H E N R I M A T I S S E P A P I E R S D E C O U P E R

O Ματίς γεννήθηκε το 1869 στη Γαλλία. Τα όσα είχαν επιτευχθεί στη τέχνη στα τέλη του 19ου αιώνα, έλαμπαν τόσο εκθαμβωτικά ώστε κάθε νέος καλλιτέχνης στην Ευρώπη και την Αμερική ονειρευόταν το Παρίσι.

Αυτή η λάμψη γίνεται εκτυφλωτική με την ένταση και την ελευθερία που αποκτά το χρώμα στο έργο του Ματίς. Open window collioure 1905

Δημιουργεί μια τέχνη αποκλειστικά καμωμένη από χρώμα Δημιουργεί μια τέχνη αποκλειστικά καμωμένη από χρώμα. Αναζητά το χρώμα που δεν μιμείται την πραγματικότητα, αλλά ταιριάζει στα αισθήματά του. Goldfish 1911

PAPIERS DECOUPEZ Όταν ξέσπασε ο Β’ παγκόσμιος πόλεμος ο Ματίς αρνήθηκε να εγκαταλείψει το Παρίσι. Το 1941 είχε διαγνωστεί με καρκίνο και μετά τη χειρουργική επέμβαση άρχισε να χρησιμοποιεί αναπηρικό αμαξίδιο. Σε ηλικία 74 ετών με περιορισμένες δυνατότητες κινήσεων, χωρίς να μπορεί να ζωγραφίσει , αφιερώθηκε αποκλειστικά στο κολάζ.

Φύλλα χαρτιού χρωματισμένα με τέμπερα, από τα οποία κόβει διάφορα σχήματα, σχεδιάζοντας απευθείας με το ψαλίδι. Έπειτα τα συνθέτει και τα κολλάει σε άλλο χαρτί.

Η διαδικασία της οργάνωσης των προκαθορισμένων σχημάτων στον χώρο είναι σύνθετη. Αλλάζει τη θέση τους, προσθέτει νέα, τροποποιεί τα υφιστάμενα έως ότου επιτευχθεί η επιθυμητή διαμόρφωση.

Τα σχήματα παραπέμπουν σε φύλλα, φυτικά μοτίβα, καρπούς, φιγούρες.

Το La perruche et la sirene (1952) είναι ένα εντυπωσιακό έργο που απεικονίζει φύλλα υδροβίων φυτών σε λευκό φόντο. Τα σχήματα δείχνουν να κινούνται σε απόλυτη αρμονία μεταξύ τους. Η γοργόνα μία μπλε αφαίρεση που μόλις και μετά βίας μοιάζει με φιγούρα, στην πάνω δεξιά γωνία, κολυμπά και γίνεται ένα με το περιβάλλον.

Τα σχήματα τοποθετούνται στον χώρο ακολουθώντας το σχήμα του σαλιγκαριού. Αυτή η σπειροειδής κίνηση έδωσε στο έργο τον τίτλο του. The snail 1953

Ο Ανρί Ματίς στο εργαστήριό του.

Ο Ματίς έλεγε: «όπως είμαι υποχρεωμένος να παραμένω συχνά στο κρεβάτι, έχω κάνει ένα μικρό κήπο γύρω μου, όπου μπορώ να παρατηρώ».

J A Z Z O Τεριάντ (ελληνικής καταγωγής τεχνοκριτικός και εκδότης) εντυπωσιασμένος από τις τεράστιες δυνατότητες της τεχνικής του γκουάς ντεκουπέ, πρότεινε στον Ματίς τη δημιουργία ενός βιβλίου αποκλειστικά με τη μέθοδο αυτή. Ο καλλιτέχνης δούλεψε είκοσι εικόνες από το 1942 έως το 1944 και τις συνόδευσε με το ανάλογο δικό του χειρόγραφο κείμενο το 1946. Τυπώθηκε σε ένα τόμο μεγέθους 42,5 επί 32,5 εκ. και εκδόθηκε σε 250 αντίτυπα αριθμημένα από το 1-250 και 20 αντίτυπα εκτός εμπορίου, αριθμημένα από το Ι – ΧΧ.

Jazz - Icarus

Jazz – The knife Thrower

Blue Nude II , 1952

The Flowing Hair , 1952

«Αυτό που επιδιώκω είναι η έκφραση… Για μένα η έκφραση δεν βρίσκεται στο πάθος που καθρεφτίζεται σε ένα ανθρώπινο πρόσωπο ή που εκδηλώνεται με μια βίαιη χειρονομία. Η διάταξη του πίνακά μου είναι εκφραστική στο σύνολό της. Ο χώρος που καταλαμβάνουν τα αντικείμενα, τα κενά γύρω τους, οι αναλογίες, όλα αυτά παίζουν κάποιο ρόλο» έλεγε ο Ματίς

The Creole dancer Matcheve

Ιστορικό βίντεο όπου ο Ματίς παρουσιάζει τη μέθοδό του.

Η άσκηση αναπτύσσεται σε δύο διδακτικές ώρες. Οι μαθητές δημιουργούν μία σύνθεση με κολάζ ακολουθώντας τα σχήματα του Ματίς, τον τρόπο σύνθεσης και ανάπτυξης των θεμάτων του. Στόχος της άσκησης είναι οι μαθητές να εξασκηθούν στη σύνθεση σχημάτων στο χώρο, να κατανοήσουν την διάκριση ανάμεσα στον ζωγραφικό και τον πραγματικό χώρο και να γνωρίσουν την ανάπτυξη των θεμάτων χωρίς τους περιορισμούς της ρεαλιστικής αντίληψης. Η άσκηση αναπτύσσεται σε δύο διδακτικές ώρες. Ο καθηγητής Μιχάλης Κοντούδης.