‘Ογκοι ΚΝΣ Κωνσταντογιάννης Κωνσταντίνος Επίκουρος Καθηγητής Νευροχειρουργικής Πανεπιστήμιο Πατρών
ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ (Κ.Ν.Σ.) Τα πρωτοπαθή νεοπλάσματα του Κ.Ν.Σ συνιστούν μία ευρεία ομάδα με μεγάλη ποικιλία ως προς την ηλικία εμφάνισης, τη θέση εντόπισης, τη βιολογική συμπεριφορά, την πρόγνωση και τη θεραπεία. Προέρχονται από κακοήθη εξαλλαγή κυττάρων του νευρικού ιστού ή των περιβλημάτων (μηνίγγων) του εγκεφάλου. Αποτελούν το 10% των νεοπλασιών των ενηλίκων, ενώ στην παιδική ηλικία είναι η δεύτερη αιτία κακοήθειας μετά τις λευχαιμίες.
Μεταξύ των πρωτοπαθών νεοπλασμάτων του Κ.Ν.Σ τα αστροκυττώματα είναι τα συχνότερα. Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (WHO 2007) μεβάση τα παρακάτω ιστοπαθολογικά χαρακτηριστκά ταξινόμισε τα αστροκυττώματα σε 4 ομάδες διαφορροποίησης grade I-IV. κυτταροβρίθεια πυρηνική ατυπία αριθμός μιτώσεων νέκρωση αγγειακές αλλοιώσεις
ΟΓΚΟΙ ΑΠΟ ΑΣΤΡΟΚΥΤΤΑΡΑ Πιλοκυτταρικό αστροκύττωμα.(WHO GRADE I) παιδιά-νέοι. Υποεπενδυματικό γιγαντοκυτταρικό αστροκύττωμα (WHO GRADE I). Πλειόμορφο Ξανθοαστροκύττωμα (WHO GRADE II). Διάχυτο Αστροκύττωμα( WHO GRADE II). Αναπλαστικό Αστροκύττωμα (WHO GRADE III ). Γλοιοβλάστωμα (WHO GRADE IV). Γλοιομάτωση.
Πιλοκυτταρικό αστροκύττωμα
ΚΥΣΤΙΚΟ ΠΙΛΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΑΣΤΡΟΚΥΤΤΩΜΑ
Πλειόμορφο γλοιοβλάστωμα Ιστολογική εμφάνιση
ΑΣΤΡΟΚΥΤΩΜΑΤΑ-ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ Low gradeHigh grade
ΟΓΚΟΙ ΑΠΟ ΟΛΙΓΟΔΕΝΔΡΟΚΥΤΤΑΡΑ Ολιγοδενδρογλοίωμα ( WHO GRADE II) Αναπλαστικό Ολιγοδενδρογλοίωμα ( WHO GRADE III) Ολιγοαστροκύττωμα ( WHO GRADE II) Αναπλαστικό Ολιγοαστροκύττωμα ( WHO GRADE III)
ΟΛΙΓΟΔΕΝΔΡΟΓΛΟΙΩΜΑΤΑ-ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ
ΟΓΚΟΙ ΑΠΟ ΕΠΕΝΔΥΜΑΤΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ Υποεπενδύμωμα (WHO GRADE I) Μυξοθηλώδες Επενδύμωμα (WHO GRADE I) Επενδύμωμα (WHO GRADE II) Αναπλαστικό Επενδύμωμα (WHO GRADE III)
ΕΠΕΝΔΥΜΩΜΑ ΠΟΥ ΕΞΟΡΜΑΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΕΔΑΦΟΣ ΤΗΣ ΤΕΤΑΡΤΗΣ ΚΟΙΛΙΑΣ
ΕΠΕΝΔΥΜΩΜΑ
ΕΠΕΝΔΥΝΩΜΑΤΑ-ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ
Κλινική πορεία αστροκυττωμάτων tumor progression
ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΤΩΝ ΓΛΟΙΩΜΑΤΩΝ I Α) ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ Η άποψη που επικρατεί σήμερα είναι ότι τα αστροκυττώματα προέρχονται από κακοήθη εξαλλαγή αρχέγονων κυττάρων του νευρικού ιστού (NSC) ή προδρομικών γλοιακών κυττάρων (GP). ΕΝΤΟΠΙΣΗ : -στην υποκοιλιακή ζώνη ( subventricular zone ) του εγκεφάλου, ιδίως στην περιοχή της τρίτης κοιλίας και των πλαγίων κοιλιών(NSCs). -στη λευκή ουσία του εγκεφάλου (GPs.).
ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΤΩΝ ΓΛΟΙΩΜΑΤΩΝ H θεωρία των brain tumor stem cells. Τα τελευταία χρόνια πολλαπλές μελέτες υποστηρίζουν την παρουσία stem cells στα αστροκυττώματα. Τα brain tumor stem cells έχουν σήμερα ταυτοποιηθεί και απομονωθεί από τα γλοιώματα και λόγω των χαρακτηριστικών ιδιοτήτων που διαθέτουν πιστεύεται ότι είναι υπεύθυνα για την συνεχή παραγωγή των κυτταρικών στοιχείων του όγκου.
Brain tumor stem cells και υποτροπή του όγκου.
ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΤΩΝ ΓΛΟΙΩΜΑΤΩΝ ΙΙ Β) ΜΟΡΙΑΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ Η πλειονότητα των αστροκυττωμάτων είναι σποραδικά νεοπλάσματα, ενώ έχουν περιγραφεί σπάνια σύνδρομα στα οποία συνυπάρχουν όγκοι γλοιακής αρχής. Οι γενετικές και επιγενετικές βλάβες που περιγράφονται στα αστροκυττώματα αφορούν κυρίως μηχανισμούς ρύθμισης του κυτταρικού κύκλου και της απόπτωσης καθώς επίσης και μοριακούς μηχανισμούς ελέγχου της κυτταρικής διήθησης. Πολλοί από τους μοριακούς μηχανισμούς που ανευρίσκονται διαταραγμένοι στα αστροκυττώματα είναι γνωστό ότι συμμετέχουν στη ρύθμιση του πολλαπλασιασμού και της διαφοροποίησης των αρχέγονων νευρικών κυττάρων.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ-ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ (MEP, SSEP)
ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ-ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ (CORTICOGRADHY)
ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ-ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ (DTI)
ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ-ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ (fMRI)
ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ-ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ (neuronavigation)
ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ-ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ
Αλλοι όγκοι Μηνιγγίωμα Εξεργασίες υπόφυσης (αδένωμα) Εξεργασίες επίφυσης(τεράτωμα, επιφυσίωμα, κύστεις) Δευτεροπαθείς εξεργασίες