Λ ΙΠΗ Άντρη Τζιωνή 1

Λ ΙΠΗ Τα λιπίδια διαλύονται στο λίπος, όχι στο νερό Λίπη- στερεά σε θερμοκρασία δωματίου Έλαια- υγρά σε θερμοκρασία δωματίου 2

Σ ΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ Δ ΙΑΤΡΟΦΙΚΩΝ Λ ΙΠΩΝ Παροχή ενέργειας Χρειαζόμαστε απαραίτητα λιπαρά οξέα (περίπου 1 κουταλάκι του γλυκού ανά ημέρα) Παράδοση λιποδιαλυτών βιταμινών στο σώμα Αυξάνει τη γεύση και γευστικότητα των τροφίμων Συμβολή στην αίσθηση της πληρότητας Συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών 3

Ο Ι ΠΕΡΙΤΤΕΣ ΘΕΡΜΙΔΕΣ ΑΠΟΘΗΚΕΥΟΝΤΑΙ ΩΣ ΛΙΠΟΣ Ανεξάρτητα από την πηγή τους, όλες οι επιπλέον θερμίδες (υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λίπη) αποθηκεύονται ως λίπος. Στρώμα λίπους κάτω από για το δέρμα - υποδόριο λίπος - μόνωση Λίπη περιβάλλουν τα όργανα - σπλαχνικού λίπους Η περίσσεια λίπους - σπλαχνικό λίπος συμβάλλει τα μέγιστα στην καρδιακή νόσο (μήλο έναντι αχλάδι) 4

Τ ΥΠΟΙ Λ ΙΠΩΝ Τριγλυκερίδια Διγλυκερίδια Μονογλυκερίδια Κορεσμένα Μονοακόρεστα Πολυακόρεστα Χοληστερόλη Γλυκερόλη 5

Τ ΡΙΓΛΥΚΕΡΙΔΙΑ Γλυκερόλη + 3- Λιπαρά οξέα= τριγλυκερίδιο ΓλυκερόληΛιπαρό οξύ 6

Δ ΙΓΛΥΚΕΡΙΔΙΑ Γλυκερόλη + 2-Λιπαρά οξέα= διγλυκερίδιο 7 Γλυκερόλη Λιπαρό οξύ

Μ ΟΝΟΓΛΥΚΕΡΙΔΙΑ Γλυκερόλη+ 1 Λιπαρό οξύ = Μονογλυκερίδιο 8 Γλυκερόλη Λιπαρό οξύ

9 Στερεά σε θερμοκρασία δωματίου Μεγαλύτερη διάρκεια ζωής στο ράφι επειδή είναι λιγότερο πιθανό να οξειδωθούν Δεσμός C-C Υγρά σε θερμοκρασία δωματίου Ακόρεστα λίπη + υδρογόνωση = κορεσμένο λίπος Δεσμός C=C Κορεσμένα ΛιπαράΑκόρεστα Λιπαρά

T RANS Λ ΙΠΑΡΑ Ο ΞΕΑ Δημιουργούνται κατά τη διάρκεια της διαδικασίας υδρογόνωσης Σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιακής νόσου 10

C IS ΛΙΠΑΡΑ ΟΞΕΑ 11

Χ ΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗ Ένα λιποδιαλυτό και άχρωμο υγρό που συναντάται σε ζώα και όχι σε φυτά Ορμόνες - τεστοστερόνη και τα οιστρογόνα Συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών σε ζώα "Μετατρέπει το ηλιακό φως σε βιταμίνη D" Δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ενεργειακά καθόλου θερμίδες Βασικό συστατικό των νεύρων και του εγκεφάλου 12

Ω- 3 Λ ΙΠΑΡΑ Ο ΞΕΑ Διπλος δεσμός στον 3 ο άνθρακα από το τέλος Βρίσκεται σε ιχθυέλαια, λιναρόσπορος, κάποιες άλλες τροφές Μείωση κινδύνου των καρδιακών παθήσεων 13

Τ Ι Ε ΙΝΑΙ Κ ΑΛΥΤΕΡΟ ;;; Βούτυρο - κορεσμένα λιπαρά, περιέχειχοληστερόλη Μαργαρίνη - υδρογονωμένη - περιέχει trans λιπαρά οξέα, αλλά καθόλου χοληστερόλη Μαλακή μαργαρίνη - μερικώς υδρογονωμένα - περιέχει ορισμένα trans λιπαρά οξέα, αλλά καθόλου χοληστερόλη 14

Λ ΙΠΗ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Κάθε 1 γρ λίπους περιέχει 9kcal Το 30% των ολικών θερμίδων πρεπειι να προέρχεται από λίπη Προσεχτική επιλογή λιπών για μια πιο υγιή ζωή 15

Α ΦΑΙΡΟΝΤΑΣ ΤΟ ΛΙΠΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΦΑΓΗΤΟ Προσθέτοντας λιγότερο λίπος στα επεξεργασμένα τρόφιμα Κοπή του λίπους από το κρέας Αφαίρεση της πέτσας από το κοτόπουλο Προσθέτοντας λιγότερο λίπος σε μοσχαρίσιο κιμά Η προσθήκη νερού σε ζαμπόν και άλλα κρέατα (εξαπάτηση) 16

Υ ΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΑ Λ ΙΠΟΥΣ Είναι ασφαλή; Μήπως αντικαθιστούν τα κορεσμένα λίπη στη διατροφή; Από τι είναι φτιαγμένα; Βάση υδατάνθρακα Με βάση πρωτεΐνη συνδυασμοί 17

Α ΛΛΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΘΕΙ ΤΟ ΛΙΠΟΣ ΣΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Μικρότερο μέγεθος της μερίδας Χάμπουργκερ αντί για ένα Big Mac Μικρές πατάτες αντί των μεγάλων πατάτες Χρησιμοποιήστε διαφορετικά συστατικά Veggie πίτσα αντί για πεπερόνι Χρησιμοποιήστε μια χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά ή μη λιπαρά εκδοχή 1% ή αποβουτυρωμένο γάλα αντί του ολόκληρου ή 2% Φάτε κάτι άλλο αντί Φρούτα αντί του παγωτού 18

Π ΟΣΟ ΛΙΠΟΣ ΠΕΡΙΕΧΟΥΝ ΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΟΥ ΤΡΩΜΕ ;;; Διαβάστε την ετικέτα Ψάξτε για λέξεις-κλειδιά στο όνομα με σάλτσα κρέμα γάλακτος με τυρί Τηγανισμένα 19

Γ ΛΩΣΣΑΡΙΟ Λιπίδιο: ένα συστατικό τροφίμου που αποτελείται από τριγλυκερίδια, ελεύθερα λιπαρά οξέα και άλλα μη πολικά μόρια, Λίπος: λιπίδια στα τρόφιμα που είναι στερεά σε θερμοκρασία δωματίου. Λάδι: λιπίδια στα τρόφιμα που είναι υγρά σε θερμοκρασία δωματίου. Τριγλυκερίδιο: το κύριο συστατικό των λιπιδίων των τροφίμων, ένα μόριο που σχηματίζεται από τη συμπύκνωση των τριών λιπαρών οξέων και ένα μόριο γλυκερόλης. Διγλυκερίδιο: συμπύκνωση δύο λιπαρών οξέων και ένα μόριο γλυκερόλης. Μονογλυκερίδιο: συμπύκνωση ενός λιπαρού οξέως και ένα μόριο γλυκερόλης. 20

Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα: έχει ένα C = διπλό δεσμό στο τρίτο άνθρακα από το τέλος Trans λιπαρά οξέα: έχει ένα C = διπλός δεσμός, όπου τα άτομα Η στους διπλά συνδεδεμένους άνθρακες είναι στις αντίθετες πλευρές του διπλού δεσμού. Cis λιπαρά οξέα: τα άτομα Η είναι στην ίδια πλευρά του C = διπλό δεσμό. Τα κορεσμένα λιπαρά οξέα: έχουν μόνο απλούς δεσμούς CC. Τα ακόρεστα λιπαρά οξέα: έχουν τουλάχιστον ένα C = διπλό δεσμό. Μονοακόρεστα: ένα λιπαρό οξύ με ένα C = C διπλό δεσμό. Πολυακόρεστα: ένα λιπαρό οξύ με περισσότερες από μία C = διπλό δεσμό. 21

Ε ΥΧΑΡΙΣΤΩ !!! 22