«ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ = ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ » Δράμα Επιμέλεια: Λαφαζάνη Πολυχρονία 1

ΣΤΟΧΟΙ Ορισμός Τύποι Κλινική εικόνα Τιμές Επιπλοκές Συμπτώματα Αντιμετώπιση Μέτρηση σακχάρου Χορήγηση ινσουλίνης 2

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ (ΣΔ) «Ο Σακχαρώδης Διαβήτης είναι ένα σύνδρομο το οποίο χαρακτηρίζεται από χρόνια υπεργλυκαιμία και διαταραχές του μεταβολισμού των υδατανθράκων, των λιπών και των πρωτεϊνών, οι οποίες συσχετίζονται με απόλυτη ή σχετική ανεπάρκεια στην έκκριση ή/και στη δράση της ινσουλίνης.» 3

4

ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 1 Δεν παράγεται καθόλου ινσουλίνη →→ Χορηγείται πάντα ινσουλίνη Εμφανίζεται κυρίως σε παιδιά και νεαρούς ενήλικες Συνήθως εμφανίζεται με έντονα συμπτώματα Δεν μπορεί να προληφθεί Δεν παρουσιάζει κληρονομικότητα 5

ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 2 Παράγεται ινσουλίνη αλλά ή αυτή δεν είναι αρκετή, ή δεν αξιοποιείται σωστά από τον οργανισμό Δε χρειάζεται πάντα ινσουλίνη Εμφανίζεται κυρίως σε ενήλικες Χρόνια κατάσταση Συνήθως έχει ήπια έναρξη Μπορεί να προληφθεί με υγιεινό τρόπο ζωής Παρουσιάζει κληρονομικότητα 6

ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΥΗΣΗΣ Εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (4%) Συνήθως είναι παροδικός και διορθώνεται μετά τη γέννηση του παιδιού 7

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ Ασυμπτωματική (τυχαία διάγνωση) Διάγνωση από επιπλοκές (ΑΕΕ, ΧΝΑ,ΟΕΜ) Εμφάνιση τυπικών συμπτωμάτων: Δίψα, ξηροστομία Πολυουρία, νυχτερινή ενούρηση Πολυφαγία Μείωση σωματικού βάρους Καταβολή δυνάμεων Ζάλη Διαταραχές όρασης 8

ΤΙΜΕΣ ΣΑΚΧΑΡΟΥ ΤΙΜΕΣΦυσιολογικέςΔιαταραγμένεςΔιαβήτη Σάκχαρο Νηστείας <100mg/dl mg/dl>126 mg/dl Ανοχή στη Γλυκόζη (καμπύλη σακχάρου) <140mg/dl mg/dl>=200 mg/dl 9

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΣΔΧρόνιες Μικρο- αγγειακές Μακρο- αγγειακές Οξείες Υπο- γλυκαιμία Υπερ- γλυκαιμία 10

ΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ Πρέπει να γνωρίζουν: Τους μαθητές που είναι διαβητικοί. Το πλάνο γευμάτων, άσκησης και χορήγησης ινσουλίνης που ακολουθείται. Την ικανότητα αυτοελέγχου/αυτοφροντίδας του μαθητή. Να διακρίνουν την υπογλυκαιμία από την υπεργλυκαιμία. Να αντιμετωπίζουν την κάθε περίπτωση. 11

ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ Ο μεγαλύτερος κίνδυνος του διαβήτη. Σημαίνει χαμηλά επίπεδα συγκέντρωσης γλυκόζης στο αίμα (<60mg/dl). Αποτελεί συνήθως επιπλοκή της θεραπείας. Προκαλείται από: Καθυστέρηση ή παράλειψη γεύματος Μειωμένο γεύμα Αυξημένη δόση ινσουλίνης Αυξημένη άσκηση Απρόβλεπτους παράγοντες 12

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ Ζάλη Πείνα Ναυτία Ωχρότητα Εφίδρωση Υπνηλία Άγχος Νευρικότητα Κόπωση! Αλλαγή συμπεριφοράς! Αδυναμία συγκέντρωσης! 13

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ 1) Ρωτάμε εάν τηρήθηκε το πλάνο (γευμάτων-ινσουλίνης-άσκησης). 2) Μετράμε επίπεδα σακχάρου στο αίμα. 3) Δίνουμε χυμό, ζαχαρόνερο ή καραμέλα 4) Δεν αφήνουμε ποτέ τον διαβητικό εκτός προσοχής μας. 5) Ακολουθεί ξεκούραση 5-10’ και στη συνέχεια ο διαβητικός πρέπει να επανέλθει πλήρως. 6) Σε περίπτωση υπογλυκαιμικού σοκ καλούμε το

15

ΥΠΕΡΓΛΥΚΑΙΜΙΑ Αυξημένα επίπεδα συγκέντρωσης γλυκόζης στο αίμα (>140mg/dl) Προκαλείται από: Παράλειψη ή μειωμένη δόση ινσουλίνης Μειωμένη άσκηση Άγχος Ασθένεια 16

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΥΠΕΡΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ Ξηροστομία Πολυδιψία Συχνοουρία Ξηροδερμία Πόνος στο στομάχι Κόπωση! Αδυναμία συγκέντρωσης! Αλλαγή συμπεριφοράς! 17

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΥΠΕΡΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ 1) Ρωτάμε εάν τηρήθηκε το πλάνο γευμάτων-ινσουλίνης-άσκησης. 2) Μετράμε επίπεδα σακχάρου στο αίμα. 3) Χορηγούμε ινσουλίνη. η υποδόρια χορήγηση είναι η συνηθέστερη. ο τύπος ινσουλίνης, η δόση και η συχνότητα χορήγησης είναι απόλυτα εξατομικευμένη. 18

ΣΗΜΕΙΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ 19

20

«Μη σε νοιάζει που τα παιδιά ποτέ δε σε ακούν, να σε νοιάζει που πάντα σε βλέπουν» - Robert Fulghum 21

Β ΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ American Diabetes Assosiation. (2014, January). Standards of Medical Care in Diabetes—2014. Diabetes Care, 37 (1), pp Wherrett, D. K., & Daneman, D. (2009, Deceber). Prevention of type 1 diabetes. Endocrinology and Metabolism Clinics of North America, 38 (4), pp Αλεβίζος, Μ., & Καραμήτσος, Δ. (2009). Στοιχεία μεταβολισμού. Στο Κ. Δ., Διαβητολογια θεωρία και πρακτική στην αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη (2 εκδ., σσ ). Αθήνα: Σιώκης Ιατρικές & Επιστημονικές Εκδόσεις. Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία & Ε.ΚΕ.Δ. (2012). Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση του Σακχαρώδους Διαβήτη. Υπουργείο Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Καλατζής, Κ. (2014). Κωνσταντίνος Καλατζής Παθολόγος - Διαβητολόγος. Ανάκτηση Ιούλιος 21, 2014, από Καραμήτσος, Δ. (2013, Απριλίου 6). Προγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Φροντίδα στο Σακχαρώδη Διαβήτη. Ανάκτηση Αυγούστου 2, 2014, από Επιδημιολογία-Παθογένεια του Σακχαρώδη Διαβήτη: A.pdf A.pdf 22