ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Π. Ξαπλαντέρη, M.D., Ph.D.

3

Οι δύο νεφροί περιέχουν περίπου 2.400.000 νεφρώνες. Κάθε νεφρώνας σχηματίζει από μόνος του ούρα και αποτελείται: Σπείραμα, από το οποίο διηθείται υγρό Ένα μακρύ σωληνάριο μέσα στο οποίο το υγρό που διηθήθηκε μετατρέπεται σε ούρα 4

Το αίμα μπαίνει στο σπείραμα με το προσαγωγό αρτηρίδιο και φεύγει με το απαγωγό αρτηρίδιο Η πίεση του αίματος στο σπείραμα προκαλεί διήθηση υγρού στο έλυτρο ή κάψα του Bowman Από εκεί το υγρό ρέει πρώτα στο εγγύς εσπειραμένο σωληνάριο, μετά στην αγκύλη του Henle, στο άπω εσπειραμένο σωληνάριο, στο αθροιστικό σωληνάριο 5

6

7

8

9

10

11

12

13

Επαναρρόφηση και έκκριση στα σωληνάρια Κατά μήκος της διαδρομής του διηθήματος από το εγγύς σωληνάριο, την αγκύλη του Henle, το άπω σωληνάριο και το αθροιστικό σωληνάριο επαναρροφώνται ή εκκρίνονται διάφορες ουσίες Το τελικό υγρό που προκύπτει μπαίνει στη νεφρική πύελο ως ούρο 14

Ουσίες που απορροφώνται ενεργητικά: Νάτριο Γλυκόζη Αμινοξέα Ιόντα ασβεστίου Κάλιο Χλώριο Φωσφορικά

Ουσίες που εκκρίνονται ενεργητικά: Ιόντα υδρογόνου Κάλιο

Μηχανισμός αραίωσης του νεφρού Μηχανισμός απέκκρισης της περίσσειας νερού Μία από τις σημαντικότερες λειτουργίες του νεφρού είναι ο έλεγχος της ωσμωτικότητας των υγρών του σώματος. Αυτό γίνεται απεκκρίνοντας ο νεφρός στα ούρα επιπλέον ποσότητες νερού όταν τα υγρά του σώματος είναι πολύ αραιά Ή Απεκκρίνοντας διαλυτές ουσίες όταν τα σωματικά υγρά είναι πολύ πυκνά

Ρύθμιση της οξεοβασικής ισορροπίας Σημαίνει ρύθμιση της συγκέντρωσης ιόντων υδρογόνου στα υγρά του σώματος και αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους τομείς της ομοιόστασης Το φυσιολογικό p H του αρτηριακού αίματος είναι 7,4 Το κατώτερο όριο με το οποίο μπορεί να ζήσει ένας άνθρωπος είναι 7,0 και το ανώτερο 8,0

Για να εμποδίζεται η ανάπτυξη οξέωσης ή αλκάλωσης υπάρχουν ειδικά συστήματα ελέγχου: Με τα ρυθμιστικά συστήματα οξέων- βάσεων Με την αναπνοή. Μεταβολές στο ρυθμό της αναπνοής Μεταβάλουν τη συχνότητα της αναπνοής ώστε να αποβάλλεται διοξείδιο του ‘άνθρακα 3. Οι νεφροί απεκκρίνουν όξινα ή αλκαλικά ούρα βοηθώντας την επάνοδο της συγκέντρωσης ιόντων υδρογόνου των σωματικών υγρών στη φυσιολογική της τιμής

Ερωτήσεις κατανόησης κεφαλαίου Ποιες είναι οι λειτουργίες των νεφρών Τι είναι ο νεφρώνας Ποιες είναι οι βασικές λειτουργίες του νεφρώνα Με ποιους μηχανισμούς ο νεφρώνας καθαρίζει το πλάσμα από τις ανεπιθύμητες ουσίες Τι ονομάζουμε σπειραματική μεμβράνη και σπειραματικό διήθημα Ποια η διαφορά του πλάσματος και του σπειραματικού διηθήματος

Ερωτήσεις κατανόησης κεφαλαίου 7. Τι ονομάζουμε ρυθμό σπειραματικής διήθησης (GFR) 8. Ποιες ουσίες απορροφώνται ενεργητικά στα σωληνάρια 9. Ποιες ουσίες εκκρίνονται ενεργητικά από τα σωληνάρια 10. Ποιο τμήμα του νεφρώνα παίζει σημαντικό ρόλο στο μηχανισμό της συμπύκνωσης των ούρων 11. Από ποιους παράγοντες εξαρτάται ο ρυθμός επαναρρόφησης από το νεφρώνα μιας διαλυτής ουσίας που δεν επαναρροφάται ενεργητικά 12. Περιγράψτε πως γίνεται διάχυση που οφείλεται σε διαφορά ηλεκτρικού δυναμικού στις δύο πλευρές της μεμβράνης στο νεφρικό σωληνάριο

Ερωτήσεις κατανόησης κεφαλαίου 13. Πως γίνεται η επαναρρόφηση ουσιών που έχουν θρεπτική αξία για το σώμα, όπως η γλυκόζη, οι πρωτεΐνες, τα αμινοξέα και οι βιταμίνες 14. Ποιος ο μηχανισμός αραίωσης των ούρων που αποβάλλονται από το νεφρό 15. Με ποιους τρόπους ρυθμίζεται η οξεοβασική ισορροπία του ανθρώπινου οργανισμού 16. Πως ρυθμίζει ο νεφρός την αρτηριακή πίεση 17. Με ποιο μηχανισμό οι νεφροί επεμβαίνουν στην ερυθροποίηση