ΤΡΙΤΟ ΜΑΘΗΜΑ Πότε θεωρείτε ένα άτομο δίγλωσσο; Ποια κριτήρια λαμβάνονται υπόψη όταν θέλουμε να προσδιορίσουμε τον ορισμό της διγλωσσίας; ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ Ποια είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά που καθορίζουν το βαθμό κατοχής μιας γλώσσας; Περιεχόμενα μαθήματος: 1.Διευκρίνηση των όρων «διγλωσσία» και «γλωσσική διμορφία» 1.1. Ο όρος «διγλωσσία» στην Αγγλική 1.2. Ο όρος διγλωσσία στην Ελληνική Πρώτη γλώσσα(L1) Δεύτερη γλώσσα (L2) Ξένη γλώσσα

Ο όρος διγλωσσία στην Αγγλική Είναι σημαντικό πρώτα να διευκρινίσουμε τους όρους διγλωσσία(bilingualism) και γλωσσική διμορφία(diglossia)ή γλωσσική διφυία Τον τεχνικό όρο diglossia τον εισήγαγε ο Ferguson(1959,1964) και είναι ο πρώτος που χρησιμοποίησε αυτόν τον όρο για να χαρακτηρίσει μία κατάσταση κατά την οποία σε ορισμένες γλώσσες μπορούμε να χαρακτηρίσουμε μία επίσημη και μία ανεπίσημη μορφή της ίδιας γλώσσας. “two varietes of a exist site by site throughout the community, with each having a definiterole to play(1964: 429). Τον όρο αυτόν τον δανείστηκε από τα Γαλλικά “diglossie” όπου χρησιμοποιούνταν για να εκφράσει αυτήν την έννοια, ενώ στην Αγγλική για την ίδια έννοια χρησιμοποιείτο ο όρος Bilingualism. Κάνει διάκριση ανάμεσα σε 2 ποικιλίες της ίδιας γλώσσας: στην υψηλή ποικιλία H(high) (Καθαρεύουσα) στη χαμηλή ποικιλία L(low) (Δημοτική) Υποστηρίζει ότι πρόκειται για ένα σταθερό φαινόμενο που τείνει πολλές φορές να παραμείνει για εκατονταετίες.

Ο όρος διγλωσσία στην Αγγλική Ο Fishman(1967:29) διεύρυνε τον όρο διγλωσσία προσθέτοντας “two (or more) languages for internal communication” μιας κοινωνίας. Στα ελληνικά αποδίδεται η σημασία του όρου αυτού με τον όρο κοινωνική διγλωσσία. Ατομική διγλωσσία = Bilingualism Σύμφωνα με τον Fishman(1967: 30-37) μπορεί μία εκ των δύο γλωσσών να υπάρξει ανεξάρτητα από την άλλη ή και να συνυπάρχουν και διακρίνει 4 γλωσσικές καταστάσεις σε διάφορες κοινωνίες σε σχέση με την εμφάνιση των Bilingualism και Diglossia: 1. Diglossia and Bilingualism 2. Diglossia without Bilingualism 3. Bilingualism without Diglossia 4. Neither Diglossia nor Bilingualism 10 χρόνια αργότερα ο Platt(1977) έκανε έναν εξίσου σημαντικό συσχετισμό: Διευρύνθηκε το πλαίσιο συσχέτισης και παρουσιάστηκαν οι σχέσεις που μπορεί να υπάρχουν μεταξύ μιας polyglossias και του multilingualism. Ερώτηση: Σκεφτείτε λίγο, τί μπορεί να σημαίνουν οι δύο αυτές έννοιες; Multilinguismus: Faehigkeit eines Individuums, sich in mehreren Sprachen auszudruecken Polyglossia: Geltung mehrerer Sprachen in einer Gesellschaft oder einem Staat

Ο όρος διγλωσσία στην Ελληνική Ο όρος διγλωσσία στη Νέα Ελληνική Στη ΝΕ ο όρος αυτός κατέχει ένα σχετικά ευρύ σημασιολογικό φάσμα και έχει άλλοτε 1. τη σημασία της κατοχής της εναλλακτικής χρησιμοποίησης 2 διαφορετικών γλωσσών και άλλοτε 2. τη σημασία της παράλληλης χρήσης δύο παραλλαγών της ίδιας γλώσσας από τα μέλη μιας γλωσσικής κοινότητας. Σύμφωνα με τον Χαραλαμπάκη (1990:14) το ότι στην Ελληνική καλύπτει τους αγγλικούς όρους Bilingualism και Diglossia προκαλεί εννοιολογική σύγχυση και γι’αυτό προτείνει: Bilingualism = α. θετική διγλωσσία: για τη μετάφραση του διεθνούς όρου Βilingualism και β. εσωτερική διγλωσσία: για τη μετάφραση του όρου Diglossia, ο οποίος διεθνώς σημαίνει τη χρήση μιας υψηλής και μιας χαμηλής παραλλαγής της αυτής γλώσσας. Στον ελλαδικό χώρο ο όρος διγλωσσίας είχε ταυτιστεί με την έννοια της εσωτερικής διγλωσσίας. Υπήρχε η τάση να διατηρηθεί η ελληνική της κλασσικής εποχής. Δημιουργήθηκε ένα χάσμα ανάμεσα στη γλώσσα του Λαού (Δημοτική) και εκείνη των λογίων (Καθαρεύουσα) Το 1976 με νομοθετική ρύθμιση καθιερώθηκε η Δημοτική ως επίσημη Γλώσσα του Κράτους. Η νε κοινωνία έχει να αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα της θετικής διγλωσσίας: Ερώτηση: Ποιά μπορεί να είναι αυτά;

Πρώτη, δεύτερη, ξένη γλώσσα Πρώτη γλώσσα: αντί μητρική. Είναι η γλώσσα που κατέκτησε ένα άτομο στα πρώτα χρόνια της ζωής του, μέσω της επαφής με το άμεσο περιβάλλον στο οποίο ζει. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις όπου ένα παιδί κατακτά ταυτόχρονα δύο γλώσσες. Τις περισσότερες φορές λόγω διαφόρων παραγόντων αναπτύσσεται περισσότερο μία εκ των δύο. Συνώνυμοι των όρων : ισχυρή – ασθενής γλώσσα, πρώτη και δεύτερη

Δεύτερη Γλώσσα Δεύτερη Γλώσσα ονομάζεται εκείνη η γλώσσα που κατακτά ένα άτομο, αφού έχει ήδη ολοκληρώσει την εκμάθηση της πρώτης. Δύο είναι τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν την L2: 1. Η κατάκτηση γίνεται συνήθως μέσω της επαφής με φυσικούς ομιλητές, σ‘ ένα φυσικό περιβάλλον και 2. το άτομο χρειάζεται αυτή την γλώσσα κατά την καθημερινή του επικοινωνία με τους συνανθρώπους για επαγγελματικούς και προσωπικούς λόγους.

Ξένη Γλώσσα Ξένη Γλώσσα: Σύμφωνα με τον Boeckmann(1996:25) ο όρος Ξένη Γλώσσα δηλώνει τη γλώσσα που μαθαίνει ένα άτομο, αφού έχει ήδη αρχίσει να αναπτύσσει ή έχει ολοκληρώσει την L1, με στόχο να ανταποκριθεί σε ανάγκες γλωσσικής επικοινωνίας που θα παρουσιαστούν σ‘ ένα μελλοντικό χρονικό διάστημα. Χαρακτηριστικά της Ξένης Γλώσσας: η εκμάθηση πραγματοποιείται μέσω ενός προγράμματος μερικές ώρες τη βδομάδα από φυσικούς ή μη ομιλητές στη χώρα υποδοχής ή στο εξωτερικό κίνητρα είναι: μελλοντικοί ή άμεσοι στόχοι, π.χ. Σπουδές επαγγελματικοί, προσωπικοί κ.α. Η εκμάθηση της Ξ.Γ. Μπορεί να οδηγήσει στη διγλωσσία κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες. Ερώτηση: Μπορείτε να αναφέρετε πιθανές συνθήκες;