ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Τίτλος Μαθήματος Ενότητα 07 : Θεωρίες Μάθησης και ΤΠΕ: Γνωστική Ψυχολογία Βασίλειος Κόμης ΤΕΕΑΠΗ.

Slides:



Advertisements
Παρόμοιες παρουσιάσεις
η Tεχνητή Nοημοσύνη και οι εκπαιδευτικές εφαρμογές της:
Advertisements

 Διαπερνούν και ανατρέπουν παραδοσιακά σύνορα (όρια), γεωγραφικά, οι-κονομικά και πολιτιστικά.  Έχουν αλματώδη ρυθμό εξέλιξης.  Προκαλούνται από τις.
Θεωρίες Μάθησης και ΤΠΕ Γνωστική Ψυχολογία
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εκπαιδευτικά Προγράμματα με Χρήση Η/Υ Ι ΘΕΩΡΙΕΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ (Learning Theories and.
Γιάννης Ρες-Επιστημονικός Συνεργάτης ΙΕΠ1 Θεωρίες μάθησης και τεχνολογίες της πληροφορικής Βασικές θεωρίες μάθησης πως οι θεωρίες αυτές επιδρούν στο σχεδιασμό.
Το Εικονογραφημένο Βιβλίο στην Προσχολική Εκπαίδευση Ενότητα 2.1: Μυθολογία Αγγελική Γιαννικοπούλου Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία.
Γενική Οικονομική Ιστορία Ενότητα # 3: Οι μεγάλες αυτοκρατορίες Διδάσκων: Ιωάννα-Σαπφώ Πεπελάση Τμήμα: Οικονομικής Επιστήμης.
Συστήματα Τηλεκπαίδευσης Ενότητα 6 : Μαθησιακές Θεωρίες I Δημήτριος Λιαροκάπης Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου.
Το ψυχοπαιδαγωγικό υπόβαθρο της Διδακτικής. Σκοπός της Διάλεξης Να μελετηθεί η ανάδυση του γνωστικού πεδίου που οριοθετείται με τον όρο ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ.
Ιστορία και Θεολογία των Εκκλησιαστικών Ύμνων Ενότητα 2: Η πρώτη περίοδος της εκκλησιαστικής υμνογραφίας (Α´ - Δ´αι.) Γεώργιος Φίλιας Θεολογική Σχολή Τμήμα.
Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων Τίτλος Μαθήματος: ΚΑΛΛΩΠΙΣΤΙΚΑ ΔΕΝΤΡΑ ΚΑΙ ΘΑΜΝΟΙ Ενότητα 2: Χαρακτηριστικά φύλλων ανθέων και καρπών Γρηγόριος Βάρρας Αν. Καθηγητής.
Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων Τίτλος Μαθήματος: ΚΑΛΛΩΠΙΣΤΙΚΑ ΔΕΝΤΡΑ ΚΑΙ ΘΑΜΝΟΙ Ενότητα 10: Παράγωγη καλλωπιστικών φυτών. Μέρος Β’ Γρηγόριος Βάρρας Αν. Καθηγητής.
ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Τίτλος Μαθήματος Ενότητα 08 : Θεωρίες Μάθησης και ΤΠΕ: Εποικοδομισμός (Μέρος Β) Βασίλειος Κόμης ΤΕΕΑΠΗ.
Διδακτική της Λογοτεχνίας στην Προσχολική Εκπαίδευση Εισαγωγή στον Γραμματισμό – Πρακτικές Ασκήσεις Αγγελική Γιαννικοπούλου Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής.
ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Τίτλος Μαθήματος Ενότητα 06 : Θεωρίες Μάθησης και ΤΠΕ: Εποικοδομισμός (Μέρος Α+) Βασίλειος Κόμης ΤΕΕΑΠΗ.
Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Θεσσαλίας Χημεία Τροφίμων Ενότητα #6: Βιταμίνες και Πρόσθετα Αθανάσιος Μανούρας Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας και Τεχνολογίας.
Διδασκαλία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο: Σχεδιασμός Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων Ι Ενότητα 4: Προσεγγίζοντας τα δυσάρεστα συναισθήματα Διδάσκουσα: Βασιλική.
Γενική Οικονομική Ιστορία Ενότητα # 2: Η Ευρώπη πριν από τη Βιομηχανική Επανάσταση Διδάσκων: Ιωάννα-Σαπφώ Πεπελάση Τμήμα: Οικονομικής Επιστήμης.
ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Τίτλος Μαθήματος Ενότητα 11: Θεωρίες Μάθησης και ΤΠΕ: Πολυμέσα- Υπερμέσα (Μέρος Α+) Βασίλειος Κόμης ΤΕΕΑΠΗ.
ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Τίτλος Μαθήματος Ενότητα 11: Θεωρίες Μάθησης και ΤΠΕ: Πολυμέσα- Υπερμέσα (Μέρος Α) Βασίλειος Κόμης ΤΕΕΑΠΗ.
Πανεπιστημιακό κέντρο εκπαίδευσης επιμορφωτών Δυτικής Ελλάδας Πανεπιστήμιο Πατρών, ΤΕΕΑΠΗ - Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, ΤΚΕΠ Εκπαίδευση Επιμορφωτών Β΄Επιπέδου.
Νεοελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα Ενότητα 1 η : Στόχοι και παιδαγωγικές αρχές του μαθήματος Παντελής Κυπριανός Σχολή Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών.
ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΗΘΙΚΗ Ενότητα 1: Εισαγωγή στην έννοια και την ύλη της Εφαρμοσμένης Ηθικής Διδάσκων: Μιχαήλ Παρούσης, Αναπλ. Καθηγητής Σχολή Ανθρωπιστικών και.
Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων Τίτλος Μαθήματος: ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ - ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΙΜΩΝ ΕΡΓΩΝ ΠΡΑΣΙΝΟΥ Ενότητα 3: Σύνταγμα - Δικαστήρια Γρηγόριος Βάρρας Αν.
Εορτολογία Ενότητα 2: Η εορτή του Πάσχα Γεώργιος Φίλιας Θεολογική Σχολή Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας.
Ανάπτυξη του Λόγου Ενότητα 4: Ζητήματα γλώσσας στην Εκπαίδευση Δήμητρα Κατή Σχολή Επιστημών της Αγωγής Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία.
Το Εικονογραφημένο Βιβλίο στην Προσχολική Εκπαίδευση Ενότητα 2.1: Μυθολογία Αγγελική Γιαννικοπούλου Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία.
Τεχνητή Νοημοσύνη Ενότητα 1: Εισαγωγή Κατερίνα Γεωργούλη ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ TEI ΑΘΗΝΑΣ.
ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΗΘΙΚΗ Ενότητα 10: Φιλοσοφική Συμβουλευτική Διδάσκων: Μιχαήλ Παρούσης, Αναπλ. Καθηγητής Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Σπουδών Τμήμα Φιλοσοφίας.
Κλασσική Μηχανική Ενότητα 6: Κινηματική και Δυναμική του Στερεού Σώματος Βασίλειος Λουκόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Φυσικής.
Ιστορία και Θεολογία των Εκκλησιαστικών Ύμνων
Μάθηση 1/2 Ψυχολογικό φαινόμενο Ενδεικτικοί ορισμοί:
Θεωρίες μάθησης. Οργάνωση μαθήματος. Ελένη Μπαμπαλώνα.
Τίτλος Μαθήματος Ενότητα 3 : Φάσεις, Μοντέλα και Παιδαγωγικές Προσεγγίσεις Ένταξης των ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Βασίλειος Κόμης ΤΕΕΑΠΗ.
Ο Υπαλληλικός Κώδικας του 1951
Η μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων
Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου
Διδακτική της Πληροφορικής
Αλγόριθμοι Εξαγωγής Συμπερασμάτων (Inference Engine)
Σύνοψη Ενότητας 2 Περιεχόμενα της ενότητας Στόχοι της ενότητας
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Πρακτική Άσκηση σε σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης
Διδακτική της Πληροφορικής Εισαγωγή στις βασικές έννοιες
Εορτολογία Ενότητα 3: Η Εορτή των Χριστουγέννων και Θεοφανείων
Εορτολογία Ενότητα 8: Οι Εορτές των Αγίων Γεώργιος Φίλιας
Ενότητα 9: Ο Χειμώνας Διδάσκουσα: Βασιλική Φωτοπούλου
Διδακτική της Πληροφορικής και των ΤΠΕ Μάθημα επιλογής Στ’ εξάμηνο, Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία, Πανεπιστήμιο.
-Η θεωρία της επεξεργασίας των πληροφοριών
Οι διοικητικές εκκαθαρίσεις
ΕΥΦΥΗΣ ΕΛΕΓΧΟΣ Κεφάλαιο 4 Έμπειρα Συστήματα
Διοίκηση Λειτουργιών και Παραγωγής
Εορτολογία Ενότητα 4: Οι Εορτές της Αναλήψεως και της Πεντηκοστής
Νεοελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα
Εισαγωγή στην Ψυχολογία
Αναγνώριση Προτύπων (Pattern Recognition)
Τίτλος Μαθήματος Ενότητα 13 : Συστήματα Οπτικοποίησης, Περιβάλλοντα Προσομοίωσής & Περιβάλλοντα Μοντελοποίησης Βασίλειος Κόμης ΤΕΕΑΠΗ.
Λογιστική Κόστους Ενότητα # 1: Εισαγωγή Διδάσκουσα: Σάνδρα Κοέν
Ενότητα 5: Συναισθήματα θετικά και δυσάρεστα
Ενότητα 10: Άτμιση του Ξύλου.
Εισαγωγή στις Επιστήμες της Αγωγής
Η ανάπτυξη του κωφού παιδιού
Δομημένος Προγραμματισμός
ΕΥΦΥΗΣ ΕΛΕΓΧΟΣ Κεφάλαιο 3 Έμπειρα Συστήματα
Εισαγωγή στην Τεχνητή Νοημοσύνη
Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών (ΔΕΠΠΣ) & Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών (ΑΠΣ) Τρύφων Μαυροπαλιάς.
Τ.Π.Ε. Επιμόρφωση Β1 Επιπέδου
Επιχειρησιακές Επικοινωνίες
Εισαγωγή στην Ψυχολογία
Ηλεκτρονική Μάθηση “e-learning”
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ
Μεταγράφημα παρουσίασης:

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Τίτλος Μαθήματος Ενότητα 07 : Θεωρίες Μάθησης και ΤΠΕ: Γνωστική Ψυχολογία Βασίλειος Κόμης ΤΕΕΑΠΗ

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς.

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Πατρών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Σκοποί ενότητας Η συνοπτική παρουσίαση – των βασικών αρχών της γνωστικής ψυχολογίας και των πιο γνωστών της μοντέλων – και το πως επηρεάζει την ένταξη των ΤΠΕ στην εκπαίδευση και τη σχεδίαση εκπαιδευτικών εφαρμογών. Η έμφαση δίνεται – στο πως η γνωστική ψυχολογία επιδρά στο σχεδιασμό και την ανάπτυξη μαθησιακών περιβαλλόντων με τη χρήση υπολογιστικών και δικτυακών τεχνολογιών. 4

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Έννοιες – Κλειδιά Εκπαιδευτικό λογισμικό Γνωστική ψυχολογία Γνωστικές θεωρίες Τεχνητή Νοημοσύνη Επεξεργασία της πληροφορίας Συνδεσιασμός Γνώσεις Δηλωτικές γνώσεις Διαδικαστικές γνώσεις Αναπαραστάσεις Έμπειρο Σύστημα Έμπειρο διδακτικό σύστημα Νευρωνικά δίκτυα 5

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Μοντέλα μάθησης Την ανάπτυξη εκπαιδευτικού λογισμικού επιδρούν οι ακόλουθες ψυχολογικές θεωρίες – ο συμπεριφορισμός (behaviorism) Pavlov, Skinner, Crowder, Gagné – η γνωστική ψυχολογία (cognitive psychology) Newell, Simon, Anderson – ο εποικοδομισμός (constructivism) Piaget, Papert, Bruner – οι κοινωνικοπολιτισμικές (sociocultural) ή ιστορικοπολιτισμικές (historicocultural) προσεγγίσεις. Vygotsky, Luria, Leontiev, Bruner 6 Γνωστικές θεωρίες

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Γνωστική Ψυχολογία Η θεωρία επεξεργασίας της πληροφορίας Το γνωστικό σύστημα λειτουργεί ως σύστημα επεξεργασίας της πληροφορίας Υπολογιστής είναι το τεχνολογικό αντίστοιχο του εγκεφάλου Βασική εφαρμογή: Τεχνητή Νοημοσύνη 7

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Τι είναι μάθηση στη θεωρία επεξεργασίας της πληροφορίας Η μάθηση συνίσταται στην τροποποίηση των γνώσεων (αυτό που έχουμε στο μυαλό μας) Η μάθηση συνεπώς εξαρτάται άμεσα από τις γνώσεις που ήδη διαθέτουμε Η μάθηση είναι ενεργή ατομική διαδικασία οικοδόμησης νοήματος μέσω εμπειριών 8

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Κύρια ιδέα της θεωρίας επεξεργασίας της πληροφορίας Η σκέψη του ατόμου μέσο επεξεργασίας της πληροφορίας (information processing). – Το ανθρώπινο μυαλό επεξεργάζεται πληροφορίες όπως ένας υπολογιστής – Ρεύμα της γνωστικής ψυχολογίας που έχει τις απαρχές του στο αναλογικό παράδειγμα του ανθρώπου που λειτουργεί όπως ο ψηφιακός υπολογιστής (Newell & Simon, 1972). Βασικοί εκπρόσωποι αυτού του ρεύματος είναι οι R. Gagné, A. Newell και H. Simon 9

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Μυαλό = Υπολογιστής ; 10

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Βασικές αρχές της θεωρίας επεξεργασίας της πληροφορίας Το γνωστικό σύστημα δημιουργεί αναπαραστάσεις (representations) της πληροφοριακής ροής και κάνει την επεξεργασία της. Η επεξεργασία της πληροφορίας στο πλαίσιο αυτό νοείται ως υπολογισμός, χειρισμός δηλαδή συμβόλων. Οι γνωστικές διεργασίες συνιστούν επεξεργασίες των οποίων τα αποτελέσματα αποτελούν εισόδους για άλλες επεξεργασίες. Κάθε γνωστική διεργασία συνίσταται από αναπαραστάσεις και από επεξεργασίες 11

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Το γνωστικό σύστημα ως σύστημα επεξεργασίας της πληροφορίας 12

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Γνώσεις και Αναπαραστάσεις (θεωρία επεξεργασίας πληροφορίας) Οι γνώσεις (ανεξάρτητα από την εγκυρότητά τους): δομές σταθεροποιημένες στη «μακροπρόθεσμη μνήμη». Ο διαρκής αυτός χαρακτήρας των γνώσεων, τις διακρίνει από τις αναπαραστάσεις Οι αναπαραστάσεις: περιστασιακές δομές που δημιουργήθηκαν σε μια συγκεκριμένη κατάσταση και για συγκεκριμένους στόχους και βρίσκονται αποθηκευμένες στη «βραχυπρόθεσμη μνήμη» ή μνήμη εργασίας. 13

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Διαφορές ανάμεσα σε γνώσεις και αναπαραστάσεις Οι αναπαραστάσεις διαφοροποιούνται των γνώσεων γιατί είναι αυτόματα ενεργές – βρίσκονται στη βραχυπρόθεσμη μνήμη Αντίθετα, μια γνώση πρέπει να δραστηριοποιηθεί ώστε να είναι διαθέσιμη – βρίσκονται στη μακροπρόθεσμη μνήμη και συνεπώς πρέπει να ανακληθούν στη βραχυπρόθεσμη μνήμη. 14

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Κατηγορίες γνώσεων (θεωρία επεξεργασίας της πληροφορίας) Δύο είναι οι βασικές κατηγορίες γνώσεων: οι δηλωτικές γνώσεις που αφορούν το περιεχόμενο και συνίστανται από τα γεγονότα και τους ορισμούς που ξέρουμε ή τις επεξηγήσεις που δίνουμε (το τι). οι διαδικασιακές γνώσεις που σχετίζονται με τις νοητικές ή πραξιακές τεχνικές που ξέρουμε να εφαρμόζουμε (το πώς) 15

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Παραδείγματα γνώσεων 16

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Η συμβολή της θεωρίας επεξεργασίας της πληροφορίας στο σχεδιασμό μαθησιακών περιβαλλόντων με υπολογιστές Διαδικασίες επίλυσης προβλημάτων Διάκριση ανάμεσα σε αρχάριους και ειδικούς Χειρισμός δηλωτικών και διαδικαστικών γνώσεων, καθώς και μεταγνώσεων o Μεταγνώση: η γνώση πάνω στη γνώση Αναζήτηση ευρετικών στρατηγικών Εννοιολογική αλλαγή: ποιοτική αλλαγή του συστήματος των αναπαραστάσεων, των σχημάτων και των νοητικών μοντέλων αυτών που μαθαίνουν 17

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Βασική εφαρμογή της γνωστικής ψυχολογίας: Τεχνητή Νοημοσύνη Στα μέσα του 20 ου αιώνα, ο άγγλος μαθηματικός Alan Turing διατύπωσε πρώτος ότι ένας ψηφιακός υπολογιστής, προγραμματισμένος με κανόνες και γεγονότα, θα μπορούσε να επιδείξει «νοήμονα» συμπεριφορά. Ο Alan Turing έθεσε τις βάσεις του επιστημονικού πεδίου που στη συνέχεια ονομάστηκε Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligence). 18

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Μπορεί ένας υπολογιστής να έχει «νοημοσύνη» και πώς; Το τεστ του Turing: Το τεστ βασίζεται σε ένα σύνολο ερωτήσεων που υποβάλλει κάποιος ταυτόχρονα σε έναν άνθρωπο και μια μηχανή χωρίς να γνωρίζει εκ των προτέρων ποιος είναι τι. Εάν μετά το πέρας της δοκιμασίας δεν μπορεί να αποφανθεί για το ποιος είναι ο άνθρωπος και ποια η μηχανή, τότε ευνόητα η μηχανή έχει πετύχει στη δοκιμασία και μπορεί να χαρακτηριστεί ως ευφυής. 19

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Γενικές αρχές της Tεχνητής Nοημοσύνης Πρέπει να δημιουργηθούν γενικά προγράμματα o οι γνώσεις σε ένα ιδιαίτερο πρόβλημα οφείλουν να δοθούν έξω από το ίδιο το πρόγραμμα, το οποίο γίνεται τότε ένας απλός "κινητήρας" προσαρμόσιμος σε οποιοδήποτε χώρο εάν αλλάξουμε τα δεδομένα. Η μάθηση αποτελεί ένα πρόβλημα – κλειδί το σύστημα οφείλει να είναι σε θέση να ανακαλύπτει το ίδιο τις γνώσεις που του χρειάζονται 20

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Συστατικά ενός προγράμματος Τεχνητής Νοημοσύνης Ένα πρόγραμμα ΤΝ χαρακτηρίζεται από πέντε πτυχές: – χειρίζεται σύμβολα που δεν είναι κατά κανόνα αριθμητικά – στοχεύει στην επεξεργασία προβλημάτων για τα οποία δεν διαθέτουμε ένα αλγόριθμο (καταφεύγοντας στη χρήση ευρετικών μεθόδων που δεν διασφαλίζουν σίγουρη επιτυχία) – διαθέτει μια αναπαράσταση των γνώσεων, μια αντιστοιχία δηλαδή ανάμεσα στον εξωτερικό κόσμο και ένα συμβολικό σύστημα που επιτρέπει την αιτιολόγηση – μπορεί να παρέχει λύση ακόμα κι αν δε διαθέτει όλα τα δεδομένα τη στιγμή της λύσης του προβλήματος – μπορεί να χρησιμοποιεί δεδομένα που εμπεριέχουν αντιφατικά στοιχεία ή ακόμα και λάθη 21

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Τομείς εφαρμογής της Τεχνητής Νοημοσύνης τα έμπειρα συστήματα, o Τα έμπειρα διδακτικά συστήματα (ο υπολογιστής- δάσκαλος που απαντά σε ρωτήσεις των μαθητών ) η επεξεργασία φυσικής γλώσσας, η αναγνώριση εικόνας, η μηχανική μάθηση, τα νευρωνικά δίκτυα, η ρομποτική

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Έμπειρα Συστήματα (EΣ) (expert systems) Έμπειρο Σύστημα (EΣ): λειτουργεί όπως ο ειδικός σε μια περιοχή γνώσης (π.χ. γιατρός, δάσκαλος, κλπ.) χρησιμοποιείται στη λύση προβλημάτων σε συγκεκριμένους και περιορισμένους αλλά περίπλοκους χώρους των οποίων τα δεδομένα και οι πληροφορίες είναι αβέβαια και μη πλήρη λειτουργεί ως ενδιάμεσο ανάμεσα στον εμπειρογνώμονα ενός πεδίου γνώσεων και σε ένα δυνητικό χρήστη του εν λόγω γνωστικού πεδίου

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Έμπειρα Διδακτικά Συστήματα Έμπειρα Διδακτικά Συστήματα: βασική εφαρμογής της Τεχνητής Νοημοσύνης στην εκπαίδευση Τα συστήματα αυτά ανήκουν στην κατηγορία «ο υπολογιστής – δάσκαλος» Το Έμπειρο Διδακτικό σύστημα «απαντά» στις ερωτήσεις των μαθητών

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Επίδειξη Υλοποίησης ΕΔΣ : Εφαρμογή στην Ευκλείδεια Γεωμετρία 25

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Σε προγραμματιστικό επίπεδο – σε αντίθεση με τον κλασσικό προγραμματισμό (όπου το πρόγραμμα κωδικοποιεί τον τρόπο με τον οποίο θα επεξεργασθούν τα δεδομένα) το ΕΣ διαθέτει τρία στοιχεία: – βάση γνώσεων (knowledge base) που περιέχει όλες τις σχετικές με ένα γνωστικό τομέα γνώσεις – βάση γεγονότων περιέχει τα σχετικά με το προς λύση πρόβλημα δεδομένα – μηχανή συμπερασμάτων (inference engine) – Διεπιφάνεια Χρήστη που επιτρέπει στους χρήστες να θέτουν ερωτήματα στο πρόγραμμα

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Οργάνωση έμπειρου συστήματος – η πρόσκτηση της γνώσης: ποια εξειδικευμένη γνώση πρέπει να προσκτηθεί. Δύο τύποι γνώσης – τα γεγονότα (που είναι καταγραμμένα στα εγχειρίδια) – οι "εμπειρικές γνώσεις" του ειδικού που συσσωρεύονται από χρόνια – η αναπαράσταση της γνώσης: περιέχεται σε πακέτα με μορφή γεγονότων και κανόνων παραγωγής π.χ. (πρόγραμμα MYCIN)

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Παράδειγμα (πρόγραμμα MYCIN) κανόνας αν 1. Το χρώμα του οργανισμού είναι κόκκινο και 2. η μορφολογία του οργανισμού είναι ωοειδής και αν 3. η μορφή ανάπτυξής του είναι σε αποικίες τότε (με p>0.7) ο οργανισμός είναι σταφυλόκοκκος Κώδικας προγράμματος (($ET (MEME CNTXT GRAM GRAM+) (MEME CNTXT MORPH COCCI) (MEME CNTXT DEVEL COLONIES)) (CONCLURE CNTXT IDENT STAPHYLOCOCCUS MESURE 0.7)

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Οργάνωση έμπειρου συστήματος

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Μέθοδοι εξαγωγής συμπερασμάτων: "δοκιμή και πλάνη", στρατηγικές κλπ. Παρατηρήσεις πάνω στα ΕΣ – σκοπός είναι να βοηθήσει το χρήστη να λύσει το πρόβλημα που ο ίδιος έθεσε – δίνει τη δυνατότητα στο χρήστη να έρθει σε επαφή με μεγάλη ποσότητα εξειδικευμένης γνώσης – η εξειδικευμένη γνώση έχει πιθανοκρατικό χαρακτήρα – το σύστημα έχει τη δυνατότητα να εξηγεί τις αποφάσεις που παίρνει

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Έμπειρα Διδακτικά Συστήματα Έμπειρο Διδακτικό Σύστημα (EΔΣ) (Intelligent Tutoring System) είναι Έμπειρο Σύστημα με προορισμό εκπαιδευτικές λειτουργίες η προσέγγιση της ΤΝ προτείνει άλλου είδους εκπαιδευτικό λογισμικό που πρέπει να είναι σε θέση να λύνει τα προβλήματα προτείνοντας μάλιστα διαφορετικούς τρόπους και να παρακολουθεί δίνοντας υποδείξεις στις λύσεις του μαθητή

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Βασικά συνθετικά ενός έμπειρου διδακτικού συστήματος – ο ειδικός (έμπειρη γνώση) – κανόνες παραγωγής (production rules), πλαίσια (frames), σημασιολογικά δίκτυα (semantic networks), σενάρια (scripts) – ο παιδαγωγός (διδακτικός σχεδιασμός και παιδαγωγικές στρατηγικές) – η διασύνδεση (interface) (ποιος τύπος διαλόγου με το μαθητή) – το μοντέλο του μαθητή (γνώσεις που διαθέτουμε πάνω στο μαθητή)

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Αρχιτεκτονική έμπειρου διδακτικού συστήματος

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Διαφορές με τα κλασσικά προγράμματα – αντίθετα, τα κλασσικά προγράμματα Δι.Β.Υ. δε διαθέτουν μηχανισμό συλλογισμών υψηλού επιπέδου, δεν είναι δηλαδή σε θέση να λύσουν από μόνα τους τα προβλήματα που θέτουν στο μαθητή – τα EΔΣ προτείνουν την παροχή του ιδεώδους μοντέλου για εξατομικευμένη και αλληλεπιδραστική διδασκαλία υποστηρίζοντας το διδακτικό περιβάλλον στη λήψη αποφάσεων

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Παραδείγματα ΕΔΣ – GUIDON ΕΔΣ βασισμένο στο ΕΣ MYCIN (για ιατρική γνωμάτευση) – Lisp Tutor για Lisp – Proust για Pascal – Aplusix για άλγεβρα γυμνασίου – SHERLOCK (object oriented, παραγγελία της US Air Force): προσομοίωση επισκευής πολεμικών αεροσκαφών

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Παράδειγμα λειτουργίας ενός ΕΔΣ στην ευκλείδεια γεωμετρία Βάση γνώσεων : στοιχεία γεωμετρίας που αφορούν πολύγωνα και είναι μορφοποιημένα με δομή συλλογισμών: Κανόνας 1: εάν 3 πλευρές ΤΟΤΕ τρίγωνο. Κανόνας 2: ΕΑΝ 3 πλευρές ΚΑΙ ΕΑΝ 2 πλευρές ίσες, ΤΟΤΕ ισοσκελές τρίγωνο. Κανόνας 3: ΕΑΝ 3 πλευρές ΚΑΙ ΕΑΝ 2 πλευρές κάθετες, ΤΟΤΕ ορθογώνιο τρίγωνο. Κανόνας 4: ΕΑΝ 3 πλευρές ΚΑΙ ΕΑΝ 2 πλευρές ίσες ΚΑΙ ΕΑΝ 2 πλευρές κάθετες ΤΟΤΕ ορθογώνιο ισοσκελές τρίγωνο. Κανόνας 5: ΕΑΝ 3 πλευρές ΚΑΙ ΕΑΝ 2 πλευρές ίσες ΚΑΙ ΕΑΝ η τρίτη πλευρά ίση με τις δύο άλλες, ΤΟΤΕ ισόπλευρο τρίγωνο. Κανόνας 6: κλπ.

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Παράδειγμα λειτουργίας ενός ΕΔΣ στην ευκλείδεια γεωμετρία 1. Επαγωγικός τρόπος (forward chaining) ή ορθόδρομη αλυσίδα 2. Αναγωγικός τρόπος (backward chaining) ή οπισθόδρομη αλυσίδα Γεγονότα (εισαγωγή από το πληκτρολόγιο): 3 πλευρές και 2 πλευρές κάθετες Υπόθεση για επαλήθευση: Το σχήμα αυτό είναι ένα ορθογώνιο τρίγωνο; Επαγωγή: Χρησιμοποιούνται οι κανόνες 1 και 3. Ο μηχανισμός συμπερασμάτων πραγματοποιεί την έρευνα. Το ακόλουθο γεγονός είναι αληθινό; (ο χρήστης απαντά με ναι ή όχι): 3 πλευρές;  ναι 2 πλευρές κάθετες;  ναι Αποτελέσματα επαγωγής: (εμφάνιση στην οθόνη): Είναι ένα ορθογώνιο τρίγωνο. Αποτέλεσμα της αναγωγής: (εμφάνιση στην οθόνη): Είναι ένα ορθογώνιο τρίγωνο.

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Κριτική στα ΕΔΣ (1) – δεν αρκεί να ακολουθείται η πρακτική ενός έμπειρου συστήματος ώστε να αποκτηθεί μια χρήσιμη γνώση – η προσαρμογή του συλλογισμού ενός ειδικού στους συλλογισμούς των μαθητευομένων δεν είναι καθόλου προφανής – ο τρόπος αναπαράστασης των γνώσεων όσο αλληλεπιδραστικός και εξεζητημένος κι αν είναι, δεν αρκεί ώστε να διασφαλίσει μια παιδαγωγική επιτυχία

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Κριτική στα ΕΔΣ (2) – το μοντέλο του μαθητή (βασικό συνθετικό του EΔΣ) δεν διαφαίνεται πουθενά – ο υπολογιστής - δάσκαλος, που αναλαμβάνει το ρόλο του εκπαιδευτή στην εκδοχή που είναι επηρεασμένη από την ΤΝ (όταν αντιδρά αλληλεπιδραστικά στις ερωτήσεις και στις απαιτήσεις του μαθητευόμενου) προσκρούει σε τεράστιες δυσκολίες που σχετίζονται άμεσα με τις θεωρίες πάνω στην ανθρώπινη νόηση και μάθηση

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης στο Διαδίκτυο Aibo Dog soccer, more material Aibo Dogmore material Kismet. Watch a movie about emotional robot by C. Breazeal. Kismet MIT - natural question answering. Start UMN tiny robo-scouts. UMN tiny robo-scouts BabelFish translation. BabelFish Hajime Kimura Learning to walk from reinforcement. Hajime Kimura Modular Modular Robotics Elisa and Turing test. Elisa TELLME TELL voice dialog systems for Stock Quotes, Movies and Travel. TELLME Spoken (Victor Zue) MIT-TALK Spoken Language ChatterBox challenge. ChatterBox Autonomous driving: No hands across USA.No hands across USA The Golem Project. The Golem Project Deep Blue Wins vs Kasparov. Deep Blue CMURobots History in 20th century. CMURobots History in 20th century

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Γενικές κατηγορίες εκπαιδευτικού λογισμικού & Θεωρίες Μάθησης 41 Λογισμικά κλειστού τύπου Λογισμικά ανοικτού τύπου

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 1.0. Έχουν προηγηθεί οι κάτωθι εκδόσεις: -

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Σημείωμα Αναφοράς Copyright Πανεπιστήμιο Πατρών, Βασίλειος Κόμης. «Τεχνολογία της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών στην Εκπαίδευση: Θεωρίες Μάθησης και ΤΠΕ: Γνωστική Ψυχολογία». Έκδοση: 1.0. Πάτρα, Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση:

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Σημείωμα Αδειοδότησης Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.

ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Διδάσκων : Βασίλης Κόμης Τέλος 07 ης Ενότητας