Από τι είμαστε φτιαγμένοι ; Άτομα και Μόρια Από τι είμαστε φτιαγμένοι ;

Από τι είναι φτιαγμένος ο κόσμος μας; Και λίγη ιστορία… Από τι είμαστε φτιαγμένοι; Από τι είναι φτιαγμένος ο κόσμος μας; Αυτά ήταν από τα πρώτα φιλοσοφικά ερωτήματα που έθεσε ο άνθρωπος στη μακρόχρονη πορεία του στη Γη. Οι αρχαίοι Έλληνες φυσικοί φιλόσοφοι διατύπωσαν πολλές και διαφορετικές απόψεις γι’ αυτό το θέμα. Οι φιλόσοφοι Λεύκιππος και ο μαθητής του Δημόκριτος, έφτασαν τον 5ο π.Χ. αιώνα πολύ κοντά στις σύγχρονες αντιλήψεις. Διατύπωσαν την άποψη ότι η ύλη αποτελείται από ά-τομα και κενό χώρο Ο Δημόκριτος υποστήριξε ότι τα άτομα ήταν άφθαρτα και αναλλοίωτα σωματίδια

Η ατομική θεωρία του Dalton Αρχές του 19ου αιώνα : Ο Άγγλος χημικός John Dalton στηριζόμενος σε πειραματικά δεδομένα διατύπωσε την πρώτη ατομική θεωρία. Η θεωρία του Dalton, παρότι σε κάποια σημεία της έχει αναθεωρηθεί και εμπλουτιστεί, παραμένει ακόμα στη βάση της σύγχρονης χημείας : Η ύλη αποτελείται από πολύ μικρά σωματίδια τα οποία ονομάζονται άτομα και δεν τέμνονται σε μικρότερα σωματίδια. Τα άτομα κάθε στοιχείου είναι όμοια. Τα άτομα διαφορετικών στοιχείων είναι διαφορετικά. Τα άτομα δε δημιουργούνται ούτε καταστρέφονται ούτε αλλάζουν στις χημικές αντιδράσεις, αλλά ο αριθμός και το είδος τους μένει σταθερός. John Dalton (1766-1844) Ο Άγγλος χημικός J. Dalton στηρίζοντας την ατομική θεωρία σε πειραματικά δεδομένα τη μετέφερε από το χώρο της φιλοσοφίας στο χώρο της επιστήμης.

Τι είναι το άτομο σύμφωνα με τις σημερινές απόψεις ; Άτομο είναι το μικρότερο σωματίδιο ενός χημικού στοιχείου το οποίο παραμένει αμετάβλητο κατά την εξέλιξη μιας χημικής αντίδρασης και το οποίο μπορεί να συνδυαστεί με άλλα όμοια ή διαφορετικά άτομα για να φτιάξει μόρια.

Μπορούμε να δούμε τα άτομα; Όχι με τα μάτια μας. Μπορούμε να δούμε κάποια εικόνα τους με ειδικά μικροσκόπια που λέγονται μικροσκόπια σάρωσης σήραγγας (STM). Το STM ανακαλύφθηκε το 1981 από τους Ελβετούς φυσικούς Binning και Rohrer που πήραν το Nobel Φυσικής το 1986. Με το STM πετυχαίνουμε μεγέθυνση πάνω από 100 εκατομμύρια φορές. Heinrich Rohrer Gerd Binnig

Προσμίξεις χρωμίου πάνω σε επιφάνεια σιδήρου. Άτομα λευκόχρυσου Προσμίξεις χρωμίου πάνω σε επιφάνεια σιδήρου. Άτομα χρυσού Άτομα πυριτίου

Όσα και φυσικά στοιχεία, δηλαδή 92. Πόσα διαφορετικά άτομα υπάρχουν στη φύση; Όσα και φυσικά στοιχεία, δηλαδή 92. Όλη αυτή η τεράστια ποικιλία χημικών ενώσεων που συναντάμε αποτελείται μόνο από 92 στοιχεία ; ΝΑΙ !

Ο Dalton τα φαντάστηκε και τα αναπαρέστησε σα μικρές σφαίρες. Τι σχήμα έχουν τα άτομα; Ο Dalton τα φαντάστηκε και τα αναπαρέστησε σα μικρές σφαίρες. Τα τελευταία ευρήματα με μικροσκόπια υψηλής ανάλυσης (σαρωτικά μικροσκόπιά σήραγγας) δείχνουν ότι το σχήμα των ατόμων είναι περίπου σφαιρικό.

Τι μέγεθος έχουν τα άτομα; Τα άτομα είναι πάρα πάρα πάρα πάρα πολύ μικρά και δε μπορούμε να τα δούμε με τα μάτια μας. Στο κεφάλι μιας καρφίτσας μπορούν να χωρέσουν … 5.000.000.000.000 ή 5.1012 άτομα ! Το ανθρώπινο κεφάλι αποτελείται από … 900.000.000.000.000.000.000.000.000.000 ή 9.1026 άτομα.

Όπως ξέρουμε από τη βιολογία, κύτταρο είναι η μικρότερη μονάδα ζωής. Δηλαδή τα άτομα είναι πιο μικρά από τα κύτταρα ; ΦΥΣΙΚΑ ! Όπως ξέρουμε από τη βιολογία, κύτταρο είναι η μικρότερη μονάδα ζωής. Τα άτομα δεν έχουν ζωή και είναι πολύ πολύ πολύ μικρότερα από τα κύτταρα. Στην πραγματικότητα, όλα τα κύτταρα, όπως και κάθε τι γύρω μας, αποτελούνται από άτομα.

Όλα τα άτομα έχουν το ίδιο μέγεθος ; Όχι. Τα άτομα των χημικών στοιχείων έχουν διαφορετικό μέγεθος. Για παράδειγμα το άτομο του χρυσού είναι μεγαλύτερο από το άτομο του οξυγόνου. Το μικρότερο μέγεθος το έχει το άτομο του υδρογόνου και το μεγαλύτερο το άτομο του καισίου.

Στο άτομο κάθε στοιχείου αποδίδουμε και ένα σύμβολο. Πως αναπαριστούμε τα άτομα ; Με σφαιρίδια διαφορετικού μεγέθους και χρώματος που λέγονται προσομοιώματα. Στο άτομο κάθε στοιχείου αποδίδουμε και ένα σύμβολο. Τα άτομα δεν έχουν χρώμα. Πολλά μαζί όμως δίνουν το χρώμα στις ουσίες που βλέπουμε.

Μόριο είναι ομάδα ατόμων, χημικά ενωμένων μεταξύ τους, σε μια καθορισμένη και σταθερή αναλογία. Τι είναι το μόριο;

Μόρια χημικών στοιχείων & χημικών ενώσεων Άτομα Συνδυάζονται και σχηματίζουν Μόρια Μόρια χημικού στοιχείου αν συνδυάζονται άτομα του ίδιου στοιχείου αν συνδυάζονται άτομα διαφορετικών στοιχείων Μόρια χημικής ένωσης Μόριο οξυγόνου Μόριο διοξειδίου του άνθρακα

μόριο του μόριο του μόριο του μόριο του Το υδρογόνο, το οξυγόνο, το άζωτο, το φθόριο, το χλώριο, το βρώμιο και το ιώδιο είναι στοιχεία διατομικά, δηλαδή το μόριό τους αποτελείται από δύο όμοια άτομα μόριο του μόριο του μόριο του μόριο του στοιχείου στοιχείου στοιχείου στοιχείου υδρογόνο οξυγόνο άζωτο χλώριο Τα υπόλοιπα χημικά στοιχεία θεωρούνται μονατομικά, δηλαδή το μόριό τους αποτελείται από ένα άτομο μόριο του στοιχείου άνθρακας μόριο του στοιχείου θείο μόριο του στοιχείου νάτριο μόριο του στοιχείου σίδηρος

Το νερό, το διοξείδιο του άνθρακα, η αμμωνία και το υδροχλώριο είναι χημικές ενώσεις και το μόριό τους αποτελείται από διαφορετικά άτομα. Το μόριο του νερού αποτελείται από 1 άτομο οξυγόνου και 2 άτομα υδρογόνου Το μόριο του διοξειδίου του άνθρακα αποτελείται από 1 άτομο άνθρακα και 2 άτομα οξυγόνου Το μόριο της αμμωνίας αποτελείται από 1 άτομο αζώτου και 3 άτομα υδρογόνου Το μόριο του υδροχλωρίου αποτελείται από 1 άτομο χλωρίου και 1 άτομο υδρογόνου

Το μόριο του οινοπνεύματος αποτελείται από : 2 άτομα άνθρακα 1 άτομο οξυγόνου 6 άτομα υδρογόνου

Τα σύμβολα των χημικών στοιχείων Ονομασία στοιχείου Σύμβολο στοιχείου Λατινική ονομασία στοιχείου Υδρογόνο Η Hydrogen Οξυγόνο Ο Oxygen Άνθρακας C Carbon Άζωτο N Nitrogen Θείο S Sulfur Φωσφόρος P Phosphorus Φθόριο F Fluorine Χλώριο Cl Chlorium Ιώδιο I Iodium Πυρίτιο Si Silicon Σίδηρος Fe Ferrum-Iron Αργίλιο ή Αλουμίνιο Al Aluminum Χαλκός Cu Copper Ψευδάργυρος Zn Zinc Κάλιο K Kalium -Potassium Νάτριο Na Sodium-Natrium Ασβέστιο Ca Calcium Μαγνήσιο Mg Magnesium Υδράργυρος Hg Mercury Κάθε στοιχείο παριστάνεται με ένα κεφαλαίο λατινικό γράμμα ή ένα κεφαλαίο και ένα μικρό τα οποία (συνήθως) προέρχονται από το λατινικό όνομα του στοιχείου. Το σύμβολο του στοιχείου αναπαριστά τόσο το στοιχείο, όσο και ένα άτομο του στοιχείου.

Μοριακοί τύποι χημικών ενώσεων Χημική ένωση Μοριακός τύπος Υδροχλώριο: Το μόριο αποτελείται από 1 άτομο υδρογόνου και 1 άτομο χλωρίου HCl Μονοξείδιο του άνθρακα: Το μόριο αποτελείται από 1 άτομο άνθρακα και 1 άτομο οξυγόνου CO Διοξείδιο του άνθρακα: Το μόριο αποτελείται από 1 άτομο άνθρακα και 2 άτομα οξυγόνου CO2 Αμμωνία: Το μόριο αποτελείται από 1 άτομο αζώτου και 3 άτομα υδρογόνου NH3 Νερό: Το μόριο αποτελείται από 1 άτομο οξυγόνου και 2 άτομα υδρογόνου H2O Τα μόρια των χημικών ενώσεων αποτελούνται από διαφορετικά άτομα και γι΄ αυτό γράφουμε το σύμβολο του κάθε ατόμου και κάτω δεξιά του τοποθετούμε, ως δείκτη, έναν αριθμό που δείχνει πόσα άτομα αυτού του στοιχείου υπάρχουν σε ένα μόριο της ένωσης.

Τύποι μορίων χημικών στοιχείων Μόριο χημικού στοιχείου Μοριακός τύπος Υδρογόνο: Το μόριο αποτελείται από 2 άτομο υδρογόνου H2 Χρυσός: Το μόριο αποτελείται από 1 άτομο χρυσού Au Όζον: Το μόριο αποτελείται από 3 άτομα οξυγόνου O3 Φωσφόρος: Το μόριο αποτελείται από 4 άτομα φωσφόρου P4 ΠΡΟΣΟΧΗ !! Τα στοιχεία H2, N2, O2, F2, Cl2, Br2, I2 είναι διατομικά και γράφονται πάντα με δείκτη 2. . Τα υπόλοιπα στοιχεία θεωρούνται μονοατομικά π.χ. Ag, Fe, K, Na κ.λ.π. ακόμα κι αν δεν είναι όπως ο P. Τα μόρια των χημικών στοιχείων αποτελούνται από όμοια άτομα και γι΄ αυτό γράφουμε το σύμβολο του κάθε στοιχείου και στη βάση δεξιά του τοποθετούμε, ως δείκτη, έναν αριθμό που δείχνει πόσα άτομα υπάρχουν σε ένα μόριο του στοιχείου

Ο μοριακός τύπος της ζάχαρης είναι C12H22O11 Παριστάνει 1 μόριο ζάχαρης Από ποια χημικά στοιχεία αποτελείται η ζάχαρη ; Από άνθρακα (C), υδρογόνο (H) και οξυγόνο (O)  Πόσα και ποια άτομα υπάρχουν σε 1 μόριο ζάχαρης ; Υπάρχουν συνολικά 45 άτομα σε 1 μόριο ζάχαρης. 12 άτομα C, 22 άτομα Η και 11 άτομα Ο.

Ο μοριακός τύπος του αζώτου είναι Ν2 Τι παριστάνει ο τύπος Ν2 ; Παριστάνει 1 μόριο αζώτου Από ποια χημικά στοιχεία αποτελείται το άζωτο ; Μόνο από άζωτο αφού πρόκειται για μόριο χημικού στοιχείου  Πόσα άτομα υπάρχουν σε 1 μόριο αζώτου ; Υπάρχουν 2 άτομα Ν

Ποια είναι η διαφορά των συμβολισμών 2 F και F2 ;