Ενότητα 11: Άνοιξη-Μάρτης Διδασκαλία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο: Σχεδιασμός Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων Ι Ενότητα 11: Άνοιξη-Μάρτης Διδάσκουσα: Βασιλική Φωτοπούλου Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία
Περιεχόμενα ενότητας Περιγραφή: Ο μήνας Μάρτιος ή Μάρτης σηματοδοτεί την έναρξη της Άνοιξης. Μιλάμε για το Μάρτιο, τα χαρακτηριστικά του γνωρίσματα, τις παροιμίες και τα έθιμα που τον χαρακτηρίζουν και αναφερόμαστε και σε ορισμένα γενικά χαρακτηριστικά της Άνοιξης. Λέξεις κλειδιά: άνοιξη, εποχή, Μάρτιος, Μάρτης, παροιμίες
Μάρτιος Παιδί και γλώσσα Μάρτιος ή Μάρτης: Είναι μετά το Φεβρουάριο (τελευταίος μήνας του χειμώνα) Ο τρίτος μήνας του χρόνου. Πρώτος μήνας της άνοιξης. Ποιοι άλλοι μήνες ανήκουν στην άνοιξη;
Προφορική επικοινωνία: Να μάθουν χαρακτηριστικές παροιμίες για το Μάρτιο και να προσπαθήσουν να ερμηνεύσουν τον αλληγορικό τους λόγο καθώς και να αντιληφθούν χαρακτηριστικά του Μαρτίου και της εποχής μέσα από αυτές: Μάρτης γδάρτης και παλουκοκαύτης. Μάρτης είναι νάζια κάνει πότε κλαίει πότε γελάει. Αν κάνει ο Μάρτης δυο νερά και ο Απρίλης άλλο ένα χαρά σε κείνο το γεωργό που ‘χει πολλά σπαρμένα.
Τι θέλουν να πουν οι παροιμίες; Σε ποια χαρακτηριστικά του μήνα αναφέρονται; Τι καταλαβαίνουμε από αυτά που μας λένε; Τι καιρό κάνει το Μάρτιο; Να κατανοήσουν το νόημα της παροιμίας: «Λείπει ο Μάρτης από τη Σαρακοστή» και να μάθουν να τη χρησιμοποιούν μεταφορικά με αφορμή καθημερινά γεγονότα. Παρατήρηση του καιρού και της φύσης μέσα από τις παροιμίες.
Η άνοιξη μέσα από μύθους – τραγούδια: Ο Μάρτιος και η άνοιξη μέσα από μύθους (π.χ.: η εναλλαγή των εποχών με το μύθος της Δήμητρας και της Περσεφόνης).
Παιδί και μαθηματικά Να οργανώσουν το ημερολόγιο του Μαρτίου. Εντοπισμός των σημαντικών ημερών του μήνα. Να υπολογίζουν με τον τρόπο «της κλειστής παλάμης» (γροθιά) πόσες μέρες έχει ο Μάρτιος και να το επιβεβαιώσουν στο ημερολόγιο. Να ανατρέξουν στη λίστα με τους μήνες του χρόνου και να βρουν τη σειρά του Μάρτη. Να κάνουν το ίδιο και με άλλους μήνες (π.χ. προηγούμενο και επόμενο του Μάρτη).
Παιδί και φυσικό περιβάλλον Να γνωρίσουν το έθιμο του Μάρτη (βραχιολάκι). Κάθε πρώτη του Μάρτη στρίβουμε μια κόκκινη και άσπρη κλωστή, φτιάχνουμε ένα βραχιολάκι και το φοράμε στο χέρι για να μην μας κάψει ο ήλιος. Μπορεί να γίνει και σχετική δραστηριότητα.
Τα δέντρα την άνοιξη Παιδί και φυσικό περιβάλλον Από την αρχή του σχολικού έτους οι εποχές που έχουμε αναφερθεί είναι: το φθινόπωρο, ο χειμώνας και τώρα η άνοιξη. Υπενθυμίζουμε στα παιδιά τα κύρια χαρακτηριστικά κάθε εποχής.
Χωρίζουμε τα παιδιά σε τρεις ομάδες. Σε κάθε ομάδα δίνουμε από ένα μεγάλο κομμάτι χαρτί που στο πάνω μέρος αναφέρεται μια εποχή. Βοηθάμε κάθε ομάδα να ζωγραφίσει το δέντρο με τα χαρακτηριστικά της εποχής που αναφέρεται (π.χ.: ξερά φύλλα για φθινόπωρο, ή φύλλα που πέφτουν, χιόνι για χειμώνα κ.ά.).
Όταν ολοκληρωθεί η εργασία από την κάθε ομάδα αναρτούμε τις εικόνες των δέντρων με τη σειρά των εποχών. Συζητάμε με τα παιδιά τα χαρακτηριστικά της άνοιξης (κυρίως).
Τέλος Ενότητας
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Πατρών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.
Σημείωμα Αναφοράς Copyright Πανεπιστήμιο Πατρών, Σχολή Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών, Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία, Βασιλική Φωτοπούλου, «Διδασκαλία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο: Σχεδιασμός Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων Ι». Ενότητα 11: Άνοιξη-Μάρτιος. Έκδοση: 1.0. Πάτρα 2015. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: https://eclass.upatras.gr/courses/PN1566/
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.