ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΠΙΒΛΑΒΩΝ ΟΥΣΙΩΝ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ
Ορισμός Επιβλαβείς ουσίες είναι αυτές που προϋπάρχουν στο περιβάλλον ή καταλήγουν σε αυτό και που έχουν επιβλαβή δράση στον άνθρωπο, στα ζώα τα φυτά ή στα υλικά αγαθά.
Κατάταξη βλαβερών ουσιών Πολύ τοξικές Τοξικές Επιβλαβείς στην υγεία Καυστικές Ερεθιστικές Αλλεργιογόνες Καρκινογόνες Βλαβερές στην αναπαραγωγή Μεταλλαξιογόνες.
Κατάταξη ανάλογα την τοξικότητα Ουσίες οξείας τοξικότητας με περιορισμένη έκθεση προκαλούν βλάβη Ουσίες υποξείας τοξικότητας η επίδραση φαίνεται μετά έκθεση 1-3 μηνών Ουσίες χρόνιας τοξικότητας η επίδρασή τους φαίνεται μετά από έκθεση 6-12 μηνών
Η τιμή ΘΔ50 Η ΘΔ50 είναι η δόση (ποσότητα) μιας ουσίας σε mg ανά kg σωματικού βάρους, η οποία κατόπιν μιας εφάπαξ λήψης και μετά την πάροδο 14 ημερών επιφέρει τον θάνατο στο 50% των πειραματόζωων
Πρόσληψη βλαβερών ουσιών Η πρόσληψη των επιβλαβών ουσιών μπορεί να γίνει μέσω της εισπνοής της κατάποσης του δέρματος
Η τύχη των βλαβερών ουσιών που εισέρχονται με την εισπνοή
Μετατροπή απέκκριση ουσιών Βιολογική απενεργοποίηση Βιολογική ενεργοποίηση Η ταχύτητα απέκκρισης βιοσυσσώρευση
Επιβλαβείς επιδράσεις Οι τοξικές ουσίες συνδέονται με ισχυρούς ή ασθενείς δεσμούς με DNA Ένζυμα Πρωτεΐνες δέκτες
Καμπύλη δόσης - επίδρασης
Βιολογικές επιδράσεις βλαβερών ουσιών ΒΛΑΒΕΡΗ ΟΥΣΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ Σκόνη αμιάντου Ασθένεια καρκίνου, ειδικά των πνευμόνων Σκόνη βαρέων μετάλλων (π.χ. καδμίου) Διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος, διαταραχές του νευρικού συστήματος (τρέμουλο, διαταραχές σκέψης κι ομιλίας), διαταραχές στο συκώτι και τα νεφρά, καρκίνος Μονοξείδιο άνθρακα(CO) Εμποδίζει τη μεταφορά οξυγόνου, στο αίμα, διαταραχές στην αναπνοή Χλωριούχοι υδρογονάνθρακες Πολλοί χλωριούχοι, ειδικά οι διαλύτες είναι δηλητηριώδεις, μεταλλάσσουν το γενετικό υλικό, βλάπτουν την αναπαραγωγή, προκαλούν καρκίνο Όζον Ερεθισμοί των βλεννογόνων, διαταραχές στην αναπνοή Διοξείδιο του θείου (SΟ2) Ερεθισμοί δέρματος και βλεννογόνων διαταραχές στην αναπνοή, ασθένειες των αναπνευστικών οδών Οξείδια του αζώτου (ΝΟΧ) Ερεθισμοί βλεννογόνων, διαταραχές στην αναπνοή ασθένειες των αναπνευστικών οδών
Μέγιστες επιτρεπόμενες τιμές βλαβερών ουσιών Τιμή NOEL Η μέγιστη τιμή σε mg/kg που ακόμα και σε μακροχρόνια χορήγηση δεν προκαλεί τοξικό αποτέλεσμα Τιμή ADI Η μέγιστη τιμή ημερήσιας λήψης Τιμή ΜΣΕ (Μέγιστη Συγκέντρωση Εισχώρησης) Η ανώτερη τιμή περιεκτικότητας ουσιών στον αέρα, νομικά καθορισμένη
Τιμές ΜΣΕ Επιβλαβής ουσία Τιμή ΜΣΕ Σκόνη αδρανής 0,15 mg/m3 Κάδμιο (σαν συστατικό αιωρούμενης σκόνης) 0,04 μg/m3 Μονοξείδιο άνθρακα 10,00 mg/m3 Διοξείδιο θείου 0,14 mg/m3 Διοξείδιο αζώτου 0,08 mg/m3