ΠΜΣ Φορολογικού Δικαίου 2016-2017 Παπαδόπουλος Βασίλειος Ποσά που καταβάλλονται από τους εταίρους στην εταιρία: υπαγωγή σε τέλος χαρτοσήμου

Εταίροι Εταιρία Εισφορές των μετεχόντων σε εμπορικές εταιρίες (εταίρων/μετόχων/τρίτων) για την αντιμετώπιση προβλημάτων ρευστότητας που αντιμετωπίζει μια εταιρία(ΟΕ/ΕΕ/ΕΠΕ/ΑΕ/κ.λπ.) Διακρίνονται σε: Απλές ταμειακές καταθέσεις Ποσά για κεφαλαιακή ενίσχυση Διαφορετική αντιμετώπιση από το νόμο ως προς την υπαγωγή τους σε τέλος χαρτοσήμου.

Τέλος χαρτοσήμου Νομοθετικό πλαίσιο: ΠΔ 28 Ιουλίου 1931 Κώδικας περί Τελών Χαρτοσήμου(ΚΤΧ) Άρθρο 1: «Φόρος υπό το όνομα τέλος χαρτοσήμου επιβάλλεται κατά τα τω παρόντι οριζόμενα επί των εν αυτώ καθοριζομένων εγγράφων.» Φόρος επί χρηματικών συναλλαγών Δικαιολογητική βάση: το οικονομικό όφελος που προκύπτει από τις συναλλαγές Αναλογικός(όχι προοδευτικός) σε έγγραφα από τα οποία προκύπτει χρηματική αξία εμπορικά τέλη (15ΚΤΧ) Αυστηρά τυπικός: φορολογία που επιβάλλεται κατά την κατάρτιση του εγγράφου

Αναλογικό Τέλος Χαρτοσήμου (15ΚΤΧ) Επιβάλλεται σε εμπορικές πράξεις Υπολογίζεται σε ποσοστό επί τοις εκατό της χρηματικής αξίας του αντικειμένου της προς χαρτοσήμανση συναλλαγής Προϋποθέσεις Έγγραφη σύμβαση/εγγραφή στα βιβλία επιτηδευματιών Χρηματική αξία/αντικείμενο χρηματικά αποτιμητό Νομικά έγκυρη(όμως, ακύρωση της σύμβασης δεν συνεπάγεται επιστροφή του καταβληθέντος τέλους) Ιδιόχειρη υπογραφή των συμβαλλομένων

1. Απλή ταμειακή κατάθεση(i) Πράξη με την οποία λαμβάνει χώρα καταβολή ορισμένου χρηματικού ποσού από ένα φπ/νπ σε εμπορική εταιρία, το οποίο αυτή υποχρεούται να επιστρέψει μελλοντικά στον καταθέτη. Δανειακά κεφάλαια της εταιρίας (από εταίρο/μέτοχο/τρίτο) - όλα τα χαρακτηριστικά του δανείου - εξυπηρετεί τους ίδιους σκοπούς με το δάνειο - αντιμετωπίζεται διαφορετικά από τον ΚΤΧ (δεν οφείλεται τέλος χαρτοσήμου δανειακής σύμβασης, ΚΤΧ άρθρο 15, §1α/άρθρο 13, §1α)

1. Απλή ταμειακή κατάθεση(ii) ΚΤΧ άρθρο 15, §5, περ. γ), εδάφιο Δ: «Πάσα εν γένει εγγραφή εις τα βιβλία περί καταθέσεως ή αναλήψεως χρημάτων υπό εταίρων ή μετόχων ή άλλων προσώπων προς ή από εμπορικάς εν γένει εταιρίας ή επιχειρήσεις, ήτις δεν ανάγεται εις σύμβασιν, πράξιν, κ.λπ. υποβληθείσαν εις τα οικεία τέλη χαρτοσήμου ή απαλλαγείσαν νομίμως των τελών τούτων, υπόκειται εις αναλογικόν τέλος χαρτοσήμου 1%.»

1. Απλή ταμειακή κατάθεση(iii) Παρατηρήσεις: - «κατάθεση» στα εμπορικά βιβλία γεννά υποχρέωση για καταβολή τέλους χαρτοσήμου - Εγγραφή στα επίσημα εμπορικά βιβλία της εταιρίας(η κατάθεση να προκύπτει από την εγγραφή και όχι από άλλα έγγραφα, ΣτΕ 2493/1994) - Τέλος χαρτοσήμου έναντι του Δημοσίου οφείλει είτε ο καταθέτης είτε η λήπτρια εταιρία

1. Απλή ταμειακή κατάθεση(iv) Παρατηρήσεις: - Μια συναλλαγή χαρτοσημαίνεται μόνο μια φορά - Δεν ορίζεται απαραιτήτως ο χρόνος απόδοσης του κατατεθέντος χρηματικού ποσού. Μακρά παραμονή του ποσού σε λογαριασμό της εταιρίας/έντοκη κατάθεση ποσού δεν το μεταβάλλει σε δάνειο, ώστε να οφείλεται επιπλέον τέλος χαρτοσήμου δανειακής σύμβασης. - Καταβολή τέλους χαρτοσήμου εντός του πρώτου 15ημέρου του επόμενου της εγγραφής στα λογιστικά βιβλία μήνα

2. Ποσά για κεφαλαιακή ενίσχυση(i) Ίδια κεφάλαια της εταιρίας (μετοχικό κεφάλαιο) Αρχικό μετοχικό κεφάλαιο -καταβολή κατά τη σύσταση της εταιρίας Αύξηση μετοχικού κεφαλαίου -απόφαση αρμοδίου οργάνου (ΓΣ, ΔΣ) για αύξηση Μελλοντική αύξηση μετοχικού κεφαλαίου -προκαταβολή με απόφαση του ΔΣ -ενόψει μελλοντικής απόφασης του αρμοδίου οργάνου (ΓΣ, ΔΣ) για αύξηση κεφαλαίου εντός 1 έτους(ΑΕ)/6μήνου (ΟΕ, ΕΕ, ΕΠΕ)

2. Ποσά για κεφαλαιακή ενίσχυση(ii) Τέλος χαρτοσήμου ή φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίων? Οδηγία 69/335/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 17.07.1969 ν. 1676/1986, άρθρα 17-31 περί Φόρου Συγκέντρωσης Κεφαλαίων κατάργηση τέλους χαρτοσήμου στις πράξεις, για τις οποίες επιβάλλεται φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίου! ν. 4254/2014 , άρθρο 1, υποπαράγραφος ΣΤ.22 κατάργηση φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίου, στην καταβολή κατά τη σύσταση της εταιρίας!

Μελλοντική αύξηση μετοχικού κεφαλαίου Μελλοντική αύξηση μετοχικού κεφαλαίου Ελληνικό Γενικό Λογιστικό Σχέδιο: Λογιστική παρακολούθηση των προκαταβολών για αύξηση κεφαλαίου στο λογαριασμό 43.00 «Καταθέσεις μετόχων» Προϋποθέσεις κίνησης λογαριασμού 43.00: α) μη ολοκλήρωση διαδικασίας αύξησης κεφαλαίου β) απόφαση ΔΣ: - απόφαση περί προκαταβολής - χρόνος σύγκλησης ΓΣ περί αύξησης η εγκυρότητα της προκαταβολής εξαρτάται από την απόφαση του ΔΣ(τεκμήριο ελέγχου), ώστε οι Ελεγκτές Οικονομικών Καταστάσεων να πληροφορούνται: α) την αιτία της καταβολής β) το χρόνο σύγκλησης της ΓΣ για την έγκριση της αύξησης

Μελλοντική αύξηση μετοχικού κεφαλαίου Μελλοντική αύξηση μετοχικού κεφαλαίου Προκαταβολή μελλοντικής αύξησης κεφαλαίου: Ίδια κεφάλαια της εταιρίας (καταλογιστέα οριστικά ως εισφορές υπό αναβλητική αίρεση κεφάλαια) - άμεση αντιμετώπιση προβλημάτων ρευστότητας - βελτίωση του λόγου: ίδιων κεφαλαίων/μετοχικού κεφαλαίου Φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίου “solvendi causa”: χωρίς πρόθεση ή δυνατότητα ανάκτησης Δάνειο/Πίστωση εν γένει των μετόχων στην εταιρία: Υποχρεώσεις της εταιρίας (επιστρεπτέα κεφάλαια) Τέλος χαρτοσήμου

Ζήτημα 1: Κεκαλυμμένο δάνειο υπό την μορφή ματαιωθείσας μελλοντικής αύξησης μετοχικού κεφαλαίου Αν η αύξηση κεφαλαίου ματαιωθεί, ο καταβαλλών μέτοχος δικαιούται να αναλάβει τις καταθέσεις του. Ο φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίου καταβάλλεται το πρώτο 15ήμερο μετά την απόφαση της ΓΣ για αύξηση του κεφαλαίου, ακόμη και για τις προκαταβολές αυτής. Συνήθης επιχειρηματική πρακτική για την άμεση αντιμετώπιση προβλημάτων ρευστότητας!!!

Υπόκειται η επιστροφή της προκαταβολής σε τέλος χαρτοσήμου? Άποψη 1: Η εγγραφή στα βιβλία του ποσού ανάληψης από τους μετόχους της εταιρίας υπόκειται σε τέλος χαρτοσήμου. (ΚΤΧ άρθρο 15, §5γ, εδ. Δ) Άποψη 2: Η προκαταβολή έγινε υπό την αναβλητική αίρεση της μελλοντικής αύξησης, οπότε ματαιωθείσης της αίρεσης, η προκαταβολή θεωρείται ως μηδέποτε γενομένη. Επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθέντος ποσού και όχι νέα αυτοτελής συμβατική πράξη.

Ζήτημα 2: Μη επιστροφή της προκαταβολής της ματαιωθείσας μελλοντικής αύξησης στον καταβάλλων εταίρο Μη μεταφορά του ποσού της προκαταβολής στον οικείο λογαριασμό του ΕΓΛΣ Εκμετάλλευση από την εταιρία του ποσού της προκαταβολής προς όφελός της επί μακρόν Υπαγωγή σε τέλος χαρτοσήμου, επειδή δεν θεωρούνται πλέον καταθέσεις επί σκοπώ αύξησης κεφαλαίου, αλλά απλές χρηματικές καταθέσεις. (ΚΤΧ 15, § 15γ, εδ. Δ)

ΣτΕ 1470/2002

Ενδεικτική Βιβλιογραφία: Π. Ρέππας, Φορολογία Χαρτοσήμου, 5η έκδ., 2010, Εκδ. Αντ. Σάκκουλα. Γ. Αληφαντής, Ποσά προοριζόμενα για αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, Λογιστής, 2013. Π. Ρέππας, Καταθέσεις χρημάτων σε εμπορικές εταιρίες για μελλοντική αύξηση του κεφαλαίου τους, Λογιστής 2011. Ε. Περάκης, Η προκαταβολή του κεφαλαίου της ανώνυμης εταιρίας, ΔΕΕ, 2011. Π. Ρέππας, Τέλη χαρτοσήμου επί καταθέσεων ή αναλήψεων χρημάτων από εταίρους, μετόχους ή άλλα πρόσωπα προς ή από εμπορικές εταιρίες ή επιχειρήσεις, ΔΦΝ, 2006. Ευχαριστώ για την προσοχή σας!!