Νοσήματα Αγροτικών Ζώων Κεφάλαιο 2ο - Ενότητα 2η Βρουκέλωση Νοσήματα Αγροτικών Ζώων Κεφάλαιο 2ο - Ενότητα 2η Βρουκέλωση Οι παρουσιάσεις μαθημάτων αποτελούν βοήθημα παρακολούθησης των παραδόσεων και δεν υποκαθιστούν τη διδαχθείσα ύλη που είναι και η εξεταστέα Υπευθ. μαθήματος : Ιωάννης Οικονομόπουλος Συνδιδάσκων: Ιωάννης Μπόσης

Βρουκέλωση (Brucellosis)

Ορισμός Η βρουκέλωση (brucellosis), επίσης γνωστή ως κυματοειδής πυρετός (undulant fever) ή μελιταίος πυρετός (Malta fever ή Maltese fever), είναι μία ζωονόσος που προκαλείται από βακτήρια του γένους Brucella και προσβάλλει πολλά είδη ζώων Ο άνθρωπος θεωρείται ευκαιριακός ξενιστής και προσβάλλεται μέσω άμεσης ή έμμεσης επαφής με μολυσμένα ζώα και με τα προϊόντα τους Tο βακτήριο που προκαλεί τη συγκεκριμένη νόσο στον άνθρωπο έχει αποτελέσει αντικείμενο μελέτης και ως βιολογικό όπλο

Αιτιολογία Brucella abortus, απομονώνεται κυρίως από βοοειδή, Brucella melitensis, απομονώνεται κυρίως από αιγοπρόβατα Brucella suis, απομονώνεται κυρίως από τον χοίρο Brucella ovis απομονώνεται κυρίως από το πρόβατο Brucella canis απομονώνεται κυρίως από τον σκύλο, και Brucella neotomae απομονώνεται κυρίως από τρωκτικά

Βακτηριολογικά χαρακτηριστικά μικρά, ακίνητα, μη-σπορογόνα, Gram-αρνητικά βακτήρια που αναπτύσσονται με μάλλον αργό ρυθμό, σε κοινά θρεπτικά υποστρώματα η Brucella melitensis απαντά συνήθως ως κοκκοειδές βακτήριο ενώ η Brucella abortus και η Brucella suis, έχουν το σχήμα μικρού κυλίνδρου Η καλλιέργεια των γίνεται σε θερμοκρασία 37oC, υπό αερόβιες συνθήκες, αν και ορισμένα είδη ή βιότυποι αναγνωρίζονται ως καπνόφιλα βακτήρια

Κλινική εκδήλωση στα ζώα Εκδηλώνεται συνήθως ως υποξεία ή χρόνια νόσος Στα βοοειδή, στα αιγοπρόβατα και στον χοίρο, η νόσος δεν γίνεται εύκολα αντιληπτή στα αρχικά στάδιά της Στα ενήλικα ζώα, η λοίμωξη εστιάζεται κυρίως στο γεννητικό σύστημα και εκδηλώνεται στο θηλυκό με πλακουντίτιδα που ακολουθείται από αποβολή, η οποία εκδηλώνεται συχνότερα κατά το τελευταίο τρίτο της εγκυμοσύνης ενώ αρσενικό, με επιδιδυμίτιδα και ορχίτιδα

Βοοειδή Ορισμένα μόνο από τα θηλυκά ζώα που θα προσβληθούν θα αποβάλουν, κάτι που συχνά συμβαίνει μόνο μία φορά Η αποβολή μπορεί να συμβεί σε οποιοδήποτε στάδιο της κυοφορίας, αν και παρατηρείται πιο συχνά μεταξύ 6ου και 8ου μήνα

Μετά την αποβολή εκδηλώνεται συχνά κατακράτηση του πλακούντα και ενδομητρίτιδα, καθώς και μείωση της γονιμότητας του ζώου που μπορεί να είναι μόνιμη. Συχνά συνυπάρχει ύγρωμα.

Βοοειδή Συχνή και η μείωση της γαλακτοπαραγωγής λόγω πρόωρου τοκετού. Ο μαστός παραμένει μολυσμένος για μακρό χρονικό διάστημα, συχνά δια βίου, και συνιστά συνεπώς πηγή διάδοσης της μόλυνσης Λοίμωξη του ταύρου από την Brucella abortus εκδηλώνεται με ορχίτιδα και επιδιδυμίτιδα

Αιγοπρόβατα Η βρουκέλωση λόγω προσβολής από την Brucella melitensis εκδηλώνεται στα θηλυκά με αποβολή κατά τον 4ο μήνα της κυοφορίας και κατακράτηση του πλακούντα. Η αποβολή παρατηρείται συνήθως μία μόνο φορά, αν και το μικρόβιο επανέρχεται στη μήτρα σε επόμενες κυοφορίες και αποβάλλεται κατά τον τοκετό αρσενικά με οξεία ορχίτιδα και επιδιδυμίτιδα Περιστασιακά αρθρίτιδα στα αρσενικά και στα θηλυκά Σπάνια παρατηρείται κλινική μαστίτιδα, όμως η γαλακτοπαραγωγή μειώνεται σημαντικά, κάτι που δεν παρατηρείται μόνο στα ζώα που απέβαλαν. Στην αίγα, αλλά λιγότερο συχνά στο πρόβατο, ο μαστός παραμένει όπως και στα βοοειδή, μόνιμα μολυσμένος Η βρουκέλωση που οφείλεται σε προσβολή από την Brucella ovis εκδηλώνεται αποκλειστικά στο πρόβατο Θηλυκό: μείωση της γονιμότητας του κοπαδιού, σποραδικές αποβολές και γέννηση νεκρών ή θνησιγενών νεογνών Αρσενικό: όπως πριν

Χοίρος Η νόσος εκδηλώνεται συχνά με μείωση της γονιμότητας, χωλότητα, παράλυση των προσθίων άκρων και σπονδυλίτιδα Στο θηλυκό παρατηρείται μητρίτιδα και αποβολή ενώ στο αρσενικό ορχίτιδα. Σε αμφότερα τα φύλα η μείωση της γονιμότητας μπορεί να είναι παροδική ή να εξελιχθεί σε μόνιμη στειρότητα.

Σκύλος Συνήθως αποβολή, μεταξύ της 45ής και της 55ής ημέρας της κυοφορίας Η αποβολή μπορεί να συμβεί και σε επόμενες εγκυμοσύνες. Στο αρσενικό η νόσος εκδηλώνεται συνήθως με ορχίτιδα, επιδιδυμίτιδα και προστατίτιδα

Eπιζωοτιολογία Στα βοοειδή η μετάδοση της Brucella abortus γίνεται μέσω του εισπνεόμενου αέρα, του επιπεφυκότα ιδίως μετά από αποβολή, λιγότερο συχνά διά του στόματος λόγω κατανάλωσης μολυσμένης τροφής, μέσω λύσεων της συνέχεια του δέρματος ή κατά την άμελξη με μολυσμένα θήλαστρα. μέσω μολυσμένου σπέρματος κατή τη φυσική οχεία ή την τεχνητή

Eπιζωοτιολογία Στα αιγοπρόβατα η μετάδοση της Brucella melitensis γίνεται μέσω του εισπνεόμενου αέρα, μέσω του επιπεφυκότα ή δια του στόματος, αλλά συχνά και μέσω μολυσμένου σπέρματος Ο συγχρωτισμός ζώων που προέρχονται από διαφορετικές εκτροφές στο πλαίσιο αγοροπωλησίας, κοινής βόσκησης ή χρήσης αρσενικών ζώων για αναπαραγωγή, συχνά αποτελεί την πύλη εισόδου του μικροβίου σε μία εκτροφή

Eπιζωοτιολογία Στον χοίρο η μετάδοση της Brucella suis γίνεται με τρόπο παρόμοιο με τα βοοειδή αερογενώς, μέσω του επιπεφυκότα, δια του στόματος (κατανάλωση μολυσμένης τροφής), αν και ειδικά για το συγκεκριμένο ζωικό είδος η επιζωοτιολογική σημασία της μετάδοσης της λοίμωξης μέσω μολυσμένου σπέρματος αναδεικνύεται στην πράξη συγκριτικά σημαντικότερη

Eπιζωοτιολογία Στον σκύλο η μετάδοση της Brucella canis γίνεται άμεσα από ζώο σε ζώο μετά από αποβολή, καθώς και κατά την έκθεση ζώων σε μολυσμένη τροφή ή περιβάλλον (δια του στόματος ή αερογενώς). φυσική οχεία (μεγάλη ποσότητα του μικροβίου στο σπέρμα). Το ίδιο ισχύει σε μικρότερο όμως βαθμό και για το ούρο, μέσω του οποίου μπορεί να μεταδοθεί η Brucella canis στον άνθρωπο

Σχέση με τη δημόσια υγεία

Η μετάδοση της βρουκέλωσης

Η μόλυνση του ανθρώπου γίνεται μέσω της κατανάλωση ζωικών προϊόντων, κυρίως γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων, αλλά και μέσω της επαφής του με προσβεβλημένα ζώα Περισσότερο λοιμογόνος για τον άνθρωπο η Brucella melitensis και Brucella suis, σε σύγκριση με τις Brucella abortus και Brucella canis. Ο όρος «λοιμογόνος» δεν ταυτίζεται με τον όρο «παθογόνος»: αν και υφίσταται η συγκεκριμένη διακύμανση λοιμογόνου δύναμης, θεωρείται ότι νόσος με βαριά κλινική εικόνα μπορεί να προκληθεί στον άνθρωπο από οποιοδήποτε από τα παθογόνα είδη του γένους Brucella.

Διάγνωση Καλλιέργεια ή PCR σε Δείγματα γάλακτος Δείγματα κοτυληδόνων του πλακούντα Αίμα (ειδικά στον άνθρωπο και στον σκύλο)

Διάγνωση Ανοσολογικές μέθοδοι διάγνωσης ELISA ή CFT δοκιμή δακτυλίου του γάλακτος(μόνο σε γάλα βοοειδών) δοκιμή Rose Bengal ενδοδερμική δοκιμή της βρουκελίνης (μόνο σε περιοχές απαλλαγμένες από τη νόσο)

Πρόληψη – έλεγχος Οι αρχές του προγράμματος ελέγχου της βρουκέλωσης των βοοειδών, υιοθετήθηκαν και εφαρμόζονται στην Ελλάδα με μικρές αλλαγές από το 2007 Μία εκτροφή που δεν έχει ελεγχθεί (Β1 – άγνωστου υγειονομικού καθεστώτος) χαρακτηρίζεται ως απαλλαγμένη (Β4), μόνο αφού προηγηθεί ορολογικός έλεγχος όλων των ζώων ηλικίας άνω των 12 μηνών, και κανένα από αυτά δεν αντιδράσει θετικά

Το πρόγραμμα ελέγχου της βρουκέλωσης των μικρών μηρυκαστικών Το  πρόγραμμα ελέγχου της βρουκέλωσης των μικρών μηρυκαστικών Εφαρμόζεται στην Ελλάδα το 1975 και περιελάμβανε εμβολιασμό των αμνών και των εριφίων ηλικίας 3-6 μηνών με το εμβόλιο REV.1 Το 1993 αποφασίστηκε βάσει ενδείξεων μείωσης του επιπολασμού της νόσου, να σταματήσει ο εμβολιασμός αρχικά στη νησιωτική, και ακολούθως σε ολόκληρη τη χώρα, και να εφαρμοστεί πρόγραμμα «ελέγχου και θανάτωσης» Διαπιστώθηκε ότι ο επιπολασμός του νοσήματος άρχισε προοδευτικά να αυξάνει Κατά συνέπεια, αποφασίστηκε το 1998 η διακοπή του προηγούμενου συστήματος ελέγχου

Πρόληψη (αιγοπρόβατα) Tο πρόγραμμα ελέγχου της νόσου βασίζεται στη διαίρεση της χώρας σε δύο ζώνες τη ζώνη στην οποία γίνεται εφαρμογή προγράμματος εμβολιασμού (Ζώνη Α), και σε αυτήν στην οποία εφαρμόζεται πρόγραμμα εκρίζωσης (Ζώνη Β)

Στη Ζώνη Α (ζώνη εμβολιασμού) ηπειρωτική Ελλάδα - τα νησιά Εύβοια, Λέσβος, Λέρος και Θάσος εμβολιασμός (REV.1) και σήμανση* των αμνών και των εριφίων ηλικίας άνω των 3 μηνών που διατηρούνται για αναπαραγωγή, καθώς και των ενήλικων θηλυκών αιγοπροβάτων που δεν κυοφορούν * Δερματική διάστιξη (τατουάζ) με το γράμμα V (vaccinated – εμβολιασμένο) και τα δύο τελευταία ψηφία του έτους.

Στη Ζώνη Β (ζώνη εκρίζωσης) όλη τη χώρα εκτός από τη Ζώνη Α απαγορεύεται ο εμβολιασμός των ζώων και επιβάλλεται περιοδικός ορολογικός έλεγχος (Rose-Bengal, CFT και ELISA) των αιγοπροβάτων ηλικίας άνω των 6 μηνών. Η μετακίνηση ζώων από τη Ζώνη Α προς τη Ζώνη Β απαγορεύεται αυστηρά

Σε εκτροφή που χαρακτηριστεί θετική επιβάλλεται απομόνωση, με απόφαση που κοινοποιείται στη γαλακτοβιομηχανία Παράλληλα τοποθετούνται λεκάνες απολύμανσης στις εισόδους και στις εξόδους της εκτροφής, τα μολυσμένα ζώα απομονώνονται μέχρι τη σφαγή τους, και διενεργείται επιζωοτιολογική έρευνα με σκοπό τον εντοπισμό της πηγής μόλυνσης Μετά τη σφαγή και του τελευταίου μολυσμένου ζώου, διενεργείται καθαρισμός και απολύμανση των χώρων και των εργαλείων της εκτροφής

Τα εμβόλια που χρησιμοποιούνται στα ζώα για την πρόληψη της βρουκέλωσης στα ζώα

Εμβόλια για βοοειδή Υπάρχουν τρία εμβολιακά στελέχη Brucella που θεωρούνται κατάλληλα για χρήση σε βοοειδή. Αυτά είναι τα στελέχη Brucella abortus 45/20, S19 και RB51

Brucella abortus 45/20 (νεκρό) τροποποιήθηκε σε ελαττωμένης λοιμογόνου δύναμης για τα βοοειδή, μετά από 20 διαδοχικές διόδους σε ινδικά χοιρίδια Πρόκειται για ένα στέλεχος που χρησιμοποιείται ως εμβολιακό μόνο μετά από την εξουδετέρωσή του με θέρμανση (heat-killed), πιο ασφαλές για έγκυα ζώα σε σύγκριση με αυτά που περιέχουν ζωντανά στελέχη, αν και τα δεδομένα σχετικά με τη χρήση του είναι μάλλον αντικρουόμενα ακόμη και σήμερα, αναφορικά τόσο με την ανοσοποιητική του επάρκεια, όσο και με την ικανότητα ορολογικής διάκρισης των εμβολιασμένων ζώων από αυτά που έχουν υποστεί φυσική λοίμωξη

στέλεχος 19 της Brucella abortus (S19) (ζωντανό) τροποποιήθηκε σε ελαττωμένης λοιμογόνου δύναμης μετά την παραμονή του in vitro για ένα έτος, σε θερμοκρασία δωματίου Ο εμβολιασμός εγκύων βοοειδών με το S19 οδηγεί πολύ συχνά σε αποβολή Η χορήγηση σε αρσενικά ζώα προκαλεί επίμονη ορχίτιδα, παρενέργεια που παρατηρείται ακόμη και όταν ο εμβολιασμός τους γίνει σε νεαρή ηλικία Κατά συνέπεια, ο εμβολιασμός των βοοειδών με το στέλεχος 19 της Brucella abortus ενδείκνυται μόνο για θηλυκά ζώα ηλικίας 4 έως 12 μηνών

στέλεχος Brucella abortus RΒ51 (ζωντανό)

Εμβολιασμός αιγοπροβάτων χρησιμοποιείται το εμβόλιο Rev.1 που προήλθε από ένα στέλεχος Brucella melitensis που είχε απομονωθεί από τον άνθρωπο και αναπτυσσόταν in vitro μόνο παρουσία στρεπτομυκίνης, αλλά δεν παρουσίαζε αξιόλογη ανοσοποιητική ικανότητα Από αυτό το στέλεχος προέκυψε με μετάλλαξη το Rev.1 του οποίου η ανάπτυξη δεν εξαρτιόνταν πλέον από την στρεπτομυκίνη, αν και παρουσίαζε ανθεκτικότητα στην στρεπτομυκίνη και ευαισθησία στην πενικιλίνη Η ιδιότητα εξάρτησης από την στρεπτομυκίνη είχε αναστραφεί (= reversion – Rev)

Εμβολιασμός αιγοπροβάτων [1] Blasko (1997) Preventive Veterinary Medicine. Ακριβώς λόγω των παρενεργειών του εμβολιασμού, σε πολλές περιπτώσεις έχει προταθεί και χρησιμοποιείται το εμβόλιο Rev.1 μόνο στα ζώα αντικατάστασης, τακτική που όμως έχει αποδειχθεί μάλλον ανεπαρκής για την εξασφάλιση ικανοποιητικού επιπέδου ανοσίας, ιδίως σε εκτατικές και ημι-εκτατικές εκτροφές όταν ο επιπολασμός της βρουκέλωσης είναι σχετικά υψηλός[1]. Για τον λόγο αυτόν και στη χώρα μας εφαρμόζεται ο εμβολιασμός των ζώων αντικατάστασης σε νεαρή ηλικία (3-6 μηνών) και όλων των ενήλικων θηλυκών ζώων του κοπαδιού που δεν κυοφορούν. Τα αρσενικά ζώα εμβολιάζονται αρχικά ως ζώα αντικατάστασης αλλά σε αντίθεση με τα θηλυκά, ο εμβολιασμός τους δεν ενδείκνυται αφού ενηλικιωθούν λόγω αυξημένης πιθανότητας εκδήλωσης ορχίτιδας/επιδιδυμίτιδας και μετάδοσης της μόλυνσης στα θηλυκά Εμβολιασμός αιγοπροβάτων Λόγω των παρενεργειών του εμβολιασμού, στη χώρα μας εφαρμόζεται ο εμβολιασμός των ζώων αντικατάστασης σε νεαρή ηλικία (3-6 μηνών) και όλων των ενήλικων θηλυκών ζώων του κοπαδιού που δεν κυοφορούν Τα αρσενικά ζώα εμβολιάζονται αρχικά ως ζώα αντικατάστασης αλλά σε αντίθεση με τα θηλυκά, ο εμβολιασμός τους δεν ενδείκνυται αφού ενηλικιωθούν λόγω αυξημένης πιθανότητας εκδήλωσης ορχίτιδας/επιδιδυμίτιδας και μετάδοσης της μόλυνσης στα θηλυκά

Η νόσος στον άνθρωπο

Η προσβολή του ανθρώπου από τη Brucella γίνεται κυρίως δια του στόματος με την κατανάλωση μολυσμένων τροφίμων ή μέσω μικροσταγονιδίων που περιέχουν το μικρόβιο και επικάθονται στον επιπεφυκότα ή εισπνέονται Η μετάδοση της μόλυνσης αναφέρεται λιγότερο συχνά μέσω μετάγγισης αίματος, μεταμόσχευσης οργάνων και της συνουσίας Η ενδομήτριος μετάδοση θεωρείται πολύ πιθανή, δεν ισχύει το ίδιο για τον θηλασμό

της Ε.Ε. η βρουκέλωση του ανθρώπου θεωρείται σπάνια νόσος, με τον μεγαλύτερο αριθμό περιστατικών να καταγράφονται σε εκείνες από τις χώρες της Μεσογείου, στις οποίες η βρουκέλωση των ζώων δεν έχει εκριζωθεί Στις περισσότερες από τις περιπτώσεις βρουκέλωσης που καταγράφονται στην Ε.Ε. στον άνθρωπο, η νόσος είναι τροφιμογενής και παρουσιάζει πολύ χαμηλή θνητότητα

Στην Ε.Ε. ως πηγή μόλυνσης του ανθρώπου από Brucella θεωρούνται (α) τα προσβεβλημένα ζώα, κυρίως το πρόβατο, η αίγα, τα βοοειδή, ο χοίρος, η καμήλα, ο βούβαλος και ο σκύλος, και β) η κατανάλωση τροφίμων ζωικής προέλευσης, κυρίως γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων, και σε μικρότερο βαθμό κρέατος

Στην  Ελλάδα Ο αριθμός των επιβεβαιωμένων περιστατικών βρουκέλωσης που καταγράφηκαν κατά την περίοδο 2008-2011 παρουσίασε τάση μείωσης Το έτος 2012 ο συνολικός αριθμός επιβεβαιωμένων περιστατικών που καταγράφηκε στη χώρα, ανήλθε σε 123, αναδεικνύοντας την Ελλάδα πρώτη μεταξύ των 28 κρατών μελών της Ε.Ε., με δεύτερη την Ισπανία με 77 περιστατικά, και τρίτη την Πορτογαλία, με μόλις 48 Το 2008 προσβολή 98 ατόμων από βρουκέλωση στη Θάσο, λόγω κατανάλωσης τυριού τοπικής παραγωγής [Karagiannis et al (2012) Euro Surveillance).

Κλινική εκδήλωση στον άνθρωπο Προσβάλλονται συχνά παιδιά και ενήλικες Η νόσος εκδηλώνεται συχνά ως οξεία νόσος που χαρακτηρίζεται από διαλείποντα, συνήθως κυματοειδή πυρετό που συνοδεύεται από κατάπτωση και ανορεξία Χωρίς θεραπεία η νόσος εξελίσσεται με χρόνια ή υποξεία διαδρομή, και τα συμπτώματα παρατείνονται με συνεχή ή διαλείπουσα μορφή για εβδομάδες ή και μήνες

Η νόσος μπορεί να εκδηλωθεί και πρωτογενώς με υποξεία ή χρόνια μορφή, και εκδηλώνεται πυρετό, κεφαλαλγία, αρθραλγία, ανορεξία, απώλεια βάρους, κατάπτωση και αδυναμία

Κλινική εκδήλωση στον άνθρωπο Συνήθως ο ασθενής αισθάνεται καλύτερα το πρωί ενώ τα συμπτώματα καθίστανται βαρύτερα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αναφέρεται χαρακτηριστικά πολύ έντονη επιθυμία για ανάπαυση και κατάθλιψη Σε άρρενες ασθενείς η προσβολή του γεννητικού συστήματος οδηγεί σε ορχίτιδα συχνά αμφοτερόπλευρη, που πολλές φορές εκλαμβάνεται εσφαλμένα ως φυματιώδης ή νεοπλασματική Στη γυναίκα αναφέρεται σπανίως σαλπιγγίτιδα ως απόρροια της βρουκέλωσης ενώ κατά τη διάρκεια της κυοφορίας, η βακτηριαιμία μπορεί να οδηγήσει στην εγκατάσταση της λοίμωξης στη μήτρα με αποτέλεσμα την εκδήλωση αποβολής συνήθως κατά το πρώτο ή το δεύτερο τρίτο της κυοφορίας

Εμβολιασμός αιγοπροβάτων [1] Blasko (1997) Preventive Veterinary Medicine. Ακριβώς λόγω των παρενεργειών του εμβολιασμού, σε πολλές περιπτώσεις έχει προταθεί και χρησιμοποιείται το εμβόλιο Rev.1 μόνο στα ζώα αντικατάστασης, τακτική που όμως έχει αποδειχθεί μάλλον ανεπαρκής για την εξασφάλιση ικανοποιητικού επιπέδου ανοσίας, ιδίως σε εκτατικές και ημι-εκτατικές εκτροφές όταν ο επιπολασμός της βρουκέλωσης είναι σχετικά υψηλός[1]. Για τον λόγο αυτόν και στη χώρα μας εφαρμόζεται ο εμβολιασμός των ζώων αντικατάστασης σε νεαρή ηλικία (3-6 μηνών) και όλων των ενήλικων θηλυκών ζώων του κοπαδιού που δεν κυοφορούν. Τα αρσενικά ζώα εμβολιάζονται αρχικά ως ζώα αντικατάστασης αλλά σε αντίθεση με τα θηλυκά, ο εμβολιασμός τους δεν ενδείκνυται αφού ενηλικιωθούν λόγω αυξημένης πιθανότητας εκδήλωσης ορχίτιδας/επιδιδυμίτιδας και μετάδοσης της μόλυνσης στα θηλυκά Εμβολιασμός αιγοπροβάτων Η βέλτιστη σχέση μεταξύ της ελαχιστοποίησης των παρενεργειών του εμβολιασμού και της μεγιστοποίησης της πιθανότητας επαρκούς ανοσοποίησης, φαίνεται ότι εξασφαλίζεται μέσω της οφθαλμικής οδού χορήγησης, αν και ούτε αυτή κρίνεται επαρκώς ασφαλής για τα έγκυα ζώα Για τον λόγο αυτόν, όταν απαιτείται παθητική ανοσοποίηση των νεογέννητων, προτείνεται η χορήγηση πλήρους δόσης του εμβολίου Rev.1 μέσω της οφθαλμικής οδού, 2-4 εβδομάδας προς του τοκετού ή για μεγαλύτερη ασφάλεια, κατά τη γαλουχία

Δεν θα ξεχάσω για τη βρουκέλωση Ζωονόσος: πολύ επικίνδυνη η μετάδοση από αιγοπρόβατα Ευκολότερη λοίμωξη από Brucella melitensis, η νόσος βαριά από κάθε είδος Brucella Ο άνθρωπος προσβάλλεται τροφιμογενώς ή λόγω έκθεσης σε μολυσμένα ζώα Στην Ελλάδα πρόγραμμα ελέγχου για βοοειδή και αιγοπρόβατα Βοοειδή: έλεγχος και θανάτωση Αιγοπρόβατα: εκρίζωση στη νησιωτική χώρα, έλεγχος και θανάτωση στην ηπειρωτική Εμβόλια ζωντανά, S19 για βοοειδή, REV.1 για αιγοπρόβατα (ενστάλαξη στον οφθαλμό)

Ερωτήσεις κατανόησης Συμπλήρωσε με τη λέξη που λείπει ή με σωστό/λάθος: Τα περισσότερα είδη του γένους Brucella (Brucella melitensis, Brucella abortus, Brucella ovis, Brucella neotomae, Brucella suis βιότυπος 1) διαθέτουν  (συμπλήρωσε τον αριθμό)… χρωματοσώματα ενώ ο βιότυπος 3 της Brucella suis έχει (συμπλήρωσε τον αριθμό χρωματοσωμάτων )… Η μεταθετή περιοχή που είναι χαρακτηριστική στο γένος Brucella είναι η IS900 (σωστό/λάθος )… Η Brucella διαθέτει ενδογενή πλασμίδια ανθεκτικότητας σε αντιβιοτικά (σωστό/λάθος )… Η χαρτογράφηση συνόλου του DNA της Brucella έχει ολοκληρωθεί αναφορικά με τουλάχιστον δύο είδη (σωστό/λάθος )… Τα βακτήρια του γένους Brucella πολλαπλασιάζονται στο εσωτερικό των μακροφάγων αλλά και εξωκυτταρικά (σωστό/λάθος )… Τα βακτήρια του γένους Brucella συνδέονται σε επιφανειακούς κυτταρικούς υποδοχείς  … οξέων, αυτό ενεργοποιεί την … τους  στα επιθηλιακά κύτταρα των βλεννογόνων, μέσω των οποίων διέρχονται υποεπιθηλιακά, εγκολπώνονται από  …, και καταλήγουν στα ... Το βρουκελοσωμάτιο είναι ένα έντονα δραστηριοποιημένο και ώριμο φαγοσωμάτιο, εντός του οποίου περιέχεται η Brucella (σωστό/λάθος )… Μόσχοι που έχουν μολυνθεί από την Brucella abortus σε μικρή ηλικία, παραμένουν συχνά ορολογικά  (αρνητικά/θετικά)… για μακρό χρονικό διάστημα.

Στο πλαίσιο της πρόληψης της βορυκέλωσης των μικρών μηρυκαστικών στην Ελλάδα, έχει γίνει διάκριση της χώρας σε 2 περιοχές, τη Ζώνη Α και τη Ζώνη Β. Στην πρώτη εφαρμόζεται εμβολιασμός και στη δεύτερη, έλεγχος και θανάτωση (σωστό/λάθος )… Σήμερα υπάρχουν τρία εμβολιακά στελέχη Brucella που θεωρούνται κατάλληλα για χρήση σε βοοειδή. Αυτά είναι τα στελέχη Brucella abortus  …, …, και …   Στην Ε.Ε., η βρουκέλωση του ανθρώπου θεωρείται (συμπλήρωσε με σπάνια/συχνή )… νόσος. Στις περισσότερες περιπτώσεις η νόσος είναι (συμπλήρωσε με τροφιμογενής/ζωικής προέλευσης )….και η θνητότητα είναι

Τα βοοειδή δεν εμβολιάζονται με το εμβόλιο BCG κυρίως γιατί μπορεί να νοσήσουν. καθίστανται θετικά στη δοκιμή του φυματινισμού. Όλα τα παραπάνω. Τι πρόγραμμα ελέγχου εφαμρόζεται στην Ελλάδα για τον έλεγχο της φυματίωσης των ζώων ;   Η σωστή απάντηση είναι η γ. Βλέπε υποκεφάλαιο «Πρόληψη –έλεγχος».