Εργασία των μαθητών της τάξης Ε1 ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Εργασία των μαθητών της τάξης Ε1
ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ- ΟΡΙΣΜΟΣ Η Παραδοσιακή Μεσογειακή Διατροφή, ύστερα από μελέτες και στη χώρα μας και αλλού, έχει αποδειχτεί η πιο υγιεινή διατροφή. Η Mεσογειακή διατροφή χαρακτηρίζεται από τις διατροφικές συνήθειες που βρέθηκε ότι είχαν οι κάτοικοι της Κρήτης και της Νότιας Ιταλίας στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Είναι ξακουστή για τις ευεργετικές της ιδιότητες καθώς προφυλάσσει από εμφράγματα του μυοκαρδίου και από διάφορες μορφές καρκίνου, είναι φτωχή σε θερμίδες, τονώνει τον οργανισμό, βοηθάει την καλή λειτουργία του εντέρου κ.ά. Το μενού είναι απλό και στηρίζεται στη λιτή διατροφή: χορταρικά, φρούτα, όσπρια, λαχανικά, αγνό τυρί, ζυμωτό μαύρο ψωμί, ωμό ελαιόλαδο, ξηροί καρποί, λίγο σπιτικό κρασί και ψάρια!
ΠΥΡΑΜΙΔΑ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
ΟΜΑΔΕΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Δημητριακά (Ψωμί, ρύζι, ζυμαρικά, δημητριακά, πατάτες) Δημητριακά (Ψωμί, ρύζι, ζυμαρικά, δημητριακά, πατάτες) Φρούτα Λαχανικά Κρέας, ψάρι, θαλασσινά, αυγά Όσπρια και ξηροί καρποί Γαλακτοκομικά προϊόντα Λίπη, Έλαια (π.χ. λάδι, βούτυρο) και Γλυκά
ΩΦΕΛΕΙΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Η Μεσογειακή διατροφή είναι ξακουστή για τις ευεργετικές της ιδιότητες καθώς προφυλάσσει από εμφράγματα του μυοκαρδίου και από διάφορες μορφές καρκίνου, είναι φτωχή σε θερμίδες, τονώνει τον οργανισμό, βοηθάει την καλή λειτουργία του εντέρου κ.ά. Αυτά τα βασικά χαρακτηριστικά της Μεσογειακής διατροφής (η υψηλή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και ακόρεστων λιπαρών), προστατεύουν εκτός των άλλων, και το δέρμα από τα σημάδια του χρόνου, δηλαδή τις ρυτίδες. Και σε συνδυασμό με καθημερινή σωματική άσκηση (π.χ. περπάτημα, χορός, κλπ) το Μεσογειακό διατροφικό μενού αποτελεί συνταγή για μακροζωία, υγεία και ομορφιά.
ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Όταν ο άνθρωπος δεν ακολουθεί μια ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή τότε οι αρνητικές επιπτώσεις είναι πολλές. Το ανοσοποιητικό του σύστημα εξασθενεί και ο άνθρωπος γίνεται πιο ευάλωτος σε ιώσεις και αρρώστιες. Το μυϊκό του σύστημα δεν λαμβάνει τα απαραίτητα συστατικά και σιγά σιγά συρρικνώνεται. Η επιδερμίδα του χάνει την ελαστικότητά της και γερνάει γρηγορότερα. Τα οστά χάνουν την πυκνότητά τους και εμφανίζονται σημάδια οστεοπόρωσης. Αυξάνει το σωματικό του βάρος και πολλές φορές καταλήγει στην παχυσαρκία.
ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ Η Παχυσαρκία είναι ένα πολύ σοβαρό νόσημα, μία ασθένεια του 20ου και 21ου αιώνα, που χρειάζεται άμεση αντιμετώπιση. Εξετάζεται μάλιστα από τους ειδικούς ως ένα νόσημα οφείλεται στις συνήθειες διατροφής και ζωής. Και αν δεν μπορούμε να καθορίσουμε την κληρονομικότητά μας, μπορούμε σίγουρα να ελέγξουμε το τί τρώμε για να μην γνωρίσουμε ποτέ την παχυσαρκία αλλά και για να λάμπουμε από υγεία. Η Παχυσαρκία είναι η κλινική κατάσταση στην οποία η υπερβολική αποθήκευση λίπους μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες για την υγεία του ατόμου. Σύμφωνα με το ΔΜΣ ως παχύσαρκοι χαρακτηρίζονται τα άτομα με ΔΜΣ μεγαλύτερο από 30. Κατά μέσο όρο, οι παχύσαρκοι άνθρωποι έχουν μεγαλύτερη δαπάνη ενέργειας από λεπτότερους, λόγω της ενέργειας που απαιτείται για να διατηρηθεί μια αυξημένη μάζα σώματος. Η παχυσαρκία τείνει να είναι κληρονομική, κάτι που υποδηλώνει ένα γενετικό αίτιο. Ωστόσο, μια οικογένεια υιοθετεί κοινές διατροφικές συνήθειες και κοινό τρόπο ζωής που μπορεί να συμβάλλουν στην παχυσαρκία. Οι έρευνες δείχνουν ότι οι γενετικοί παράγοντες ευθύνονται κατά 80% περίπου για την προδιάθεση του ατόμου να εμφανίσει παχυσαρκία. Σε συνδυασμό με διάφορες άλλες νόσους, οι παράγοντες αυτοί μπορούν να οδηγήσουν άμεσα στην παχυσαρκία. Δυστυχώς δε γνωρίζουμε με ποιον τρόπο τα γονίδια μάς κάνουν να είμαστε αδύνατοι ή υπέρβαροι. Ορισμένα γονίδια επιδρούν σε τμήματα του εγκεφάλου τα οποία ελέγχουν την όρεξη και την αίσθηση της πληρότητας στο φαγητό, ενώ άλλα μπορούν να καθορίσουν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα αποθηκεύει ή καίει θερμίδες.
ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ Καταρχήν, το παχύσαρκο παιδί δέχεται συνήθως έντονο κοινωνικό ρατσισμό από τους συνομηλίκους του. Κάτι τέτοιο επηρεάζει την συναισθηματική κατάσταση, την απόδοσή του στο σχολείο, την κοινωνικότητά του, τις σχέσεις του με το άλλο φύλο, την αυτοεκτίμησή του. Τα προβλήματα στις σχέσεις, την συμπεριφορά και την αυτοεικόνα του, το συνοδεύουν και στην ενήλικη ζωή του. Επιπλέον, τα παιδιά που είναι παχύσαρκα έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν παιδικό διαβήτη. Ο παιδικός διαβήτης είναι συνήθως τύπου 1 που εμφανίζεται κυρίως μετά από πρόβλημα στο ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού. Η παχυσαρκία όμως μπορεί να οδηγήσει και σε καρδιακή προσβολή και εγκεφαλικά επεισόδια εξαιτίας της χοληστερόλης και της υψηλής πίεσης. Προβλήματα στις αρθρώσεις και την σπονδυλική στήλη είναι συχνά στο παχύσαρκο παιδί. Το παιδί αισθάνεται πόνο στις αρθρώσεις του, λόγω βάρους, κουράζεται με μεγάλη ευκολία και έχει περισσότερες πιθανότητες να πάθει κακώσεις και διαστρέμματα όταν κινείται και αθλείται. Τα παχύσαρκα παιδιά παρουσιάζουν διαταραχές στον ύπνο που σχετίζονται με το υπερβολικό τους βάρους. Έτσι, έχουν άστατο ύπνο με αποτέλεσμα να ξυπνάνε κουρασμένα, γεγονός που επηρεάζει την σχολική του ζωή και την κοινωνικότητά του. Στην Ευρώπη, 320.000 άτομα πεθαίνουν κάθε χρόνο από αίτια που συνδέονται άμεσα με την παχυσαρκία.
ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΣΩΣΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Α. Μικρά και συχνά γεύματα. Γερό πρωινό, μέτριο μεσημεριανό και ελαφρύ δείπνο. Β. Απαραίτητο το πρωινό: χυμός, γάλα-γιαούρτι με χαμηλά λιπαρά, μία μερίδα μαύρο ψωμί. Γ. Στο σχολείο αντί για τυποποιημένα τρόφιμα από την καντίνα, ένα μήλο, ένα κομμάτι σπιτική τυρόπιτα, ένα τοστ με λίγο κίτρινο τυρί και γαλοπούλα και ντομάτα. Δ. ΝΑΙ στα λαχανικά και φρούτα, ψητό ή βραστό ψάρι τουλάχιστον μία φορά, κρέας δύο φορές την εβδομάδα, μία τουλάχιστον φορά όσπρια, ένα αυγό μέρα παρά μέρα. Ε. ΟΧΙ στη ζάχαρη, στα τηγανητά, στο αλκοόλ, στις σάλτσες τύπου μπεσαμέλ Ζ. Γλυκά; ΝΑΙ, τα παιδιά χρειάζονται μία μερίδα γλυκού την εβδομάδα. Η σοκολάτα π.χ. εκτός της γευστικής απόλαυσης που προσφέρει, αιματώνει τον εγκέφαλο και φτιάχνει την διάθεση. Η. Ένα λίτρο νερό την ημέρα πρέπει να καταναλώνει ένας μαθητής καθώς αποβάλλει μεγάλη ποσότητα υγρών με τον ιδρώτα καθημερινά.
ΠΟΙΗΜΑΤΑ/ ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ/ ΑΙΝΙΓΜΑΤΑ Ο νηστικός καρβέλια ονειρεύεται. Του δίνανε τα παξιμάδια και αυτός τα ήθελε βρεγμένα. Τα λόγια σου με χόρτασαν και το ψωμί σου φάτο. Όποιος δε θέλει να ζυμώσει , δέκα μέρες κοσκινίζει. Και την πίτα ολόκληρη και το σκύλο χορτάτο. Όποιος ανακατεύεται με τα πίτουρα ,τον τρώνε οι κότες. Κάλλιο ξερό ψωμί μ' ειρήνη παρά ψάρια με τη γκρίνια. Ακριβός στα πίτουρα και φτηνός στ' αλεύρι. Καιρός φέρνει τα λάχανα, καιρός τα παραγούλια Όποιος έχει πολύ πιπέρι, βάζει και στα λάχανα Ο παπάς ο παχύς έφαγε παχιά φακή, γιατί παπά παχύ έφαγες παχιά φακή; Να λες τα σύκα σύκα και τη σκάφη σκάφη
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΣΥΝΤΑΓΕΣ Ρυζόγαλο ΥΛΙΚΑ ΣΥΝΤΑΓΗΣ κανέλα ζάχαρη γάλα ρύζι καρολίνα κορν φλάουρ Διαδικασία Βάζουμε στην κατσαρόλα το γάλα να ζεσταθεί μαζί με το ξυλάκι κανέλας και μόλις είναι έτοιμο να βράσει ρίχνουμε το καλά πλυμένο ρύζι . Ανακατεύουμε συνεχώς και μόλις μισοβράσει ρίχνουμε το αλάτι. Συνεχίζουμε το ανακάτεμα και βράζουμε σε μέτρια προς δυνατή φωτιά. Μόλις το ρύζι μαλακώσει ρίχνουμε τη ζάχαρη και έπειτα από 2 βράσεις σβήνουμε τη φωτιά , αποσύρουμε το σκεύος και το σκεπάζουμε με το καπάκι. Αφήνουμε για 3 λεπτά περίπου και αδειάζουμε το ρυζόγαλο σε μπολάκια. Πασπαλίζουμε με κανέλα και σερβίρουμε.
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΣΥΝΤΑΓΕΣ- ΠΑΣΤΙΤΣΙΟ Τι χρειαζόμαστε: Κιμάς : 700 γραμ. μοσχαρίσιο κιμά 1 μεγάλο ξερό κρεμμύδι 2 μεγάλες ντομάτες ξεφλουδισμένες 1 μεσαία πράσινη πιπεριά 1 ποτήρι περίπου λάδι 1,5 κρασοπότηρο κρασί λευκό 1,5 κρασοπότηρο περίπου σάλτσα pummaro αλάτι κανέλλα (σκόνη) γαρύφαλλο (σκόνη) μοσχοκάρυδο (σκόνη) νερό Μακαρόνια: μακαρονια Νο 3 βούτυρο Μπεσαμέλ : 130 με 150 γραμ. κορν φλάουρ 1,5 περίπου λίτρο γάλα φρέσκο 2 αυγά ολόκληρα 2 πλούσιες κουταλιές της σούπας βούτυρο Τυριά : 1 κιλό περίπου τριμμένα τυριά (ρεγκάτο, γραβιέρα, κασέρι) Σε μία κατσαρόλα ρίχνουμε το λάδι, το κρεμμύδι τριμμένο στον τρίφτη, τον κιμά και σοτάρουμε ελαφρά σε μέτρια θερμοκρασία. Μόλις σωταριστούν, προσθέτουμε την ντομάτα (που έχουμε περάσει από τον τρίφτη), την πιπεριά ψιλοκομμένη, αρκετή κανέλλα, αρκετό γαρύφαλλο και λίγο μοσχοκάρυδο, ανακατεύουμε καλά να ενωθούν οι μυρωδιές και κλείνουμε την κατσαρόλα για πέντε λεπτά περίπου για να "πιει" το φαγητό τα υγρά του. Στη συνέχεια, σβήνουμε με το κρασί κλείνουμε πάλι την κατσαρόλα και αφήνουμε τον κιμά για άλλα πέντε λεπτά. Κατόπιν, προσθέτουμε 1,5 με 2 ποτήρια νερό και αφήνουμε το φαγητό να βράσει για μισή ώρα περίπου. Αφού περάσει μισή ώρα, ρίχνουμε τη σάλτσα pummaro, ανακατεύουμε καλά και προσθέτουμε νερό (1 ποτήρι περίπου), ρίχνουμε αλάτι, ανακατεύουμε πάλι και αφήνουμε τον κιμά για άλλη μισή ώρα μέχρι ν΄ απορροφηθούν τα υγρά. Στο τέλος, αποσύρουμε την κατσαρόλα από τη φωτιά και αφήνουμε τον κιμά να κρυώσει για λίγο. Ετοιμάζουμε τα μακαρόνια. Τα βράζουμε σε μπόλικο αλατισμένο νερό και τα σουρώνουμε να φύγει η περίσσεια του νερού. Κατόπιν, τα ρίχνουμε στο ταψί και "τ΄ ανοίγουμε" με τα χέρια μας. Τ΄ αφήνουμε για λίγο και αυτά να κρυώσουν. Σε μία κατσαρόλα προσθέτουμε το γάλα και το κορν φλάουρ, ανοίγουμε το "μάτι" της κουζίνας σε μέτρια θερμοκρασία και ανακατεύουμε συνεχώς μ΄ ένα σύρμα. Σε λίγο, και αφού θα βράζει το γάλα, το μίγμα θ΄ αρχίζει να πήζει. Τότε αποσύρουμε από τη φωτιά και συνεχίζουμε το ανακάτεμα. Ίσως να χρειαστεί, ανάλογα με το πόσο πηχτή είναι η μπεσαμέλ, να προσθέσουμε λίγο γάλα ή λίγο κορν φλάουρ αντίστοιχα. Στη συνέχεια, προσθέτουμε 2 πλούσιες κουταλιές της σούπας βούτυρο και την αφήνουμε να κρυώσει για λίγο. Με τα χέρια μας "τακτοποιούμε" τα μακαρόνια μέσα στο ταψί. Ρίχνουμε τη γέμιση του κιμά (να πάει παντού), προσθέτουμε από πάνω αρκετά τυριά και μ΄ ένα κουτάλι "τακτοποιούμε" το μίγμα. Τώρα επιστρέφουμε στη μπεσαμέλ. Ρίχνουμε τ΄ αυγά (ολόκληρα) και ανακατεύουμε καλά. Προσθέτουμε λίγο αλάτι, αρκετή κανέλλα, λίγο μοσχοκάρυδο και ανακατεύουμε ξανά. Έπειτα, προσθέτουμε μέσα στη μπεσαμέλ τα υπόλοιπα τυριά και ανακατεύουμε μ΄ ένα πηρούνι ή με ένα σύρμα να ενωθούν τα τυριά με τη μπεσαμέλ. Τέλος, προσθέτουμε και τη μπεσαμέλ στο ταψί και το κουνάμε ώστε να "πάει παντού" και να μην υπάρχουν κενά. Ψήνουμε σε μέτρια θερμοκρασία (έχουμε ήδη προθερμάνει το φούρνο) για 1 ώρα περίπου, μέχρις ότου δηλαδή δημιουργηθεί το υπέροχο χρώμα που όλοι ξέρουμε !!
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΣΥΝΤΑΓΕΣ- ΝΤΑΚΟΣ ΚΡΗΤΗΣ Υλικά 1 διπλό ντάκο κρίθινο 2 - 3 μεγάλες ώριμες ντομάτες 3 - 4 κουτ. σουπ. ελαιόλαδο 2 κουτ. σουπ. τριμμένη φέτα ή ξινομυζήθρα 1/2 κουτ. γλυκ. ρίγανη αλάτι προαιρετικά ελιές και κάπαρη Εκτέλεση: Βρέχετε τον ντάκο ελαφρά με λίγο νερό Ψιλοκόβετε την ντομάτα ή την περνάτε στον τρίφτη Ραντίζετε τον ντάκο με το μισό ελαιόλαδο και λίγο αλάτιι Βάζετε από πάνω την ντομάτα αφήνοντας στο κέντρο ένα κενό, για να βάλετε τη φέτα ή τη μυζήθρα. Πασπαλίζετε με το αλάτι και τη ρίγανη Ραντίζετε με το υπόλοιπο ελαιόλαδο και σερβίρετε
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΣΥΝΤΑΓΕΣ- ΦΑΣΟΛΑΔΑ Υλικά 500 γραμ. ξερά φασόλια 1 μεγάλο, κομμένο σε φέτες κρεμμύδι 3 μέτρια καρότα (κομμένα φέτες) 2 κλωνάρια ψιλοκομμένο σέλινο 1 φλιτζάνι του τσαγιού χυμός ντομάτας 1 φλιτζάνι τσαγιού λάδι Αλάτι Πιπέρι Εκτέλεση Βάζετε τα φασόλια στο νερό από το προηγούμενο βράδυ. Τα στραγγίζετε, τα βάζετε σε μια κατσαρόλα με νερό, τα αφήνετε να πάρουν μερικές βράσεις και τα ξαναστραγγίζετε. Βάζετε πάλι τα φασόλια στην κατσαρόλα με τα υπόλοιπα υλικά και το ανάλογο νερό. Αφήνετε την σούπα να σιγοβράσει για 1 ώρα περίπου.
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΣΥΝΤΑΓΕΣ Χωριάτικη σαλάτα Υλικά 2 ντομάτες 1 μεγάλο αγγούρι 1 μεγάλη πιπεριά πράσινη 1 μέτριο κρεμμύδι λίγες ελιές λίγη ρίγανη κομμάτι φέτα αλάτι και πιπέρι λάδι και ξίδι Εκτέλεση Πλένετε όλα τα λαχανικά πολύ καλά. Κόβετε σε μικρά κομμάτια τις ντομάτες και σε ροδέλες το αγγούρι Τα τοποθετείτε σε μία σαλατιέρα ή ένα μπολ και προσθέτετε το κρεμμύδι ψιλοκομμένο, την πιπεριά ψιλοκομμένη σε λωρίδες, τις ελιές Αλατοπιπερώνετε, προσθέτετε τη ρίγανη, το ξίδι και ανακατεύετε προσεκτικά Τοποθετείτε την φέτα από πάνω Ρίχνετε λίγη ρίγανη ακόμα πάνω στη φέτα και προσθέτετε το λάδι Τζατζίκι Υλικά 1 κούπα στραγγιστό γιαούρτι 2 μικρά αγγουράκια 2 κουταλάκια σούπας ελαιόλαδο 2 κουταλάκια σούπας ξίδι 1 κουταλάκι κοφτό αλάτι 4-5 κλωνιά άνηθο 2 σκελίδες λιωμένο σκόρδο Εκτέλεση Σε ένα μπολ ανακατεύουμε το γιαούρτι με τα αγγουράκια κομμένα σε μικρούς κύβους με τη φλούδα τους . Προσθέτουμε τα υπόλοιπα υλικά και ανακατεύουμε . Το τοποθετούμε στο ψυγείο για 1 ώρα πριν το σερβίρουμε . Αν το μείγμα μας δεν πετυχαίνει , γιατί είναι αρκετά ρευστό πρέπει να στραγγίσουμε τα κομμένα αγγουράκια σε μια πετσέτα πριν τα ανακατέψουμε με το γιαούρτι. Σερβίρετε σε μικρό πιάτο και γαρνίρετε με ένα μικρό κλωνί άνηθο ή μια ελιά .
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΣΥΝΤΑΓΕΣ Αρνί με πατάτες στο φούρνο Υλικά 1 κιλό αρνί (μπούτι) 1 κιλό πατάτες 3 κουταλιές της σούπας βούτυρο 2 λεμόνια 1 κουταλιά της σούπας αλεύρι αλάτι και πιπέρι Εκτέλεση Τρίβετε το μπούτι με λεμόνι και το αλατοπιπερώνετε . Πασπαλίζετε με το αλεύρι. Το βάζετε στο ταψί. Καθαρίζετε τις πατάτες και τις αλατοπιπερώνετε . Τις βάζετε στο ταψί. Λιώνετε το βούτυρο και περιχύνετε το αρνί. Στύβετε το λεμόνι και προσθέτετε το χυμό του στο ταψί. Ψήνετε σε μέτριο φούρνο.