1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

2 Ασιτία / ανεπαρκής διατροφή Σήμερα έχει αποδειχθεί πως η ασιτία κατά της διάρκεια μιας οξείας νόσου (stress starvation) έχει αρνητικές επιπτώσεις: ▫ Πτώση άμυνας οργανισμού ▫ Αύξηση επίπτωσης λοιμώξεων ▫ Πτωχή επούλωση τραυμάτων ▫ Παράταση χρόνου νοσηλείας ▫ Αδυναμία απεξάρτησης από την μηχ. aναπνοή ▫ Αύξηση θνητότητας

3 Τεχνητή διατροφή Ερωτήματα πριν την έναρξη 1.Πότε θα αρχίσει ? 2.Από ποια οδό ? (εντερική ή παρεντερική ?) 3.Ποιο είναι το ποσό των θερμίδων ? 4.Ποια η σύσταση (υδατάνθρακες, λίπη, πρωτεΐνες) 5.Ποια η σύσταση ανάλογα με την νόσο ? 6.Ανοσοδιατροφή ?

4 Κριτήρια άμεσης υποστήριξης BMI < 18.5 Kg/m 2 Πρόσφατη απώλεια βάρους (> 10% μέσα σε 3 μήνες) Αυξημένες ανάγκες από υπερκαταβολισμό Νηστεία ή μειωμένη πρόσληψη από το στόμα για > 5 ημέρες Μειωμένη απορροφητικότητα του πεπτικού

5 Εκτίμηση θρεπτικής κατάστασης Ιατρικό & Διαιτητικό ιστορικό Φυσική εξέταση Βιοχημικούς δείκτες (Alb) Ανθρωπομετρικές παραμέτρους (BMI, TSF, MAMC) Ανοσολογικοί δείκτες

6 Ενεργειακές ανάγκες ( υπολογιζόμενες ή μετρούμενες με έμμεση θερμιδομετρία) Βασική Ενεργειακή Δαπάνη (B ΕΕ ) Ενεργειακή Δαπάνη Ηρεμίας(REE) Εξίσωση Harris-Benedict ▫ Άντρες: BEE = xΒ + 5xΥ - 6.8xH ▫ Γυναίκες: BEE= xΒ + 1.8xΥ - 4.7xH Βασικές ενεργειακές ανάγκες ▫ BEE (kcal/day) = 25 x ideal BW (kg) REE = (BEE x 1.2 ) x stress factor Σοβαρή λοίμωξη = 1.4, εγκαύματα = , Μείζον χειρ/ο = 1.5, Σοβαρή λοίμωξη = 1.4

7 Χορηγούμενες Θερμίδες Υπολογίζονται ως μη πρωτεϊνικές Υδατάνθρακες: (2 g/kg/24h) – Το 60-70% των ημερήσιων αναγκών – Απαιτείται καθημερινή πρόσληψη, διότι οι αποθήκες του οργανισμού είναι ελάχιστες (90 g) – Απαραίτητοι για την παραγωγή ενέργειας (ΑΤΡ) σε όργανα που εξαρτώνται από εξωγενή γλυκόζη – Αποκλειστικά (ερυθρά, οφθαλμοί, νεφροί, μύες) – Σημαντικά (εγκέφαλος, g/24h)

8 Λίπη: (2 g/kg/24h) – Να καλύπτουν το 30% των καθημερινών αναγκών – Απαραίτητο συστατικό της τροφής διότι προσφέρει – την απαραίτητη πηγή ενέργειας – τα απαραίτητα λιπαρά οξέα – την καλύτερη ρύθμιση γλυκόζης Πρωτεΐνες: (0.8-2 g/kg/24h ) – Η επάρκεια καθορίζεται από το ισοζύγιο αζώτου – 1g N 2 ισοδυναμεί με 6.25 g αποδομημένων πρωτεϊνών – Ισοζύγιο Ν 2 = (πρωτεΐνη g/6.25) – (Ν 2 ουρίας 24h + 4)* – Στόχος διατήρηση θετικού ισοζυγίου N 2 4-6g – * Πλέον περίπλοκες εξισώσεις σε παθολογικές καταστάσεις

9 Κατευθυντήριες οδηγίες διατροφής

10 Βαθμοί σύστασης (A, B, C, D, E) και επίπεδα ερευνητικής ισχύος (I, II, III, IV, V) AΜε την υποστήριξη τουλάχιστον δύο έρευνες I επίπεδο IΟι μεγάλες, τυχαιοποιημένες μελέτες με σαφή αποτελέσματα. Χαμηλό κίνδυνο των ψευδώς θετικών (α) λάθους ή ψευδώς αρνητικών (β) λάθους BΜε την υποστήριξη μίας έρευνας I επιπέδου IIΜικρές, τυχαιοποιημένες μελέτες με αβέβαια αποτελέσματα. Μέτριο έως υψηλό κίνδυνο των ψευδώς θετικών ή / και ψευδώς αρνητικών λάθους CΜε την υποστήριξη έρευνας II επιπέδου IIIΜη τυχαιοποιημένη, ταυτόχρονων ελέγχων DΜε την υποστήριξη τουλάχιστον δύο ερευνών III επιπέδου IVΜη τυχαιοποιημένη, ιστορικοί έλεγχοι EΜε την υποστήριξη έρευνας IV ή V επιπέδου VΣειρά περιστατικών, μη ελεγχόμενες μελέτες, απόψεις ειδικών

11 Η διατροφή του βαρέως πάσχοντα θεωρείτο ως πρόσθετη φροντίδα με την παροχή εξωγενούς ενέργειας για να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της αντίδρασης στο στρες Κύριοι στόχοι της φροντίδας – Διατήρηση άλιπ ης σωματικ ής μάζας – Υποστήριξη ανοσολογικής απάντησης – Αποφυγή μεταβολικών επιπλοκών Διαμόρφωση θεραπείας: – Πρώιμη έναρξη εντερικής διατροφής – Επαρκή ς χορήγηση μακρο - & μικρο - συστατικών – Ρύθμιση γλυκόζης ορού

12 Ενδείξεις ΕΝΤ Διασωληνωμένοι ασθενείς στη ΜΕΘ Κώμα ή μόνιμη φυτική κατάσταση Παθήσεις του ΓΕΣ Ψυχιατρικοί ασθενείς (Ν. ανορεξία & Βαριά Κατάθλιψη) Καρκίνος κεφαλής και τραχήλου

13 Αντενδείξεις της ΕΝΤ Μεγάλης παροχής εντεροδερματικά συρίγγια Παραλυτικός ειλεός Αιμορραγίες του ΓΕΣ Επίμονος έμετος ή διάρροια Αιμοδυναμικά ασταθής Προβλεπόμενη ασιτία για 5-7 μέρες εάν υποθρεπτικός, διαφορετικά προβλεπόμενη ασιτία για 7-9 μέρες

14 Α. ΕΝΑΡΞΗ ΕΝΤΕΡΙΚΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Α1. Εκτίμηση θρέψης του ασθενή με έμφαση σε – ΣΒ – Διατροφή πριν την εισαγωγή – Βαρύτητα νόσου – Συνυπάρχοντα νοσήματα – Λειτουργικότητα ΓΕΣ Ο παλαιότερος τρόπος εκτίμησης (αλβουμίνη, προαλβουμίνη, τρανσφερίνη,) δεν είναι αξιόπιστος στη ΜΕΘ Grade: E

15 Α2. Εάν ο ασθενής δεν μπορεί να λάβει τροφή από το στόμα, η διατροφή πρέπει να γίνεται ΕΝΤ Grade: C Α3. Η ΕΝΤ είναι προτιμότερη της ΠΡΝ Grade: Β Α4. Η ΕΝΤ να αρχίζει ώρες μετά την εισαγωγή Grade: C – Η ποσότητα τροφής να φτάνει το στόχο κάλυψης του ασθενή μετά ώρες Grade: Ε

16 Α5. Σε αιμοδυναμικά ασταθή ασθενή, η ΕΝΤ να αρχίζει μετά την ανάνηψη & σταθεροποίηση Grade: Ε Α6. Για την έναρξη ΕΝΤ διατροφής δεν απαιτείται η ύπαρξη εντερικών ήχων ή κενώσεων Grade: Β Α7. Η σίτιση μπορεί να γίνει είτε από γαστροστομία είτε από τη νηστιδοστομία – Η νηστιδική σίτιση εφαρμόζεται σε ψηλό κίνδυνο εισρόφησης ή γαστρικής δυσανεξίας Grade: C – Η συχνή παροχέτευση του γαστρικού υγρού αποτελεί σημαντικό λόγο για νηστιδική σίτιση Grade: Ε

17 Β. ΠΑΡΕΝΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Β1. Σε περίπτωση αδυναμίας ΕΝΤ σίτισης για 7 ημέρες από την εισαγωγή, δεν πρέπει να αρχίσει σίτιση Grade: C – Εάν ο ασθενής ήταν σε καλή κατάσταση υγείας πριν την εισαγωγή και χωρίς ενδείξεις υποθρεψίας θα αρχίσει ΠΡΝ διατροφή μετά από 7 ημέρες νοσηλείας (εάν αδυναμία ΕΝΤ ) Grade: Ε Β2. Εάν υπάρχει ένδειξη υποθρεψίας και δεν είναι εφικτή η ΕΝΤ, άμεσα έναρξη ΠΡΝ μετά τη σταθεροποίηση Grade: C

18 Β3. Σε ασθενή μετά από επέμβαση άνω κοιλίας που δεν μπορεί να λάβει ΕΝΤ διατροφή, η ΠΡΝ θα χορηγηθεί κάτω από τις εξής προϋποθέσεις: – 5-7 ημέρες πριν και την 5-7 η ΜΤΧ ημέρα, εάν έχει υποθρεψία Grade: Β – Την 5η-7η ΜΤΧ ημέρα, εάν είναι σε καλή κατάσταση Grade: Β

19 C. ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΕΝΤΕΡΙΚΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ C1. Ο στόχος καθορίζεται από τις ενεργειακές ανάγκες του ασθενή, κατά την έναρξη της σίτισης του Grade: C Οι ενεργειακές ανάγκες υπολογίζονται με – εξισώσεις – έμμεση θερμιδομετρία – προσοχή στη χρήση εξισώσεων & παχύσαρκους C2. Προσπάθεια χορήγησης >50-65% των θερμίδων που υπολογίστηκαν, τη πρώτη εβδομάδα νοσηλείας Grade: C

20 C3. Εάν δεν μπορεί να επιτύχουμε το στόχο (100% cal) μετά από 7-10 ημέρες ΕΝΤ, να αρχίζει ως συμπλήρωμα ΠΡΝ διατροφή Grade: Ε Η χορήγηση ΠΡΝ διατροφής νωρίτερα από 7-10 ημέρες μπορεί να είναι επιβλαβής Grade: C C4. Να γίνεται εκτίμηση των πρωτεϊνικών αναγκών και να χορηγούνται σε αυξημένη ποσότητα Grade: Ε – Σε ασθενείς με BMI < 30 : 1,2-2 g/kg/24h – Σε έγκαυμα & πολυτραυματία: >2 g/kg/24h Grade: Ε

21 C5. Στο ν παχύσαρκο ασθενή της ΜΕΘ με BMI >30 συνιστάται υποθερμιδική ΕΝΤ διατροφή Πρέπει να δίνεται το 60-70% των αναγκαίων θερμίδων – kcal/kg πραγματικού ΣΒ/24h – kcal/kg ιδανικού ΣΒ/24h Οι πρωτεΐνες χορηγούνται με βάση το ιδανικό ΣΒ & με ρυθμό – Class I & II (BMI 30-40):>2 g/kg/24h – Class III (BMI>40): >2.5 g/kg/24h Grade: D

22 D. ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΕΝΤ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ D1. Οι ασθενείς που λαμβάνουν ΕΝΤ να εκτιμώνται για το κίνδυνο εισρόφησης και να λαμβάνονται προληπτικά μέτρα Grade: Ε – Σε ασθενείς υψηλού κινδύνου στάγδην χορήγηση ΕΝΤ τροφής Grade: D – Σε διασωληνωμένους ασθενείς της ΜΕΘ ανύψωση κεφαλής σε ο Grade: C

23 D. ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΕΝΤ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ D1. Οι ασθενείς που λαμβάνουν ΕΝΤ να εκτιμώνται για το κίνδυνο εισρόφησης και να λαμβάνονται προληπτικά μέτρα Grade: Ε – Χορήγηση φαρμάκων εάν απαιτηθεί (μετοκλοπαμίδη, ερυθρομυκίνη, ναλοξόνη) Grade: C – Θα πρέπει να εξετάζεται η μετατροπή σε νηστιδική σίτιση Grade: C – Η στοματική υγιεινή με χλωρεξιδίνη 2 φορές/d Grade: C

24 G. ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΠΡΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ G1. Λήψη μέτρων για αύξηση απόδοσης της ΠΡΝ & μείωσης των κινδύνων από: – Υπεργλυκαιμία, λοιμώξεις, ανοσοκαταστολή, οξειδωτικό στρες Grade: C G2. Επιτρέπεται μειωμένη χορήγηση θερμίδων στο 80% του στόχου, τουλάχιστον στην αρχή Grade: C Οι παχύσαρκοι (ΒΜΙ>30) να λαμβάνουν θερμίδες & πρωτεΐνες όπως στην ΕΝΤ (C5) Grade: D G3. Την 1 η εβδομάδα νοσηλείας στη ΜΕΘ, να μην χορηγείται με την ΠΡΝ λάδι σόγιας Grade: D

25 G 4. Εφαρμογή πρωτόκολλου αυστηρού ελέγχου της γλυκόζης ορού από Grade: Β – Στόχος mg/dL. Grade: Ε G5. Σε ασθενείς με ΠΡΝ διατροφή, να χορηγείται iv γλουταμίνη (0,5 g/kg/24h) Grade: C G6. Περιοδικά να γίνονται προσπάθειες μετάβασης από ΠΡΝ διατροφή σε ΕΝΤ. Όταν επιτευχθεί η ΕΝΤ >60%, να διακόπτεται η ΠΡΝ Grade: Ε

26 Ε. Ανοσοδιατροφή Ε1. Τα σκευάσματα ΕΝΤ σίτισης που περιέχουν Γλουταμίνη, Αργινίνη, Νουκλεοτίδια, ω-3 λιπαρά οξέα, Αντιοξειδωτικά Πρέπει να χορηγούνται σε: – Μείζονες χειρουργικές επεμβάσεις – Τραύμα (ΑΤΙS >20) – Έγκαυμα >30% – Ca Κεφαλής-τραχήλου – Μηχανική αναπνοή – Με προσοχή σε ασθενείς με σοβαρή σήψη (αργινίνη) Για χειρουργικούς ασθενείς ΜΕΘ Grade: Α Για παθολογικούς ασθενείς ΜΕΘ Grade: Β

27 Ε2. Οι ασθενείς με ALI & ARDS πρέπει να λαμβάνουν ανοσοδιατροφή πλούσια σε αντιφλεγμονώδη λιπίδια ( ω-3, λάδι ψαριών] και αντιοξειδωτικά (βιτ. Ε, ασκορβικό οξύ) Grade: A Ε3. Ιδανικό θεραπευτικό όφελος από τη χρήση της ανοσοδιατροφής, οι ασθενείς πρέπει να καλύπτονται με τουλάχιστον 50-65% των αναγκαίων θερμίδων Grade: C Ε4. Σε ασθενείς με διάρροια υπό ΕΝΤ σίτιση, να χορηγούνται σκευάσματα με διαλυτές ίνες ή ολιγοπεπτίδια Grade: Ε

28

29

30 F. Συμπληρωματική θεραπεία F 1. Η χορήγηση προβιοτικών βελτιώνει την έκβαση των ασθενών μετά από επέμβαση μεταμόσχευσης, μεγάλο χειρουργείο κοιλιάς, σοβαρό τραύμα Grade: C – Δεν υπάρχουν συστάσεις προς το παρόν για χρήση σε όλους τους ασθενείς ΜΕΘ F2. Σε όλους τους ασθενείς ΜΕΘ να προστίθενται στη διατροφή Grade: Β – Αντιοξειδωτικές βιταμίνες (Ε & ασκορβικό οξύ) – Ιχνοστοιχεία (χαλκός, ψευδάργυρος & ιδιαίτερα σελήνιο) – Θειαμίνη σε αλκοολικούς

31 F3. Να προστίθεται στην ΕΝΤ γλουταμίνη, εάν δεν υπάρχει στα σκευάσματα των ασθενών, με έγκαυμα, τραύμα, μικτό πληθυσμό ΜΕΘ Grade: Β – Χορηγείται διαλυμένη σε νερό (σκόνη), – Δόση g/kg/24h, σε 2-3 δόσεις F4. Δεν χορηγούνται σε βαρέως πάσχοντες αδιάλυτες ίνες Δεν χορηγούνται διαλυτές ίνες και αδιάλυτες ίνες σε ασθενείς με κίνδυνο ισχαιμίας ή δυσκινησίας εντέρου Grade: C

32 ESPEN Σε όλους αυτούς που δεν θα λάβουν πλήρη διατροφή για 3 ημέρες, πρέπει έναρξη ΠΡΝ σε 24-48h εάν ΕΝΤ αντενδείκνυται ή δεν επαρκεί Grade: C Ποσότητα ΕΝΤ σίτισης – Οξεία φάση (1 η εβδομάδα) ▫ 20–25 kcal/kg/ΒΣ/24h Grade: C – Ανάρρωση (2 η εβδομάδα) ▫25–30 kcal/Kg/ΒΣ/24h Grade: C – Σοβαρή υποθρεψία ή χρόνιος καταβολισμός ▫ 25–30 kcal/kg/ΒΣ/24h Grade: C

33 ESPEN ΠΡΝ χορηγείται από κεντρική φλέβα (άνω κοίλη), διαλύματα με υψηλή οσμωτικότητα Grade: C – Από περιφερική φλέβα, μόνο διαλύματα με χαμηλή οσμωτικότητα [<850 mOsm/L] και μόνο για συμπλήρωση των αναγκών Grade: C – Αν περιφερικά δεν καλύπτονται οι ανάγκες, θα πρέπει να χορηγείται κεντρικά Grade: C Να προστίθεται γλουταμίνη στην ΕΝΤ μόνο σε έγκαυμα και τραύμα Grade: C Ανοσοδιατροφή μπορεί να αποβεί επιζήμια και δεν συνίσταται σε σοβαρή σήψη (Apache > 25) Grade: B

34 St. Bartholomew’s Hospital/Science Photo Library Nutritionist Pharmacist Physician Specialist Nutrition Support Nurse Support groups

35

36

37

38

39 ΝΟΜΟΣ 4052/ΦΕΚ 41/Α/ , Άρθρο 134 Δημιουργία Τμήματος Κλινικής Διατροφής 1. Σε κάθε νοσοκομείο του Ε.Σ.Υ. δημιουργείται αυτοτελές τμήμα «Κλινικής Διατροφής» που υπάγεται απευθείας στον Διοικητή. Αποτελείται από κατόχους πτυχίου ΑΕΙ Διαιτολογίας- διατροφής ή ΤΕΙ διατροφής και διαιτολογίας, με αναλογία ένας ανά 80 οργανικές κλίνες και πάντως όχι λιγότερους από δύο, καθώς και από έναν τουλάχιστον τεχνολόγο διατροφής ή τεχνολόγο τροφίμων ΤΕ. Προϊστάμενος του τμήματος ορίζεται διαιτολόγος κατηγορίας ΠΕ και αν δεν υπάρχει, ΤΕ.

40 ΝΟΜΟΣ 4052/ΦΕΚ 41/Α/ , Άρθρο 134 Δημιουργία Τμήματος Κλινικής Διατροφής Οι διαιτολόγοι υπάγονται στην Ιατρική Υπηρεσία. Η οικονομική διαχείριση και η διοίκηση του τμήματος εντάσσεται στις δραστηριότητες της Διοικητικής Υπηρεσίας. Αρμοδιότητα του τμήματος είναι η διατροφική υποστήριξη των ασθενών, είτε νοσηλεύονται, είτε επισκέπτονται τα τακτικά εξωτερικά ιατρεία, με ελεύθερη ή ειδική διαιτητική αγωγή, η πληροφόρηση και εκπαίδευσή τους, καθώς και η καταπολέμηση του υποσιτισμού και της δυσθρεψίας, δηλαδή των προβλημάτων που απορρέουν από την παχυσαρκία ή από την ανεπαρκή ποσοτικά ή και ποιοτικά διατροφική υποστήριξή τους. Το τμήμα Κλινικής Διατροφής μπορεί να αναλαμβάνει, σε συνεργασία με την Υγειονομική Περιφέρεια στην οποία υπάγεται το νοσοκομείο ή με το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, την ενημέρωση και εκπαίδευση του πληθυσμού στα πλαίσια της πρωτοβάθμιας περίθαλψης υγείας, με στόχο την προστασία και προαγωγή της υγείας.

41 ΝΟΜΟΣ 4052/ΦΕΚ 41/Α/ , Άρθρο 134 Δημιουργία Τμήματος Κλινικής Διατροφής 2. Σε κάθε νοσοκομείο του Ε.Σ.Υ. δημιουργείται «Συμβουλευτικό Γραφείο Διατροφής», το οποίο λειτουργεί ως τακτικό εξωτερικό ιατρείο και στελεχώνεται από τους διαιτολόγους, ανεξαρτήτου κατηγορίας, του Τμήματος Κλινικής Διατροφής. Το Συμβουλευτικό Γραφείο Διατροφής μπορεί να συμμετέχει στην ολοήμερη πέραν του τακτικού ωραρίου λειτουργία του νοσοκομείου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 9 του ν. 2889/2001. Στις αρμοδιότητές του ανήκουν: 1) η εκτίμηση θρέψης και η ανίχνευση διατροφικού κινδύνου των ασθενών, 2) η διαμόρφωση σχημάτων ειδικής διαιτητικής αγωγής, σε συνεργασία με αρμόδιο ιατρό, 3) η πληροφόρηση και εκπαίδευση ασθενών, των οποίων η πάθηση χρήζει συστηματικής διαιτητικής φροντίδας. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίζονται ειδικότερα οι αρμοδιότητες, η μεθοδολογία εργασίας του Συμβουλευτικού Γραφείου Διατροφής και ο αναγκαίος εξοπλισμός.

42 ΝΟΜΟΣ 4052/ΦΕΚ 41/Α/ , Άρθρο 134 Δημιουργία Τμήματος Κλινικής Διατροφής 3. Για τη διατροφική υποστήριξη των νοσηλευόμενων ασθενών, οι οποίοι παρουσιάζουν διατροφικό κίνδυνο, σε κάθε κλινική του νοσοκομείου δημιουργείται μία «Ομάδα Υποστήριξης Θρέψης», τα μέλη της οποίας ορίζονται με απόφαση του διοικητή του νοσοκομείου και είναι ένας διαιτολόγος που προτείνεται από τον προϊστάμενο του τμήματος Κλινικής Διατροφής, ένας ιατρός κάθε κλινικής, που προτείνεται από τον Διευθυντή της Ιατρικής Υπηρεσίας και ένας νοσηλευτής που προτείνεται από τον Διευθυντή της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας. Ως μέλη της Ομάδας Υποστήριξης Θρέψης ορίζονται κατά προτεραιότητα οι ιατροί και οι νοσηλευτές που έχουν λάβει εκπαίδευση σε θέματα ιατρικής και κλινικής διατροφής, όπως μεταπτυχιακές σπουδές, παρακολούθηση σεμιναρίων ή συνεδρίων. Εάν κρίνεται αναγκαίο τα μέλη της Ομάδας Υποστήριξης Θρέψης καλούν τον Φαρμακοποιό του νοσοκομείου να εκφέρει άποψη για τη διατροφική υποστήριξη κάποιου ασθενούς.

43 ΝΟΜΟΣ 4052/ΦΕΚ 41/Α/ , Άρθρο 134 Δημιουργία Τμήματος Κλινικής Διατροφής Τον ασθενή αναλαμβάνει η Ομάδα Υποστήριξης Θρέψης, μετά από αίτημα του θεράποντος ιατρού ή του διαιτολόγου που τον παρακολουθεί ή του ίδιου του ασθενούς. Στις αρμοδιότητες της Ομάδας ανήκουν: 1. Η βεβαίωση του διατροφικού κινδύνου, βάσει των επιστημονικών δεδομένων και με μεθόδους που γίνονται δεκτές από ευρωπαϊκούς ή εθνικούς φορείς ή επιστημονικές εταιρίες και η αναγνώριση των αιτιών δυσθρεψίας, 2. η συστηματική εφαρμογή διατροφικής υποστήριξης, 3. η τακτική αναθεώρηση του προγράμματος διατροφής, 4. η πλήρης καταγραφή των στοιχείων στη διατροφική καρτέλα του ασθενούς, με στόχο την έγκαιρη και ολοκληρωμένη διατροφική φροντίδα, 5. η λήψη μέτρων για την πρόληψη της δυσθρεψίας, όπως η καταγραφή αλληλεπιδράσεων φαρμάκων- τροφής- διαιτητικής πρόσληψης και ανεπιθύμητων ενεργειών που σχετίζονται με την πρόσληψη, πέψη και απορρόφηση τροφίμων. Με ευθύνη του διαιτολόγου της Ομάδας η διατροφική φροντίδα του ασθενούς συνεχίζεται και μετά την έξοδό του από το νοσοκομείο στα πλαίσια της κατ' οίκον νοσηλείας, σε συνεργασία με την αρμόδια γι' αυτήν ομάδα.

44 ΝΟΜΟΣ 4052/ΦΕΚ 41/Α/ , Άρθρο 134 Δημιουργία Τμήματος Κλινικής Διατροφής 4. Στην αρμοδιότητα των διαιτολόγων του τμήματος Κλινικής Διατροφής, καθώς και της Ομάδας Υποστήριξης Θρέψης, στις περιπτώσεις που αυτή παρεμβαίνει, ανήκουν η χορήγηση σκευασμάτων σχετικών με τη θρέψη, βάσει σχεδίου διατροφικής αντιμετώπισης υπογεγραμμένο από τον διαιτολόγο, στο οποίο αναγράφεται αναλυτικά η κατανομή των σκευασμάτων στην ημερήσια σίτιση του ασθενούς, το συνολικό ποσό των παρεχόμενων θερμίδων και των μικροθρεπτικών συστατικών. 5. Το ιατρικό απόρρητο δεν ισχύει έναντι των διαιτολόγων του τμήματος Κλινικής Διατροφής και της Ομάδας Υποστήριξης Θρέψης, οι οποίοι έχουν ακώλυτη πρόσβαση στον ιατρικό φάκελλο. 6. Τα συμπεράσματα των διαιτολόγων του τμήματος Κλινικής Διατροφής και της Ομάδας Υποστήριξης Θρέψης, όπως και τα στοιχεία σχετικά με την εφαρμοζόμενη διατροφική υποστήριξη του ασθενούς καταγράφονται στον ιατρικό του φάκελο.