Τα μουσικά φθογγόσημα (τέταρτα-όγδοα-μισό) Τάξη: Γ’ Δημοτικού Ανδρέας Σκιαδάς
Σκοπός Να γνωρίσουν οι μαθητές τα φθογγόσημα (τέταρτο, όγδοα και μισό) Να γνωρίσουν οι μαθητές τα φθογγόσημα (τέταρτο, όγδοα και μισό)
Στόχοι: Οι μαθητές θα πρέπει: Να αποδίδουν με ακρίβεια τις ρυθμικές αξίες μέσα από τη φωνή τους ή τα κρουστά μουσικά όργανα. Να μπορούν να γράφουν απλά ρυθμικά σχήματα. Να πειραματιστούμε με την εκτέλεση απλών ρυθμικών σχημάτων. Να συνοδεύουν τον ρυθμό με τον λόγο.
Μέσα- Υλικά: Ρυθμικά κρουστά μουσικά όργανα Κάρτες με τις ρυθμικές αξίες Μουσικός μετρονόμος
Πορεία- Δραστηριότητες: Ξεκινώντας το μάθημα αναφερόμαστε στο χρόνο και στη διαίρεση του. Είναι εξίσου σημαντικό να καταλάβουν ότι η Μουσική είναι μια διεθνής γλώσσα όπου όλοι οι άνθρωποι από όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου μπορούν να διαβάσουν, να παίξουν, να τραγουδήσουν, ή απλά να ακούσουν και να απολαύσουν.
εισαγωγή του τέταρτου Ο δάσκαλος λέει στα παιδιά ότι θα παίξουν το παιχνίδι του καθρέφτη, θα κάνουν δηλαδή ότι κάνει ο ίδιος. Κρατά ένα τύμπανο και κτυπά τέσσερις ισόχρονους κτύπους. Τα παιδιά απαντούν κτυπώντας παλαμάκια. Τους ζητά να βρουν κάποιο τρόπο να γράψουν τα τέσσερα αυτά κτυπήματα στον πίνακα. Η πιο πιθανή απάντηση είναι να κάνουν τέσσερις ίσες γραμμές π.χ. ___ ___ ___ ___
εισαγωγή των ογδόων Με τον ίδιο τρόπο εισάγει τα όγδοα κτυπώντας πάλι πάνω στο τύμπανο. Τα παιδιά απαντούν όπως και προηγουμένως και ο δάσκαλος θα πρέπει να ελέγχει αν όλα κτυπούν σωστά. Μετά το γράφουν στον πίνακα όπως και προηγουμένως με τη διαφορά ότι στα όγδοα η γραμμή θα πρέπει να μοιράσει. Π.χ. ____ ____ __ __ ____
Χρήση των καρτελών Αφού γίνουν αρκετά ρυθμικά παραδείγματα και γραφτούν στον πίνακα, μπορούμε να τους δείξουμε μια- μια τις καρτέλες που έχουμε ετοιμάσει γι αυτό το σκοπό και να ζητήσουμε από τα παιδιά να τις κτυπήσουν είτε με παλαμάκια είτε να τους δώσουμε κρουστά ρυθμικά όργανα. Οι καρτέλες αρχικά που θα χρησιμοποιήσουμε θα είναι αυτές με τα σχέδια και όχι αυτές με τις νότες.
Καρτέλα 1η Κάθε καρέκλα αντιστοιχεί σε ένα χτύπο τετάρτου. Κάθε καρέκλα αντιστοιχεί σε ένα χτύπο τετάρτου. Το ίδιο συμβαίνει και με το κάθε λουλούδι που βρίσκεται μέσα στη γλάστρα. Το ίδιο συμβαίνει και με το κάθε λουλούδι που βρίσκεται μέσα στη γλάστρα.
Καρτέλα 2η Τα δύο λουλούδια στο ίδιο ποτήρι αντιπροσωπεύουν το ζευγάρι ογδόων Τα δύο λουλούδια στο ίδιο ποτήρι αντιπροσωπεύουν το ζευγάρι ογδόων Το ίδιο και τα λουλούδια που βρίσκονται στην ίδια γλάστρα Το ίδιο και τα λουλούδια που βρίσκονται στην ίδια γλάστρα
Καρτέλα 3η Κατά τον ίδιο τρόπο με την προηγούμενη καρτέλα αλλά με ποιο πολύπλοκα ρυθμικά σχήματα. Κατά τον ίδιο τρόπο με την προηγούμενη καρτέλα αλλά με ποιο πολύπλοκα ρυθμικά σχήματα.
Ονομασία των φθογγόσημων Αφού καταλάβουν τα παιδιά τη διαφορά του ενός κτυπήματος από τα δύο πιο γρήγορα κτυπήματα, ερχόμαστε να τους δώσουμε τα ονόματά τους (τέταρτο και όγδοα) Μετά αντικαθιστούμε τις γραμμές και τα σχέδια στις καρτέλες που χρησιμοποιήσαμε στην προηγούμενη δραστηριότητα με τις νότες του τετάρτου και των ογδόων, δίνοντας και τις λεξούλες Τα για τα τέταρτα και τι-τι για τα όγδοα.
Δραστηριότητα για δύο ομάδες μαθητών Στη δραστηριότητα που ακολουθεί θα πρέπει ο δάσκαλος να χωρίσει τα παιδιά τις τάξης σε δύο ομάδες. Ξεκινά να κτυπά τέταρτα σε παλαμάκια και ζητά από την μια ομάδα να κάνει το ίδιο μαζί του. Αφού βεβαιωθεί ότι όλα ή τουλάχιστον τα περισσότερα παιδιά κτυπούν σωστά τότε τους λέει να συνεχίσουν ενώ αυτός αρχίζει να κτυπά όγδοα και πλησιάζει την δεύτερη ομάδα. Αυτοί αρχίζουν να κτυπούν μαζί του και ο δάσκαλος βλέπει και διορθώνει τα παιδιά που τυχών χτυπούν λάθος.
Καρτέλα 4 (Παράδειγμα ρυθμικών σχημάτων με τέταρτα και όγδοα)
Το μισό Στην επόμενη δραστηριότητα θα πρέπει να δείξουμε στα παιδιά τη νότα που διαρκεί 2/4,. Έχουμε τέσσερις καρέκλες ενώ τρία παιδιά για να καθίσουν σε αυτές. Κτυπούμε το ρυθμικό κομμάτι λέγοντας τις λεξούλες –τα- και –τα α-, π.χ.
Στη νότα με τη διάρκεια μισού θα λέμε τα-α. Τα παιδιά θα πρέπει να βρουν μόνα τους πώς να καθίσουν στις τέσσερις καρέκλες. Μια πιθανή λύση είναι το ένα παιδί να ξαπλώσει έτσι ώστε να παίρνει τις δύο καρέκλες. Μετά δείχνουμε στα παιδιά τη νέα νότα και πως γράφεται αυτή.
Καρτέλα 5 (Παράδειγμα με τέταρτα όγδοα και μισό)
Καρτέλα 6 (Παράδειγμα με τέταρτα όγδοα και μισό)
Αξιολόγηση Η αξιολόγηση είναι συντρέχουσα. Ο δάσκαλος παρατηρεί τους μαθητές και τους ανατροφοδοτεί με οδηγίες και συμβουλές.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΕΤΟΧΗ ΣΑΣ!