από τον Άδη. Πέρα από τους ίδιους τους τάφους, στο στέγαστρο της αρχαιολογικής ανασκαφής θα δείτε τοιχογραφία μιας σκηνής κυνηγιού που κοσμεί τον τάφο του Φιλίππου, τις χρυσές λάρνακες του βασιλικού ζεύγους, τα λαμπερά χρυσά στεφάνια που κοσμούσαν τα κεφάλια των νεκρών, ρούχα και μακεδονικά όπλα καθώς και πολλά ακόμη μικρότερα ευρήματα

ΛΕΥΚΑΔΙΑ Λίγα βήματα έξω από την σημερινή πόλη της Νάουσας βρίσκεται ο δεύτερος μεγαλύτερος «πόλος» μακεδονικού ταφικού κλέους μετά την Βεργίνα. Πρόκειται για τον Τάφο της Κρίσεως του 4ου αιώνα π.Χ. (το όνομά του το οφείλει στην περίτεχνη σύνθεση της Κρίσης του νεκρού στον Κάτω Κόσμο που τον κοσμεί), τον Τάφο Ανθεμίων του 3ου αιώνα π.Χ. με την εντυπωσιακή δίφυλλη θύρα και τη ζωγραφική αποτύπωση της Περσεφόνης, τον Τάφο Λύσωνος και Καλλικλέους του 2ου αιώνα π.Χ. με το ανάγλυφο αέτωμα και τις τρισδιάστατες τοιχογραφίες,

ΜΥΚΗΝΕΣ Από τη Μακεδονία τηλεμεταφερόμαστε χωροχρονικά, στην Πελοπόννησο της δεύτερης χιλιετίας π.Χ., αρχικά οι μυκηναϊκοί τάφοι ήταν λακκοειδείς, αργότερα θαλαμωτοί και στην κορυφαία περίοδο του πολιτισμού εμφανίστηκαν οι περίφημοι θολωτοί τάφοι με τον εξωτερικό διάδρομο και την εντυπωσιακή κωνοειδή αρχιτεκτονική των υπόγειων θαλάμων που κατέληγε σε μια οπή στην κορυφή, η οποία έκλεινε με «κλειδί». Μυκηναϊκού τύπου τάφοι βρίσκονται κυρίως σε όλη την Πελοπόννησο αλλά και στην ευρύτερη περιοχή, όπου είχαν χτίσει αποικίες οι Μυκηναίοι.

ΑΡΧΑΙΑ ΠΕΛΛΑΝΑ Σε μια παραγνωρισμένη περιοχή του Ταΰγετου στη Λακωνία, κρύβονται θολωτοί τάφοι προγενέστεροι ακόμη και από αυτούς των Μυκηνών. Εδώ λοιπόν είναι που πέρα από αρκετούς συλημένους τάφους, η σκαπάνη ανακάλυψε το 2002 αυτό που ο υπεύθυνος για το έργο αρχαιολόγος ονόμασε «αρχαία Λακεδαίμων», η θρυλική πόλη όπου βασίλευσε ο Μενέλαος. Ο σημαντικότερος θολωτός τάφος που βρέθηκε είναι βασιλικός και αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους στην Ελλάδα, με διάμετρο άνω των 10 μέτρων. Βρίσκεται μάλιστα σε χώρο διαμορφωμένο έτσι ώστε να χαρακτηριστεί το «Ανάκτορο του Μενέλαου», ένα αρχαίο διοικητικό κέντρο 6.000 τ.μ.

ΑΡΧΑΙΑ ΜΕΣΣΗΝΙΑ Ούτε ένα, ούτε δύο, αλλά 33 ταφικά μνημεία έχουν βρεθεί στη Μεσσηνία, τριπλάσιος και πλέον αριθμός σε σχέση με τις αρχαίες Μυκήνες. Σπουδαίος είναι και ο αρχαιολογικός χώρος της Περιστεριάς, λίγο έξω από την Κυπαρισσία στην περιοχή της Τριφυλλίας, όπου ανακαλύφθηκαν μνημειώδεις θολωτοί μυκηναϊκοί τάφοι με χρυσούς θησαυρούς –γι’ αυτό και η περιοχή ονομάστηκε «Μυκήνες της Δυτικής Πελοποννήσου- που χτίστηκαν πριν ακόμη ακμάσει το Ανάκτορο του Νέστορα

ΑΧΑΡΝΕΣ Ο μοναδικός θολωτός τάφος στην Αττική εντοπίστηκε στις Αχαρνές και δεν απογοήτευσε τους αρχαιολόγους και τους αρχαιολάτρες, αφού αποτελεί ένα επιβλητικό δείγμα ταφικής αρχιτεκτονικής με διάδρομο, στόμιο και έναν υπόγειο θάλαμο από πέτρες ακανόνιστου σχήματος και κυρτά κυψελοειδή τοιχώματα. Πρόκειται για τάφο διαμέτρου άνω των 8 μέτρων πιθανότατα κάποιου σημαντικού προσώπου του 14ου-13ου π.Χ. αιώνα, καθώς σε αυτόν βρέθηκαν πολλά περίτεχνα κοσμήματα, πήλινα και λίθινα αγγεία, χάλκινα όπλα, αντικείμενα από ελαφαντόδοντο, σφραγιδόλιθοι και χρυσά, ασημένια, χάλκινα και άλλου είδους ευρήματα που σήμερα εκτίθενται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.

ΟΡΧΟΜΕΝΟΣ Εκεί, στην 2η χιλιετηρίδα π.Χ. αναπτύχθηκε σημαντικός νεολιθικός οικισμός με κυκλικά και τετράγωνα θεμέλια σπιτιών, ανάκτορα και τάφους, κατασκευαστές των οποίων θεωρούνται οι γιοι του βασιλιά Εργίνου, Τροφώνιος και Αγαμήδης. Η τεχνική τελειότητα και η εσωτερική διακόσμηση καθιστούν αυτό το μνημείο ξεχωριστής σημασίας. Δυστυχώς ήταν συλημένο όταν το ανακάλυψε ο Σλήμαν. Ο μαρμάρινος τάφος διαθέτει πελώριο κυκλικό θάλαμο και μεγαλοπρεπή είσοδο, εικάζεται ότι εκτός από τάφος χρησιμοποιήθηκε και σαν θησαυροφυλάκιο του βασιλιά.

Σβίλεγκραντ Τον τάφο του βασιλιά αρχαίων Θρακών Σεύθη Γ’ έφερε στο φως αρχαιολογική σκαπάνη στην κεντρική Βουλγαρία – Αρχαία Θράκη. Μυκηναϊκού τύπου στην «Κοιλάδα των θρακών βασιλέων» όπου υπάρχουν άλλοι 13, χτισμένοι από το 900 πχ έως το 300. Ο τάφος ήταν ασύλητος και βρέθηκαν εντυπωσιακά αντικείμενα: θώρακας και περικεφαλαία, ξίφος, ιπποσκευή, χρυσός κύλικας οίνου, και πλήθος άλλων έργων από χρυσό, ασήμι, αλάβαστρο, πηλό κλπ. Εκεί κοντά έχει βρεθεί και άλλος τάφος, με προσωπείο – φιάλη, με ανάγλυφη παράσταση προσώπου, φιλοτεχνημένη πάνω σε χοντρή πλάκα χρυσού, βάρους 675 γραμμαρίων. Ο βασιλιάς ήταν οπαδός του Ορφέα, αφού βρέθηκαν μόνο μερικά οστά των άκρων και του κρανίου.

ΜΙΑ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ Β2