Αλεξάνδρα Κουράκλη-Συμεωνίδου Απαρτιωμένη διδασκαλία 2012
Μυελοϋπερπλαστικό νόσημα 1-2/ Παθολογικό πολυδύναμο αρχέγονο αιμοποιητικό κύτταρο Σχετίζεται σταθερά με Ph χρωμόσωμα και/ή Bcr- Abl υβριδικό γονίδιο Μέση ηλικία εκδήλωσης έτη. Επίπτωση αυξάνει με την ηλικία (12-30% >60 ετ.) ♂/♀ : 1.3/1 Τρεις φάσεις : Χρόνια φάση (CML- CP) Επιταχυνόμενη (CML- AP) Βλαστική κρίση (CML -BP)
Διαφοροδιάγνωση λευκοκυττάρωσης φυσιολογικό ή λοίμωξη χρόνια μυελογενής λευχαιμίαοξεία λευχαιμία μυελοβλάστη myeloblast προμυελοκύτταρομυελοκύτταρομεταμυελοκύτταρο ραβδοπύρηνο ουδετερόφιλο "Μονότονη εικόνα""πολύχρωμη εικόνα"
Οξεία ή χρόνια λευχαιμία ? Απόπτωση Διαφοροποίηση Πολλαπλασιασμός Μυελός Αίμα Οξεία Μ.Λ. Μυελός Αίμα Χρόνια Μ.Λ. πολλαπλ. βλαστών αναστολή απόπτωσης \
Επιδημιολογία 1-2 / άτομα / έτος 15-20% όλων των λευχαιμιών Χρονία μυελογενής λευχαιμία Αιτιολογία Ακτινοβολία Βενζόλη (Κυτταροστατικά?)
Παθογένεια χρονίας μυελογενούς λευχαιμίας
Bcr-abl γονίδιο -BCR-ABL πρωτεϊνη BCR-ABL πυρήνας Διαβιβ. Παράγοντες Αναστολή απόπτωσης πυρήνας Διαβιβ. Παράγοντες Φυσιολογική ενεργότητα κινάσης τυροσίνης καμία μεταβίβαση t 9;22 Αυξημένη και συνεχής δραστηριότητα κινάσης τυροσίνης BCR-ABL πρωτεϊνη
ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΧΜΛ Αυξημένη κυτταροβρίθεια μυελού βλάστες < 5% -Λευκοκυττάρωση > /µl - Παρουσία όλων των άωρων μορφών - Βασεοφιλία, ηωσινοφιλία - Θρομβοκυττάρωση Μυελός Περ. Αίμα - Σπληνομεγαλία (60%), πόνος στο αρ. υποχόνδριο - >85% αρχική διάγνωση στην χρ.φάση, >70% χωρίς συμπτώματα - σε προχωρημένες φάσεις: Β συμπτώματα, καταβολή (αναιμία) Κλινική εικόνα
Διάγνωση ΧΜΛ: κυτταρογενετική-μοριακή ΔΔ Ph-Χρωμ / bcr-abl : - ΧΜΛ - Ph+ B-ΟΛΛ (βλάστες!!!) Κλασσική κυτταρογενετική: - : χρονοβόρα, ευαισθησία 5 %, μόνο σε μεταφάσεις (-->προηγείται κυτταροκαλλιέργεια η οποία δεν είναι πάντα δυνατή) +: ελέγχει ταυτόχρονα την ύπαρξη πολλών ανωμαλιών FISH (φθορίζων υβριδισμός) + : γρήγορη, ευαισθησία 1%, δεν χρειάζεται διαίρεση του κυττάρου -: ελέγχει την ύπαρξη μόνο μιας ανωμαλίας PCR (μοριακός έλεγχος) + : γρήγορη, ευαισθησία 1 %o, δεν χρειάζεται διαίρεση του κυττάρου -: ελέγχει την ύπαρξη μόνο μιας ανωμαλίας
Φάσεις της νόσου Μυελός Αίμα CFU-GM ΜυελόςΑίμα ΜυελόςΑιμα CML-BK χρόνια μέχρι 12 μήνες t(9;22) + μετάλλαξεις + μετάλλαξεις βλάστες 20% Λευκοκυττάρωση Λευκοκυττάρωση ↑ μυελικοί 70% Βασεοφιλία Βασεοφιλία >20% λεμφικοί 20% Θρομβοκυττάρωση Θρομβοπενία μικτοί 10% Σπληνομεγαλία Σπληνομεγαλία ↑ κακουχία↑ Χρόνια Φάση Επιταχυνόμενη ΦάσηΒλαστική κρίση (ΟΛ)
Ηλικία Μέγεθος Σπλήνα Ηωσινοφιλία Βασεοφιλία Θρομβοκυττάρωση Sokal score low risk 98 months intermediate risk 65 months high risk 42 months Jahre nach Therapiebeginn (INF- ) Überleben Hasford - Score Προγνωστικοί δείκτες στην χρόνια φάση
Ανταπόκριση στη θεραπεία της ΧΜΛ αιματολογική ύφεση=φυσιολ. αριθμός λευκών κυτταρογενετική ύφεση =+ εξάλειψη του Phil Χρ. κλώνου (έλεγχος με κυτταρογενετική) μοριακή ύφεση = + εξάλειψη του Phil Χρ. κλώνου (έλεγχος με μοριακές μεθόδους) ίαση = μοριακή ύφεση > 5 χρόνια
Θεραπεία της ΧΜΛ ΥΦΕΣΗ Θεραπεία Αιματ. Κυτταρογ. Μοριακή ακτινοβολία σπληνός+/ βουσουλφάνη, υδροξυουρία 70% οχι οχιοχι Ιντερφερόνη 70% 10% <5% <5% Μεγαθεραπεία & αυτόλογη μεταμ99% 75% <30% <10% Αλλογενής μεταμόσχευσηθνησιμ:20-55% 50-72% Μοριακές θεραπείες 96% 82% 54% ???? Ίαση
No Μοριακή θεραπεία της ΧΜΛ Αναστολέας της τυροσινικής κινάσης (STI571-Imatinib-Glivec) πυρήνας Διαβιβ. Παράγ. Αναστολή απόπτωσης BCR-ABL πρωτείνη
Μοριακή θεραπεία της ΧΜΛ
ΝΕΟΤΕΡΟΙ ΑΝΑΣΤΟΛΕΙΣ ΤΥΡΟΣΙΝΙΚΗΣ ΚΙΝΑΣΗΣ DASATINIB ( SPRYCEL) NILOTINIB ( TASIGNA) ……..
Αλλογενής μεταμόσχευση στην ΧΜΛ