ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑ ΜΑΘΗΜΑ 10
Επιθετικότητα Συνηθισμένο φαινόμενο Μπορεί να αποτελεί από τη μαζική βία ενός πολέμου ως τα καθημερινά περιστατικά λεκτικής ή συναισθηματικής επιθετικότητας. Μια συμπεριφορά είναι επιθετική όταν: γίνεται σκόπιμα και να προκληθεί βλάβη, αρνητικές συνέπειες για τον αποδέκτη της σωματική, ψυχολογική βλάβη, υλική κ.λ.
Τα αίτια της επιθετικότητας Βιολογικές προσεγγίσεις επιθετικότητα ως προδιαγεγραμμένη συμπεριφορά Κοινωνικές προσεγγίσεις κοινωνικοί παράγοντες που προκαλούν την επιθετική συμπεριφορά. Βιολογικές ερμηνείες: Από τη φύση τους οι άνθρωποι είναι επιθετικοί. Φροϋδική και νεο-Φροϋδική θεωρία: ένστικτο του θανάτου το οποίο βρίσκεται σε αντιπαράθεση με το ένστικτο της ζωής. Εθολογική προσέγγιση: Τονίζουν τις θετικές πλευρές της επιθετικότητας
Το ζώο εκδηλώνει απειλητικές συμπεριφορές και το άλλο τις αντιλαμβάνεται και υποχωρεί. Δύσκολο να επέλθει θάνατος. Οι άνθρωποι σε αντίθεση με τα ζώα δεν έχουν ιδιαίτερα ανεπτυγμένα μέλη που μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να σκοτώσουν. Εξελικτική προσέγγιση: Βασίζεται στη δαρβινική έννοια της επιβίωσης. Είναι μια συμπεριφορά που βοηθά τους ανθρώπους να έχουν πρόσβαση σε υλικούς πόρους, να βελτιώσουν τη κοινωνική τους θέση, να επιβιώσουν, να αναπαραχθούν.
Κοινωνικές ερμηνείες Η υπόθεση Ματαίωσης-Επιθετικότητας: Όταν για διάφορους λόγους, ο στόχος δεν πραγματοποιηθεί, χρειαζόμαστε εκτόνωση και οδηγούμαστε στην επιθετικότητα. Το μοντέλο μεταφοράς-διέγερσης: Η εκδήλωση επιθετικότητας εξαρτάται από τους εξής παράγοντες: (α) την ύπαρξη κάποιας εκμαθημένης επιθετικής συμπεριφοράς (β) τη διέγερση από κάποιο ερέθισμα (γ) αν το άτομο ερμηνεύει την επιθετική του αντίδραση ως λογική.
Η επιθετικότητα ως εκμαθημένη συμπεριφορά: Η θεωρία της κοινωνικής μάθησης Δίνεται έμφαση κυρίως στην εμπειρία. Μάθηση μέσω άμεσης εμπειρίας: Μια συμπεριφορά μαθαίνεται και διατηρείται μέσω των αμοιβών που συνεπάγεται. Μάθηση μέσω έμμεσης εμπειρίας: Η μάθηση βασίζεται στην παρατήρηση και τη μίμηση της συμπεριφοράς άλλων ατόμων ιδιαίτερα αν οδηγεί σε θετικές συνέπειες.
Σύμφωνα με τον Bandura το αν κάποιος είναι επιθετικός εξαρτάται από: (α) τις προηγούμενες εμπειρίες επιθετικής συμπεριφοράς, (β)το βαθμό επιτυχίας της επιθετικής συμπεριφοράς στο παρελθόν, (γ) την πιθανότητα να ανταμειφθεί ή να τιμωρηθεί, (δ) το συνδυασμό γνωστικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών παραγόντων Πείραμα Bandura & Walters (1963)
Έκθεση σε εικόνες βίας και επιθετικότητα
Έρευνες μεγάλης διάρκειας έχουν δείξει ότι όσο περισσότερο εκτίθενται τα παιδιά σε ταινίες ή τηλεοπτικά προγράμματα με σκηνές βίας τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να εκδηλώσουν επιθετική συμπεριφορά Αυτό μπορεί να οφείλεται σε διάφορους λόγους: Τα άτομα γίνονται πιο σκληρά απέναντι στη θέα του πόνου Mειώνονται οι αναστολές τους να εμπλακούν σε επιθετική συμπεριφορά. Δημιουργούνται αρνητικές και εχθρικές σκέψεις οι οποίες αυξάνουν τις πιθανότητες επιθετικής συμπεριφοράς.
Παράγοντες που επηρεάζουν την επιθετικότητα: Χαρακτηριστικά των ατόμων και συνθηκών Οι έννοιες ναρκισσισμού και ασταθούς αυτοεκτίμησης προβλέπουν μεγαλύτερη εγκυρότητα στην επιθετικότητα Σχέση επιθετικότητας-αυτοεκτίμησης: Θεωρία του απειλούμενου εγωισμού Φύλο και οι ορμονικές διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών Οι άντρες είναι πιο επιθετικοί αλλά αυτό εξαρτάται από το επίπεδο τεστοστερόνης Λεκτική επιθετικότητα: το ίδιο επιρρεπείς και τα δύο φύλα αλλά και πάλι περισσότερο οι άντρες
Πού οφείλεται η μεγαλύτερη επιθετικότητα των αντρών; Οι κοινωνικοί κανόνες ευνοούν την εκδήλωση επιθετικής συμπεριφοράς από τα αγόρια Πρόκληση ακόμα και όταν είναι ασήμαντη αρχή της αμοιβαιότητας όπου κάνω ότι μου κάνουν Η κατανάλωση αλκοόλ έχει άμεση σχέση με την εκδήλωση της επιθετικότητας.Το αλκοόλ συμβάλει στην απελευθέρωση από αναστολές. Το έντονο άγχος και ο τρόπος ζωής
Η θερμοκρασία σχετίζεται με την ατομική και συλλογική επιθετικότητα μαζικές εξεγέρσεις όταν η θερμοκρασία είναι υψηλότερη αλλά όχι ακραία Περιορισμός προσωπικού χώρου (π.χ. Μεγάλη πυκνότητα στις φυλακές αυξάνει την πιθανότητα εξεγέρσεων) Σε περίπτωση που μια ομάδα αισθανθεί ότι βρίσκεται σε χειρότερη κατάσταση από άλλες
Το γενικό συναισθηματικό μοντέλο της επιθετικότητας Υπάρχει ένα ευρύ φάσμα από μεταβλητές που ευθύνονται για την εκδήλωση της επιθετικότητας. Στην πρώτη κατηγορία μεταβλητών βρίσκονται -η ματαίωση, -μια προσβολή - η παρουσία ερεθισμάτων - παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν δυσφορία Στην δεύτερη κατηγορία εμπίπτουν -τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του ατόμου που το προδιαθέτουν σε επιθετική συμπεριφορά -οι στάσεις και πεποιθήσεις για επιθετικότητα
Συζήτηση Ευχαριστίες γα την προσοχή σας