Διδασκαλία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο: Σχεδιασμός Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων Ι Ενότητα 3: Τα Συναισθήματα Διδάσκουσα: Βασιλική Φωτοπούλου Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία
Περιεχόμενα ενότητας Περιγραφή: Μαθαίνουμε να εντοπίζουμε, να αναγνωρίζουμε και να κατανοούμε τα συναισθήματα. Υλοποίηση σχετικών δραστηριοτήτων Λέξεις κλειδιά: Συναίσθημα, συναισθήματα, θετικά, δυσάρεστα
Συναισθήματα Θεωρητική προσέγγιση Καθημερινά εναλλάσσονται τα θετικά με τα αρνητικά συναισθήματα. Υπάρχουν 4 βασικά συναισθήματα: χαρά, λύπη, φόβος και θυμός. Ορισμένοι αναφέρουν 6 βασικά συναισθήματα: ευτυχία, θλίψη, φόβος, θυμός, έκπληξη, αηδία.
Δραστηριότητα Αφόρμηση: Καθημερινά αντιμετωπίζουμε διαφορετικές καταστάσεις και συμπεριφορές, οι οποίες προκαλούν μια πληθώρα συναισθημάτων (δίνουμε κάποια παραδείγματα – αναφορά στο τι είναι τα συναισθήματα).
Αρχικά θα εστιάσουμε στα θετικά συναισθήματα. Θετικά συναισθήματα: αγάπη, χαρά, ευτυχία, ευχαρίστηση, απόλαυση, ενθουσιασμός κ.ά.
Καθένα συναίσθημα παρουσιάζεται αναλυτικά, δίνονται εξηγήσεις για το περιεχόμενό του ή τη χρήση του στο λόγο. Συζητάμε με τα παιδιά πότε νοιώθουμε αυτά τα συναισθήματα ή τι καταστάσεις μπορούν να τα προκαλέσουν (οι σχετικές ερωτήσεις – ανιχνεύσεις γίνονται με ερωτήσεις προσαρμοσμένες στην ηλικία των μαθητών). Μπορούμε να αξιοποιήσουμε και τις εικόνες που έχουμε (παραμύθια, ζωγραφιές).
Διηγούνται/ αφηγούνται και περιγράφουν καταστάσεις πραγματικές ή φανταστικές που περιστρέφονται από προσωπικά βιώματα θετικών συναισθημάτων. Σκοπός είναι να γίνει συζήτηση με τα παιδιά και κάθε παιδί να συμμετέχει σε αυτή τη συζήτηση.
Προτεινόμενες δραστηριότητες: Δημιουργούμε ομάδες λέξεων – ζεύγη με το ουσιαστικό και το ρήμα (ΔΕΠΠΣ: παιδί και γλώσσα ) (π.χ.: χαρά – χαίρομαι, ευτυχία – είμαι ευτυχισμένος). Ενθαρρύνουμε τα παιδιά να χρησιμοποιήσουν αυτές τις φράσεις, π.χ.: είμαι ευτυχισμένος όταν…/ κάθε φορά που… Μπορούμε να αναφέρουμε φράσεις/ εκφράσεις που φανερώνουν θετικά συναισθήματα.
Μπορούμε να κάνουμε και ένα απλό σχέδιο (σε πίνακα, χαρτί ή οτιδήποτε άλλο): στρογγυλό πρόσωπο με μάτια, μύτη και να δώσουμε έμφαση στο σχεδιασμό του χαμόγελου που αποτελεί έκφραση θετικού συναισθήματος (κυρτή γραμμή) (ΔΕΠΠΣ παιδί και μαθηματικά).
Με βάση τη συζήτηση των παιδιών μπορούμε να διακρίνουμε και ορισμένες τάσεις που διαφαίνονται και να χωρίσουμε ανάλογα με αυτές τα παιδιά σε ομάδες (παιχνίδι) και να καταμετρηθούν τα άτομα κάθε ομάδα και ποια έχει τα περισσότερα και τα λιγότερα (ΔΕΠΠΣ παιδί και μαθηματικά).
Μπορεί κάθε παιδί να σχεδιάσει με το στόμιο ενός ποτηριού ή με οτιδήποτε άλλο το περίγραμμα ενός προσώπου και να το ζωγραφίσει αποδίδοντας τα γνωρίσματα ενός χαρούμενου ατόμου. Κλείσιμο δραστηριότητας με ένα τραγούδι σχετικό με τη χαρά.
Τέλος Ενότητας
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Πατρών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.
Σημείωμα Αναφοράς Copyright Πανεπιστήμιο Πατρών, Σχολή Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών, Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία, Βασιλική Φωτοπούλου, «Διδασκαλία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο: Σχεδιασμός Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων Ι». Ενότητα 3: Τα Συναισθήματα. Έκδοση: 1.0. Πάτρα Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση:
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.