Ο νεώτερος εθνικός ποιητής μας Κωστής Παλαμάς Ο νεώτερος εθνικός ποιητής μας Έλλη Γρατσία 2013

Είναι ένας στοχαστής διαχρονικός και επίκαιρος. Ο Κωστής Παλαμάς είναι μία από τις μεγαλύτερες πνευματικές φυσιογνωμίες της νεώτερης Ελλάδας και ένας από τους μεγαλύτερους ποιητές του Ελληνισμού. Είναι ένας στοχαστής διαχρονικός και επίκαιρος. Έλλη Γρατσία 2013

στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Το ποιητικό του έργο είναι τεράστιο και υμνεί την ιστορία, τον Ελληνισμό, τον άνθρωπο και τα συναισθήματά του. Διακατέχεται από το όραμα της « Μεγάλης Ιδέας». Της επέκτασης δηλαδή των συνόρων του ελληνικού κράτους και της απελευθέρωσης, των υπόδουλων Ελλήνων που εξακολουθούσαν να ζουν κυρίως στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Έλλη Γρατσία 2013

Η γλωσσοπλαστική του ικανότητα και ο λυρισμός είναι τα κύρια Η γλωσσοπλαστική του ικανότητα και ο λυρισμός είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του. Έλλη Γρατσία 2013

Γεννήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 1859 στην Πάτρα, από γονείς Μεσολογγίτες Γεννήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 1859 στην Πάτρα, από γονείς Μεσολογγίτες. Η οικογένειά του έχει να επιδείξει πολλούς αγωνιστές, κληρικούς και διδάσκαλους του Γένους. Ο προπάππους του, Παναγιώτης Παλαμάς ήταν ο ιδρυτής της Παλαμαίας Σχολής στο Μεσολόγγι. Έλλη Γρατσία 2013

Σε ηλικία 5 ετών έχασε τη μητέρα του και ένα χρόνο αργότερα το 1865 τον πατέρα του. Έφυγε από την Πάτρα και εγκαταστάθηκε στο Μεσολόγγι, στο σπίτι του θείου του. Ήταν κλειστός και ευαίσθητος χαρακτήρας . Έβρισκε παρηγοριά στο γράψιμο στίχων. Ξεκίνησε να γράφει ποιήματα από 9 ετών. Έλλη Γρατσία 2013

Το 1875 γράφτηκε στη Νομική σχολή, την οποία δεν τελείωσε ποτέ, καθώς τον κέρδισε η ποίηση και τα γράμματα. Συνεργάστηκε με εφημερίδες ,περιοδικά και άρχισε να εκδίδει τα ποιήματά του το 1887. Νυμφεύτηκε την Μαρία Βάλβη, με την οποία απέκτησε τρία παιδιά. Τον Λέανδρο, την Ναυσικά και τον Άλκη. Έλλη Γρατσία 2013

Εργάστηκε για 30 χρόνια ως γραμματέας στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών Βραβεύτηκε πολλές φορές τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Έγινε ακαδημαϊκός το 1926 και πρόεδρος της Ακαδημίας το 1929. . Έλλη Γρατσία 2013

Ο Ρομαίν Ρολάν, νομπελίστας, κριτικός, τον θεωρούσε τον μεγαλύτερο ποιητή της Ευρώπης Η απήχηση του έργου του στο εξωτερικό ήταν τέτοια ώστε να προταθεί 14 συνεχόμενες φορές για το Νόμπελ Λογοτεχνίας από το 1926 έως το 1940 Έλλη Γρατσία 2013

Ήταν δημιουργικός και πολύπλευρος. Ξεκίνησε ενθουσιασμένος με τον ρομαντισμό και την καθαρεύουσα των Φαναριωτών, αλλά πολύ γρήγορα τον κέρδισε η δημοτική γλώσσα. Έλλη Γρατσία 2013

Στο έργο του κατόρθωσε να συνδυάσει τη λόγια Φαναριώτικη και τη Δημοτική Παράδοση. Επηρεάστηκε από την αρχαία και βυζαντινή ιστορία, το δημοτικό τραγούδι, την ξένη λογοτεχνία, τη γαλλική ποίηση, τον ρομαντισμό και τον συμβολισμό . Έλλη Γρατσία 2013

Ταξίδεψε σ’ όλο τον κόσμο με τη μελέτη και τη φαντασία του. Η αγάπη είναι το συναίσθημα, που κυριάρχησε στο έργο του Παλαμά, μια αγάπη για όλα, μα κυρίως για τη ζωή. Ταξίδεψε σ’ όλο τον κόσμο με τη μελέτη και τη φαντασία του. Έλλη Γρατσία 2013

 “Είναι λοιπόν ―αδίσταχτα― μεγάλος ο Παλαμάς; Δεν ξέρω; μα τρέμω να φανταστώ τι θάταν η νεοελληνική ποίηση και λογοτεχνία χωρίς το ανάστημά του. “Ένα παραμύθι δίχως γίγαντα; Μια χώρα δίχως βουνό. Μια θρησκεία δίχως προφήτη. Μια ιστορία δίχως ήρωα”». Άγρας-Στεργιόπουλος Έλλη Γρατσία 2013

 Ο Παλαμάς εμόχθησε σκληρά σμιλεύοντας στίχους και πεζά όπως ο χρυσικός στο εργαστήρι του. Δεν χάρηκε την άνετη ζωή, ούτε τη φύση. Αποτυπώνει αυτόν τον πιο τρανό καημό του σε στίχους, στη συλλογή του «Η Πολιτεία και Μοναξιά». Έλλη Γρατσία 2013

Ο πιο τρανός καημός μου Την ώρα την υπέρτατη που θα το σβη το φως μου αγάλια αγάλια ο θάνατος, ένας θε να είν’ εμένα ο πιο τρανός καημός μου. Δε θα είν’ οι κούφιοι λογισμοί, τα χρόνια τα χαμένα, της φτώχειας η έγνοια, του έρωτα η ακοίμητη λαχτάρα, μια δίψα μέσ’ στο αίμα μου, προγονική κατάρα, μήτε η ζωή μου η αδειανή συρμένη απ’ το μαγνήτη πάντα της Μούσας, μήτ’ εσύ, χιλιάκριβό μου σπίτι. Ο πιο τρανός καημός μου θα είναι πως δε δυνήθηκα μ’ εσέ να ζήσω, ω πλάση,  πράσινη απάνου στα βουνά, στα πέλαγα, στα δάση, θα είναι πως δε χάρηκα σκυφτός μέσ’ τα βιβλία, ω φύση, ολάκερη ζωή, κι ολάκερη σοφία! Έλλη Γρατσία 2013

Έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην οδό Ασκληπιού 3 Έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην οδό Ασκληπιού 3. Στο «κελί του» όπως έλεγε. Στο σαλόνι του συγκεντρώνονταν για πολλά χρόνια οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών της Αθήνας. Ήταν το Φιλολογικό σαλόνι των Αθηνών. Έλλη Γρατσία 2013

Το σπίτι του ήταν το εργαστήρι του Το σπίτι του ήταν το εργαστήρι του. Κλεισμένος σε αυτό ολημερίς και ολονυχτίς διάβαζε και έγραφε. Το 1930 έπαθε ένα εγκεφαλικό επεισόδιο , συνήλθε, χωρίς όμως να ξαναγίνει ο Παλαμάς που ήταν. Το 1935, αναγκάζεται να μετακομίσει ,μετά από 40 ολόκληρα χρόνια, γιατί του έκανε έξωση ο ιδιοκτήτης του. Έλλη Γρατσία 2013

Σε ένα δρομάκι κάθετο στη Φιλελλήνων, στην οδό Περιάνδρου 5 στην Πλάκα, βρισκόταν το καινούριο του σπίτι, πιο άνετο και ευρύχωρο, χωρίς όμως την υποβλητικότητα και τη ζεστασιά του “κελιού” του». Έλλη Γρατσία 2013

Το Φιλολογικό σαλόνι της οδού Ασκληπιού μεταφέρθηκε στην Πλάκα, όπου ο ποιητής θα περάσει τα τελευταία 8 χρόνια της ζωής του. Έλλη Γρατσία 2013

Ο Κωστής Παλαμάς, τρεις μέρες μετά την κήρυξη του Ελληνοαλβανικού πολέμου (1η Νοεμβρίου 1940), απευθύνεται στα νιάτα της Ελλάδας με ένα τετράστιχό του «Στη νεολαία μας» «Αυτό κρατάει ανάλαφρο μες’ την ανεμοζάλη το από του κόσμου τη βοή πρεσβυτικό κεφάλι, αυτό τον λόγο θα σας πω δεν έχω άλλον κανένα  Μεθύστε με τ’ αθάνατο  κρασί του Εικοσιένα!» Έλλη Γρατσία 2013

για σας περνάει θριαμβευτής των άδικων ο πόλεμος δεν είν’ εκδικητής Και τα παιδιά της Ελλάδας αφουγκράσθηκαν τα λόγια του ποιητή και έγραψαν σελίδες δόξας και μεγαλείου στις χιονισμένες κορυφές της Πίνδου και έτσι ο Κωστής Παλαμάς συνεπαρμένος απ’ τις νίκες τους γράφει το τελευταίο του ποίημα με τίτλο: «Η νίκη» «Παιδιά μου ο πόλεμος, για σας περνάει θριαμβευτής των άδικων ο πόλεμος δεν είν’ εκδικητής είναι ο θυμός της άνοιξης και της δημιουργίας. Κι’ αν είναι, και στον πόλεμο μέσα η ζωή θυσία, ο τάφος είναι πέρασμα προς την Αθανασία!» Έλλη Γρατσία 2013

Πέθανε στις  27 Φεβρουαρίου του 1943 έπειτα από σοβαρή ασθένεια, λίγες ημέρες μετά τον θάνατο της συζύγου του. Η κηδεία του έμεινε ιστορική, καθώς μπροστά σε έκπληκτους Γερμανούς κατακτητές , χιλιάδες κόσμου τον συνόδευσε στην τελευταία του κατοικία, στο  Α΄ νεκροταφείο Αθηνών, φωνάζοντας « Ελευθερία» και ψάλλοντας τον εθνικό ύμνο. Έλλη Γρατσία 2013

Στον Κωστή Παλαμά οφείλουμε τη θεμελίωση της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Η ποίησή του είναι ένας ωκεανός, όπου συναντιούνται το επικό και το λυρικό, το δραματικό και το φιλοσοφικό. Στην ποίησή του δοκίμασε όλους τους ρυθμούς και μέτρα και τραγούδησε το αιώνιο και το πρόσκαιρο, το μεγάλο και το μικρό, το προσωπικό και το αντικειμενικό. Έλλη Γρατσία 2013

Τρυφερός και αισθηματικός στα λυρικά του ποιήματα, προφητικός και μεγαλόπνευστος στις μεγάλες του συνθέσεις Τραγουδά την μοίρα της Ελλάδας, τη δόξα, την αίγλη, τα ερείπια, τους αγώνες και οραματίζεται το μέλλον της. Έλλη Γρατσία 2013

ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ «Ἴαμβοι καὶ Ἀνάπαιστοι». Στη συλλογή αυτή υπάρχει και το γνωστό τραγούδι «Καβάλα πάει ὁ χάροντας τὸ Διγενῆ στὸν Ἅδη...». «Τάφος», ένα ποίημα εμπνευσμένο από τον θάνατο του τετράχρονου γιου του, Άλκη. «Ἀσάλευτη Ζωή», Μία συλλογή στα ποιήματα της οποίας βρίσκουμε τον πατριώτη και διεθνιστή, τον γκρεμιστή και τον πλάστη, τον θρήσκο και τον άθεο, τον ειδωλολάτρη και τον χριστιανό, τον αηδιασμένο από το παρόν και τον θαυμαστή του μέλλοντος Έλλη Γρατσία 2013

«Τρισεύγενη», Το μοναδικό θεατρικό του έργο που γράφτηκε με πρότυπο τον Ερωτόκριτο. Ένα έργο που έγραψε όπως λέει ο ίδιος για να δημιουργήσει ανησυχίες και να ενισχύσει τα πνεύματα προς μία κοινωνική και πνευματική αναγέννηση του Έθνους. Έλλη Γρατσία 2013

Τα αριστουργήματά του είναι οι δύο μεγάλες ποιητικές συνθέσεις : Η Φλογέρα του Βασιλιά: όπου προσπαθεί να ζωντανέψει τις μεγάλες μορφές του παρελθόντος και με το παράδειγμά τους να ενθουσιάσει τους Έλληνες και να ξυπνήσει το ηρωικό τους πνεύμα για το ξεσκλάβωμα των ελληνικών περιοχών πέρα από τη Θεσσαλία. Ο Δωδεκάλογος του Γύφτου: εδώ έχουμε την κραυγή αγωνίας του ποιητή για τον λυτρωμό της ανθρωπότητας από τα δεσμά των ηθικών και κοινωνικών προλήψεων και τη δημιουργία ενός νέου Γένους ανθρώπων, ελεύθερων, ανώτερων και ευτυχισμένων. Έλλη Γρατσία 2013

Το σπίτι της οδού Ασκληπιού κατεδαφίστηκε το 1966, παρά τις διαμαρτυρίες πολλών πνευματικών ανθρώπων. Σήμερα στη θέση του βρίσκεται μία πολυκατοικία στην οποία στεγάζεται το ΙΔΡΥΜΑ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ. Έλλη Γρατσία 2013

Δεν το σώσαμε, να γλιτώσουμε εκείνο το σπίτι, ίσως ούτε εκείνη τη λάμπα. Όμως ένα έθνος πρέπει να σώζει τα ακριβά του και τα κειμήλιά του, θέλεις πρόσωπα είναι, θέλεις πράγματα άψυχα, όσο είναι καιρός… Στρατής Μυριβήλης « Η λάμπα του Παλαμά» Έλλη Γρατσία 2013

Η μουσική που ακούστηκε είναι του Σταμάτη Σπανουδάκη Πηγὲς πληροφοριῶν: Θ. Ροδάνθης, Μαλλιάρης Παιδεία, Ὑδρία, Δομή καὶ Πάπυρος Larousse Britannica http://users.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/kwsths_palamas/ Η μουσική που ακούστηκε είναι του Σταμάτη Σπανουδάκη Έλλη Γρατσία 2013