Νεοελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα Ενότητα 1 η : Στόχοι και παιδαγωγικές αρχές του μαθήματος Παντελής Κυπριανός Σχολή Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών Τ.Ε.Ε.Α.Π.Η. 1

Σκοποί ενότητας Συνολική συγκριτική εικόνα της εκπαίδευσης, όλων των βαθμίδων, της ελληνικής κατά πρώτον. Δυνατότητα κατανόησης εκπαιδευτικών μέτρων από εκπαιδευτικές αρχές ή άλλους φορείς. Κριτική πρόσληψη της ακολουθούμενης εκπαιδευτικής πολιτικής με απώτερο στόχο τη δυνατότητα παρέμβασης. Δυνατότητα, τέλος, διατύπωσης αντι-προτάσεων και προτάσεων. 2

Περιεχόμενα ενότητας Παρουσίαση του περιεχομένου του μαθήματος Προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα Παιδαγωγική προσέγγιση του μαθήματος Αξιολόγηση Παρέμβαση: διαδικασία εκπόνησης ερευνητικής εργασίας 3

Παρουσίαση του περιεχομένου του μαθήματος Στόχοι και παιδαγωγικές αρχές του μαθήματος 4

Παρουσίαση του περιεχομένου του μαθήματος Το μάθημα οργανώνεται γύρω από πέντε θεματικούς άξονες. Οι τρεις πρώτοι αφορούν το μάθημα καθεαυτό, ο τέταρτος είναι ερευνητικός και ο πέμπτος αφορά την παιδαγωγική του πτυχή. Οι τρεις άξονες σχετικά με το περιεχόμενο. Τι είναι η εκπαίδευση (Πώς συγκροτήθηκε ιστορικά και οι μορφές της διαχρονικά) Ιστορία της τυπικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα (πώς συγκροτήθηκαν οι πρώτοι θεσμοί τυπικής εκπαίδευσης και πώς έχει η κατάσταση σήμερα). Συγκριτική εικόνα της ελληνικής τυπικής εκπαίδευσης με αυτή άλλων χωρών. 5

Παρουσίαση του περιεχομένου του μαθήματος Η ερευνητική διάσταση Στο μάθημα δίνεται ιδιαίτερο βάρος στην εισαγωγή στην έρευνα. Έτσι, γίνονται αναφορές στη θεωρία και στις πηγές Η παιδαγωγική διάσταση. Το μάθημα, τέλος, διαπερνάται και συναντιέται με την ιστορία των παιδαγωγικών ιδεών και την «εφαρμογή» τους στο μάθημα 6

Προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα Ποια είναι τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα με το πέρας των παραδόσεων 7

Προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα Τι είναι η εκπαίδευση Μορφές εκπαίδευσης Εικόνα των βασικών σταθμών της εκπαίδευσης Πώς είναι οργανωμένη σήμερα Πώς μπορεί κάποιος να δει κριτικά το εκπαιδευτικό σύστημα. Και να σκεφτεί προτάσεις για τη βελτίωσή του 8

Προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα Ιδιαίτερο βάρος δίνεται στο μάθημα στην εκπόνηση μικρών ερευνητικών εργασιών βασισμένων σε πρωτογενείς πηγές (αρχεία, συνεντεύξεις, παρατήρηση) με στόχο την εισαγωγή στην έρευνα. 9

Παιδαγωγική προσέγγιση του μαθήματος Η οπτική σκοπιά που μελετάμε 10

Παιδαγωγική προσέγγιση του μαθήματος Η διδασκαλία και η όλη παιδαγωγική διαδικασία στηρίζεται σε ορισμένες θεμελιώ-δεις παιδαγωγικές αρχές. Για λόγους οικονομίας μνημονεύονται δύο από αυτές: 1. Αυτενέργεια και 2.Συνεργασία (ομάδα) Με άλλα λόγια αιτούμενο είναι ο φοιτητής να συμμετέχει ενεργά γεγονός που συντελεί τα μέγιστα στη μαθησιακή διαδικασία και να συνεργάζεται με τους συναδέλφους τους ώστε η μάθηση να έχει πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα. 11

Παιδαγωγική προσέγγιση του μαθήματος Η επίτευξη των δύο προηγούμενων αρχών συνεπάγεται. Την σε ομάδες λειτουργία του μαθήματος και Την ανάληψη από τους φοιτητές ορισμένων υποχρεώσεων όπως: Ομαδικές εργασίες, Παρεμβάσεις Εισαγωγή θεμάτων προς συζήτηση Οργάνωση σχεδίων εργασίας 12

Αξιολόγηση Διαδικασία αξιολόγησης των φοιτητών 13

Αξιολόγηση Στον τελικό βαθμό συνυπολογίζονται Οι εργασίες (δεν είναι υποχρεωτικές) γραπτές και προφορικές. Η παρουσία στο μάθημα (δεν είναι υποχρεωτική) Η εν γένει παρουσία (παρεμβάσεις, συμμετοχή στο μάθημα) Τυχόν ενδιάμεσες ασκήσεις Και οι τελικές εξετάσεις) 14

Παρέμβαση: διαδικασία εκπόνησης ερευνητικής εργασίας Τα βήματα για την εκπόνηση ερευνητικής εργασίας 15

Παρέμβαση: διαδικασία εκπόνησης ερευνητικής εργασίας Η εκπόνηση μιας εργασίας υπόκειται σε κανόνες: Το ερώτημα: Τι ψάχνουμε. Πρόκειται για βασικότατη αρχή για να αποσαφηνίσουμε τους στόχους μας. Προσδιορισμός και υπόμνηση του υλικού. Σε κάθε εργασία αναφέρονται οι πηγές μας –πρωτογενές υλικό ή δευτερογενές. Η θέση μας (δική μας ή των συγγραφέων που παρουσιάζουμε;). Αιτιολογημένη διάρθρωση της εργασίας. Πώς είναι οργανωμένη (μέρη, κεφάλαια) και γιατί είναι οργανωμένη με αυτόν τον τρόπο. Παρουσίαση των κεφαλαίων. Στην αρχή κάθε κεφαλαίου εκθέτουμε συνοπτικά τη βασική του ιδέα. Στο τέλος της εργασίας εκτίθενται συνοπτικά τα συμπεράσματα ή οι βασικές θέσεις που παρουσιάστηκαν. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζονται οι παραπομπές και οι υποσημειώσεις. Και για τα δύο υπάρχουν κανόνες οι οποίοι πρέπει να τηρηθούν. 16

Τέλος ενότητας Στόχοι και παιδαγωγικές αρχές του μαθήματος 17

Βιβλιογραφία Δημαράς, Α. (1974), Η μεταρρύθμιση που δεν έγινε (τεκμήρια ιστορίας), τ. Α΄, Β΄, Εστία, Αθήνα. Δημαράς, Α. (2013), Ιστορία της Νεοελληνικής Εκπαίδευσης, Το «ανακοπτόμενο άλμα». Τάσεις και αντιστάσεις στην ελληνική εκπαίδευση ( ). Αθήνα. Κυπριανός, Π. (2009), Συγκριτική ιστορία της ελληνικής εκπαίδευσης, Βιβλιόραμα, Αθήνα. 18

Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 19

Σημειώματα 20

Σημείωμα Αναφοράς Copyright Πανεπιστήμιο Πατρών, Σχολή Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών, Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία, Κυπριανός Παντελής. «Νεοελληνικό Εκπαιδευτικό Σύστημα». Έκδοση: 1.0. Αθήνα Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση:

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί. 22

Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει:  το Σημείωμα Αναφοράς  το Σημείωμα Αδειοδότησης  τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων  το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους. 23