Διαδικτυακός εκφοβισμός (Cyberbullying) 7ο ΓΕΛ ΑΧΑΡΝΩΝ Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας Ψυχική Υγεία – Κοινωνική Συναισθηματική Ανάπτυξη

Διαδικτυακός εκφοβισμός (Cyber-bullying) Ο όρος Διαδικτυακός εκφοβισμός αφορά: τον εκφοβισμό την απειλή την ταπείνωση την παρενόχληση παιδιών, προεφήβων και εφήβων που δέχονται μέσω της χρήσης του Διαδικτύου, κινητών τηλεφώνων είτε άλλων ψηφιακών τεχνολογιών από συνομηλίκους τους.

Ο διαδικτυακός εκφοβισμός, σε σχέση με τον παραδοσιακό… Συμβαίνει οπουδήποτε (όχι μόνο στο σχολείο) Συμβαίνει στα πλαίσια της ανωνυμίας Είναι πιο ασφαλής από ότι ο παραδοσιακός εκφοβισμός και υπάρχουν μικρότερες πιθανότητες να πιαστεί ο θύτης Δεν αποτελεί προϋπόθεση η διαφορά δύναμης μεταξύ θύματος και θύτη Λόγω της τεχνολογίας, εξαπλώνεται με μεγαλύτερη ταχύτητα Είναι πιο επικίνδυνος και έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο στο θύμα Λόγοι εμπλοκής σε διαδικτυακό εκφοβισμό : • Νιώθει ανίσχυρος. • Χαμηλή αυτοεκτίμηση. • H προσοχή και ο θαυμασμός από τους φίλους. • Φόβος του να μείνει απ’ έξω, ανένταχτος. • Παρορμητικότητα και αδυναμία ελέγχου του θυμού. • Η κουλτούρα της επιθετικότητας και του εκφοβισμού. • Η μίμηση. • Έλλειψη επίγνωσης και συνείδησης . • Υπήρξε θύμα εκφοβισμού.

Αίτια Συχνά οι νέοι οδηγούνται στον Διαδικτυακό εκφοβισμό εξαιτίας της βίωσης έντονων συναισθημάτων όπως ο θυμός, η απόγνωση, ο φθόνος είτε πάλι και η εκδίκηση. Όλα αυτά μπορεί να προέρχονται τόσο από τις προβληματικές σχέσεις που υπάρχουν στο οικογενειακό περιβάλλον, όσο και εξαιτίας μιας ευρύτερης κοινωνικής δυσλειτουργικότητας που παρουσιάζει το ίδιο το άτομο (απόρριψη από συνομηλίκους - κοινωνία). Σε μερικές περιπτώσεις ο Διαδικτυακός εκφοβισμός αποτελεί μορφή ψυχαγωγίας στοχεύοντας στην εκδήλωση ποικίλων αντιδράσεων και στην ικανοποίηση αναγκών που σχετίζονται με την επιβολή εξουσίας και ελέγχου. Σπανιότερα, η αποστολή μηνυμάτων σε λάθος παραλήπτες, μπορεί να αποτελέσει αιτία του φαινομένου. Λόγοι εμπλοκής σε διαδικτυακό εκφοβισμό : • Νιώθει ανίσχυρος. • Χαμηλή αυτοεκτίμηση. • H προσοχή και ο θαυμασμός από τους φίλους. • Φόβος του να μείνει απ’ έξω, ανένταχτος. • Παρορμητικότητα και αδυναμία ελέγχου του θυμού. • Η κουλτούρα της επιθετικότητας και του εκφοβισμού. • Η μίμηση. • Έλλειψη επίγνωσης και συνείδησης . • Υπήρξε θύμα εκφοβισμού.

Μορφές Διαδικτυακού εκφοβισμού Επαναλαμβανόμενη αποστολή ηλεκτρονικών ή τηλεφωνικών μηνυμάτων Παρέμβαση και παρενόχληση οποιασδήποτε διαδικτυακής δραστηριότητας του ατόμου Δημιουργία ψεύτικων διαδικτυακών προφίλ Είσοδος σε προσωπικούς διαδικτυακούς λογαριασμούς του ατόμου Αποστολή φωτογραφιών του ατόμου ή αλλού είδους μαγνητοσκοπημένου υλικού Αποστολή προσωπικών πληροφοριών του ατόμου σε πολλαπλούς παραλήπτες Αποστολή απειλητικών μηνυμάτων σε αλλά άτομα υποκρινόμενοι το άτομο που εκφοβίζεται Υποκίνηση τρίτων για διαδικτυακή παρακολούθηση και παρενόχληση του ατόμου Η συχνότητα των απειλών 1) Η επικοινωνία πραγματοποιείται μόνο μια φορά 2) Η επικοινωνία επαναλαμβάνεται με ίδιο ή διαφορετικό τρόπο 3) Η επικοινωνιακή δραστηριότητα αυξάνεται 4) Τρίτα άτομα εμπλέκονται στην επικοινωνία με αποτέλεσμα το άτομο να λαμβάνει μηνύματα από διαφορετικούς παραλήπτες Διακίνηση υλικού από κινητά τηλέφωνα, facebook και youtube

Είδη παρατηρητών στον Διαδικτυακό εκφοβισμό Όπως ακριβώς και στον Σχολικό εκφοβισμό, έτσι και στον Διαδικτυακό εκφοβισμό (που μπορεί να αποτελέσει προέκταση του πρώτου) καταγράφονται κυρίως δύο είδη παρατηρητών (bystanders): Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν οι επιβλαβείς για το θύμα παρατηρητές, οι οποίοι επιδοκιμάζοντας την συμπεριφορά του θύτη είτε ενισχύουν την ένταση του εκφοβιστικού γεγονότος, είτε παρατηρούν το περιστατικό με απάθεια δίχως να σημειώνουν κάποια αντίδραση ή παρέμβαση για την καταστολή του. Μερικές φορές δεν γνωρίζουν καν το θύμα. Σε αντίθεση με την πρώτη κατηγορία, οι βοηθοί παρατηρητές αντιδρούν άμεσα και ενεργά στο συμβάν του Διαδικτυακού εκφοβισμού και στοχεύουν στην κινητοποίηση περισσότερων ατόμων για την καταπολέμηση του.

Στατιστικά στοιχεία Το cyberbullying αυξάνεται με γοργούς ρυθμούς καθώς το 2013 παρατηρήθηκε σε ποσοστό 18,7% και δύο χρόνια αργότερα έφτασε στο 32,4% με το μεγαλύτερο ποσοστό των θυμάτων να είναι κορίτσια και το μεγαλύτερο ποσοστό των θυτών αγόρια Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το 75% των παιδιών ηλικίας από 6 έως 17 ετών χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο εκ των οποίων τέσσερα στα δέκα παιδιά αντιμετώπισαν κίνδυνο online Το 20% των νέων παραδέχεται την ανάμειξή του σε Διαδικτυακό εκφοβισμό Η πλειοψηφία των ατόμων που είτε υφίσταται είτε ασκεί Διαδικτυακό εκφοβισμό είναι ηλικίας 12-16 ετών

Συνέπειες Το φαινόμενο του Διαδικτυακού εκφοβισμού εγκυμονεί σοβαρές επιπτώσεις για την ψυχική υγεία του θύματος: Η αυτοεκτίμηση του ατόμου που υφίσταται Διαδικτυακό εκφοβισμό πλήττεται τόσο έντονα, ώστε σε μερικές περιπτώσεις συνδέεται με το αίσθημα της ενοχής. Το άτομο παρουσιάζει συναισθηματικά προβλήματα και η επίδοση των κοινωνικών του ικανοτήτων μειώνεται σημαντικά. Κάποιες φορές, κυρίως κατά την εφηβική ηλικία η αποχή από το σχολείο και από τις παρέες των συνομηλίκων αποτελεί προσωρινό καταφύγιο. Άτομα που δέχτηκαν έντονα Διαδικτυακό εκφοβισμό ενδέχεται στο μέλλον να παρουσιάσουν μεγαλύτερη αστάθεια στις διαπροσωπικές τους σχέσεις, συνοδευόμενη από την κοινωνική απομόνωση. Σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε αυτοκτονία Από την άλλη, οι θύτες μακροπρόθεσμα αντιλαμβάνονται ότι ο εκφοβισμός δεν αποτελεί μορφή ικανοποίησης και αναγνώρισης, βιώνοντας έτσι μια πιο έντονη προσωπική απογοήτευση.

Πιθανά σημάδια αναγνώρισης εμπλοκής ενός παιδιού στο διαδικτυακό εκφοβισμό Σταματά απότομα τη χρήση του υπολογιστή ή του κινητού τηλεφώνου του Εμφανίζει νευρικότητα ή αναστάτωση όταν βλέπει στην οθόνη του ότι έχει μήνυμα στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, στο κινητό του ή σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Εμφανίζει σημάδια δυστυχίας, απογοήτευσης ή κατάθλιψης, μετά τη χρήση του Η/Υ ή του κινητού τηλεφώνου Αποφεύγει να συζητά τι κάνει όταν περιηγείται στο διαδίκτυο Έχει μειωμένη διάθεση καθώς και άρνηση να πάει στο σχολείο, με πρόσχημα κάποια αδιαθεσία Γελά υπερβολικά ενώ χρησιμοποιεί τον Η/Υ ή το κινητό τηλέφωνο Χρησιμοποιεί πολλαπλούς λογαριασμούς χρήστη ή έναν λογαριασμό που δεν είναι δικός του Εκφράζεται υποτιμητικά για ανθρώπους στον περίγυρό του Αλλάζει γρήγορα την οθόνη του Η/Υ ή την κλείνει, όταν πλησιάζει ένας ενήλικας Προσοχή να μην καταλήγουμε σε βεβιασμένα συμπεράσματα!

Πρόληψη του φαινομένου Έγκυρη και σωστή ενημέρωση για τον διαδικτυακό εκφοβισμό από την οικογένεια, το σχολείο και το κράτος Επίβλεψη της χρήσης του διαδικτύου στο σπίτι από τους γονείς και συζήτηση με τα παιδιά τους Διαφύλαξη των κωδικών πρόσβασης και των προσωπικών δεδομένων Ορθή χρήση του διαδικτύου, των κινητών τηλεφώνων και της τεχνολογίας Ανάπτυξη προαιρετικών ομαδικών δραστηριοτήτων που ενδιαφέρουν τους μαθητές και βοηθούν στην καλλιέργεια στενότερων δεσμών και σχέσεων συνεργασίας μεταξύ τους

Αντιμετώπιση του Διαδικτυακού εκφοβισμού Άμεση κινητοποίηση αν κάτι υποπέσει στην αντίληψή μας και ποτέ δεν αδιαφορούμε Αγνόηση ενοχλητικών μηνυμάτων. Σε περίπτωση ωστόσο απειλών συνιστάται αναφορά των μηνυμάτων σε γονείς ή καθηγητές Αποκλεισμός του αποστολέα που στέλνει απειλητικά μηνύματα Προειδοποίηση του αποστολέα Αναφορά του περιστατικού στην Αστυνομία είτε σε κάποια αρμόδια υπηρεσία Δίωξης Ηλεκτρονικού εγκλήματος

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΜΟΥΖΙΟΥΡΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

Ομάδα Προγράμματος Αγωγής Υγείας κατά του Διαδικτυακού Εκφοβισμού   Ονοματεπώνυμο Τμήμα 1 Βασιλείου Μαρία-Ελένη Γ1 2 Δραγάτσης Δημήτριος 3 Ζαφειράκου Κωνσταντίνα Γ5 4 Ζαφείρης Νικόλαος Γ2 5 Ιβανάϊ Κλοντιάν 6 Καβαλλάρη Ιωάννα 7 Κακουλίδης Κωνσταντίνος 8 Καλουτσίδου Δέσποινα 9 Κερπενής Μάριος 10 Κοσμίδου Αλεξάνδρα 11 Κύρκος Ευάγγελος 12 Κωνσταντινίδης Αδάμ 13 Μακελαρίδης Βύρωνας Γ3 14 Μέτα Άγγελος 15 Ομπούκοβιτς Πάολα-Ελένη 16 Ουσταπασίδη Ιφιγένεια 17 Παπανίκας Κωνσταντίνος 18 Παρασκευά Πηνελόπη 19 Πέτρου Πολυξένη Γ4 20 Σαββίδης Παύλος 21 Σεϊνταρίδου Αικατερίνη 22 Τσιτσιλίδου Αλεξάνδρα 23 Τσούλφας Βασίλειος