ΣΧΕΣΙΟΣΥΝΑΜΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ Σειρά παραδόσεων από 09/10/09 – 08/01/10 Στέφανος Φ. Βασιλόπουλος Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Τηλ.: Ώρες συνεργασίας: Πέμπτη (11:00 – 13:00) Παρασκευή (12:00 – 13:00)
Το Σχεσιοδυναμικό Μαθησιακό Μοντέλο Ά. ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΔΑΣΚΑΛΟΥ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ ΚΑΙ ΣΤΟ ΚΑΘΕ ΠΑΙΔΙ (Κλίμα «λιτότητας», άνεσης, χαράς, αποδοχής) Προσέχουμε την αρχική μας «στάση» και τοποθέτηση προς τα παιδιά στην τάξη. Σχέσεις σεβασμού, εμπιστοσύνης ελευθερίας και υπευθυνότητας. Ερευνούμε και καλλιεργούμε τη σχεσιοδυναμική δυνατότητα του σχολικού πλαισίου (διοικητική ενημέρωση, σχέσεις με συναδέλφους και διευθυντή). Επιμένουμε στη λειτουργία του σχολείου ως «κοινότητας» και σ’ αυτήν των συμβουλίων κατά τάξεις. Ενημερωνόμαστε για την οικογενειακή και κοινωνική κατάσταση του μαθητή, καθώς και για το φιλικό του περιβάλλον. Υπολογίζουμε μορφωτικές δυνατότητες και ανάγκες. Ανιχνεύουμε τα μαθησιακά ενδιαφέροντα, ανάγκες και δυνατότητες κάθε μαθητή. Παρέχουμε σε καθέναν από αυτούς δυνατότητες επιτυχίας.
Β’. ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΟΥΜΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΤΟΥ ΝΑ ΕΡΘΕΙ ΣΕ ΑΜΕΣΗ ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΜΕ ΤΟ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΑΓΑΘΟ Φέρνουμε το παιδί σε κατάσταση προβληματισμού και απορίας. Διευκολύνουμε την προσωπική έρευνα. Επιτρέπουμε την εμφάνιση και αντιμετώπιση των δυσκολιών, καθώς και την πραγματοποίηση λαθών. Το παιδί ωθείται στην κατάστρωση δικού του σχεδίου ερευνητικής εργασίας Το παιδί ανακαλύπτει ή συνθέτει το μορφωτικό αγαθό Δυνατότητα έκκλησης στο δάσκαλο ως τεχνικό ή αξιολογητή Το παιδί δεν καταλήγει πουθενά, οπότε αναζητείται η πηγή του λάθους στα προηγούμενα στάδια (3,4, και, κυρίως, 5,6,7,). O μαθητής περνάει, με τη βοήθεια της σχέσης του με το δάσκαλο, σε σχέση με το μορφωτικό αγαθό Ο μαθητής ωθείται από το δάσκαλο στον έλεγχο της εγκυρότητας των δεδομένων του και παρακινείται στην πειραματική εφαρμογή τους στην κοινωνική ζωή και πράξη. Ο μαθητής γίνεται έτσι κοινωνικός συνδημιουργός.
Γ’. ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΕΝΕΙ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΑΓΑΘΟ. Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΑΠΟΣΥΡΕΤΑΙ: Βαθμιαία αποστασιοποίηση δασκάλου από μαθητή. Προσωπική ερευνητική και μαθησιακή σχέση (ίσως και σχέση ζωής) παιδιού με μορφωτικό αγαθό. Ο δάσκαλος παραμένει στην διάθεση του μαθητή, κυρίως ως τεχνικός της μορφωτικής μεθοδολογίας Ο μαθητής ασκείται στη σπουδή της τέχνης της μάθησης. Η μαθησιακή διαδικασία συνοδεύεται από αξιολογήσεις της επίδοσης του μαθητή, που γίνονται από κοινού και ύστερα από αίτηση του μαθητή. Ο μαθητής νιώθει αυτασφάλεια και ανεξαρτητοποιείται πλήρως. Δημιουργεί. Φεύγει από την κατάσταση του μαθητή. Δάσκαλος και μαθητής συμπορεύονται και μαθητεύουν στην Αλήθεια.
Αξιολόγηση Η αξιολόγηση έχει νόημα και θέση στο Σχεσιοδυναμικό Σχολείο μόνο όταν: 1.Ο μαθητής έχει επιλέξει το αντικείμενο σπουδών (τουλάχιστον, συμμετέχει εθελούσια) 2.Γνωρίζει τους όρους της αξιολόγησης και τους δέχεται 3.Η αξιολόγηση γίνεται ύστερα από αίτημα του μαθητή 4.Η αξιολόγηση εκφράζεται θετικά, όχι αρνητικά (το μπου΄κάλι μισογεμάτο) 5.Αποτελεί κρίση για την πρόοδο του μαθητή, όχι κατάκριση του ατόμου 6.Αξιολογείται όχι μόνο το αποτέλεσμα αλλά και η προσπάθεια 7.Υπάρχει ατομική και ομαδική αξιολόγηση 8.Η ετερο-αξιολόγηση οδηγεί στην αυτό-αξιολόγηση
Βιβλιογραφία Ματσαγγούρας Ηλίας (1998). Στρατηγικές διδασκαλίας: Από την πληροφόρηση στην κριτική σκέψη. Αθήνα: Εκδόσεις Gutenberg. Κοσμόπουλος, Α. (2000). Σχεσιοδυναμική παιδαγωγική του προσώπου. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη.