Ρ Α Τ Σ Ι Σ Μ Ο Σ Γυμνάσιο Νυδρί 2015
Τ Ι ΕΙΝΑΙ Ο ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ
Ρατσισμός είναι η αντίληψη ότι οι άνθρωποι δεν είναι όλοι ίσοι μεταξύ τους, αλλά διαχωρίζονται σε ανώτερους και κατώτερους, διακρινόμενοι είτε από το χρώμα του δέρματος, είτε από την εθνικότητα, είτε από τη θρησκεία κλπ.
Ρατσισμός είναι να θεωρούμε κάποιους ανθρώπους ως κατώτερους ή ακόμη και άξιους περιφρόνησης, λόγω της φυλετικής ή εθνικής τους καταγωγής. Είναι μια συμπεριφορά που παρουσιάζουν οι κοινωνίες και είναι ένα διαχρονικό φαινόμενο.
Οι φυλετικοί ρατσιστές πιστεύουν σε βιολογικές διαφορές μεταξύ των φυλών, βάσει των οποίων και προσδιορίζουν αυτές σε ανώτερες και κατώτερες. Έτσι, με την θεωρία αυτή υποστηρίζουν ότι η φυλή με συγκεκριμένα (ανώτερα) εξωτερικά ή ανθρωπολογικά χαρακτηριστικά, έχει το δικαίωμα να θεωρεί εαυτόν της ανώτερη από τις άλλες.
Ρατσισμός σημαίνει καχυποψία ακόμα και περιφρόνηση απέναντι στα άτομα που έχουν διαφορετικά φυσικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά από ό,τι οι άλλοι άνθρωποι.
Η λέξη αυτή χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις πράξεις μιας ομάδας ανθρώπων εναντίον μίας άλλης ομάδας.
Ι ΣΤΟΡΙΚΗ Α ΝΑΔΡΟΜΗ
Εκδηλώσεις ρατσισμού συναντούμε στην αρχαιότητα με το διαχωρισμό των ανθρώπων σε ελεύθερους και δούλους.
Ο ρατσισμός αργότερα κυριάρχησε ως ιδεολογία και χαρακτήρισε ολόκληρες εποχές στη μακραίωνη ιστορία του ανθρώπου.
Σήμερα, ο ρατσισμός έρχεται να ενισχύσει το γενικότερο κλίμα των αντιθέσεων και συγκρούσεων που κυριαρχεί στις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων.
Π ΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ ;
Τα αίτια του ρατσισμού είναι ποικίλα και λίγο πολύ γνωστά από το παρελθόν καθώς η ανθρωπότητα δεν παραδειγματίζεται από εμπειρίες του παρελθόντος και ο ρατσισμός αναβιώνει.
Η έλλειψη ανθρωπιστικής παιδείας και η πνευματική φτώχεια είναι ένα από τα σημαντικότερα αίτια του φαινομένου αυτού. Από τη στιγμή που τα άτομα δεν διδάσκονται την αξία της ισότητας, της δικαιοσύνης, της ειρήνης, του σεβασμού είναι εύκολο να παρασυρθούν από ρατσιστικές αντιλήψεις.
Παράλληλα το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο περιορίζει τους ορίζοντες των ανθρώπων και αδρανοποιεί τη σκέψη τους με αποτέλεσμα να χειραγωγούνται εύκολα και να υιοθετούν άκριτα κάθε είδους στερεότυπα.
Η κρίση των αξιών,όπως η ανηθικότητα, ο ανταγωνισμός, η γενικότερη αμφισβήτηση των ανθρωπίνων ιδανικών καλλιεργούν το μίσος στις ψυχές των ανθρώπων που πυροδοτεί τις μεταξύ τους σχέσεις.
Τα συμπλέγματα ανωτερότητας ή κατωτερότητας που φέρουν τα άτομα ή και ολόκληροι λαοί καλλιεργούν επίσης το φθόνο και το μίσος. Επιπλέον δημιουργούν την αίσθηση της υπεροχής και την επιθυμία της κυριαρχίας έναντι των άλλων.
Τα οικονομικά συμφέροντα είναι άλλη μία σημαντική αιτία, όπως για παράδειγμα ο φυλετικός ρατσισμός κατά των μαύρων είναι ένα ιδεολόγημα που δημιουργήθηκε για να δικαιολογήσει την εκμετάλλευση των λαών της Αφρικής από τους λευκούς.
Οι κάθε είδους πολιτικές σκοπιμότητες όπως οι επεκτατικές βλέψεις μιας χώρας σε βάρος άλλης ή η έντεχνη μετάθεση των ευθυνών για την ύπαρξη σοβαρών οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων σε συγκεκριμένες ομάδες. Για παράδειγμα οι μετανάστες κατηγορούνται συνήθως σε μια χώρα για την όξυνση της ανεργίας ή την έξαρση της βίας, ενώ αποκρύπτεται η ανικανότητα της πολιτικής ηγεσίας να δώσει λύσεις.
Ο φανατισμός, θρησκευτικός ή εθνικός, που υποκινείται επίσης από ποικίλες σκοπιμότητες, οικονομικές ή πολιτικές.
Τέλος οι τραυματικές εμπειρίες του παρελθόντος που στηρίζονται στις μακραίωνες διαμάχες ανάμεσα σε κάποιους λαούς.
Π ΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ ;
Ο σύγχρονος ρατσισμός δεν περιορίζεται μόνο στις φυλετικές διακρίσεις. Έτσι εκτός από το φυλετικό ρατσισμό υπάρχει:
Ο κοινωνικός ρατσισμός, δηλαδή η εχθρική συμπεριφορά απέναντι σε ορισμένες κοινωνικές ομάδες,όπως είναι οι μετανάστες, τα άτομα με ειδικές ανάγκες, οι πρώην φυλακισμένοι, οι φορείς του ΑIDS, οι ομοφυλόφιλοι, οι ναρκομανείς και άλλες κοινωνικές ομάδες.
Ο εθνικός ρατσισμός, δηλαδή η αντίληψη ότι ένα έθνος είναι ανώτερο από τα άλλα.
Ο θρησκευτικός ρατσισμός, δηλαδή η αντίληψη ότι μια θρησκεία είναι η μόνη αληθινή και πρέπει να επικρατήσει έναντι των υπολοίπων
Ο ρατσισμός κατά γυναικείου φύλου, δηλαδή οι εμφανείς ή άτυπες διακρίσεις κατά των γυναικών που είναι γνωστό ως σεξισμός.
Ποιες είναι οι επιπτώσεις του στην κοινωνία;
6. Υλική και ηθική βοήθεια στους λαούς που καταπιέζονται από το ρατσισμό.
1. Παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις ατομικές ελευθερίες που υποστήριξαν όλα τα φωτισμένα πνεύματα της ιστορίας. Με αυτόν τον τρόπο προσβάλλει την ανθρώπινη προσωπικότητα.
2. Περιθωριοποιούνται άτομα και ομάδες, με αποτέλεσμα να χάνει η κοινωνία ένα ιδιαίτερα σημαντικό και πολλές φορές ικανό δυναμικό, που θα μπορούσε να συμβάλλει στην ανάπτυξη και ευημερία.
3. Επικρατεί αναξιοκρατία, κοινωνικές ανισότητες, διχόνοια, φαινόμενα που δυναμιτίζουν την εύρυθμη λειτουργία της κοινωνίας (απώλεια κοινωνικής συνοχής, ομαλότητας).
4. Ξεσπούν συγκρούσεις, εκδηλώνονται ταραχές, κυριαρχεί η βία, που «πληγώνει» την έννοια και την αξία του πολιτισμένου ανθρώπου.
5. Διευρύνεται το χάσμα μεταξύ των πλουσίων και φτωχών. Δημιουργεί άθλιες συνθήκες διαβίωσης, και οδηγεί στην ανεργία και το χαμηλό βιοτικό επίπεδο, ένα, μεγάλο τμήμα του πληθυσμού. Έτσι πολλοί ωθούνται στην εγκληματικότητα και τα ναρκωτικά. Οι άνθρωποι χωρίζονται σε τάξεις «ισχυρών» και «αδυνάτων», «ανωτέρων» και κατωτέρων ανθρώπων.
6. Συντελεί στην εκμετάλλευση και την υποδούλωση των ανθρώπων και των λαών.
7. Δημιουργεί «χωριστή συμβίωση» (Απαρτχάιντ) των κατοίκων ενός κράτους.
Ποιοι είναι οι τρόποι αντιμετώπισης του ρατσισμου;
1. Οι γονείς στο στενό περιβάλλον της οικογένειας πρέπει να διαποτίζουν τα παιδιά τους με ανθρωπιστικές αρχές. Έτσι, το άτομο από τη νεαρή ηλικία θα μαθαίνει να σέβεται το συνάνθρωπό του σαν ύπαρξη και σαν προσωπικότητα.
2. Η ανθρωπιστική παιδεία είναι δυνατό να συμβάλλει στη στενότερη επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ των ανθρώπων ανεξαρτήτου χρώματος, φύλου, καταγωγής, επαγγέλματος. Η πνευματική καλλιέργεια θα μας απομακρύνει από το φανατισμό και τις προκαταλήψεις, βοηθώντας στο να επανατοποθετήσουμε σε σωστότερες και δικαιότερες βάσεις τις σχέσεις με τους συνανθρώπους μας (συνειδητοποίηση της αξίας άνθρωπος).
3. Απαιτείται η ενεργοποίηση των πνευματικών ανθρώπων, ώστε να αγωνιστούν για την κατάργηση των φυλετικών διακρίσεων, στις χώρες που υπάρχουν.
4. Θα πρέπει να υπάρξει επίσης μια δικαιότερη κοινωνική πολιτική, που δε θα κάνει καμιά διάκριση μεταξύ των ανθρώπων, αλλά θα παρέχει σε όλους ίσες ευκαιρίες στον τομέα της απασχόλησης, της εφαρμογής των νόμων και γενικά σε κάθε εκδήλωση της ανθρώπινης δραστηριότητας που καθορίζεται από τις σχέσεις κράτους – πολίτη.
5. Ευαισθητοποίηση όλων των κρατών σε παγκόσμια κλίμακα πάνω σε θέματα σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (μειονότητες).
Ε ΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΡΑΤΣΙΣΜΟ Αγόρια: 56% Κορίτσια:44% Τι είναι ο ρατσισμός:96%
Π ΡΟΣΩΠΙΚΑ ΣΑΣ ΕΧΟΥΝ ΦΕΡΘΕΙ ΠΟΤΕ ΡΑΤΣΙΣΤΙΚΑ ; Ναι: 21% Όχι% 60% Κάποιες φορές:19%
Ξ ΕΡΕΤΕ ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΙΤΙΕΣ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ; Ξέρω: 67% Δεν ξέρω:4% Όχι και πολλά:29%
Ε ΧΕΤΕ ΦΕΡΘΕΙ ΠΟΤΕ ΡΑΤΣΙΣΤΙΚΑ ΣΕ ΚΑΠΟΙΑ ΑΤΟΜΑ ; Ναι: 23% Όχι: 46% Ισως: 30%
Γ ΝΩΡΙΖΕΤΕ ΤΑ ΕΙΔΗ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ; Ναι: 56% Όχι: 8% Μερικά από αυτά ίσως: 36%
Θ Α ΜΠΟΡΟΥΣΑΤΕ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΦΙΛΟ ΣΑΣ ΕΝΑ ΑΤΟΜΟ ‘’ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ’’ ΑΠΟ ΕΣΑΣ ; Όχι σε καμιά περίπτωση:8% Ναι: 70% Ίσως: 22%
Ν ΟΜΙΖΕΤΕ ΟΤΙ ΘΑ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΤΙΜΩΡΙΑ ΣΕ ΟΣΟΥΣ ΦΕΡΝΟΝΤΑΙ ΡΑΤΙΣΤΙΚΑ ; Ναι: 31% Όχι: 11% Ανάλογα την περίπτωση, ίσως:58%
Θ Α ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΤΕ ΠΟΤΕ ΣΕ ΚΑΠΟΙΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗ Η ΚΟΜΜΑ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟ ΡΑΤΣΙΣΜΟ ; Ναι:18% Όχι: 42% Ίσως, ανάλογα την περίπτωση: 40%
Π ΟΙΑ ΘΕΩΡΕΙΤΕ ΤΗΝ ΚΥΡΙΟΤΕΡΗ ΑΙΤΙΑ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ ; Δεν ξέρω: 37% Διαφορετικότητα: 13% Ξένοι: 13% Χρώμα: 9% Εξωτερική εμφάνιση: 6% Σχολικός εκφοβισμός: 5% …………..5% Η αγωγή των γονέων προς τα παιδιά: 4% Σύμπλεγμα ανωτερότητας: 1%
Μ ΕΛΗ ΟΜΑΔΑΣ : Θ ΕΡΜΟΥ Ε ΛΕΝΗ Θ ΕΡΜΟΥ Σ ΤΑΜΑΤΙΑ Θ ΕΙΑΚΟΥ Ε ΙΡΗΝΗ (-Β ΙΚΤΩΡΙΑ ) Α ΡΜΑΤΑ Ι ΩΑΝΝΑ Κ ΑΒΒΑΔΑ Σ ΠΥΡΙΔΟΥΛΑ
Μ ΕΛΗ ΟΜΑΔΑΣ : Κ ΟΥΡΤΗΣ Π ΑΥΛΟΣ Θ ΟΔΩΡΗΣ Κ ΟΥΤΣΟΥΠΙΑΣ Θ ΕΙΑΚΟΣ Σ ΩΚΡΑΤΗΣ Κ ΑΒΒΑΔΑΣ Ο ΔΥΣΣΕΑΣ
Μ ΕΛΗ ΟΜΑΔΑΣ : Γ ΑΖΗ Μ ΑΓΔΑΛΗΝΗ Κ ΤΕΝΑ Ε ΛΙΣΑΒΕΤ Γ ΑΖΗΣ Α ΝΑΣΤΑΣΗΣ Β ΑΛΕΝΤΙΝΟΣ Α ΡΑΒΑΝΗΣ Μ ΠΕΝ Κ ΑΜΠΕΛ Β ΗΣΣΑΡΙΩΝ Β ΗΤΑΛΗΣ
Υ ΠΕΥΘΥΝΗ P ROJECT : Κ ΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΒΕΡΓΙΝΗ, ΠΕ 11