Πανεπιστήμια Πατρών Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική ηλικία Μάθημα: Δραστηριότητες από τον κόσμο της Φυσικής για το Νηπιαγωγείο Καθηγητής: Κώστας Ραβάνης Πιτερού Γεωργία: ΑΜ 5446

Η ΔΙΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ ΣΤΑ ΣΤΕΡΕΑ ΣΤΟΧΟΙ Τα παιδιά να μάθουν να διαχωρίζουν και να ονομάζουν τα διάφορα υλικά Να συμμετέχουν στο πείραμα και μέσα από τις παρατηρήσεις τους και τη συζήτηση μας να μπορέσουν να καταλάβουν ότι κάποια υλικά θερμαίνονται ολόκληρα ενώ κάποια άλλα όχι Να αξιολογήσουμε το επίπεδο κατανόησης του φαινομένου από τα παιδιά

ΠΡΩΤΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Σε αυτή τη δραστηριότητα δείχνουμε διάφορες εικόνες στα παιδιά με πολλά αντικείμενα φτιαγμένα από διαφορετικά υλικά για να δούμε αν τα γνωρίζουν. Επειδή όμως πολλά υλικά υπάρχει περίπτωση να μην τα γνωρίζουν κάνουμε μία συζήτηση και προσπαθούμε να τα αποσαφηνίσουμε και να τους μάθουμε τα ονόματα αυτών των υλικών. Στη συνέχεια μπορούμε να τους πούμε να μας αναφέρουν και άλλα αντικείμενα από την καθημερινή τους εμπειρία και να μας πουν από ποιο υλικό είναι φτιαγμένα. Τέλος αναφέρουμε και κάποια αντικείμενα τα οποιά δεν αποτελούνται από μόνο ένα υλικό αλλά από δύο ή και περισσότερα.

ΔΕΥΤΕΡΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Σε αυτή τη δραστηριότητα εξηγούμε αρχικά τα βήματα που θα ακολουθήσουμε για το πείραμα μας. Τους λέμε δηλαδή ότι θα ζεστάνουμε νερό σε ένα μεγάλο μπρίκι και μετά θα το βάλουμε μέσα στο μπολ και στη συνέχεια θα βάζουμε μέσα διάφορα υλικά. Εννοείται πως θα ξεκινήσουμε πρώτα με τα υλικά τα οποία θερμαίνονται σε όλη την έκταση τους. Αφού λοιπόν θα βάζουμε μέσα τα αντικείμενα θα τους ζητάμε μετά να τα αγγίξουν σε όλη την έκταση τους και να μας πουν αν έχουν ζεσταθεί και αυτά. Στη συνέχεια θα βάλουμε μέσα τα υλικά τα οποία ζεσταίνονται μόνο στο σημείο επαφής και θα ζητήσουμε στα παιδιά πάλι να τα αγγίξουν σε όλη την έκταση τους και να μας πουν αν έχουν ζεσταθεί παντού.

Αφού λοιπόν κάνουν αυτή την παρατήρηση, στη συνέχεια συζητάμε τους λόγους που νομίζουν ότι ευθύνοται για αυτή τη διαφορά. Μέσα λοιπόν από αυτή τη συζήτηση προσπαθούμε να κάνουμε τα παιδιά να καταλάβουν σε ένα αρχικό στάδιο ότι η διαφορά αυτή οφείλεται στη φύση των υλικών. Για να επιβεβαιώσουμε αν κάτι τέτοιο όντως ισχύει, μπορούμε στη συνέχεια να βάλουμε μέσα στο ζεστο νερό ένα μεταλλικό κουτάλι με πλαστική όμως λαβή. Αφού κάνουμε αυτό το πείραμα ζητάμε από τα παιδιά να μας εξηγήσουν γιατί νομίζουν ότι συμβαίνει αυτό, δηλαδή γιατί θερμαίνεται το μεταλλικό κομμάτι και όχι το πλαστικό. Αυτή η δραστηριότητα μπορεί να συνεχιστεί βυθίζοντας και άλλα πολλά υλικά μέσα στο νερό. Εννοείται πως σε όλη αυτή τη διαδικασία ταυτόχρονα ζεσταίνουμε κι άλλο νερό για να το έχουμε έτοιμο για να μπορεί να γίνει σωστή διεξαγωγή του πειράμταος.

ΤΡΙΤΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Αυτή τη δραστηριότητα μπορούμε να την πούμε και λίγο δραστηριότητα αξιολόγησης, γιατί μέσα από αυτή θα προσπαθήσουμε να καταλάβουμε κατά πόσο τα παιδιά κατάλαβαν ότι η διαφορετική έκταση της θερμότητας ενός αντικειμένου, οφείλεται στο υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένο. Θα τους ξαναδώσουμε λοιπόν τις εικόνες από την πρώτη δραστηριότητα και θα τους ζητήσουμε να τις χωρίσουν σε δύο ομάδες, ανάλογα με το αν θα ζεσταθούν ολόκληρα ή όχι μετά από την επαφή τους με ζεστό νερό, όπως κάναμε δηλαδή στο προηγούμενο πείραμα. Από εδώ θα καταλάβουμε το επίπεδο της κατανόησης των παιδών για το συγκεκριμένο φαινόμενο και θα εντοπίσουμε ίσως και κάποιες παρανοήσεις των παιδιών, τις οποίες θα προσπαθήσουμε να αποσαφηνίσουμε όλοι μαζί.