ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗ ΙΣΧΥΟΣ Στόχοι: Ο μαθητής να μπορεί να ορίζει το Συντελεστή Ισχύος.
Σύνδεση με προηγούμενες γνώσεις Kύκλωμα ε.ρ. με μόνο ωμική αντίσταση R Η τάση είναι σε φάση με το ρεύμα. Ισχύς στο κύκλωμα ε.ρ. με μόνο ωμική αντίσταση R
Kύκλωμα ε.ρ. με μόνο επαγωγικώτητα L Η τάση προπορεύεται του ρεύματος κατά 900 ή π/2 rad Ισχύς στο κύκλωμα ε.ρ. με μόνο επαγωγικώτητα L
Kύκλωμα ε.ρ. με μόνο χωρητικότητα C To ρεύμα προπορεύεται της τάσης κατά 900 ή π/2 rad Ισχύς στο κύκλωμα ε.ρ. με μόνο χωρητικότητα C
ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗ ΙΣΧΥΟΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Πρώτα απ’ όλα θα πρέπει να δούμε τι είναι ο παράγοντας που ονομάζουμε Συντελεστή Ισχύος (Σ.Ι.), τί εκφράζει, τις αιτίες που προκαλούν χαμηλό (κακό) Σ.Ι., πώς επηρεάζει τις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις μας, ιδιαίτερα στο βιομηχανικό τομέα και, κατ’ επέκταση, τα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος, για να εκτιμήσουμε την αναγκαιότητα βελτιώσεως του, δεδομένου ότι η διόρθωση του Σ.Ι. είναι ζήτημα που συχνά παραβλέπεται παρόλο που διαδραματίζει σημαντικό ρόλο, κατ’ εξοχή στις μεγάλες βιομηχανικές εγκαταστάσεις. Ενώ ο Σ.Ι. και οι δυσμενείς επιπτώσεις από χαμηλό Σ.Ι. εύκολα μπορούν να γίνουν κατανοητές από τους απασχολουμένους στις μεγάλες βιομηχανίες προσοντούχους ηλεκτρολόγους μηχανικούς, το ίδιο δεν συμβαίνει σε αρκετά μικρότερα εργοστάσια ή εργοτάξια ή και αλλού όπου δεν απασχολούνται προσοντούχοι ηλεκτρολόγοι μηχανικοί. Επειδή δε η διόρθωση του Σ.Ι. συνεπάγεται ορισμένη κεφαλαιουχική δαπάνη, χωρίς ανάλογη αύξηση στην παραγωγή του εργοστασίου, συχνά αντιμετωπίζονται δυσκολίες για να πεισθεί η διεύθυνση ενός εργοστασίου ότι μια τέτοια κεφαλαιουχική δαπάνη θα ανακτηθεί σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα (συνήθως μέσα σε 1 ή 2 χρόνια), αφού θα μειωθούν οι λογαριασμοί του ηλεκτρικού ρεύματος, έστω και αν η παραγωγή μείνει η ίδια.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Σ.Ι. Σ.Ι. είναι η σχέση μεταξύ της ενεργού ή πραγματικής ισχύος, σε βαττς (Watts W) ή σε χιλιοβάττς (Kilowatts KW) και της φαινομένης ισχύος σε βολταμπέρς (Voltamperes VA) ή χιλιοβολταμπέρς (Kilovoltamperes KVA) μιας ηλεκτρικής εγκαταστάσεως, δηλαδή η σχέση μεταξύ των χιλιοβάττς που χρησιμοποιεί μια εγκατάσταση και των αντίστοιχων χιλιοβολταμπέρς, που απαιτούνται να απορροφήσει η εγκατάσταση αυτή για να μπορέσει να εξυπηρετήσει αυτά τα χιλιοβάττς. Δηλαδή, Ενεργός ή Πραγματική Ισχύς (KW) Σ.Ι. ή συν φ = --------------------------------------------------- Φαινομένη Ισχύς (KVA) Με άλλα λόγια ο Σ.Ι. εκφράζει το ποσοστό του ρεύματος που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από μια εγκατάσταση υπό μορφή χρήσιμης ενέργειας, και κατ’ επέκταση το ποσοστό που σπαταλάται. ΄Αν π.χ. ο συντελεστής ισχύος μιας εγκαταστάσεως, είναι 0.7 ή 70% , αυτό σημαίνει ότι μόνο 70% του ρεύματος που προμηθεύεται χρησιμοποιείται για παραγωγή χρήσιμης ενέργειας, το δε υπόλοιπο 30% παραμένει άεργο (idle) - ή απλούστερα, σπαταλάται.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ 1. Να δώσετε τον ορισμό του Συντελεστή Ισχύος. 2. Να αναφέρετε τη σχέση που εκφράζει τον Σ.Ι. 3. Να αναφέρετε τι εκφράζει ο Σ.Ι.