ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΓΡΑΦΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ & ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Αναγκαίες ιδιότητες κειμένου Επικοινωνιακός σκοπός Νοηματική αλληλουχία Γλωσσική αλληλουχία

Το έργο του Καποδίστρια για την ανασυγκρότηση της χώρας Όταν ο Καποδίστριας ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας (1828), ουσιαστικά δεν υπήρχε κράτος. Η χώρα έβγαινε από μια βαριά δουλεία κι έναν πολύχρονο αγώνα. Δεν υπήρχε καμιά οργάνωση. Ο Καποδίστριας επιδόθηκε με ζήλο στην ανασυγκρότηση της χώρας. Το ενδιαφέρον του στράφηκε στην ανόρθωση των οικονομικών. Έτσι δημιούργησε Τράπεζα, στην οποία ως πρώτο κεφάλαιο κατέθεσε την προσωπική του περιουσία. Ξεχωριστή προσπάθεια κατέβαλε ο Καποδίστριας για την παιδεία του ελληνικού λαού. Σκοπός του ήταν να οργανώσει δημοτικά και τεχνικά-επαγγελματικά σχολεία. Ονομαστά υπήρξαν τα σχολεία που ίδρυσε στην Αίγινα. Γρήγορα ιδρύθηκαν σ’ όλη τη χώρα πολλά σχολεία, τα γνωστά ως αλληλοδιδακτικά, στα οποία οι καλύτεροι μαθητές των μεγαλύτερων τάξεων, με τη βοήθεια του δασκάλου, μάθαιναν στους μικρότερους να διαβάζουν και να γράφουν.

Στοιχεία κειμένου Τίτλος Παράγραφοι Νοηματικές ενότητες Λέξεις-κλειδιά== κεντρικό νόημα

Το έργο του Καποδίστρια για την ανασυγκρότηση της χώρας 1η παράγραφος (νόημα): η έλλειψη οργάνωσης του Κράτους, όταν ανέλαβε ο Καποδίστριας. Λέξεις-κλειδιά: Καποδίστριας, Κράτος, οργάνωση 2η παρ. : η ανόρθωση των οικονομικών του Κράτους από τον Καποδίστρια. Λέξεις-κλειδιά: ανόρθωση των οικονομικών, Τράπεζα. 3η παράγραφος: Η οργάνωση της εκπαίδευσης από τον Καποδίστρια. Λέξεις-κλειδιά: παιδεία, δημοτικά, και τεχνικά-επαγγελματικά σχολεία, αλληλοδιδακτικά. ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΝΟΗΜΑ Ο Καποδίστριας, για να ανασυγκροτήσει τη χώρα, φρόντισε για την ανόρθωση των οικονομικών και την οργάνωση της εκπαίδευσης.

Είναι λάθος ή δεν είναι? Ιδού η απορία… Είναι λάθος ή δεν είναι? Ιδού η απορία… Κώστας Ακρίβος, Τελετές ενηλικίωσης. Μια μπλουτζίν πασχαλιά 1988, Μεγάλη Εβδομάδα. Η άνοιξη σε όλο της το μεγαλείο: νερά που από χιόνι γίνονται τρεχούμενα, καινούργιες μυρωδιές της γης, φρέσκα χρώματα, βελάσματα ζώων που η μοίρα τους το ’χει να καταλήξουν στο αίμα. Βαδίζουν σ’ ένα δρόμο γεμάτο λάσπες. Ο άντρας με σηκωμένα τα μανίκια, ξερακιανός, μια στυφή πίκρα στο μάτι, το μπόι του ένα κεφάλι κάτω απ’ τον ήλιο. Στον ώμο έχει το αρνί − αυτός το έσφαξε, με τα ίδια του τα χέρια. Δίπλα ένα αδύνατο αγόρι. Αμίλητο κι αυτό, αγωνίζεται να τον φτάσει στο δρασκέλισμα και στο ύψος. Στα χέρια κρατάει μια νάιλον σακούλα με τη συκωταριά και τα εντόσθια. Προχωράει, μα ο νους του είναι αλλού: δεν βλέπει την ώρα να συναντηθεί με τους φίλους του…

ΤΕΛΙΚΟ -ν Λέξεις που άλλοτε παραμένει και άλλοτε χάνεται: το άρθρο την / η προσωπική αντωνυμία του 3ου προσώπου αυτήν, την/ τα μόρια δεν και μην Διατηρείται όταν η λέξη που ακολουθεί αρχίζει από φωνήεν ή από τα σύμφωνα κ, π, τ, τα δίψηφα μπ, ντ, γκ και τα διπλά ψ και ξ.

Πότε χάνεται… Τη δασκάλα, δε βλέπω αλλά την ντουλάπα και δεν ξέρω!!! Το τελικό –ν γράφεται πάντα στην προσωπική αντωνυμία αυτόν, τον και στο σαν. Π.χ. αυτόν θέλει, τον φώναξε, σαν λύκος.

Πώς λέγεται??? Επίλεξέ το ή επέλεξέ το???? (βλ. προστακτική χωρίς αύξηση ΠΑΝΤΑ!!!) Επίτρεψέ μου ή επέτρεψέ μου??? Ερευνώνται ή ερευνούνται?? (βλ. ρήμα σε ώ και ώμαι και όχι σε –ούμαι…) Έχω απαυδήσει ή απηυδήσει?? (βλ. ρήμα από+αυδώ, και παρακείμενο χωρίς αύξηση!!) Έχω εισαγάγει ή εισάγει???

Λάθη αρ. 2… Ο, η αυτάρκης, το αύταρκες, το κακόηθες, το υπερμέγεθες, κλπ. Πολλές μέθοδοι ή πολλοί μέθοδοι?? Πλατεία Βάθη ή Βάθης?? Τριάμισι ή τρεισήμισι χρόνια??? Διαλευκαίνω ή διελευκαίνω??? (βλ. ρήμα δια+λευκαίνω=φέρνωσ το φως) Ζάπλουτος ή ζάμπλουτος??? (βλ. αρχαίο μόριο ζα+ πλούτος. Και όχι έλξη από το πάμπλουτος…

Λόγιες εκφράσεις της σύγχρονης ελληνικής Εν χορώ (=όλοι μαζί, ταυτόχρονα, με μια φωνή) Εν τω μεταξύ = στο μεταξύ Εν τω γίγνεσθαι = κατά τη διαδικασία που γίνεται/εξελίσσεται κάτι. Εν τω γεννάσθαι = κατά τη γέννηση/δημιουργία ενός πράγματος Εντούτοις = ωστόσο, παρ’ όλ’ αυτά, όμως

Λόγιες αρ. 2 Εν τη γενέσει = τη στιγμή που δημιουργείται κάτι Εν τη ρύμη του λόγου μου/σου = στη ροή της κουβέντας, καθώς μιλά κάποιος γρήγορα Αφ’ εαυτού = από μόνος το Αυθημερόν = την ίδια μέρα, σε μια μόνο μέρα Ατιμωρητί = χωρίς τιμωρία Αυτολεξεί = κατά λέξη Ακροποδητί = αθόρυβα Αρκούντως = αρκετά

Τα παράδοξα: δεκάχρονο παιδάκι μετέφερε ασθενοφόρο!!! Ένα μωρό δάγκωσε το σκυλί!!! Και η χρήση της προσωπικής αντωνυμίας τον/την/το άλλοτε σαν επαναληπτική και άλλοτε σαν προληπτική αντωνυμία!!! Π.χ. το βιβλίο αυτό το έδωσα (επαναληπτική) το έδωσα αυτό το βιβλίο (προληπτική) Εδώ τονίζουμε το ρήμα, αναφερόμαστε σε κάποιο βιβλίο το οποίο γμωρίζει ήδη ο συνομιλητής μας!! ΕΝΏ….

Παράδοξα 2 Ενώ όταν λέμε: Αυτό το βιβλίο έδωσα ή το βιβλίο αυτό έδωσα, τότε τονίζουμε το αντικείμενο, ότι δώσαμε αυτό το συγκεκριμένο βιβλίο και όχι κάποιο άλλο.

Παράδοξα 3 Νόημα α Νόημα β Τον Θωμά τον ξέρω καλά, και δυσκολεύομαι να πιστέψω όσα μου λες. Τον άκουσα το δίκιο του Θεοδωράκη, και είχες δίκιο, είναι όντως ωραίος! Τον Θωμά ξέρω, όχι τον Νίκο! Ή Ξέρω τον Θωμά, να πας να τον ζητήσεις, θα σε βοηθήσει οπωσδήποτε! Άκουσα το δίσκο του Θεοδωράκη που κυκλοφόρησε τις προάλλες και είναι πολύ ωραίος!

Παράδοξα 4 και τα μικρούλια τον, την, το… Λάθη Διόρθωση Το Πολυτεχνείο γιόρτασε το ΚΚΕ!!!!! Ένα δεκάχρονο παιδάκι μετέφερε το ασθενοφόρο = ο μικρός Κουταλιανός!!! Το βιβλίο συμπληρώνει ένα εκτενές κείμενο για τον Μαζόχ Το ΚΚΕ γιόρτασε το Πολυτεχνείο ή το Πολυτεχνείο γιορτάστηκε από το ΚΚΕ Το βιβλίο….

Λάθη και διορθώσεις…. Τα παρτέρια του προστάτευαν απ’ την παγωνιά ψάθες!!!!! Το κάτασπρο υφαντό στο στρογγυλό τραπέζι διέκοπτε ένα πρασινοκεντημένο στενό εργόχειρο και σκέπαζε πορσελάνη με χρυσή μπορντούρα…. Το υφαντό είναι υποκείμενο ή αντικείμενο??? Διακόπτει αυτό??? Το ιδιωτικό κύκλωμα τηλεόρασης είχε κατασκευάσει μια εταιρεία ηλεκτρονικών!!!

Τα επεισόδια, έλεγε η κυβερνητική ανακοίνωση, δημιουργούν ανεύθυνα στοιχεία….. Και όχι προβλήματα στη συγκοινωνία ή στην ομαλή ζωή του τόπου???? Γυναικόπαιδα χτύπησαν (μωρέ μπράβο!) τα ΜΑΤ. Το νέφος προκάλεσε διαφυγή αερίου…. (βλ. προκλήθηκε ή …).

Γράφονται με 1 λέξη!!! Τα αριθμητικά από το 13 ως το 19!!! Οι αντωνυμίες καθένας, καθεμιά, καθετί, κατιτί, οποιοσδήποτε, οτιδήποτε. Το πηγαινέλα Τα συνθετικά με το επιτατικό «πάρα»: παρακάτω, παραπάνω, παραδίπλα, παραέξω, παραμπρός, παραπίσω. Σύνθετες λέξεις που άλλοτε γράφονταν με ενωτικό: γερόλυκος, γεροβασιλιάς, παλιόπαιδο

Μία λέξη!!!! απεναντίας, απευθείας, αφενός, αφετέρου, αφού, ειδάλλως, ενόσω, εντούτοις, εξάλλου, εξαρχής, εξής, εξίσου, εφόσον, καθεξής, καθότι, καθωσπρέπει, μεμιάς, μολονότι, ωστόσο, κ.λπ. Ενόψει & υπόψη, εντέλει και επιτόπου Καθόλου, καταμεσής, καταπόδας, κατεξοχήν, διαμέσου, διαπαντός

Γράφονται με 2 λέξεις!!! Καλώς όρισες, τέλος πάντων, μετά χαράς, καλώς τον, εν γένει, εν λόγω, εν μέρει, εν πολλοίς, εν ανάγκη, εν ολίγοις, επί θητεία, επί ίσοις όροις, επί λέξει, επί ματαίω, επί τη ευκαιρία, επ’ ονόματι, επ’ ουδενί, καθ’ όλα, καθ’ οδόν, καθ’ ύψος, κατά κράτος, κατ’ αρχάς, κατ’ αρχήν, παρ’ όλο, παρ’ ότι, παρ’ ελπίδα, παρ’ ολίγον