ΔΙΑΛΕΞΗ 11η Ποσοτική έρευνα υγείας Τεχνικές της ποσοτικής έρευνας υγείας Ανάλυση ποσοτικών δεδομένων Περιγραφική στατιστική Ραβδόγραμμα – Ιστόγραμμα Τιμές κατανομής συχνότητας ποσοτικών δεδομένων Επαγωγική στατιστική Στατιστικές δοκιμασίες

Εισαγωγή Ποσοτική έρευνα είναι μια συστηματική συλλογή αριθμητικών δεδομένων και πληροφοριών, τα οποία ακολούθως αναλύονται αξιοποιώντας συγκεκριμένες στατιστικές δοκιμασίες, προκειμένου να εξηγηθούν τα υπό μελέτη φαινόμενα Τα κύρια χαρακτηριστικά της ποσοτικής έρευνας είναι: - Αντικειμενικότητα - Γενίκευση - Επαγωγή (ελέγχει υπάρχουσες θεωρίες) - Αξιοποίηση αριθμών (απόδοση αριθμητικών τιμών)

Τεχνικές της ποσοτικής έρευνας υγείας Πειραματικά σχέδια έρευνας Αναφέρεται σε ένα είδος μελέτης στο οποίο ο ερευνητής χειρίζεται μία ή περισσότερες ανεξάρτητες μεταβλητές και παρακολουθεί την εξαρτημένη μεταβλητή για τα αποτελέσματα αυτού του ισχυρισμού Ο ερευνητής έχει τη δυνατότητα να τοποθετεί τυχαία τα υποκείμενα ή στην πειραματική ομάδα ή στην ομάδα ελέγχου (ισοδύναμες) και έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί διαδικασίες τυχαίας δειγματοληψίας για την επιλογή τους

Τεχνικές της ποσοτικής έρευνας υγείας 2. Σχεδόν πειραματικά σχέδια Πολύ συχνά οι νοσηλευτές βρίσκονται μπροστά σε άκαμπτες συνθήκες όπως για παράδειγμα να μην μπορούν να κάνουν τυχαία τοποθέτηση των ατόμων στις ομάδες πειραματική και ελέγχου ή να είναι υποχρεωμένοι να εκθέσουν όλα τα υποκείμενα τους στην ανεξάρτητη μεταβλητή ή μεταβλητές 3. Μη πειραματικά ερευνητικά σχέδια Ο ερευνητής δεν παρεμβαίνει ώστε να κατανείμει τα άτομα σύμφωνα με κάποιο πρωτόκολλο, όπως συμβαίνει στις περισσότερες κλινικές δοκιμές

Τεχνικές της ποσοτικής έρευνας υγείας 4. Περιγραφικά σχέδια έρευνας Περιγράφουν διάφορες μεταβλητές Συγκρίνουν ομάδες υποκειμένων Δείχνουν συσχετίσεις ανάμεσα σε δύο ή περισσότερες μεταβλητές Προλέγουν συμπεριφορά με βάση τη γνώση για μια ή περισσότερες άλλες μεταβλητές Τα περιγραφικά σχέδια έρευνας προσπαθούν να βρουν το μονοπάτι σε περιοχές γνώσης όπου πολύ λίγα είναι γνωστά Παίζει ρόλο-κλειδί στην ανάπτυξη θεωρίας

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΣΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Επιτρέπει τη λεπτομερή και με κάθε πληρότητα μελέτη, οργάνωση, σύνοψη και εύληπτη παρουσίαση των δεδομένων Συγκρίνει δεδομένα Βασικός σκοπός είναι να διεξαχθούν περιγραφικά συμπεράσματα Μέθοδοι που αξιοποιούνται: - Κατανομή συχνότητας (μονομεταβλητές, πολυμεταβλητές) - Μέτρα κεντρικής τάσης (μέσος, διάμεσος, επικρατούσα τιμή) - Μέτρα διασποράς (εύρος, σταθερή απόκλιση) - Μέτρα συσχέτισης

ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Συχνότητα (f) ενός δεδομένου είναι ο αριθμός που δείχνει, πόσα μέλη ενός δείγματος διακρίνονται από κοινή τιμή μέτρησης Σχετική συχνότητα (f/n) ενός δεδομένου είναι το πηλίκο της συχνότητας προς το συνολικό αριθμό των μελών του δείγματος (n)

ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ Ραβδόγραμμα Ονομαστικού επιπέδου Τακτικού επιπέδου Αποτελείται από ορθογώνια παραλληλεπίπεδα ίσες βάσης, με ύψη ίσα με τις συχνότητες της κατηγορίας που αντιπροσωπεύουν Ιστόγραμμα Διαστημικού επιπέδου Αναλογικού επιπέδου Αποτελείται από ορθογώνια παραλληλεπίπεδα το καθένα από τα οποία αντιπροσωπεύει ένα διάστημα κλάσης

Μέτρα κεντρικής τάσης Επικρατούσα τιμή (mode, Mo) Είναι το δεδομένο που παρουσιάζει τη μεγαλύτερη συχνότητα Διάμεση τιμή (median, Md) Είναι εκείνη η τιμή δεδομένου που διαιρεί την κατανομή συχνότητας σε δύο μέρη, έτσι ώστε μισά δεδομένα να είναι κάτω και μισά δεδομένα πάνω από αυτή (n+1/2) Μέση τιμή (mean, X) Αντιπροσωπεύει το πηλίκο του αθροίσματος μιας σειράς παρατηρήσεων δια το πλήθος τους Εύρος (range) Αποτυπώνει όλη τη κλίμακα μέτρησης Σταθερή ή τυπική απόκλιση (standard deviation) είναι το πηλίκο της τυπικής απόκλισης προς τη μέση τιμή

ΕΠΑΓΩΓΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ (1/2) Η περιγραφική στατιστική δεν επιτρέπει την γενίκευση Η επαγωγική στατιστική όμως μπορεί Είναι ένα σύστημα λογικών και υπολογιστικών μεθόδων προκειμένου να γίνουν γενικεύσεις και να εξαχθούν συμπεράσματα από ένα δείγμα για μεγαλύτερο πληθυσμό υποκειμένων

ΕΠΑΓΩΓΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ (2/2) Δοκιμασία υποθέσεων: Περιλαμβάνει διατύπωση υπόθεσης, επιλογή δείγματος στο οποίο θα δοκιμαστεί η υπόθεση και η εξαγωγή συμπεράσματος Ερευνητική υπόθεση: Είναι η πρόβλεψη του ερευνητή για ορισμένο αποτέλεσμα (απορρίπτεται ή επαληθεύεται) Άκυρη υπόθεση (null hypothesis, Ηο): Είναι μια διατύπωση μη σχέσεις ή μη διαφοράς ανάμεσα σε μεταβλητές ή ομάδες

Επίπεδο σημαντικότητας Εκείνο που μας λέει η τιμή p, είναι το βαθμό πιθανότητας που τα αποτελέσματα να οφείλονται σε τυχαία σφάλματα Κάθε ερευνητής επιθυμεί τη μικρότερη δυνατή τιμή p για τα αποτελέσματα, έτσι ώστε να υποστηριχτεί η υπόθεση του ερευνητή και επομένως να απορριφθεί η άκυρη υπόθεση Οι τιμές p εκφράζονται πάντοτε ως δεκαδικοί μικρότερη από 1,0 ή ως εκατοστιαίες αναλογίες, π.χ 0,05 (5%) Η νοσηλευτική χρησιμοποιεί συνήθως δύο επίπεδα σημαντικότητας (0,05 – 5% και 0,01 – 1%)

Στατιστικές δοκιμασίες Παραμετρικές Είναι πιο ευαίσθητα εργαλεία ανάλυσης Εμφανίζουν μεγαλύτερη ακρίβεια στον έλεγχο υποθέσεων Είναι επομένως προτιμότερες από τις μη παραμετρικές δοκιμασίες

2. Τα δεδομένα πρέπει να κατανέμονται κανονικά Μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο εφόσον ικανοποιούνται οι παρακάτω τέσσερις συνθήκες 1. Τα δεδομένα της μελέτης πρέπει να είναι διαστημικού/αναλογικού επιπέδου 2. Τα δεδομένα πρέπει να κατανέμονται κανονικά 3. Τα υποκείμενα πρέπει να επιλέγονται τυχαία από τον πληθυσμό 4. Η μεταβλητότητα των δεδομένων θα πρέπει να είναι περίπου ίδιες

Στατιστικές δοκιμασίες Μη Παραμετρικές Δεν περιορίζονται από τις παραπάνω συνθήκες και μπορούν να χρησιμοποιηθούν και με ονομαστικά και τακτικά δεδομένα Είναι εφαρμόσιμες σε μικρά δείγματα (μέχρι 8) ενώ οι παραμετρικές μπορεί να απαιτούν τουλάχιστον 12 ή 15 άτομα

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ