Ισοζύγιο Ενέργειας Και Έλεγχος Βάρους ΠΕΨΗ ΚΑΙ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΕΞΑΜΗΝΟ Γ’

ΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Σκοπός του, η απορρόφηση και η διάσπαση των συστατικών της τροφής σε απλά μόρια που είναι απαραίτητα για την αντικατάσταση των συνεχώς φθαρμένων κυττάρων. Επεξεργάζεται την τεμαχισμένη τροφή, μετατρέποντας την σε απλούστερα χημικά συστατικά που μπορούν να απορροφηθούν από το λεπτό έντερο. Για την καλύτερη λειτουργία η διάταξη του πεπτικού ή γαστρεντερικού σωλήνα μηχανισμοί που επιστρατεύονται Απαιτείται : A. Ομαλή διακίνηση της τροφής B. Έκκριση πεπτικών υγρών C. Απορρόφηση προϊόντων πέψης, νερού και ηλεκτρολυτών D. Κυκλοφορία του αίματος του πεπτικού συστήματος για την παραλαβή των θρεπτικών ουσιών απ΄αυτό. E. Έλεγχος από το νευρικό σύστημα και το σύστημα των ενδοκρινών αδένων(ορμόνες)

Πεπτικό Σύστημα στοματική κοιλότητα στοματική κοιλότητα σιελογόνοι αδένες σιελογόνοι αδένες φάρυγγας φάρυγγας οισοφάγος οισοφάγος στόμαχος στόμαχος λεπτό έντερο λεπτό έντερο παχύ έντερο παχύ έντερο ήπαρ ήπαρ χοληφόρο σύστημα χοληφόρο σύστημα πάγκρεας πάγκρεας

ΠΕΨΗ Η πέψη των τροφών είναι η διαδικασία με την οποία ο οργανισμός διασπά τις τροφές στα βασικά συστατικά τους, τα οποία απορροφώνται ακολούθως και εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος. Μηχανική πέψη (περισταλτικές κινήσεις) και Μηχανική πέψη (περισταλτικές κινήσεις) και χημική πέψη (υδρόλυση – ένζυμα) χημική πέψη (υδρόλυση – ένζυμα)

ΠΕΨΗ ΣΤΟ ΣΤΟΜΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΟΙΣΟΦΑΓΟ Αρχικά γίνεται η μάσηση την τροφής απ΄ τα δόντια και συγχρόνως η ανάμιξη της με την σίελο που παράγεται απ' τους σιελογόνους αδένες. Έτσι η τροφή μετατρέπεται σε βλωμό και αρχίζει η διάσπαση του αμύλου. Αρχικά γίνεται η μάσηση την τροφής απ΄ τα δόντια και συγχρόνως η ανάμιξη της με την σίελο που παράγεται απ' τους σιελογόνους αδένες. Έτσι η τροφή μετατρέπεται σε βλωμό και αρχίζει η διάσπαση του αμύλου. Μετά ο βλωμός μεταφέρεται μέσω της κατάποσης στον οισοφάγο απ όπου προωθείται αμέσως στο στομάχι. Μετά ο βλωμός μεταφέρεται μέσω της κατάποσης στον οισοφάγο απ όπου προωθείται αμέσως στο στομάχι.

ΠΕΨΗ ΣΤΟ ΣΤΟΜΑΧΙ ΚΑΙ ΤΟΝ ΔΩΔΕΚΑΔΑΚΤΥΛΟ Στο στομάχι η τροφή παραμένει 2-4 ώρες ανάλογα την σύστασή της. Εκεί εκκρίνεται το γαστρικό υγρό που βοηθά στην διάσπαση των τροφών. Μετά η τροφή προωθείται στο δωδεκαδάχτυλο, το αρχικό τμήμα του εντέρου Στο στομάχι η τροφή παραμένει 2-4 ώρες ανάλογα την σύστασή της. Εκεί εκκρίνεται το γαστρικό υγρό που βοηθά στην διάσπαση των τροφών. Μετά η τροφή προωθείται στο δωδεκαδάχτυλο, το αρχικό τμήμα του εντέρου Εκεί χύνεται το παγκρεατικό υγρό που διασπά τους υδατάνθρακες, τις πρωτεΐνες και τα λίπη. Επίσης, μαζί με το παγκρεατικό υγρό χύνεται και η χολή στο δωδεκαδάκτυλο, η οποία βοηθά στην απορρόφηση του λίπους. Μετά η τροφή που πλέον είναι σε μορφή χυμού μεταφέρεται στο λεπτό έντερο Εκεί χύνεται το παγκρεατικό υγρό που διασπά τους υδατάνθρακες, τις πρωτεΐνες και τα λίπη. Επίσης, μαζί με το παγκρεατικό υγρό χύνεται και η χολή στο δωδεκαδάκτυλο, η οποία βοηθά στην απορρόφηση του λίπους. Μετά η τροφή που πλέον είναι σε μορφή χυμού μεταφέρεται στο λεπτό έντερο

ΠΕΨΗ ΣΤΟ ΛΕΠΤΟ ΕΝΤΕΡΟ Εκεί παραμένει η τροφή γύρω στις 4 με 5-ώρες περίπου, όπου ο χυμός αναμιγνύεται με το εντερικό υγρό όπου βοηθά στο να διασπαστεί περισσότερο η τροφή και να απορροφηθεί από τις λάχνες. Εκεί παραμένει η τροφή γύρω στις 4 με 5-ώρες περίπου, όπου ο χυμός αναμιγνύεται με το εντερικό υγρό όπου βοηθά στο να διασπαστεί περισσότερο η τροφή και να απορροφηθεί από τις λάχνες. Τα υπολείμματα μεταφέρονται στο παχύ έντερο και αποβάλλεται. Τα υπολείμματα μεταφέρονται στο παχύ έντερο και αποβάλλεται.

ΠΕΨΗ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΩΝ Στόμα με τον σίελο που περιέχει πτυαλίνη (αμυλάση) προκαλεί την διάσπαση του αμύλου. Στόμα με τον σίελο που περιέχει πτυαλίνη (αμυλάση) προκαλεί την διάσπαση του αμύλου. (3-5% άμυλο σε μαλτόζη, μαλτοτριόζη και δεξτρίνες) Γαστρεντερικό σύστημα, πυθμένα στομάχου(1h) στη συνέχεια το HCL(γαστρικό υγρό) αναστέλλει τη δράση της πτυαλίνης Γαστρεντερικό σύστημα, πυθμένα στομάχου(1h) στη συνέχεια το HCL(γαστρικό υγρό) αναστέλλει τη δράση της πτυαλίνης Παράγοντες που επηρεάζουν την κινητικότητα του στομάχου: 1. Νεύρωση (συμπαθητικό – παρασυμπαθητικό)* 2. Νευρικά αντανακλαστικά 3. Ορμόνες * Συμπαθητικό σύστημα: προετοιμάζει το σώμα για αυξημένες απαιτήσεις ετοιμότητας Παρασυμπαθητικό σύστημα: εξοικονόμηση και εναποθήκευση ενέργειας.

ΠΕΨΗ ΤΩΝ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΩΝ ΣΤΟ ΛΕΠΤΟ ΕΝΤΕΡΟ Στο Δωδεκαδάκτυλο → παγκρεατική αμυλάση(30min) Στο Δωδεκαδάκτυλο → παγκρεατική αμυλάση(30min) Λεπτό έντερο, τα επιθυλιακά κύτταρα του λεπτού εντέρου (λακτάση, σακχαράση, μαλτάση, α-δεξτρινάση) διασπούν τους δισακχαρίτες Λεπτό έντερο, τα επιθυλιακά κύτταρα του λεπτού εντέρου (λακτάση, σακχαράση, μαλτάση, α-δεξτρινάση) διασπούν τους δισακχαρίτες Τα τελικά προϊόντα της πέψης των υδατανθράκων είναι όλα μονοσακχαρίτες (80% γλυκόζη) απορροφούνται από το αίμα της πυλαίας φλέβας.

ΠΕΨΗ ΠΡΩΤΕΙΝΩΝ Στομάχι → πεψίνη ( ↑ pH 2-3 (HCL) ↓ pH >5) → PRO σε πεπτόνες και μεγάλα πολυπεπτίδια Δωδεκαδάκτυλο και νήστιδα → παγκρεατικά υγρά (μεγαλύτερο μέρος της πέψης των PRO) Θρυψίνη, χυμοθρυψίνη και καρβοξυλοπεπτιδάση → μικρά πολυπεπτίδια Λεπτό έντερο → αμινοπεπτιδάση, διπεπτιδάση → αμινοξέα Τελικά προϊόντα πέψης των PRO είναι κατά 99% μεμονωμένα αμινοξέα.

ΠΕΨΗ ΛΙΠΩΝ Εμπόδια στην πέψη των λιπών και τρόποι αντιμετώπισης ΠρόβλημαΛύσηΣυνέπειες Το διατροφικό λίπος δεν αναμιγνύεται με τα πεπτικά υγρά Μεγάλα μόρια λίπους διασπώνται στο στομάχι με μηχανικό τρόπο Το παχύρευστο γαλάκτωμα φθάνει στο δωδεκαδάχτυλο Οι ορμόνες (π.χ χολοκυστο- κινίνη) απελευθερώνονται για να επιβραδύνουν την εκκένωση του στομάχου και να προωθήσουν στην απελευθέρωση χολής Τα πεπτικά ενζυμα δεν μπορούν να επεξεργαστούν τα μεγάλα λιπίδια Η χολή που απελευθερώνεται από το συκώτι, μέσω της χοληδόχου κύστης, μειώνει το παχύρευστο μείγμα σε μικρά σωμάτια, στα οποία μπορεί να ενεργήσει η παγκρεατική λιπάση Η λιπάση διαχωρίζει τα λιπαρά οξέα από τα τριγλυκερίδια για να παραχθεί γλυκερόλη, λιπαρά οξέα και μερικά μονογλυκερίδια Μερικά προϊόντα πέψης είναι πάρα πολύ μεγάλα και εισχωρούν άμεσα στην κυκλοφορία. Τα λιπαρά οξέα βραχείας και μέσης αλύσου μπορούν να απορροφηθούν άμεσα Τα χολικά άλατα απορροφούνται εκ νέου από το ειλεό και ξαναμπαίνουν στην κυκλοφορία του αίματος Τα χυλομικρά περνούν στο λεμφικό σύστημα παρακάμπτοντας τον πεπτικό σωλήνα για να μεταφερθούν στην κυκλοφορία του αίματος

ΠΕΨΗ ΛΙΠΩΝ Πέψη κυρίως στο λεπτό έντερο 1 η βαθμίδα πέψης του λίπους (γαλακτωματοποίηση) 1 η βαθμίδα πέψης του λίπους (γαλακτωματοποίηση) Διαλυτές ουσίες: χολή, χολικά άλατα και η λεκιθίνη Παγκρεατική λιπάση: διάσπαση τριγλυκεριδίων (αναστρέψιμη ) Τριγλυκερίδια σε λιπαρά οξέα και γλυκερίνη Η πέψη της χοληστερόλης & των φωσφολιπιδίων στο έντερο Η πέψη της χοληστερόλης & των φωσφολιπιδίων στο έντερο Χωρίς τη λειτουργία των μικκυλίων των χολικών αλάτων η χολιστερόλη δεν απορροφάται ενώ τα τριγλυκερίδια απορροφούνται κατά 60%

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΚΟ ΣΩΛΗΝΑ Όλο το 24ωρο ο γαστρεντερικός σωλήνας απορροφά 1,5lt(προσλαμβανόμενο) συν 9lt (πεπτικά υγρά) περίπου και απορροφάται από το λεπτό έντερο ενώ μόνο 1,5lt διαφεύγει από την ειλεοκολική βαλβίδα προς το παχύ έντερο. Ο στόμαχος δεν έχει τις ειδικές λάχνες για απορρόφηση. Ουσίες με μεγάλη διαλυτότητα στα λιπίδια (οινόπνευμα και ασπιρίνη) μπορούν να απορροφηθούν σε μικρή ποσότητα από τον στόμαχο. Η απορρόφηση στην επιφάνεια του βλεννογόνου του εντέρου γίνεται στις εντερικές λάχνες. Βασικοί μηχανισμοί απορρόφησης 1. Η ενεργητική μεταφορά 2. Διάχυση

ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΣΤΟ ΛΕΠΤΟ ΕΝΤΕΡΟ Κατά την διάρκεια του 24ώρου : Λίγες εκατοντάδες γραμμάρια CHO Λίγες εκατοντάδες γραμμάρια CHO 100 gr LIP 100 gr LIP gr αμινοξέα gr αμινοξέα gr ανόργανα ιόντα gr ανόργανα ιόντα 7-8 lt H2O 7-8 lt H2O …….με περιθώρια μεγαλύτερης απορρόφησης Στο παχύ έντερο απορροφάται το νερό, ανόργανα ιόντα και θρεπτικές ουσίες (Βιταμίνη Κ, Β12).

Αδένες του Πεπτικού Συστήματος Οι μεγάλοι αδένες του πεπτικού συστήματος είναι οι σιελογόνοι αδένες, το ήπαρ και το πάγκρεας και συμμετέχουν στη πέψη. Οι μεγάλοι αδένες του πεπτικού συστήματος είναι οι σιελογόνοι αδένες, το ήπαρ και το πάγκρεας και συμμετέχουν στη πέψη. Όλοι οι αδένες είναι εξωκρινείς εκτός από το πάγκρεας που είναι αδένας με ενδοκρινή και εξωκρινή μοίρα. Όλοι οι αδένες είναι εξωκρινείς εκτός από το πάγκρεας που είναι αδένας με ενδοκρινή και εξωκρινή μοίρα. Σιελογόνοι Αδένες  Οι σιελογόνοι αδένες είναι τρία ζευγάρια αδένων (παρωτίτιδες, υπογνάθιοι και υπογλώσσιοι αδένες  Οι σιελογόνοι αδένες είναι τρία ζευγάρια αδένων (παρωτίτιδες, υπογνάθιοι και υπογλώσσιοι αδένες.  Παράγουν το σάλιο το οποίο χρησιμοποιείται για τον σχηματισμό και την κατάποση του βλωμού.

Ήπαρ Το ήπαρ είναι ο μεγαλύτερος αδένας της πέψης, στο κάτω μέρος του οποίου βρίσκεται η χοληδόχος κύστη. Το ήπαρ είναι ο μεγαλύτερος αδένας της πέψης, στο κάτω μέρος του οποίου βρίσκεται η χοληδόχος κύστη. Το ήπαρ παράγει συνεχώς χολή μέχρι 1000ml την ημέρα. Το ήπαρ παράγει συνεχώς χολή μέχρι 1000ml την ημέρα. Η σπουδαιότερες λειτουργίες του ήπατος είναι: Η σπουδαιότερες λειτουργίες του ήπατος είναι: 1. Μεταβολισμός των υδατανθράκων, λιπών και πρωτείνων 2. Μεταβολισμός και αδρανοποίηση ορμονών και τοξινών 3. Αποθήκευση γλυκογόνου, σιδήρου και βιταμινών 4. Παραγωγή και έκκριση χολής

Πάγκρεας Το πάγκρεας είναι ένας επιμήκης ενδοκρινής αδένας, μήκους περίπου 15cm και βάρους 80g. Το πάγκρεας είναι ένας επιμήκης ενδοκρινής αδένας, μήκους περίπου 15cm και βάρους 80g. Μικτός αδένας γιατί είναι ενδοκρινής και εξωκρινής Μικτός αδένας γιατί είναι ενδοκρινής και εξωκρινής Ενδοκρινής έκκριση: ινσουλίνη, γλυκογόνο Ενδοκρινής έκκριση: ινσουλίνη, γλυκογόνο Εξωκρινής έκκριση: παγκρεατικό υγρό Εξωκρινής έκκριση: παγκρεατικό υγρό Ενζυμα Παγκρεατικού υγρού: Ενζυμα Παγκρεατικού υγρού: Θρυψίνη και χυμοθρυψίνη διασπούν πρωτεΐνες σε αμινοξέα και ολιγοπεπτίδια Θρυψίνη και χυμοθρυψίνη διασπούν πρωτεΐνες σε αμινοξέα και ολιγοπεπτίδια Παγκρεατική αμυλάση διασπά το άμυλο και το γλυκογόνο σε μαλτόζη Παγκρεατική αμυλάση διασπά το άμυλο και το γλυκογόνο σε μαλτόζη Παγκρεατική λιπάση διασπά τα τριγλυκερίδια σε ελεύθερα λιπαρά οξέα και μονογλυκερίδια Παγκρεατική λιπάση διασπά τα τριγλυκερίδια σε ελεύθερα λιπαρά οξέα και μονογλυκερίδια