Αθηνά Πατελάρου, RN, MSc, PhD Νοσηλευτική φροντίδα ασθενών με Μόνιμο Βηματοδότη και Εμφυτεύσιμο Απινιδιστή Αθηνά Πατελάρου, RN, MSc, PhD ΗΡΑΚΛΕΙΟ 2017

Βηματοδότης Συσκευή παραγωγής ηλεκτρικών ώσεων, που Συσκευή παραγωγής ηλεκτρικών ώσεων, που χρησιμοποιείται για την ηλεκτρική διέγερση της καρδιάς, όταν αυτή αδυνατεί να παράγει ή / και να μεταδώσει ηλεκτρικά ερεθίσματα σε συχνότητα ικανή για διατήρηση της καρδιακής παροχής

Βηματοδότης

Βηματοδότης Ο φλεβόκομβος όμως, μπορεί να μη λειτουργεί μερικές φορές σωστά, με αποτέλεσμα να στέλνει με ακανόνιστο, αργό ρυθμό τα ηλεκτρικά σήματα ή να μην τα στέλνει καθόλου. Επίσης, υπάρχει περίπτωση τα σήματα να μην φθάνουν καθόλου στις κοιλίες γιατί το σύστημα αγωγής τους έχει βλάβη (ο Κολποκοιλιακός Κόμβος, το δεμάτιο του HIS, σύστημα αγωγής των λείων μυών του Μυοκαρδίου). Σ’ αυτές τις περιπτώσεις ποικίλων τέτοιων ή άλλων συναφών διαταραχών, μπορεί να χρειασθεί η τοποθέτηση κατάλληλου για τη περίπτωση Βηματοδότη. Ο τεχνητός ηλεκτρονικός βηματοδότης, εξωτερικός ή εμφυτευόμενος, παράγει μικρά ηλεκτρικά σήματα ερεθίσματα, παρόμοιου πλάτους και συχνότητας, με αυτά του φλεβόκομβου (Φυσικού Βηματοδότη), τα οποία διεγείρουν την καρδιά, με τη βοήθεια αγωγών-ηλεκτροδίων, κάνοντάς την έτσι να συστέλλεται και να αντλεί μια ικανοποιητική ποσότητα αίματος στο σώμα.

Βηματοδότης - ενδείξεις Φλεβοκομβική βραδυκαρδία Συμπτωματικός κολποκοιλιακός αποκλεισμός 2ου βαθμού Κολποκοιλιακός αποκλεισμός 3ου βαθμού Σοβαρή μυοκαρδιοπάθεια Προληπτικά (προσωρινός βηματοδότης)

Προσωρινός (εξωτερικός) Μόνιμος (εμφυτεύσιμος) Βηματοδότης Προσωρινός (εξωτερικός) (σε περιπτώσεις που το αίτιο είναι αναστρέψιμο) Μόνιμος (εμφυτεύσιμος) (σε περιπτώσεις που το αίτιο είναι ΜΗ αναστρέψιμο)

Προσωρινός βηματοδότης Εξωτερική γεννήτρια παλμών Χρήση ενδοφλέβιων ηλεκτροδίων, που προωθούνται έως το δεξιό κόλπο / δεξιά κοιλία - υποκλείδια φλέβα - σφαγίτιδα φλέβα Χρήση ηλεκτροδίων μέσω του θωρακικού τοιχώματος (καρδιοχειρουργική επέμβαση)

Προσωρινός βηματοδότης

Προσωρινός βηματοδότης

Βηματοδότηση μέσω θωρακικού τοιχώματος

Προσωρινός βηματοδότης μέτρα ασφαλείας Προσωρινός βηματοδότης μέτρα ασφαλείας Απομάκρυνση ηλεκτρικών συσκευών (αντλίες, οθόνες) με υπαρκτές ή πιθανές βλάβες και φθορές - έχουν πέσει στο πάτωμα - έχει χυθεί υγρό πάνω τους - έχουν καλώδια φθαρμένα ή εκτεθειμένα Χρήση γαντιών κατά το χειρισμό της συσκευής και των ηλεκτροδίων

Προσωρινός βηματοδότης μέτρα ασφάλειας Προσωρινός βηματοδότης μέτρα ασφάλειας Έλεγχος της μπαταρίας της συσκευής Εξασφάλιση εφεδρικών: - συσκευών - καλωδίων - μπαταριών Άμεση αναφορά οποιασδήποτε παρέκκλισης από τη φυσιολογική λειτουργία της συσκευής

Μόνιμος βηματοδότης Εσωτερική γεννήτρια παλμών Τοποθέτηση στον υποδόριο ιστό στο πρόσθιο θωρακικό τοίχωμα Ενδοφλέβια προώθηση ηλεκτροδίων (κεφαλική φλέβα, υποκλείδια φλέβα) Τοπική αναισθησία / ήπια καταστολή (μέθη) Βηματοδότηση: των κόλπων ή των κοιλιών των κόλπων και των κοιλιών (κολποκοιλιακή βηματοδότηση) Τακτική αντικατάσταση της μπαταρίας

Μόνιμος βηματοδότης

Μόνιμος βηματοδότης

Άμεσες δυνητικές πιπλοκές Αιμάτωμα, επιμόλυνση τραύματος, εμβολή με αέρα Διάτρηση της καρδιάς από ηλεκτρόδιο, αιμοπερικάρδιο Μετακίνηση βηματοδοτικών ηλεκτροδίων

Απώτερες επιπλοκές Δυσλειτουργία συσκευής Αποσύνδεση ηλεκτροδίων Άλγος Οίδημα Ενδοκαρδίτιδα

Εμφυτεύσιμος απινιδιστής Συσκευή παραγωγής ηλεκτρικών ώσεων, που ανιχνεύει απειλητικές για τη ζωή μεταβολές του καρδιακού ρυθμού και διοχετεύει ηλεκτρικό ρεύμα, με σκοπό την επαναφορά στο φυσιολογικό ρυθμό

Εμφυτεύσιμος Απινιδωτής Δίνει τη δυνατότητα απινίδωσης!!!! Ο εμφυτεύσιμος καρδιομετατατροπέας - απινιδωτής, (ICD) (ΕΚΑ), είναι μια μικρή συσκευή που ο γιατρός χειρουργικά εμφυτεύει κάτω από το δέρμα, συνήθως κάτω από την αριστερή κλείδα. Μέσω ενός καλωδίου, το οποίο οδηγείται μέσα από μια μεγάλη φλέβα στην καρδιά (συχνά μέσω της κεφαλικής φλέβας ή της υποκλειδίου), συνδέει τη συσκευή με την καρδιά.

Εμφυτεύσιμος απινιδιστής ενδείξεις Εμφυτεύεται σε ασθενείς με υψηλό κίνδυνο καρδιακού θανάτου: Μετά από επιτυχή ανάνηψη επί αιφνιδίου καρδιακού θανάτου Υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια Επεισόδια κοιλιακής μαρμαρυγής Εμμένουσα κοιλιακή ταχυκαρδία

Εμφυτεύσιμος απινιδιστής Εσωτερική γεννήτρια παλμών Τοποθέτηση στον υποδόριο ιστό στο πρόσθιο θωρακικό τοίχωμα Ενδοφλέβια προώθηση ηλεκτροδίων (κεφαλική φλέβα, υποκλείδια φλέβα) Τοπική αναισθησία / ήπια καταστολή (μέθη) Τεχνική τοποθέτησης ίδια με αυτή του απλού βηματοδότη!!! Τακτική αντικατάσταση της μπαταρίας

Πώς λειτουργεί ο εμφυτεύσιμος καρδιομετατατροπέας - απινιδωτής (ICD) Αν εντοπίσει μια απειλητική για τη ζωή ταχυκαρδία, στέλνει ένα σύντομο και ισχυρό ηλεκτρικό ρεύμα (ηλεκτρικό σοκ) στην καρδιά, ώστε να αποκατασταθεί ο καρδιακός ρυθμός. Η συσκευή κατόπιν επιστρέφει στη λειτουργία παρακολούθησης του καρδιακού ρυθμού. Μετά την εφαρμογή ηλεκτρικού ρεύματος (απινίδωση), η καρδιά μπορεί να έχει χαμηλό ρυθμό για αρκετά λεπτά, για αυτό ο εμφυτεύσιμος καρδιομετατατροπέας - απινιδωτής (ICD) λειτουργεί και ως βηματοδότης, στέλνοντας ασθενέστερα ηλεκτρικά ρεύματα που καθορίζουν τον καρδιακό ρυθμό.

Πώς λειτουργεί ο εμφυτεύσιμος καρδιομετατατροπέας - απινιδωτής (ICD) Κατά την λειτουργία απινίδωσης εάν το πρώτο ηλεκτρικό σοκ δεν επαναφέρει το ρυθμό της καρδιάς, η συσκευή θα στέλνει σταδιακά ισχυρότερα σοκ, έως ότου η καρδιά επανέλθει σε κανονικό ρυθμό.

Διεπιστημονική προσέγγιση

Νοσηλευτική φροντίδα Βηματοδότης - Απινιδιστής Προ-επεμβατική νοσηλευτική φροντίδα Επεμβατική νοσηλευτική φροντίδα Μετ-επεμβατική νοσηλευτική φροντίδα Εκπαίδευση ασθενούς και οικογένειας

Προ-επεμβατική Νοσηλευτική φροντίδα

Προ-επεμβατική Νοσηλευτική φροντίδα 1. Ενημέρωση του ασθενούς για τα ακόλουθα: - περιορισμό στη λήψη τροφής τουλάχιστον 4 ώρες πριν την εμφύτευση - μέση διάρκεια επέμβασης (1-1,5 ώρες) - χορήγηση τοπικής αναισθησίας / ήπιας καταστολής - ύπαρξη άλγους μετεπεμβατικά / τρόπος αντιμετώπισης

Προ-επεμβατική Νοσηλευτική φροντίδα 2. Ενημέρωση του ασθενούς για τα ακόλουθα: - περιορισμό των ακραίων κινήσεων του σύστοιχου άνω άκρου 24-48 ώρες μετεπεμβατικά και εκτέλεση συγκεκριμένων κινήσεων για την πρόληψη καθήλωσης της άρθρωσης του ώμου

Προ-επεμβατική Νοσηλευτική φροντίδα Προ-επεμβατική Νοσηλευτική φροντίδα

Προ-επεμβατική Νοσηλευτική φροντίδα Προ-επεμβατική Νοσηλευτική φροντίδα

Προ-επεμβατική Νοσηλευτική φροντίδα 3. Διενέργεια ακτινογραφίας θώρακα 4. Λήψη αίματος (αιματολογικός, βιοχημικός έλεγχος και έλεγχος πήξης) 5. Μέτρηση και καταγραφή των Ζ.Σ. 6. Λήψη ΗΚΓ 12 απαγωγών 7. Εξασφάλιση περιφερικής φλεβικής γραμμής 8. Χορήγηση φαρμάκων και υγρών βάση οδηγιών 9. Αφαίρεση του τριχωτού από το ημιθωράκιο και τη μασχαλιαία χώρα 10. Αφαίρεση οποιουδήποτε μεταλλικού αντικειμένου

Προ-επεμβατική Νοσηλευτική φροντίδα 11. Παρότρυνση του ασθενούς για κένωση της ουροδόχου κύστης 12. Εξασφάλιση της χορήγησης των ενδοφλέβιων διαλυμάτων κατά τη διακομιδή του ασθενούς στο Αιμοδυναμικό Εργαστήριο 13. Έλεγχος της λειτουργίας του προσωρινού βηματοδότη (εφόσον υπάρχει) πριν τη διακομιδή του ασθενούς στο Αιμοδυναμικό Εργαστήριο

Επεμβατική Νοσηλευτική φροντίδα

Επεμβατική Νοσηλευτική φροντίδα 1. Υποδοχή του ασθενούς στο Αιμοδυναμικό Εργαστήριο και σύντομη περιγραφή του χώρου και της διαδικασίας 2. Τοποθέτηση στην κλίνη και εξασφάλιση άνεσης 3. Σύνδεση του ασθενούς με Monitor για τη συνεχή καταγραφή των Ζ.Σ. 4. Χορήγηση ενδοφλέβιας αγωγής βάση οδηγιών 5. Εξασφάλιση ασηψίας του σημείου εμφύτευσης 6. Εξασφάλιση των απαραίτητων εργαλείων και του αναλώσιμου υλικού 7. Ετοιμότητα για την άμεση αντιμετώπιση απειλητικών για τη ζωή καταστάσεων

Επεμβατική Νοσηλευτική φροντίδα Άμεσες επιπλοκές κατά την εμφύτευση: Αιμάτωμα Υποδόριο εμφύσημα Πνευμοθώρακας / Αιμοθώρακας Διάτρηση της καρδιάς από το ηλεκτρόδιο Αιμοπερικάρδιο Επιπωματισμός Μετακίνηση βηματοδοτικών ηλεκτροδίων Κάκωση βηματοδοτικών ηλεκτροδίων από τα εργαλεία

Επεμβατική Νοσηλευτική φροντίδα 8. Μετά το πέρας της εμφύτευσης: - έλεγχος του επιπέδου συνείδησης - έλεγχος του τραύματος για οίδημα / αιμορραγία - ενημέρωση του ασθενούς για τους περιορισμούς των κινήσεων του σύστοιχου άνω άκρου - τεκμηρίωση της νοσηλευτικής φροντίδας εντός του Αιμοδυναμικού Εργαστηρίου

Μετ-επεμβατική Νοσηλευτική φροντίδα

Μετ-επεμβατική Νοσηλευτική φροντίδα 1. Τοποθέτηση του ασθενούς επί κλίνης σε χαμηλή θέση Fowler 2. Εξασφάλιση τακτικής καταγραφής των Ζ.Σ. και του καρδιακού ρυθμού 3. Έλεγχος της λειτουργίας της εμφυτεύσιμης συσκευής (Monitor, ΗΚΓ 12 απαγωγών)

Κολπική βηματοδότηση

Κολποκοιλιακή βηματοδότηση

Μετ-επεμβατική Νοσηλευτική φροντίδα Πιθανά προβλήματα βηματοδότησης Μειωμένη αίσθηση η συσκευή δεν αντιλαμβάνεται τις υπάρχουσες καρδιακές εκπολώσεις και ανταγωνίζεται τους ενδογενείς ρυθμούς Υπερβολική αίσθηση η συσκευή ερμηνεύει εξωκαρδιακά ηλεκτρ. σήματα ως καρδιακές εκπολώσεις και εσφαλμένα αναστέλλει τη βηματοδότηση Αδυναμία σύλληψης η συσκευή εκπέμπει σήματα, τα οποία δεν εκπολώνουν το μυοκάρδιο

Μειωμένη αίσθηση

Υπερβολική αίσθηση

Υπερβολική αίσθηση

Αδυναμία σύλληψης

Αδυναμία σύλληψης

Μετ-επεμβατική Νοσηλευτική φροντίδα ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΠΙΘΑΝΑ ΑΙΤΙΑ ΔΙΟΡΘΩΣΗ Μειωμένη αίσθηση Αποσύνδεση απαγωγής από βηματοδότη ή από βιώσιμο μυοκάρδιο Χαμηλή ρύθμιση της ευαισθησίας Χαμηλή στάθμη μπαταρίας Έλεγχος της σύνδεσης της απαγωγής με το βηματοδότη Αύξηση της ευαισθησίας Αλλαγή της μπαταρίας Υπερβολική αίσθηση Πολύ υψηλή ρύθμιση της ευαισθησίας Παρεμβολές από ηλεκτρικές πηγές (μη γειωμένες συσκευές) Μείωση της ευαισθησίας Απομάκρυνση μη γειωμένων συσκευών Αδυναμία σύλληψης Θραύση της απαγωγής Υψηλός ουδός βηματοδότησης, λόγω φαρμάκων ή μεταβολικών διαταραχών Αλλαγή της απαγωγής Μεταβολή του θεραπευτικού σχήματος, διόρθωση μεταβολικής διαταραχής

Μετ-επεμβατική Νοσηλευτική φροντίδα 4. Παρακολούθηση για την εμφάνιση πιθανών επιπλοκών: - καρδιακός επιπωματισμός - πνευμοθώρακας / αιμοθώρακας - αιμορραγία από το τραύμα / αιμάτωμα - μόλυνση της τομής - αποσύνδεση / μετακίνηση των ηλεκτροδίων

Αιμάτωμα

Αιμάτωμα

Φλεγμονή

Νέκρωση

Μετ-επεμβατική Νοσηλευτική φροντίδα 5. Έλεγχος της αναπνευστικής λειτουργίας και χορήγηση οξυγόνου βάση οδηγιών 6. Τακτική εκτίμηση του πόνου και χορήγηση αναλγητικής αγωγής βάση οδηγιών 7. Χορήγηση αντιμικροβιακής και αντιαρρυθμικής αγωγής 8. Διενέργεια ακτινογραφίας θώρακος εντός 12 ωρών 9. Παροχή υποστήριξης και συμβουλευτικής στον ασθενή για τη διενέργεια ασκήσεων εύρους κινήσεων των σύστοιχων με το σημείο εμφύτευσης ώμου και άνω άκρου (3 φορές / ημέρα)

Μετ-επεμβατική Νοσηλευτική φροντίδα 10. Φροντίδα της τομής - τακτική αλλαγή επιθεμάτων - καθαρισμός υπό άσηπτες συνθήκες - έλεγχος της επούλωσης - έλεγχος για αιμορραγία / αιμάτωμα - έλεγχος για φλεγμονή

Ασθενούς και οικογένειας Εκπαίδευση Ασθενούς και οικογένειας

Εκπαίδευση ασθενούς και οικογένειας Εκπαίδευση ασθενούς και οικογένειας 1. Ενημέρωση σχετικά με: - το είδος της συσκευής - τη θέση της συσκευής και των ηλεκτροδίων - το μηχανισμό δράσης της συσκευής - την ανάγκη μελλοντικής αντικατάστασης της μπαταρίας 2. Λήψη και καταγραφή των σφύξεων 3. Ενημέρωση του ιατρού επί συμπτωμάτων αρρυθμίας και / ή βραδυκαρδίας

Εκπαίδευση ασθενούς και οικογένειας Εκπαίδευση ασθενούς και οικογένειας 4. Παρακολούθηση για επιπλοκές από την τομή - πυρετός - οίδημα - αιμορραγία / αιμάτωμα - άλγος 5. Περιορισμός δραστηριοτήτων για 2 μήνες μετά την εμφύτευση - άρση βάρους - αθλήματα που απαιτούν την έκταση των άνω άκρων - οδήγηση

Εκπαίδευση ασθενούς και οικογένειας Εκπαίδευση ασθενούς και οικογένειας 6. Αποφυγή σφικτών ενδυμάτων 7. Σύσταση να φέρει πάντα μαζί του ο ασθενής την ταυτότητα που περιγράφει τα τεχνικά χαρακτηριστικά της συσκευής 8. Αποφυγή γειτονίας της συσκευής με πηγές ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων - φούρνος μικροκυμάτων - συστήματα συναγερμού - ηλεκτρικά εργαλεία 9. Περιοδική ιατρική παρακολούθηση και έλεγχος της συσκευής

Εκπαίδευση ασθενούς και οικογένειας

Εκπαίδευση ασθενούς και οικογένειας

Εκπαίδευση ασθενούς και οικογένειας

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ...