ΝΙΚΟΛΑΙΔΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ M.Sc., Ph.D Ο ΡΟΛΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΤΗΣ ΔΙΑΛΕΙΜΜΑΤΙΚΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΠΡΕΟΤΟΙΜΑΣΙΑΣ – ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΕΓΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΝΙΚΟΛΑΙΔΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ M.Sc., Ph.D
Βασικά ερωτήματα? Ο ρόλος της Γενικής και Ειδικής αντοχής στην μεγιστοποίηση της απόδοσης των αθλητών? Σχέση δρομικών αγωνιστικών ταχυτήτων με την ικανότητα απόδοσης των αθλητών ? Θετική μεταφορά καρδιοαναπνευστικών & μεταβολικών παραγόντων με την ικανότητα απόδοσης των αθλητών? Η συσχέτιση της Δρομικής οικονομίας με τα επίπεδα των φυσικών ικανοτήτων? Οι διαφορές στην ένταση , διάρκεια και ποσότητα των προπονητικών επιβαρύνσεων ανά χρονική διάρκεια?
ΖΩΝΕΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ Γαλακτικό οξύ Τιμές οξυγόνου Ταχύτητα Καρδιακή συχνότητα Γαλακτικό οξύ Τιμές οξυγόνου Ταχύτητα Υποκειμενική αντίληψη κόπωσης
Τέσσερις βασικές ΄΄ζώνες προπόνησης΄΄ για μεγιστοποίηση απόδοσης Αερόβια βασική ζώνη προπόνησης (Ο2). Ποσοστό καρδιακής συχνότητας (70-80%) της μέγιστης Αναερόβια ΄΄αγωνιστική΄΄ ζώνη προπόνησης (LVT). Ποσοστό καρδιακής συχνότητας (80-90%) της μέγιστης Αερόβια ΄΄αγωνιστική΄΄ ζώνη προπόνησης (VO2). Ποσοστό καρδιακής συχνότητας (90-95%) της μέγιστης Αναερόβια ΄΄αγωνιστική΄΄ ζώνη προπόνησης (LAC). Ποσοστό καρδιακής συχνότητας (100%) της μέγιστης
ΕΝΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΖΩΝΕΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ Μέτρια Αερόβια (la: 1,5 – 2mmol) Mέση Αερόβια 2 – 3 Έντονη Αερόβια 4 Μικτή Αερόβια – Αναερόβια 5 – 7 Μέτρια Γαλακτική 8 – 12 Έντονη Γαλακτική > 12 Αγαλακτική *** Αερόβια αντοχή στη Δύναμη 1,5 – 4 Μικτή Αντοχή στη Δύναμη 5 – 7 Γαλακτική Αντοχή στη Δύναμη > 8 Αγαλακτική Δύναμη *** Γενική Αντοχή στη Δύναμη ***
Επιδράσεις διαφορετικών εντάσεων αντοχής και επιδράσεις στο Μεταβολισμό (Grosser, 2000) LA (mmol/l Οριακή περιοχή 9 Αερόβιος – αναερόβιος μεταβολισμός Αναπτυξιακή περιοχή 6 Περιοχή αερόβιας – αναερόβιας μετάβασης 3 Αερόβιος μεταβολισμός Βασική περιοχή 70 80 90 100 Ένταση επιβάρυνσης
Αερόβια – Αναερόβια μετάβαση Καμπύλη απόδοσης του γαλακτικού οξέος με τις περιοχές των κατωφλιών του γαλακτικού οξέος LA (mmol/l) 6 Αναερόβιο κατώφλι (ΑΝ.Κ) 4 Αερόβια – Αναερόβια μετάβαση 2 Αερόβιο κατώφλι (Α.Κ) Ένταση (m/sec)
Πίνακας 1: Χαρακτηριστικά των ενεργειακών συστημάτων ATP-PC Αναερόβιο Αγαλακτικό Γαλακτικό Αερόβιο Σύστημα Χρονική διάρκεια <30΄΄ 30΄΄ - 3 min > 3min Καύσιμο Υψηλοί Φωσφορικοί δεσμοί Υδατάνθρακες Λίπη Πρωτείνες Παραγωγή ATP Περιορισμένη Απεριόριστη
Intensity number Training for Duration Number of repetition Rest interval LA conc. Mmol/l HR 1 LA toleran 30’’- 2min 6 – 8 5 – 10min 12 Max or Near 2 Anaerobic Threshold training 2’- 7’ min 8’ – 30min 6 – 4 5 – 7min 5 -15min 4 160 – 170 3 Aerobic 30’ – 2 h 3 - 1 2min 2 - 3 140 - 150
Βασική αντοχή Ειδική αντοχή Βασική αντοχή Ειδική αντοχή (γενική αντοχή) (εξειδικευμένη αγωνιστική αντοχή) Ειδική αντοχή Βασική αντοχή Εξειδικευμένη αγωνιστική αντοχή Ως προσαρμογή στις Ως προσαρμογή στις συνθήκες εξειδικευμένες αγωνιστικές απαιτήσεων που τίθενται κατά τον συνθήκες για μεγάλη αγώνα χρονική διάρκεια (>30sec)
Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΒΑΣΙΚΗΣ ΑΝΤΟΧΗΣ ⇨ η ιδανικά ανεπτυγμένη βασική αντοχή συνιστά μια από τις κύριες προϋποθέσεις για την υψηλή αγωνιστική απόδοση. Όσο καλύτερα αναπτυγμένη είναι τόσο πιο οικονομικά μπορεί να διεξαχθεί η ανασύνθεση του ATP και της CP, ενώσεις οι οποίες αποτελούν τις κύριες ενεργειακές πηγές κατά την διάρκεια αγωνιστικών επιβαρύνσεων ⇨ η υψηλή αερόβια ικανότητα εξασφαλίζει μια ιδανική αγωνιστική συμπεριφορά ανάληψης, αποκατάστασης και τελικά μια υψηλή δεκτικότητα απέναντι σε επιβαρύνσεις (Staender,2010) ⇨ η αερόβια βασική αντοχή αποτελεί τη βάση για ένα ποιοτικά και ποσοτικά υψηλό επίπεδο της προπόνησης για την ανάπτυξη των ειδικών ικανοτήτων του κάθε αθλήματος ⇨ η βασική αντοχή στηρίζεται κυρίως στην αυξημένη αερόβια ικανότητα
Συνοπτική παρουσίαση των λειτουργικών και δομικών προσαρμογών που προκαλεί η προπόνηση αντοχής στο μυϊκό και καρδιοκυκλοφορικό σύστημα και των πλεονεκτημάτων του για την απόδοση στην αντοχή ΜΥΙΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ αύξηση των ενεργειακών αποθεμάτων (μυϊκού γλυκογόνου από 200 σε 400g, του ηπατικού από 60 σε 120g, και των τριγλυκεριδίων στους μυς από 900 σε 1200g) βελτίωση της ποιότητας του μεταβολισμού (αύξηση του ποσοστού λιπών που συμμετέχουν στην παραγωγή ενέργειας, αυξημένη εκμετάλλευση μεταβολικών οδών για την επανασύνθεση της γλυκόζης) βελτίωση της ικανότητας κατανάλωσης (αύξηση των μιτοχονδρίων κατά 50% της ενζυματικής δραστηριότητας και οικονομικότερη λειτουργία των ρυθμιστικών ορμονών)
καλή Αερόβια ικανότητα αποτελεί την βάση για την υψηλή Αναερόβια ικανότητα συχνή εφαρμογή πλήθους έντονων δρομικών & αγωνιστικής μορφής επιβάρυνσης, με την έννοια της αύξησης της αναερόβιας ικανότητας, έχουν αρνητική επίδραση στο επίπεδο της βασικής αντοχής Άρα η ιδανική διαμόρφωση της προπόνησης απαιτεί: Γνώση των απαιτήσεων της κάθε μορφής αντοχής από τον μεταβολισμό Γνώση της επίδρασης που έχει από κάθε άποψη φυσιολογίας η κάθε προπονητική μέθοδος και περιεχόμενο
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ Η ένταση, η διάρκεια και η ποσότητα της κάθε διαλειμματικής προπόνησης εξαρτάτε από το επίπεδο της Ειδικής αντοχής του κάθε αθλητή Η εξειδικευμένη προπόνηση θα εξαρτηθεί από τις τιμές Καρδιακής συχνότητας, Μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου, Δρομικής ταχύτητας και Γαλακτικού οξέως Η Ειδική αντοχή και η Δρομική Οικονομία ορίζουν της εντάσεις τρεξίματος στην διάρκεια της προπόνησης ή του αγώνα Όσο τείνουμε την προπόνηση προς Αγωνιστικούς ρυθμούς τόσο αυξάνουμε το διάλειμμα και μειώνουμε τον αριθμό των επαναλήψεων Πρέπει ΠΑΝΤΑ να γίνεται σωστός καθορισμός της Μικρής – Μεσαίας – Έντονης διαλειμματικής προπόνησης ΠΑΝΤΑ ο διαχωρισμός των προπονητικών μεθόδων βασίζονται στα Ενεργειακά συστήματα του ενεργοποιούνται στην διάρκεια της Άσκησης
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ