ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ - ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ Ενότητα 2 η : Διεθνές Σύστημα Μονάδων (S.I)- Μονάδες έκφρασης αποτελεσμάτων διαγνωστικών ελέγχων
Διεθνές Σύστημα Μονάδων (International System of Units) ΜονάδαΣύμβολοΕκφράζει … Μέτρο (metre) m Μήκος Χιλιόγραμμο (kilogram) kg Μάζα Δευτερόλεπτο (second) s Χρόνο Αμπέρ (ampere) A Ηλεκτρικό ρεύμα ( ένταση ) Κέλβιν (kelvin) K Θερμοδυναμική θερμοκρασία Γραμμομόριο (mole) mol Ποσότητα ουσίας Καντέλα (candela) cd Ένταση φωτεινότητας Βασικές Μονάδες ( base units)
Διεθνές Σύστημα Μονάδων (International System of Units)
Παραγόμενες μονάδες (Derived Units)- (1) ΜονάδαΣύμβολοΕκφράζει … Έκφραση με μονάδες S.I Έκφραση με βασικές μονάδες S.I hertzHz συχνότητα s−1s−1 newtonN Δύναμη, βάρος kg·m·s − 2 pascalPa πίεση N/m 2 kg·m − 1 ·s − 2 jouleJ ενέργεια, έργο, θερμότητα N·mkg·m 2 ·s − 2 wattW Ισχύ J/skg·m 2 ·s − 3 Degree Celsius°C Θερμοκρασία σε σχέση με K K
ΜονάδαΣύμβολοΕκφράζει … Έκφραση με μονάδες S.I Έκφραση με βασικές μονάδες S.I coulombC Ηλεκτρικό φορτίο ή ποσότητα ηλεκτρισμού s·A voltV Τάση ( διαφορά δυναμικού ) W/Akg·m 2 ·s − 3 ·A − 1 faradF Ηλεκτρική χωρητικότητα C/Vkg − 1 ·m − 2 ·s 4 ·A 2 ohm Ω Ηλεκτρική αντίσταση V/Akg·m 2 ·s − 3 ·A − 2 siemensS Ηλεκτρική αγωγιμότητα A/Vkg − 1 ·m − 2 ·s 3 ·A 2 Παραγόμενες μονάδες (Derived Units)- (2)
Προθέματα μονάδων μέτρησης συστήματος SI. (Standard prefixes for the SI units of measure) ΠολλαπλάσιαΌνομα προθέματος decahectokilomegagigaterapetaexazettayotta Σύμβολο προθέματος dahkMGTPEZY Παράγοντας ΥποπολλαπλάσιαΌνομα προθέματος decicentimillimicronanopicofemtoattozeptoyocto Σύμβολο προθέματος dcm μ npfazy Παράγοντας − 1 10 − 2 10 − 3 10 − 6 10 − 9 10 − − − − − 24
Non-SI units accepted for use with the SI Λε π τό (Minute) Ώρα (Hour) Ημέρα (Day) Εκτάριο (Hectare)=10000 m 2 Τόνος (Tonne) Λίτρο (Litre) Λίτρο (Litre): 1/1000 του κυβικού μέτρου
Other non-SI units bar= psi (pounds per square inch)= 100 kPa millimetre of mercury (mm Hg)= atm= bar= Pa ångström= 0.1 nanometers= 1.0 × m nautical mile= km 1 atm = bar
Διαγραμματικά …
Συγκέντρωση διαλυμάτων Συγκέντρωση διαλυμάτων Μοριακότητα κατ ’ όγκο, Molarity, M Μοριακότητα κατά βάρος, molality, m Κανονικότητα, Normality, N % βάρος κατά βάρος (% w/w) % βάρος κατ ’ όγκο (% w/v) Μέρη ανά εκατομμύριο, ppm Μοριακό κλάσμα, x
Μοριακότητα κατ’ όγκο, Molarity, M Ποια η μοριακότητα κατ’ όγκο διαλύματος αποτελούμενου από 11 g CaCl 2 σε 100 mL διαλύματος? 11 g CaCl 2 / (110 g CaCl 2 / mol CaCl 2 ) = 0.10 mol CaCl mL x 1 L / 1000 mL = 0.10 L molarity = 0.10 mol / 0.10 L molarity = 1.0 M
Μονάδες μέτρησης σε διαγνωστικούς ελέγχους Συνήθης μονάδα έκφρασης Παράγοντας μετατροπής Μονάδα SI Alanine (89.09 g/mol) mg/dL112.2µmol/L Aldosterone (360,444 g/mol) ng/dL0.0277nmol/L Calcitoninpg/mL1.0ng/L Coproporphyrin Ι (urine) ( g/mol) µg/24 hr1.527nmol/d Creatinine clearancemL/min0.0167mL/s Hematocrit%0.01 Proportion of 1.0
Μονάδες μέτρησης σε διαγνωστικούς ελέγχους Συνήθης μονάδα έκφρασης Παράγοντας μετατροπής Μονάδα SI Platelets (thrombocytes) x 10 3 /µL1.0x 10 9 /L Red blood cell countx 10 6 /µL1.0x /L White blood cell count x 10 3 /µL1.0x 10 9 /L Protein, totalg/dL10.0g/L Zinc (65.38g/mol) µg/dL0.153µmoI/L PotassiummEq/L1.0mmoI/L