3η Συνάντηση προπονητών εθνικών ομάδων 5-6 Νοεμβρίου 2106 Αγωνιστικός απολογισμός για το 2016, αγωνιστικός και προπονητικός προγραμματισμός για το 2017. Ετήσιος προγραμματισμός με αγωνιστική κορύφωση στον/ους αγώνα-ες στόχους κατά την αγωνιστική περίοδο 2017 σε όλες τις κατηγορίες Σπύρος Κέλλης Καθηγητής προπονητικής ΤΕΦΑΑ-ΑΠΘ Μέλος Δ.Σ. ΣΕΓΑΣ kellis@phed.auth.gr

Βασικές έννοιες Φορμάρισμα (Tapering) Κορύφωση της επίδοσης (Peaking)

Δυναμική κορύφωσης των επιδόσεων 9 αθλητών/τριών με συμμετοχή στους Ολυμπιακούς αγώνες την αγωνιστική περίοδο 2016 Κριτήρια επιλογής Αντιπροσωπευτικότητα αγωνισμάτων Συμμετοχή σε αρκετούς αγώνες Αθλητές και αθλήτριες

Στεφανίδη Κατερίνα Πανελλήνιο Ευρωπαϊκό Ολυμπιακοί

Φιλιππίδης Κώστας Πανελλήνιο Ευρωπαϊκό Ολυμπιακοί

Τεντόγλου Μιλτιάδης Πανελλήνιο Παγκόσμιο Ολυμπιακοί

Παπαχρήστου Παρασκευή Πανελλήνιο Ευρωπαϊκό Ολυμπιακοί

Δουβαλίδης Κώστας Πανελλήνιο Ευρωπαϊκό Ολυμπιακοί

Πεσιρίδου Ελισάβετ Πανελλήνιο Ευρωπαϊκό Ολυμπιακοί

Τσάκωνας Λυκούργος Πανελλήνιο Ευρωπαϊκό Ολυμπιακοί

Αναστασάκης Μιχάλης Πανελλήνιο Ευρωπαϊκό Ολυμπιακοί

Αναγνωστοπούλου Χρυσούλα Πανελλήνιο Ευρωπαϊκό Ολυμπιακοί

Επίτευξη καλύτερης επίδοσης αθλητών/τριών του σχεδιαμού Αγώνας στόχος Ευρωπαϊκό Π/Κ Αγώνας στόχος Παγκόσμιο Ε/Ν Δήμητρα Γναφάκη Δέσποινα Μουρτά Κωνσταντίνα Ρωμαίου Μιλτιάδης Τεντόγλου Εμμανουήλ Καραλής Δέσποινα Μαλταμπέ Παναγιώτης Μαντζουρογιάννης Οδυσσέας Μουζενίδης Αντώνης Μέρλος

Επίτευξη καλύτερης επίδοσης αθλητών/τριών του σχεδιαμού Αγώνας στόχος Ευρωπαϊκό Α/Γ Αγώνας στόχος Ολυμπιακοί Μιχάλης Αναστασάκης Κώστας Δουβαλίδης Κώστας Μπανιώτης Παρασκευάς Μπατζάβαλης Λυκούργος Τσάκωνας Κώστας Φιλιππίδης Χρυσούλα Αναγνωστοπούλου Άννα Βασιλείου Ειρήνη Βασιλείου Μαρία Μπελιμπασάκη Παρασκευή Παπαχρήστου Ελισάβετ Πεσιρίδου Κατερίνα Στεφανίδη

Βασικό ζήτημα προς συζήτηση (Tapering) Φορμάρισμα Κορύφωση της επίδοσης (Peaking)

Φορμάρισμα Χρονική περίοδος σταδιακής μείωσης της προπονητικής επιβάρυνσης πριν τον αγώνα στόχο με επιδίωξη τη μεγιστοποίηση-κορύφωση της επίδοσης. Ομογνωμία ως προς τη μείωση της ΠΡ. ΕΠΙΒ. Διαφορετικοί τρόποι μείωσης

Προπονητική επιβάρυνση Ποσότητα ερεθίσματος Ένταση ερεθίσματος Στοιχεία επιβάρυνσης Διάρκεια ερεθίσματος Πυκνότητα ερεθίσματος Συχνότητα προπόνησης

Δυναμική της προπονητικής επιβάρυνσης Ένταση & ποσότητα; Ένταση + ποσότητα + Συχνότητα Π.Μ./ΜΙΚ Δευτερεύοντα ρόλο η διάρκεια και η πυκνότητα των ερεθισμάτων

Δύσκολη έως «ακανθώδης» η απάντηση!! ? Σε ποιο βαθμό μπορεί να προσδιοριστεί ποιοτικά και ποσοτικά η δυναμική της επιβάρυνσης και γενικότερα η προπονητική επιβάρυνση; Δύσκολη έως «ακανθώδης» η απάντηση!!

1ο: Γιατί πρέπει να μειωθεί η προπονητική επιβάρυνση; Βασικά ερωτήματα 1ο: Γιατί πρέπει να μειωθεί η προπονητική επιβάρυνση; 2ο: Πως μειώνεται η προπονητική επιβάρυνση; 3ο: Πότε ξεκινά η μείωση της προπονητικής επιβάρυνσης (έναρξη φορμαρίσματος);

1ο: Γιατί πρέπει να μειωθεί η προπονητική επιβάρυνση; Μείωση της συσσωρευμένης σωματικής και ψυχολογικής κόπωσης που προκαλείται από τις ειδικές προπονητικές επιβαρύνσεις.

2ο: Πως μειώνεται η προπονητική επιβάρυνση; Μείωση Π.Ε Ποσότητα (Όγκος) ΝΑΙ Ένταση ΟΧΙ Συχνότητα Π.Μ/ΜΙΚ ΝΑΙ-ΟΧΙ

Μείωση της ποσότητας Γραμμικά Εκθετικά αργά Εκθετικά απότομα Ερευνητικά δεδομένα κυρίως από αγωνίσματα αντοχής. Βρίσκει εφαρμογή και στα υπόλοιπα αγωνίσματα

Τρόποι ποσοτικής μείωσης της προπονητικής επιβάρυνσης (αγωνίσματα αντοχής) Γραμμικό Εκθετικό (αργό) Εκθετικό (γρήγορο) Απότομο Τροποποιημένο από: Pyne D., Mujika I., Reilly Th., 2009

Ποσοστό μείωσης της ποσότητας Οι αναφορές ποικίλλουν από 20-80% Ποσοστό μείωσης από 40-60% θεωρείται αποτελεσματικότερο

Φορμάρισμα σε αγώνα Μαραθωνίου Έναρξη 3 ΜΙΚ πριν τον αγώνα ΑΓΩΝΑΣ Φορμάρισμα σε αγώνα Μαραθωνίου Έναρξη 3 ΜΙΚ πριν τον αγώνα 3ος ΜΙΚ Μείωση 10-15% των km Διατήρηση της αγωνιστικής έντασης 2ος ΜΙΚ Περαιτέρω μείωση 20-25% των km Ένταση μόνο ΔΕ-ΤΡΙ 1ος ΜΙΚ (Αγώνα) Περαιτέρω μείωση 20-30% των km +1 Π.Μ. ξεκούραση Ειδικό διαιτολόγιο Παραμονή αγώνα: 3-5km χαλαρό τρέξιμο Προπόνηση την ώρα του αγώνα Δοκιμαστική χρήση παπουτσιών, ενυδάτωσης, ρουχισμού

Τι γίνεται με τα υπόλοιπα αγωνίσματα; Δεν υπάρχουν πολλές ερευνητικές αναφορές Ακολουθείται ανάλογη πρακτική Βασικό κριτήριο η ατομικότητα του αθλητή

Διαχείριση της έντασης Η ένταση της προπονητικής επιβάρυνσης δε μειώνεται Σε αγωνίσματα αντοχής υπάρχουν αναφορές για αύξηση Στις ρίψεις αυξάνει; (χρησιμοποιούνται ελαφρύτερα όργανα;)

Διαχείριση της συχνότητας Π.Μ./ΜΙΚ Μείωση (ιδίως στο ΜΙΚ του αγώνα) Στους δρόμους αντοχής υπάρχουν αναφορές για διατήρηση της συχνότητας

3ο: Πότε ξεκινά η μείωση της προπονητικής επιβάρυνσης (έναρξη φορμαρίσματος); Στην 1η κορύφωση της αγωνιστικής περιόδου; Σε επόμενες κορυφώσεις της ίδιας αγωνιστικής περιόδου; Murach & Bagley 2015: Η διάρκεια και το είδος της διαδικασίας κορύφωσης (φορμάρισμα;) εξαρτάται από το άθλημα/αγώνισμα. Κοινή πεποίθηση για τα αθλήματα/αγωνίσματα αντοχής είναι η ουσιαστική μείωση της προπονητικής επιβάρυνσης πριν τον αγώνα. Υπάρχουν ερευνητικά δεδομένα με το φορμάρισμα να ξεκινά από 4 εβδομάδες μέχρι και 4 μέρες πριν τον αγώνα και η μείωση της προπονητικής επιβάρυνσης να φτάνει μέχρι και το 90%. Τα περισσότερα ερευνητικά δεδομένα συγκλίνουν σε διάρκεια φορμαρίσματος 2- 3 εβδομάδες, μείωση της προπονητικής επιβάρυνσης κατά 40%-70% και διατήρηση της έντασης. Η διαδικασία φορμαρίσματος για αθλήματα/αγωνίσματα που στηρίζονται στη δύναμη, την ισχύ ή τον συνδυασμό τους, είναι λιγότερο αποσαφηνισμένη. Σε αθλήματα που στηρίζονται στη δύναμη, φαίνεται ότι με μείωση της προπονητικής επιβάρυνσης (συχνότητα προπόνησης ή ποσότητα) κατά 30%-70% και διατήρηση ή μικρή αύξηση της έντασης, βελτιώνεται η απόδοση για έως και 4 εβδομάδες (Pitchard et al., 2015). Σε ρίπτες παρατηρήθηκε βελτίωση της επίδοσης 2 εβδομάδες μετά τη μείωση της προπονητικής επιβάρυνσης κατά 25%- 40%, μέσω της μείωσης της συχνότητας, και διατήρηση της έντασης (Zaras et al., 2014). Σε αθλητές ράγκμπι διαπιστώθηκε αύξηση της απόδοσης της ισχύος με φορμάρισμα 3 εβδομάδων, στις οποίες μειώθηκε κατά 75% η προπόνηση δύναμης με μικρή αύξηση στην ένταση, αλλά διατηρήθηκε η ειδική προπόνηση (De Lacey et al., 2014). Διαρκεί μεγαλύτερο χρονικό διάστημα (τουλάχιστον 2 -4 ΜΙΚ) Απαιτείται σχετικά μικρότερο χρονικό διάστημα (1-3 ΜΙΚ)

Γιατί πρέπει (;) ο χρόνος έναρξης του φορμαρίσματος να είναι διαφορετικός μεταξύ των κορυφώσεων στον ΜΑΚ; Μεγάλη επιβάρυνση από την ειδική Π.Π Περισσότεροι αγώνες για φορμάρισμα Μεγαλύτερος χρόνος; 1η Κορύφωση Υπάρχει υψηλό επίπεδο ειδικών προσαρμογών (προηγούμενη κορύφωση) Λιγότεροι αγώνες φορμαρίσματος Μικρότερος χρόνος; 2η Κορύφωση

Που οφείλονται οι χρονικές διαφοροποιήσεις ως προς το φορμάρισμα; Κορύφωση Που οφείλονται οι χρονικές διαφοροποιήσεις ως προς το φορμάρισμα; Προπονητική κατάσταση. Ατομικότητα (αθλητή). Απαιτήσεις αγωνισμάτων Δυναμική της επιβάρυνσης μεταξύ των κορυφώσεων Ατομικό αγωνιστικό πρόγραμμα του αθλητή

Μεταξύ των κορυφώσεων; Αριθμός αγώνων (τεστ;) Μέχρι την 1η κορύφωση; Μεταξύ των κορυφώσεων; Παράγοντες επίδρασης Αγώνισμα Προπονητική ηλικία Ατομικότητα του αθλητή Προπονητική κατάσταση Χρονικά διαστήματα μεταξύ των κορυφώσεων

Ερευνητικά δεδομένα

Πώς επιτυγχάνεται η κορύφωση; Η διάρκεια και το είδος της διαδικασίας κορύφωσης (φορμάρισμα;) εξαρτάται από το άθλημα/αγώνισμα. Κοινή πεποίθηση για τα αθλήματα/αγωνίσματα αντοχής είναι η ουσιαστική μείωση της προπονητικής επιβάρυνσης πριν τον αγώνα. Υπάρχουν ερευνητικά δεδομένα με το φορμάρισμα να ξεκινά από 4 εβδομάδες μέχρι και 4 μέρες πριν τον αγώνα και η μείωση της προπονητικής επιβάρυνσης να φτάνει μέχρι και το 90%. Τα περισσότερα ερευνητικά δεδομένα συγκλίνουν σε διάρκεια φορμαρίσματος 2-3 εβδομάδες, μείωση της προπονητικής επιβάρυνσης κατά 40%-70% και διατήρηση της έντασης. Σε αθλήματα που στηρίζονται στη δύναμη, φαίνεται ότι με μείωση της προπονητικής επιβάρυνσης (συχνότητα προπόνησης ή ποσότητα) κατά 30%-70% και διατήρηση ή μικρή αύξηση της έντασης, βελτιώνεται η απόδοση για έως και 4 εβδομάδες (Pitchard et al., 2015).

Φορμάρισμα για δρόμους αντοχής Medicine & Science in Sports & Exercise, Vol. 39, No. 8, pp. 1358–1365, 2007 Μείωση του όγκου προπόνησης Μείωση της έντασης προπόνησης Μείωση της συχνότητας προπόνησης Διάρκεια φορμαρίσματος Συντελεστής επίδρασης effektsize. Δείχνει την καταλληλότητα του δείγματος. Πιο κοντά στο 0 πιο ισχυρός ο συντελεστής. Είδος φορμαρίσματος

Πώς επιτυγχάνεται η κορύφωση; Η διαδικασία φορμαρίσματος για αθλήματα/αγωνίσματα που στηρίζονται στη δύναμη, την ισχύ ή τον συνδυασμό τους, είναι λιγότερο αποσαφηνισμένη. Οι περισσότερες μελέτες εξετάζουν μεμονωμένους παράγοντες της αθλητικής απόδοσης και κυρίως τη μέγιστη δύναμη σε συνδυασμό με την ταχυδύναμη-ισχύ (ως αποτέλεσμα).

Φορμάρισμα στη μέγιστη δύναμη Συστάσεις φορμαρίσματος για τη μέγιστη δύναμη Είδος φορμαρίσματος Γραμμικό ή εκθετικό Διάρκεια φορμαρίσματος 1 έως 4 εβδομάδες Όγκος προπόνησης Μείωση από 30% έως 70% Ένταση προπόνησης Διατήρηση ή μικρή αύξηση Συχνότητα προπόνησης Διατήρηση ή μείωση με στόχο τη μείωση του όγκου Strength and Conditioning Journal, 37(2), 72-83, 2015

Προς συζήτηση Προγραμματισμός αγωνιστικού έτους 2017 με βάση τους αγωνιστικούς στόχους του ΣΕΓΑΣ

Άντρες / Γυναίκες (Κλειστός) 2 ΜΙΚ Ευρωπαϊκό 3-5/3 Ιανουάριος 2017 Φεβρουάριος 2017 Μάρτιος 2017 Πανελλήνιο πρωτάθλημα 18-19/2 Βαλκανικό 25/2 1 ΜΙΚ 1-2 ΜΙΚ ? 2ος ΜΙΚ 3ος/ ΜΙΚ;;; 1ος ΜΙΚ Χρονική απόσταση 2 ή 3 ΜΙΚ Στόχος Πανελλήνιο Πρ.: Έναρξη 26- 30/1/17 Στόχος Επίτευξη ορίου: Έναρξη 26- 30/1/17 για συμμετοχή στους αγώνες που ακολουθούν Στόχος Ευρωπαϊκό Πρωτ.: Έναρξη 13-18/2/17

Άντρες / Γυναίκες Φορμάρισμα Προπονητικός 1ος ΜΕΣ 3 ΜΙΚ 2ος ΜΕΣ 2-3ΜΙΚ Δύο κορυφώσεις Έναρξη 1ης κορύφωσης 6 ΜΙΚ Ευρωπαϊκό κύπελο 24-25/6 Παγκόσμιο πρωτάθλημα 4-13/8 Μάιος 2017 Ιούνιος 2017 Ιούλιος 2017 Αύγουστος 2017 Πανελλήνιο πρωτάθλημα 17-18/6 Πανεπιστημιάδα 20-25/8 1 ΜΙΚ 1 ΜΙΚ Έναρξη 2ης κορύφωσης Σχεδιασμός μεταξύ των δύο κορυφώσεων: 2 ΜΕΣ 1ος ΜΕΣ 3 ΜΙΚ Προπονητικός 2ος ΜΕΣ 2-3ΜΙΚ Φορμάρισμα Αγώνας/ες φορμαρίσματος

Άντρες / Γυναίκες 6 ΜΙΚ Ιούνιος 2017 Ιούλιος 2017 Αύγουστος 2017 1 2 3 1 ΜΙΚ Πανελλήνιο πρωτάθλημα 17-18/6 6 ΜΙΚ Ευρωπαϊκό κύπελο 24-25/6 Παγκόσμιο πρωτάθλημα 4-13/8 Ιούνιος 2017 Ιούλιος 2017 Αύγουστος 2017 Αγώνας Αγώνας Αγώνας 1 2 3 1 2 3 1 2 3 Φορμάρισμα Προπονητικός Φορμάρισμα

Εξαρτάται από τον κύριο στόχο & την επίτευξη του ορίου Νέοι Άντρες / Γυναίκες Μια ή Δύο κορυφώσεις; Εξαρτάται από τον κύριο στόχο & την επίτευξη του ορίου 3 ΜΙΚ Ευρωπαϊκό κύπελο 25-26/6 Πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα 13-16/7 2 ΜΙΚ Μάιος 2017 Ιούνιος 2017 Ιούλιος 2017 Αύγουστος 2017 Πανελλήνιο πρωτάθλημα 29-30/7 Πανεπιστημιάδα 20-25/8 Κορυφώσεις 3 ΜΙΚ Παν/κοί: 3 ΜΙΚ Ευρ. Κύπελλο Κύριος στόχος Ε.Κ.: 2-3 ΜΙΚ πριν Κύριος στόχος Π.Πρ.:;;;;; Πανελλήνιοι :5ΜΙΚ Προπονητικός ΜΕΣ 2-3 ΜΙΚ ΜΕΣ φορμαρίσματος 2-3 ΜΙΚ Πανεπιστημιάδα:5 ΜΙΚ Πανευρωπαϊκοί Οι πανελλήνιοι: έναρξη φορμαρίσματος Αγώνες φορμαρίσματος Αριθμός: εξαρτάται από το αγώνισμα & τον αθλητή

? Έφηβοι / Νεάνιδες Έναρξη: 26/6/17: 2 ΜΙΚ Έναρξη: 3/7/2017: 3 ΜΙΚ Πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα 20-23/7 Μάιος 2017 Ιούνιος 2017 Ιούλιος 2017 Αύγουστος 2017 Πανελλήνιο πρωτάθλημα 8-9/7 2 ΜΙΚ Κορυφώσεις Πανευρωπαϊκοί Έναρξη: 3/7/2017: 3 ΜΙΚ Επίτευξη ορίου Πανελλήνιοι Έναρξη: 26/6/17: 2 ΜΙΚ ?

Παίδες / Κορασίδες ? Έναρξη: 19/6/2017: 3-4 ΜΙΚ Έναρξη: 22/5/17: 2 ΜΙΚ Παγκόσμιο πρωτάθλημα 12-16/7 Μάιος 2017 Ιούνιος 2017 Ιούλιος 2017 Αύγουστος 2017 Βαλκανικό πρωτάθλημα 3/6 Πανελλήνιο πρωτάθλημα 24-25/6 3 ΜΙΚ 3 ΜΙΚ Παγκόσμιο Έναρξη: 19/6/2017: 3-4 ΜΙΚ Επίτευξη ορίου Βαλκανικοί Έναρξη: 22/5/17: 2 ΜΙΚ ?

Οι μεγαλύτερες δυσκολίες στον προγραμματισμό Τραυματισμοί Επίτευξη ορίων (πρόωρο φορμάρισμα)

ΟΛΥΜΠΟΣ Ευχαριστώ πολύ