Εγκεντρισμοί και ενοθφαλμισμοί
Ως εμβολιασμό εννοούμε την καλλιεργητική τεχνική με την οποία ενώνουμε τα μέρη δύο διαφορετικών φυτών με σκοπό την δημιουργία ενός καινούριου φυτού Για να επιτευχθεί η ένωση των δύο αυτών φυτών και να επιβιώσει το νέο φυτό που σχηματίζεται πρέπει να ενωθούν τα κάμβια τους
Υποκείμενο : ονομάζουμε το φυτό αυτό που στον εμβολιασμό προσφέρει το ριζικό του σύστημα και την βάση του κορμού του. Τα υποκείμενα μπορεί να παράγονται με σπόρο (σπορόφυτα) ή με αγενή πολλαπλασιασμό (κλωνικά υποκείμενα) Εμβόλιο : ονομάζουμε το φυτό αυτό που στον εμβολιασμό προσφέρει το υπέργειο μέρος του (μέρος του κορμού και κόμη). Είναι η επιθυμητή ποικιλία που θέλουμε να καλλιεργήσουμε. Υποκείμενο - Εμβόλιο
Λόγοι πραγματοποίησης εμβολιασμού 1) Εκμετάλλευση ιδιοτήτων υποκειμένου 1α) προσδίδει στην καλλιεργούμενη ποικιλία νανισμό και ομοιομορφία στην ανάπτυξη 1β) αντοχή σε διάφορες περιβαλλοντικές συνθήκες που αφορούν κυρίως το έδαφος, όπως αντοχή στα άλατα και CaCO 3, στα βαριά εδάφη σε παθογόνα εδάφους (μύκητες, νηματώδεις) 1γ) γρήγορη είσοδο στην καρποφορία σε σχέση με τα σπορόφυτα
2) πολλαπλασιασμός ποικιλιών που αναπαράγονται δύσκολα 3) αντικατάσταση παλιών μη εμπορικών ή κατεστραμμένων από φυσικά αίτια (φωτιά, παγετός) ποικιλιών χωρίς εκρίζωσή τους οπότε έχουμε γρηγορότερη είσοδο στην καρποφορία 4) έλεγχος ιώσεων
Παράγοντες που ευνοούν την επιτυχία του εμβολιασμού Βοτανική συγγένεια Επαφή καβιών υποκειμένου και εμβολίου και επίσης το κάμβιο να είναι ενεργό Επιδεξιότητα εμβολιαστή Εποχή εμβολιασμού Περιβαλλοντικοί παράγοντες που ακολουθούν τον εμβολιασμό Καλλιεργητικές φροντίδες μετά τον εμβολιασμό Υγιές πολλαπλασιαστικό υλικό (ιδίως ιώσεις)
Ενοφθαλμισμοί Τι είναι ποιοι ονομάζονται έτσι Είδη εμβολιασμών Τεχνικές εμβολιασμών
Στους ενοφθαλμισμούς ως εμβολιο χρησιμοποιείται ένας οφθαλμός και ένα μικρό μέρος του φλοιού του βλαστού που οπωσδήποτε πρέπει να περιλαμβάνει το κάμβιο (για αυτό και ο εμβολιασμός αυτός ονομάζεται ενοφθαλμισμός)
Κάμβιο απαραίτητο για την επιτυχία του εμβολιασμού η ένωση των δύο καμβίων Είναι στρώμα κυττάρων που βρίσκεται ανάμεσα στο φλοίωμα (εξωτερικά του και το ξύλωμα εσωτερικά του) Το βλέπουμε σαν μια γυαλιστερή περιοχή που εσωτερικά παράγει καινούριο ξύλωμα και εξωτερικά καινούριο φλοίωμα Είναι υπεύθυνο για την ένωση των δύο φυτών και την ένωση των αγγείων τους
Ασπιδωτός ή Τ ενοφθαλμισμός Το εμβόλιο αποτελείται από έναν οφθαλμό και τμήμα του φλοιού το οποίο όμως να έχει οπωσδήποτε κάμβιο Στο εμβόλιο έχει σχήμα ασπίδας που στο κέντρο έχει τον οφθαλμό Η τομή στο υποκείμενο έχει σχήμα Τ με δύο τεμνόμενες τομές Καλή τοποθέτηση εμβολίου μέσα στη σχισμή
Προτείνεται για εμβολιασμό νεαρών υποκειμένων Πραγματοποιείται την περίοδο όπου το κάμβιο είναι ενεργό (Απρίλιο με Σεπτέμβριο)
Πλακίτης ενοφθαλμισμός Διαφέρει λόγω σχήματος εμβολίου (ορθογώνιο παραλληλόγραμμο ή τετράγωνο) Σε δένδρα με παχύ φλοιό όπου δεν μπορεί να εφαρμοστεί ο ασπιδωτός (ελιά καρυδιά)
Ημιμαγιόρκιος Εφαρμόζεται κυρίως σε είδη όπου δεν αποκολλάται εύκολα ο φλοιός Εφαρμόζεται κυρίως στο αμπέλι Είναι απαραίτητα ειδικά εμβολιαστήρια ώστε οι τομές στο εμβόλιο και στο υποκείμενο να είναι ακριβώς ίδιες
Εγκεντρισμοί Τι είναι ποιοι ονομάζονται έτσι Ειδή εγκεντρισμών Τεχνικές εγκεντρισμού
Στους εγκεντρισμούς ως εμβολιο χρησιμοποιείται ένα μικρό κομμάτι βλαστού το οποίο περιλαμβάνει λίγους οφθαλμούς (εως 5) Το κομμάτι αυτό του βλαστού ονομάζεται κεντρί για αυτό και ο εμβολιασμός αυτός ονομάζεται εγκεντρισμός
Χρησιμοποιούνται για αλλαγή ποικιλίας Για αλλαγή με πιο αποδοτική ή με μεγαλύτερη ζήτηση ποικιλία Για αποφυγή επαναφύτευσης μετά από καταστροφές (φωτιές, παγετούς) Για εισαγωγή επικονιάστριων ποικιλιών
Είδη εγκεντρισμών Αγγλικός με ειδικά σχεδιασμένα εμβολιαστήρια χρησιμοποιείται κυρίως στην αμπελουργία Σχιστός Υπόφλοιος
Σχιστός εμβολιασμός Εφαρμόζεται κυρίως στις αρχές της άνοιξης (Μάρτιο ) αλλά και το χειμώνα Μη αναγκαίο να είναι το κάμβιο ενεργό
Υπόφλοιος ή Υπόφλοιος Στεφανίτης Αναγκαίο να είναι το κάμβιο ενεργό Εφαρμόζεται κυρίως στις αρχές έναρξης της βλάστησης (Μάρτιο -Απρίλιο) αλλά και το χειμώνα Συλλογή εμβολίων νωρίτερα και αποθήκευση σε ψυγείο Πλεονέκτημα ότι δεν τραυματίζεται το ξύλο σε σχέση με τον σχιστό
Καταβολάδες Βλαστοί που ριζοβολούν ενώ είναι ακόμα ενωμένοι με το φυτό, τροφοδοσία βλαστού με νερό θρεπτικά στοιχεία Κοινή, κατά αυλάκια και πολλαπλή καταβολαδα Παραφυάδες