ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΤΟΥ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Το ανώτερο αναπνευστικό σύστημα αποτελεί μείζονα πύλη εισόδου των παθογόνων μικροβίων.Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος είναι οι συχνότερες λοιμώξεις του ανθρώπου ενώ ορισμένες ανήκουν και στην ομάδα των σοβαρότερων.

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Η αναπνευστική οδός χωρίζεται στη ανώτερη και την κατώτερη. Η κατώτερη αναπνευστική οδός αποτελείται από την τραχεία, τους βρόγχους, τα βρογχιόλια και τις κυψελίδες που αποτελούν το πνευμονικό παρέγχυμα.

ΑΝΩΤΕΡΟ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΩΤΕΡΟ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Η ανώτερη αναπνευστική οδός αποτελείται από τη ρινική κοιλότητα και τις κοιλότητες με τις οποίες επικοινωνεί δηλ. τους παραρρίνιους κόλπους και τη δακρυική συσκευή και από τη φαρυγγική κοιλότητα και τις κοιλότητες που αυτή επικοινωνεί, δηλ., το μέσο ους και την ευσταχιανή σάλπιγγα. Λόγω της επικοινωνίας μεταξύ όλων αυτών των κοιλοτήτων, οι λοιμώξεις συχνά επεκτείνονται από τη μία θέση στην άλλη. Στην ανώτερη αναπνευστική οδό υπάρχει μικροβιακή χλωρίδα, με εξαίρεση το λάρυγγα, τους παραριννικούς κόλπους και το μέσο ους ενώ ολόκληρη η κατώτερη αναπνευστική οδός, κάτω από φυσιολογικές συνθήκες, είναι στείρα μικροβίων.

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ Ρινοφαρυγγίτιδα (γριπώδης συνδρομή, κοινό κρυολόγημα) Μέση Ωτίτιδα Φαρυγγίτιδα - Αμυγδαλίτιδα Παραρρινοκολπίτιδα Στις λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού περιλαμβάνονται… Τα μικρόβια που προκαλούν φαρυγγίτιδα, συνήθως προσβάλλουν και τις αμυγδαλές Στη λαρυγγίτιδα διαταράσσεται η ομιλία. Η επιγλωτίττιδα είναι η πιο επικίνδυνη λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού. Λαρυγγίτιδα Επιγλωτίτιδα

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟ ΚΡΥΟΛΟΓΗΜΑ AITIA: ρινοϊοί (40-50%), κορωναϊοί (15-20%), αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV), ιοί της παραινφλουέντζας, αδενοϊοί, ρεοϊοί, εντεροϊοί. Χρόνος επώασης: 1 -3 ημέρες. Συμπτώματα: Πταρμός, Πονόλαιμος, (φαρυγγοαμυγδαλίτιδα), ρινικό οίδημα, καταρροή, κακουχία, (πυρετός). Επιπλοκές: Παραρρινοκολπίτιδα, μέση ωτίτιδα, βρογχίτιδα, πνευμονία (με βακτηριακή επιλοίμωξη). Οι περισσότερες λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού είναι ιογενείς, η συχνώτερη ιογενής λοίμωξη είναι το κοινό κρυολόγημα και το συχνότερο αίτιο είναι οι ρινοιοί. Συνολικά, περισσότεροι από 200 ιοί προκαλούν το κοινό κρυολόγημα ενώ μόνο οι ρινοιοί περιλαμβάνουν 113 ορότυπους και συνεπώς η παρασκευή ενός αποτελεσματικού εμβολίου δεν είναι εφικτή. Τα συμπτώματα, στα οποία περιλαμβάνονται ο πταρμός, η ρινική συμφόρηση και η ρινική καταρροή είναι γνωστά σε όλους, ενώ αν δεν έχουμε βακτηριακή επιπλοκή συνήθως δεν υπάρχει πυρετός. Η λοίμωξη επεκτείνεται εύκολα από το φάρυγγα στους παραρρίνιους κόλπους, το μέσο ους και το κατώτερο αναπνευστικό σύστημα. Οι επιπλοκές οφείλονται σε βακτηριακή επιλοίμωξη από στελέχη της χλωρίδας του ανώτερου αναπνευστικού, συνηθέστερα από S.pneumoniae, H. influenzae, S.aureus.

ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΠΑΘΟΓΕΝΕΣΗ ΙΟΓΕΝΗΣ ΛΟΙΜΩΞΗ ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΗ ΕΠΙΛΟΙΜΩΞΗ Ο μηχανισμός των επιπλοκών είναι κοινός, τόσο για το κοινό κρυολόγημα όσο και για τις άλλες ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού: η αρχική λοίμωξη επιφέρει τοπική βλάβη, πτώση της τοπικής λοίμωξης και κατά συνέπεια δεύτερη λοίμωξη, αυτή τη φορά βακτηριακής προέλευσης. ΚΑΤAΣΤΡΟΦΗ ΚΡΟΣΣΩΤΟΥ ΕΠΙΘΗΛΙΟΥ, ΦΛΕΓΜΟΝΗ, ΠΤΩΣΗ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΦΑΡΥΓΓΥΤΙΔΑ-ΑΜΥΓΔΑΛΥΤΙΔΑ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΦΑΡΥΓΓΥΤΙΔΑ-ΑΜΥΓΔΑΛΥΤΙΔΑ AITIA: αναπνευστικοί ιοί, Streptococcus pyogenes (η συχνώτερη βακτηριακή λοίμωξη της παιδικής ηλικίας), EBV, ερπητοϊοί Τρόπος μετάδοσης: με εισπνοή σταγονιδίων, με άμεση επαφή εκκριμάτων Συμπτώματα: Πονόλαιμος,(φαρυγγοαμυγδαλίτιδα), πυρετός, κακουχία Επιπλοκές: Περιαμυγδαλικό ή οπισθοφαρυγγικό απόστημα, μέση πυώδης ωτίτιδα, παραρινοκολπίτιδα, μαστοειδίτιδα Μεταστρεπτοκοκκικές επιπλοκές: ρευματικός πυρετός, οξεία σπειραματονεφρίτιδα Η φαρυγγοαμυγδαλίτιδα μπορεί να οφείλεται είτε σε ιούς είτε σε βακτήρια. Το συχνότερο αίτιο βακτηριακής γαρυγγίτιδας είναι ο β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος της ομάδας Α. Η παθογονικότητα αυτών των βακτηρίων ενισχύεται από την ανθεκτικότητά τους στη φαγοκυττάρωση καθώς και από την ικανότητά τους να παράγουν ισχυρά ένζυμα όπως είναι οι στρεπτοκινάσες που λύουν θρόμβους ινικής και τις στρεπτολυσίνες που καταστρέφουν ερυθρά, λευκά αιμοσφαίρια και κύτταρα των ιστών. Η νόσος χαρακτηρίζεται από εντοπισμένη φλεγμονή στο φάρυγγα και στις αμυγδαλές, πυρετό και συχνά από επώδυνη διόγκωση των τραχηλικών λεμφαδένων.

ΠΥΩΔΗΣ (ΣΤΡΕΠΤΟΚΟΚΚΙΚΗ) ΦΑΡΥΓΓΟΑΜΥΓΔΑΛΙΤΙΔΑ

ΔΙΦΘΕΡΙΤΙΚΗ ΦΑΡΥΓΓΟΑΜΥΓΔΑΛΙΤΙΔΑ Μία άλλη μορφή βακτηριακής φαρυγγοαμυγδαλίτιδας, αρκετά συχνής μέχρι την ανακάλυψη του σχετικού εμβολίου και πολλές φορές θανατηφόρα, είναι η διφθεριτική. Υπεύθυνο μικρόβιο είναι το κορυνοβακτηρίδιο της διφθερίτιδας. Η νόσος αρχίζει με πυρετό και φαρυγγίτιδα και ακολουθεί γενικευμένη κακουχία και οίδημα του τραχήλου. Η κλινική εικόνα της νόσου χαρακτηρίζεται από την παρουσία μιας σκληρής, γκριζόφαιης μεμβράνης στο φάρυγγα (διφθέρα=μεμβράνη γραφής, περγαμηνή στα ελληνικά). Η μεμβράνη αποτελείται από νεκρούς ιστούς, ινική και βακτήρια και είναι ικανή να προκαλέσει πλήρη απόφραξη με αναστολή εισόδου αέρα στον πνεύμονα. Το βακτήριο μπορεί να παράγει ισχυρή τοξίνη που να προκαλέσει καρδιακή, νεφρική ανεπάρκεια καθώς και παραλύσεις. Αδρανοποιημένη τοξίνη που διεγείρει την παραγωγή αντισωμάτων έναντι αυτής χρησιμοποιείται για τον εμβολιασμό κατά της διφθερίτιδας. Στην πατρίδα μας είναι πλέον σπανιότατη.

ΔΙΦΘΕΡΙΤΙΚΗ ΦΑΡΥΓΓΟΑΜΥΓΔΑΛΙΤΙΔΑ CORYNOBACTERIUM DIPTHERIAE ΔΙΦΘΕΡΙΤΙΚΗ ΦΑΡΥΓΓΟΑΜΥΓΔΑΛΙΤΙΔΑ CORYNOBACTERIUM DIPTHERIAE Το κορυνοβακτηρίδιο της διφθερίτιδας είναι gram (+), μη σπορογόνο βακτηρίδιο, συχνά έχει σχήμα κορύνας, αλλά παρουσιάζει πολυμορφισμό και χρωματίζεται ανομοιόμορφα.

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΕΠΙΓΛΩΤΤΙΤΙΔΑ ΑΙΤΙΟ: Haemophilus influenzae τύπου b Συμπτώματα: απότομη εισβολή, πυρετός, δυσκαταποσία, δύσπνοια σε παιδιά 2-5 ετών Διάγνωση: κλινική εικόνα, αιμοκαλλιέργεια (μικροβιαιμία στο 50% των περιπτώσεων) ΠΡΟΣΟΧΗ! Απαγορεύεται η λήψη επιχρίσματος- Κίνδυνος απόφραξης του λάρυγγα

ΠΑΡΑΡΡΙΝΙΟΙ ΚΟΛΠΟΙ Οι λοιμώξεις των παραρρινίων κόλπων (μετωπιαίοι κόλποι, ηθμοειδείς κυψέλες, σφηνοειδείς κόλποι, ιγμόρεια) αποτελούν συνήθως επιπλοκή του κοινού κρυολογήματος ή άλλον ιογενών λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού και αφορούν ενηλίκους.

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΠΑΡΑΡΡΙΝΟΚΟΛΠΙΤΙΔΑ ΑΙΤΙΑ: Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, Streptococcus pyogenes, Gram-αρνητικά βακτηρίδια, αναερόβια βακτήρια, αναπνευστικοί ιοί (σπάνια), μύκητες (χρόνια μορφή) Χρόνος επώασης: 4-6 ημέρες. Συμπτώματα: Ρινικό οίδημα, πυώδης καταρροή (βακτήρια), πονοκέφαλος (ανάλογα με τον εντοπισμό), πυρετός, αίσθημα πίεσης. Επιπλοκές: Μηνιγγίτιδα, εγκεφαλικό απόστημα, οφθαλμία. Οι επιπλοκές της νόσου οφείλονται κυρίως στην επέκταση της λοίμωξης κατά συνέχεια ιστών.

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΜΕΣΗ ΩΤΙΤΙΔΑ ΑΙΤΙΑ : Streptococcus pneumoniae (35%), Haemophilus influenzae (20-30%), Moraxella catarrhalis (10-15%), Streptococcus pyogenes (8-10%), Staphylococcus aureus (1-2%), αναπνευστικοί ιοί-RSV (σπάνια) Χρόνος επώασης: 4-6 ημέρες. Συμπτώματα: Ωταλγία, πυρετός. Επιπλοκές: Μαστοειδίτιδα, εγκεφαλικό απόστημα, μηνιγγίτιδα, λαβυρινθίτιδα, διαταραχές προσω- πικού νεύρου. Η οξεία μέση ωτίτιδα είναι από τις συχνότερες λοιμώξεις των βρεφών και των μικρών παιδιών-περίπου το 85% των παιδιών προσβάλλονται από αυτήν πριν φτάσουν την ηλικία των 3 ετών, ενώ στη μέση ωτίτιδα οφείλονται οι μισές από τις επισκέψεις στους παιδιάτρους. Συνήθως, είναι δευτεροπαθής σαν επιπλοκή ιογενούς λοίμωξης του ανώτερου αναπνευστικού. Τα βακτήρια που προκαλούν τη λοίμωξη προέρχονται από το ρινοφάρυγγα και φτάνουν στο μέσο ους μέσω της ευσταχιανής σάλπιγγας που στις μικρές ηλικίες είναι βραχύτερη και σε πιο οριζόντια θέση σε σχέση με των ενηλίκων, με αποτέλεσμα την ευκολότερη απόφραξή της. Κατά τη ωτοσκόπηση, παρατηρείται οιδηματώδης και φλεγμαίνων ο τυμπανικός υμένας. Η θεραπεία συνίσταται σε χορήγηση μιας πενικλλίνης ευρέος φάσματος, όπως η αμοξυκιλλίνη, ενώ ο εμβολιασμός έναντι του πνευμινιόκοκκου ελαττώνει την επίπτωση της νόσου κατά 6-7%.

ΜΕΣΗ ΩΤΙΤΙΔΑ - ΩΤΟΣΚΟΠΗΣΗ

Streptococcus pneumoniae

ΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΤΟΙΧΩΜΑ ΒΑΚΤΗΡΙΩΝ Εκτός των άλλων διαφορών, τα gram(+) βακτήρια έχουν ένα παχύτερο στρώμα πεπτιδογλυκάνης στο κυτταρικό τους τοίχωμα σε σχέση με τα gram(-) βακτήρια ενώ τα gram(-) βακτήρια περιέχουν ένα στρώμα λιποπολυσακχαριτών στο κυτταρικό τους τοίχωμα. Όταν εφαρμόζεται το κρυσταλλικό ιώδες και το ιωδιούχο διάλυμα εισέρχονται γρήγορα στα κύτταρα. Εκεί, σχηματίζουν το σύμπλοκο ΚΙ-ΙΔ το οποίο είναι αρκετά μεγάλο και δεν μπορεί να απομακρυνθεί από το κυτταρικό τοίχωμα των gram(+) κατά τη διαδικασία αποχρωματισμού λόγω της παρουσίας της πεπτιδογλυκάνης. Αντίθετα στα gram(-) βακτήρια, λόγω αλληλεπίδρασης της αλκοόλης με το στρώμα των λιποπολυσακχαριτών το σύμπλοκο ΚΙ-ΙΔ εξέρχεται εύκολα από το κυτταρικό τοίχωμα και επομένως είναι άχρωμα μέχρι να χρωματιστούν με σαφρανίνη, οπότε και βάφονται ροζ.

ΧΡΩΣΗ ΚΑΤΑ GRAM Η χρώση κατά GRAM ανακαλύφθηκε το 1884 από το Δανό βακτηριολόγο Hans Cristian Gram και είναι μία από τις πιο χρήσιμες χρώσεις˚ ανήκει στις διαφορικές χρώσεις, οι οποίες αντιδρούν διαφορετικά με διάφορα είδη βακτηρίων, σε αντίθεση με τις απλές χρώσεις, κι έτσι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διάκριση των βακτηρίων.

ΧΡΩΣΗ ΚΑΤΑ GRAM Gram (+) βακτήρια: Κρυσταλλικό ιώδες (μπλέ χρωστική) Διάλυμα Lugol (σταθεροποίηση της χρωστικής στη μικροβιακή μεμβράνη) Οινόπνευμα+ακετόνη (αποχρωματισμός) Σαφρανίνη (κόκκινη χρωστική) Gram (+) βακτήρια: Απορροφούν τα κρυσταλλικό ιώδες –δεν αποχρωματίζονται με το οινόπνευμα και βάφονται ΜΠΛΕ Gram (-) βακτήρια: Αποχρωματίζονται με το οινόπνευμα-απορροφούν τη σαφρανίνη και βάφονται ΚΟΚΚΙΝΑ

ΧΡΩΣΗ ΚΑΤΑ GRAM - ΕΚΤΕΛΕΣΗ 1.Το δείγμα (άμεσο νωπό, προιόν καλλιέργειας) επιστρώνεται σε καθαρή αντικειμενοφόρο πλάκα, αφήνεται να στεγνώσει στον αέρα, μονιμοποιείται με ελαφρά θέρμανση πάνω από φλόγα και στη συνέχεια τοποθετείται σε σχάρα της λεκάνης χρώσεως. 2. Προσθέτουμε διάλυμα κρυσταλλικού ιώδους και αφήνουμε για 1 min. Ξεπλένουμε με νερό βρύσης και στραγγίζουμε. 3. Ρίχνουμε άφθονο Lugol και το αφήνουμε για 1 min. Ξεπλένουμε με νερό βρύσης. 4. Αποχρωματιζουμε με το οινόπνευμα και απευθείας ξεπλένουμε με νερό βρύσης και στραγγίζουμε. 5. Ρίχνουμε το διάλυμα της σαφρανίνης και το αφήνουμε για 10 sec. 6. Ξεπλένουμε με νερό βρύσης και στραγγίζουμε τοποθετώντας το πλακάκι όρθιο λοξά.

ΧΡΩΣΗ ΚΑΤΑ GRAM

ΧΡΩΣΗ ΚΑΤΑ GRAM

ΒΑΚΤΗΡΙΑ – ΧΡΩΣΗ GRAM Gram-positive cocci Gram-positive rods Gram-negative rods Gram-negative cocci

ΠΑΘΟΓΟΝΑ ΒΑΚΤΗΡΙΑ (ΠΑΘΟΓΟΝΟΙ ΚΟΚΚΟΙ+ ΠΑΘΟΓΟΝΑ ΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑ) ΠΑΘΟΓΟΝΑ ΒΑΚΤΗΡΙΑ (ΠΑΘΟΓΟΝΟΙ ΚΟΚΚΟΙ+ ΠΑΘΟΓΟΝΑ ΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑ) GRAM (+) GRAM ΘΕΤΙΚΟΙ ΚΟΚΚΟΙ GRAM ΘΕΤΙΚΑ ΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑ ΑΕΡΟΒΙΟΙ ΑΝΑΕΡΟΒΙΟΙ ΑΕΡΟΒΙΑ ΑΝΑΕΡΟΒΙΑ ΣΤΑΦΥΛΟΚΟΚΚΟΙ Κορυνοβακτηρίδια, Λιστέρια (μη σπορογόνα) Προπιονοβακτηρίδια, Γαλακτοβάκιλλοι (μη σπορογόνα) ΣΤΡΕΠΤΟΚΟΚΚΟΙ Peptostrptococcus spp Βάκιλλοι (σπορογόνα) Κλωστηρίδια (σπορογόνα) ΕΝΤΕΡΟΚΟΚΚΟΙ GRAM (-) GRAM ΑΡΝΗΤΙΚΟΙ ΚΟΚΚΟΙ GRAM ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑ ΝΑΙΣΣΕΡΙΕΣ (γονόκοκκοι, μηνιγγιτιδόκοκκοι) ΒΕΙΛΛΟΝΕΛΛΑ ΕΝΤΕΡΟΒΑΚΤΗΡΙΑΚΑ (E.coli, Klebsiella, Enterobacter, Proteus, Salmonella κ.α) Bacteroides, Prevotella, Fusobacterium ΜΠΡΑΝΧΑΜΕΛΛΕΣ ΜΗ ΕΝΤΕΡΟΒΑΚΤΗΡΙΑΚΑ (Pseudomonas, Acinetobacter, Cambylobacter) Για τον κλινικό γιατρό η πληροφορία ότι ένα βακτήριο είναι GRAM (+) του παρέχει την πληροφορία ότι είναι εύκολα αντιμετωπίσιμο από τις πενικιλλίνες και τις κεφαλοσπορίνες ενώ δεν ισχύει το ίδιο για ένα GRAM (-) βακτήριο για το οποίο θα πρέπει να εφαρμόσει διαφορετική θεραπευτική προσέγγιση.

ΠΥΩΔΕΣ ΚΛΙΝΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Το ανώτερο αναπνευστικό σύστημα διαθέτει ανατομικούς φραγμούς άμυνας έναντι των εισερχόμενων παθογόνων μικροβίων: oι τρίχες της μύτης, το κροσσωτό επιθήλιο τόσο της μύτης όσο και του φάρυγγα, η βλέννη , οι μάζες λεμφικού ιστού στο σημείο μετάβασης του ρινοφάρυγγα στο στοματοφάρυγγα αλλά και τα αντανακλαστικά του βήχα και του πταρμού. Επιπλέον οι εκκρίσεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, όπως η βλέννη, ο σίελος και τα δάκρυα είναι πλούσια σε ανοσοσφαιρίνες τάξης IgA (παράγονται αό τα πλασματοκύτταρα του αναπνευστικού επιθηλίου) και σε λυσοζύμη που και αυτές το προφυλλάσουν από ξένους εισβολείς. Το κατώτερο αναπνευστικό σύστημα έως και το μικρότερο βρογχιόλιο επενδύεται με κροσσωτό επιθήλιο που εμποδιζει τα μικρόβια να φτάσουν στους πνεύμονες, αλλά κι αν ακόμα φτάσουν, καταστρέφονται από τα κυψελιδικά μακροφάγα.

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΜΕΤΑΔΟΣΗ

ΚΥΝΑΓΧΗ VINCENT Υπεύθυνο βακτήριο είναι το αναερόβιο Fusobacterium.

ΚΥΝΑΓΧΗ VINCENT

ΛΗΨΗ – ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΥΛΙΚΟΥ ΠΑΡΑΡΡΙΝΙΩΝ ΚΟΛΠΩΝ ΛΗΨΗ – ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΥΛΙΚΟΥ ΠΑΡΑΡΡΙΝΙΩΝ ΚΟΛΠΩΝ ΠΡΟΣΟΧΗ!!! ρινικό έκπλυμα/ επίχρισμα, ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΑ!!! Ο ενδεικνυόμενος τρόπος διαγνωστικής δειγματοληψίας είναι η παρακέντηση του κόλπου κάτω από άσηπτες συνθήκες και η αναρρόφηση εκκρίματος. ΜΕΤΑΦΟΡΑ : άμεση ή υλικό κατάλληλο για αερόβια-αναερόβια βακτήρια

ΠΥΩΔΕΣ ΕΚΚΡΙΜΑ ΙΓΜΟΡΕΙΟΥ

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΓΡΙΠΠΗ AITIA: Ιοί του γένους Influezavirus Χρόνος επώασης: 1 -3 ημέρες. Συμπτώματα: Ρίγος, πυρετός, κεφαλαλγά, μυαλγίες, κακουχία και τελικά εκδηλώσεις κοινού κρυολογήματος. Επιπλοκές: Παραρρινοκολπίτιδα, μέση ωτίτιδα, βρογχίτιδα, πνευμονία (με βακτηριακή επιλοίμωξη), ιογενής πνευμονία.

ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΙΟΥ ΤΗΣ ΓΡΙΠΠΗΣ Οι ιοί του γένους Influenzavirus, αποτελούνται από 8 τμήματα RNA που περιβάλλονται από ένα εσωτερικό πρωτεινικό στρώμα και μια εξωτερική λιπιδική διπλοστιβάδα-μέσα σε αυτήν βρίσκοναι ενσωματωμένες πολυάριθμες χαρακτηριστικές του ιού πρωτείνες που προβάλλουν από την επιφάνειά του. Οι προσεκβολές αυτές είναι δύο ειδών τα μόρια της αιμαγλουτινίνης (Η) και τα μόρια της νευραινιδάσης (Ν). Με τα μόρια της αιμαγλουτινίνης ο ιός αναγνωρίζει τα κύτταρα του ξενιστή και προσκολλάται πάνω τους πριν από τη μόλυνση, ενώ με ην ενζυμική δραστηριότητα των μορίων της νευραινιδάσης απελευθερώνεται από το μολυσμένο κύτταρο μετά τον πολλαπλασιασμο του μέσα σε αυτό. Τα στελέχη των ιών της γρίππης ταυτοποιούνται με βάση τα αντιγόνα Η και Ν (15 τύποι Η, 7 τύποι Ν). Κάθε αλλαγή αριθμού αντιπροσωπεύει μια σημαντική αλλαγή στη δομή της πρωτείνης Η ή Ν. Οι αλλαγές αυτές ονομάζονται αντιγονικές μετατροπές. Οι ιοί της γρίππης ταξινομούνται επίσης σε μεγάλες ομάδες με βάση τα πρωτεινικά αντιγόνα του καψιδίου τους, τις Α, Β και C.

Σε λοιμώξεις από περισσότερα του ενός στελέχη, είναι πιθανός ο γενετικός ανσυνδυασμός μεταξύ τους. Έτσι, π.χ., ένας χοίρος είναι δυνατό να προσβληθεί ταυτόχρονα από δύο διαφορετικά στελέχη ένα που προέρχεται από μία πάπια και περιέχει γενετικό υλικό της πάπιας κι ένα που προέρχεται από έναν άνθρωπο και περιέχει ανθρώπινο γενετικό υλικό. Όταν τα δύο στελέχη βρεθούν στο ίδιο κύτταρο του χοίρου, μπορεί να έχουμε μίξη των γονιδίων της πάπιας με τα ανθρώπινα γονίδια και το σχηματισμό ενός νέου στελέχους το οποίο μπορεί να μεταφερθεί από τον ενδιάμεσο ξενιστή, δηλ., το χοίρο στον άνθρωπο. Επιπλέον μπορεί ένα στέλεχος γρίππης πτηνού μπορεί να προσβάλλει απευθείας έναν άνθρωπο. Και στις δυό περιπτώσεις, αν περαιτέρω μετάλλαξη του ιού που έχει προσβάλλει τον άνθρωπο δώσει στο στέλεχος την ικανότητα μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο, τότε μπορεί να προκύψει μια πανδημία γρίππης.

ΑΝΤΙΓΡΙΠΠΙΚΟ ΕΜΒΟΛΙΟ Ταυτοποίηση κάθε νέου στελέχους το Φεβρουάριο-κυκλοφορία εμβολίου στον ίδιο χρόνο Συλλογή των στελεχών του ιού σε 100 κέντρα σε όλο τον κόσμο-ανάλυση σε κεντρικά εργαστήρια Τριδύναμα εμβόλια (3 σημαντικότερα στελέχη κάθε έτους) Καλλιέργεια ιού σε εμβρυοφόρα αυγά όρνιθας

INFFLUENZAVIRUS Ομ. Α-Η1Ν1 ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΝΟΣΟΧΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ Ανίχνευση πρωτεινικού αντιγόνου ομάδας Α PCR Γενετική ταυτοποίηση του Η1Ν1

Λοιμώξεις αναπνευστικού συστήματος Ανώτερο αναπνευστικό Κατώτερο αναπνευστικό

Κατώτερο αναπνευστικό στείρο μικροβίων Άμυνα Κατώτερο αναπνευστικό στείρο μικροβίων Τρίχες & βλέννη Εκκριτική IgA Μη ειδικές αντιβακτηριακές ουσίες (λυσοζύμη) Κροσσοί και βλέννη τραχείας Βήχας – φτάρνισμα - κατάποση

S. pyogenes: πρωτεϊνη Μ και λιποτειχοϊκά Παθογένεια Προσκολλητικότητα Gram(+): S. pyogenes: πρωτεϊνη Μ και λιποτειχοϊκά S. aureus & πρασινίζοντες στρεπτόκοκκοι: λιποτειχοϊκά Gram(-): φίμπριες Εντεροβακτηριακά P. aeruginosa Bordetella pertussis Haemophilus spp Παραγωγή εξωτοξίνης Βακτήρια: C. diphtheriae

Λοιμώξεις ανώτερου αναπνευστικού συστήματος (ΑΑΣ) ΑΑΣ από μύτη έως και λάρυγγα Στοματική κοιλότητα Επικοινωνία με: μέσο ούς παραρρίνιες κοιλότητες Μη σαφώς διαχωρισμένα ανατομικά όρια Γειτονικές λοιμώξεις με κοινή συμπτωματολογία Ρινο-φαρυγγίτιδα Φαρυγγο-αμυγδαλίτιδα... Για σωστή διάγνωση, η λήψη δείγματος πρέπει να γίνεται από κύρια εστία λοίμωξης

Λοιμώξεις ανώτερου αναπνευστικού συστήματος (ΑΑΣ) Ιοί: πρώτο αίτιο Αποκλειστική προσβολή ΑΑΣ (ρινίτιδα, λαρυγγίτιδα) Επιπλοκή από βακτήρια (παραρρινοκολπίτιδα) Διάγνωση: κλινική και σπανιότερα εργαστηριακή Αμιγώς βακτηριακές λοιμώξεις: πιό σπάνια Διάγνωση απομόνωση αιτιολογικού παράγοντα ΚΑΙ ιστορικό και κλινική εικόνα Ύπαρξη φυσιολογικής χλωρίδας

Λοιμώξεις φάρυγγα, λάρυγγα και στόματος Οξεία φαρυγγοαμυγδαλίτιδα Φλεγμονώδες σύνδρομο στοματοφάρυγγα Ιοί υπεύθυνοι για 50-85% των περιπτώσεων Παιδιά < 3 ετών: ιοί κύρια αιτία Τύποι: Μη εξιδρωματική Εξιδρωματική Ελκωτική

Οξεία φαρυγγοαμυγδαλίτιδα Μη εξιδρωματική Ιοί Ρινοϊοί Κυτταρομεγαλοϊός (CMV) Αναπνευστικός συγκυτιακός ιός Μυξοϊοί Βακτήρια N. gonorrhoeae M. pneumoniae C. pneumoniae Haemophilus spp και βρογχίτιδα ή πνευμονία

Οξεία φαρυγγοαμυγδαλίτιδα Μη εξιδρωματική Βακτήρια N. gonorrhoeae Υποκλινική Ήπια κλινική εικόνα με τραχηλική λεμφαδενίτιδα Και χωρίς λοίμωξη γεννητικού Πηγή διασποράς Πύλη εισόδου στην κυκλοφορία 10-20% σε ετεροφυλόφιλες γυναίκες 10-25% σε ομοφυλόφιλους άνδρες 3-7% σε ετεροφυλόφιλους άνδρες

Οξεία φαρυγγοαμυγδαλίτιδα Εξιδρωματική Ιοί Αδενοϊοί (1,2,3 και 5) EBV Βακτήρια S. pyogenes β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος (ομάδα C ή G) C. diphtheriae F. tularensis Arcanobacterium (Corynebacterium) haemolyticum Borrelia vincentii Fusobacterium necrophorum Κυνάγχη Plaut-Vincent

Λοιμώδης μονοπυρήνωση Αίτιο: EBV Διόγκωση λεμφαδένων από EBV

Λoίμωξη από αδενοϊό Ερπητική ουλοστοματίτιδα Αίτιο: HSV1

Οξεία φαρυγγοαμυγδαλίτιδα Εξιδρωματική Βακτήρια β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος ομάδα Α Παιδιά 5-10 ετών Από 10% παιδιών σχολικής ηλικίας που επισκέπτονται τον παιδίατρο λόγω ΦΑ στο 25-50% είναι το υπεύθυνο αίτιο ομάδα C ή G Σπάνια σε εφήβους και νεαρούς ενήλικες Σπάνιες μεταστρεπτοκοκκικές επιπλοκές Κίνδυνος για: επέκταση στο μέσο ους και παραρρίνια μεταλοιμώδεις επιπλοκές (οξεία σπειραματονεφρίτιδα, οξύς ρευματικός πυρετός) Οστρακιά

Οξεία φαρυγγοαμυγδαλίτιδα Οξεία φαρυγγοαμυγδαλίτιδα Εξιδρωματική Βακτήρια C. diphtheriae Μεμβράνη γκρίζα στερεά προσκολλημένη σε αμυγδαλές και βλεννογόνο φάρυγγα (όχι σε ήπιες περιπτώσεις) Σπάνια νόσος Επιδημίες σε Ουκρανία και Ρωσία αρχές δεκαετίας 1990 25% σε ενηλίκους (> 50 ετών) λόγω πτώσης της ανοσίας Arcanobacterium (Corynebacterium) haemolyticum έφηβοι και νεαροί ενήλικες 30-70% και κηλιδοβλατιδώδες εξάνθημα τύπου οστρακιάς ή ερυθράς σε κορμό και άκρα

Οξεία φαρυγγοαμυγδαλίτιδα Ελκωτική Ιοί Coxsackie A HSV 1 Εντεροϊοί Βακτήρια Treponema pallidum Ερπητική ουλοστοματίτιδα

Table 31.1 Common causes of pharyngitis, laryngitis and epiglottitis.

Οξεία επιγλωττίτιδα Ασυνήθης αλλά δυνητικά θανατηφόρα λοίμωξη Παιδιά προσχολικής ηλίκιας Ελυτροφόρα στελέχη Haemophilus influenzae Ενήλικες αρκετά συχνά Haemophilus influenzae (κυρίως) Haemophilus parainfluenzae β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος ομάδας Α Πνευμονιόκοκκος Fusobacterium necrophorum Vibrio vulnificus Διάφοροι ιοί

Χρόνια αμυγδαλίτιδα Υποτροπιάζουσα κυνάγχη Με ή χωρίς δύσοσμη αναπνοή Παιδιά: διόγκωση αμυγδαλών, δυσκολία αναπνοής και κατάποσης Διαφορά με οξεία ο αυξημένος αριθμός αναεροβίων Bacteroides Prevotella Fusobacterium Gram (+) κόκκοι Πιο πολλά στο πυρήνα και όχι επιφάνεια αμυγδαλής

Στοματική καντιντίαση Ασπροκίτρινες πλάκες σαν «πηγμένο γάλα» Γλώσσα, βλεννογόνο Μετά αφαίρεση ψευδομεμβράνης (δύσκολα) ανώμαλη, αιμάσσουσα και επώδυνη επιφάνεια Σε διαταραχή κυτταρικής ανοσίας (AIDS)

Κοκκύτης Αερογενώς μεταφερόμενη λοίμωξη Παιδιά μη εμβολιασμένα (<12 ετών) Ενήλικες 25% περιπτώσεις επίμονου βήχα Αίτιο Bordetella pertussis B. parapertussis B. bronchiseptica

Μικροβιολογική διάγνωση Συλλογή και μεταφορά Φαρυγγικό επίχρισμα Γιατί: για β-αιμολυτικό στρεπτόκοκκο ομάδας Α, σπάνια C ή G και γονόκοκκο ή άλλα βακτήρια Πώς: Στυλεός από πολυεστέρα Πού: Αμυγδαλές και κρύπτες Οπίσθιο φάρυγγα ΟΧΙ από γλώσσα και βλενογόννο στόματος Αποστολή ΑΜΕΣΩΣ στο εργαστήριο Αν >4 ώρες: υλικό μεταφοράς (Amies ή Stuart) ΟΧΙ για γονόκοκκο 2 στυλεοί: καλλιέργεια και στρεπτοκοκκικό Ag Επώαση: CO2 5-7%

Μικροβιολογική διάγνωση Συλλογή και μεταφορά Σε χρόνια αμυγδαλίτιδα Δείγμα από πυρήνα αμυγδαλών Μικροβιακό υπόστρωμα διαφορετικό στις 2 αμυγδαλές Σε διφθερίτιδα Φάρυγγα και ρινοφάρυγγα Περιοχή μεμβράνης (κάτω από άκρο της) Κοινός βαμβακοφόρος στυλεός Υλικό μεταφοράς silica gel

Μικροβιολογική διάγνωση Μικροβιολογική διάγνωση Συλλογή και μεταφορά Σε κοκκύτη Ρινοφαρυγγικός στυλεός από πολυεστέρα ή αλγινικό ασβέστιο ΟΧΙ από βαμβάκι ή τεχνητή μέταξα Στυλεός από μύτη μέχρι οπίσθιο ρινοφάρυγγα Λήψη εκκρίσεων στη δεύτερη είσοδο του στυλεού Εναλλακτικά με λεπτό καθετήρα στην άκρη σύριγγας

Μικροβιολογική διάγνωση Συλλογή και μεταφορά Σε επιγλωττίτιδα Διάγνωση κλινική Λήψη δείγματος μπορεί να οδηγήσει σε απόφραξη Καλλιέργεια αίματος Lateral neck radiograph of a child with acute epiglottitis demonstrating an enlarged hypopharynx due to forward neck extension and an enlarged ‘thumb-shaped’ epiglottis (arrow).

Μικροβιολογική διάγνωση Συλλογή και μεταφορά Για φορεία από S. aureus Ρινικό βλεννογόνο Φάρυγγας Μασχάλη Περίνεο N. meningitis Ρινοφάρυγγα (κυρίως) μύτη

Μικροβιολογική διάγνωση Μικροσκοπική εξέταση Στρεπτοκοκκική Γονοκοκκική Διφθερίτιδα Επίχρισμα βαμμένο με κυανό του μεθυλενίου από λοξή επιφάνεια υλικού Loeffler (2-8 ώρες πριν ενοφθαλμισμός κλινικού δείγματος) Πλειόμορφα Gram(+) με διογκωμένα άκρα σε L ή V ή κινέζικα γράμματα Με πορφυροκόκκινα κοκκία ή ζώνες Οχι παθογνωμονικό (ίδια εικόνα τα διφθεροειδή) Κοκκύτης Άμεσος ανοσοφθορισμός (συμπληρωματικά) Όχι βοήθεια

Μικροβιολογική διάγνωση Μικροσκοπική εξέταση Κυνάγχη Plaut-Vincent Επίχρισμα βαμμένο με καρβοξυλική φουξίνη (αραιωμένη Ζ-Ν 1:10 με νερό) Πυοσφαίρια Σπειροχαίτες (Borrelia) και Οξύαιχμα ροζ βακτήρια (Fusobacterium)

Μικροβιολογική διάγνωση Μικροσκοπική εξέταση Καντιντίαση στόματος Βλαστοσπόρια, Ψευδομυκητύλλια

Μικροβιολογική διάγνωση Καλλιέργεια Μόνο για απομόνωση β-αιμολυτικών στρεπτοκόκκων Άλλα παθογόνα Ενημέρωση εργαστηρίου Άλλες εξετάσεις Ταχεία ανίχνευση β-αιμολυτικού στρεπτοκόκκου ομάδας Α με latex, Elisa, ανοσοχρωματογραφία

Καλλιέργεια Στρεπτοκοκκική φαρυγγοαμυγδαλίτιδα Καλλιέργεια Στρεπτοκοκκική φαρυγγοαμυγδαλίτιδα Αιματούχο άγαρ 48 ώρες αναεροβίως (CO2 5%, Η2 10%, Ν2 85%) 48 ώρες αεροβίως με καλυπτρίδα στο σημείο ενοφθαλμισμού Εκλεκτικό αιματούχο με κοτριμοξαζόλη σε CO2 5% ή αναεροβίως (μέθοδος εκλογής) ΌΧΙ δισκίο βακιτρακίνης 0.04U ως επιβεβαιωτική μέθοδος γιατί: β- αιμολυτικοί ομάδας Α ανθεκτικοί β-αιμολυτικοί άλλων ομάδων ευαίσθητοι

Καλλιέργεια Γονοκοκκική φαρυγγίτιδα Καλλιέργεια Γονοκοκκική φαρυγγίτιδα Τροποποιημένο Thayer-Martin άγαρ 48-72 ώρες σε CO2 5-10% GC-Lect (BBL) για μεγαλύτερη καταστολή της φ.χ. Λιγότερη βανκομυκίνη (ναι στελέχη Vancomycin sensitive) Ίδια υλικά για φορεία μηνιγγιτιδοκόκκου

Καλλιέργεια Διφθερίτιδα Καλλιέργεια Διφθερίτιδα Αιματούχο άγαρ Αναεροβίως (και β-αιμολυτικό στρεπτόκοκκο που κάνει ψευδομεμβράνη) για 24-48 ώρες Αιματούχο με κυστεΐνη και τελλουριώδες κάλιο (υλικό Hoyle) Αεροβίως για 24-48 ώρες Loeffler 2-8 ώρες, αεροβίως Παρασκεύασμα Κ/α σε υλικό Hoyle

Καλλιέργεια Κοκκύτης Αιματούχο άγαρ Bordet-Gengou (ναι κεφαλεξίνη) Καλλιέργεια Κοκκύτης Αιματούχο άγαρ Bordet-Gengou (ναι κεφαλεξίνη) Regan-Lowe (όχι κεφαλεξίνη) 10% στελεχών B. pertussis κεφαλεξίνη ευαίσθητα Αερόβια για 5-7 ημέρες Bordetella pertussis σε charcoal blood agar

Καλλιέργεια Επιγλωττίτιδα – Χρόνια αμυγδαλίτιδα Καλλιέργεια Επιγλωττίτιδα – Χρόνια αμυγδαλίτιδα Αιματούχο άγαρ Σοκαλατόχρωμο άγαρ 24-48 ώρες σε CO2 5% Αναερόβια για 5 ημέρες

Ωτίτιδες Οξεία μέση ωτίτιδα (ΟΜΩ) Υγρό στο μέσο ους (Παραμονή υγρού για εβδομάδες – μήνες) Κλινικές εκδηλώσεις φλεγμονής Ωταλγία, πυρετός, βαρηκοΐα Η συχνότερη βακτηριακή λοίμωξη της παιδικής ηλικίας Μέχρι τα 3 χρόνια: ¾ παιδιών τουλάχιστον 1 επεισόδιο > 1/3 τρία ή περισσότερα επεισόδια Προδιαθεσικοί παράγοντες Φύλο: άνδρες Φυλή: Εσκιμώοι, Αφρικανοί Εποχή: φθινόπωρο, χειμώνας Χαμηλό κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο Συγχρωτισμός Απουσία μητρικού θηλασμού Παθητικό κάπνισμα, ρύπανση περιβάλλοντος

Ωτίτιδες Οξεία μέση ωτίτιδα (ΟΜΩ)

Οξεία Μέση Ωτίτιδα - Αίτια S. pneumoniae: 25-50% H. influenzae: 15-30% M. catarrhalis: 3-20% β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος ομ.Α: 2-3% S. aureus: 2-3% Συχνά σε ΟΜΩ νεογνών: 15-20% Ιοί με ή χωρίς βακτήρια: 20% M. pneumoniae: Μικρή σημασία C. pneumoniae: Οξεία λοίμωξη αναπνευστικού και ΟΜΩ σε νεογνά < 6 μηνών Αν αμφοτερόπλευρη, μπορεί διαφορετικό αποτέλεσμα

Χρόνια Μέση Ωτίτιδα Επανειλημμένα επεισόδια ΟΜΩ Ρήξη τυμπανικού υμένα Βλεννοπυώδης έκκριση Αναερόβια: 30-60% KAI προαιρετικά αναερόβια: P. aeruginosa Εντεροβακτηριακά S. aureus ΜΟΝΟ αναερόβια: 0-10% Prevotella Porphyromonas Bacteroides fragilis Σε 2-30% καλλιέργειες στείρες

Εξωτερική Ωτίτιδα Φλεγμονή Έξω ακουστικός πόρος Πτερύγιο ωτός Εξωτερική επιφάνεια τυμπάνου

Εξωτερική Ωτίτιδα Οξεία εντοπισμένη Οξεία διάχυτη (ους των κολυμβητών) Παγίδευση στο θύλακο της τρίχας S. aureus Οξεία διάχυτη (ους των κολυμβητών) P. aeruginosa Μύκητες (σπάνια): Aspergillus, Candida Αναερόβια (ίσως): Prevotella, Porphyromona

Εξωτερική Ωτίτιδα Χρόνια Κακοήθης Ερεθισμός από πυώδες έκκριμα ΧΜΩ Ίδια αιτιολογία με ΧΜΩ Κακοήθης Νεκρωτική λοίμωξη με επέκταση προς βάση κρανίου Εξασθενημένα άτομα με μη ελεγχόμενο ΣΔ P. aeruginosa (σπάνια άλλα είδη) Εντεροβακτηριακά S. aureus Aspergillus

Μικροβιολογική διάγνωση ΟΜΩ Διάγνωση κλινική και θεραπεία εμπειρική Λήψη υλικού και κ/α αν: Τοξικότητα ή έντονη ωταλγία Μη ανταπόκριση στη θεραπεία Υποτροπή σε παιδί που λαμβάνει θεραπεία Πυογόνες επιπλοκές Μαστοειδίτιδα Εγκεφαλικό απόστημα Νεογνά και ανοσοκατεσταλμένα παιδιά

Μικροβιολογική διάγνωση Συλλογή και μεταφορά Μικροβιολογική διάγνωση Συλλογή και μεταφορά ΟΜΩ Καθαρισμός έξω ακουστικού πόρου με αντισηπτικό Παρακέντηση τυμπανικού υμένα Αναρρόφηση υγρού Αν αυτόματη ρήξη Συλλογή εξιδρώματος από μέσο ους με βαμβακοφόρο στυλεό Καλλιέργεια ρινοφαρυγγικού Καλή ευαισθησία Μικρή ειδικότητα και μικροσκοπική εξέταση με χρώση Gram

Μικροβιολογική διάγνωση Συλλογή και μεταφορά Μικροβιολογική διάγνωση Συλλογή και μεταφορά Εξωτερική ωτίτιδα ΟΧΙ καλλιέργεια γιατί: Μικροβιολογία λοίμωξης γνωστή Λήψη κλινικού δείγματος με βαμβ. στυλεό ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΗ Λήψη κλινικού δείγματος ΜΟΝΟ σε ορισμένες περιπτώσεις Εντοπισμένη: Αναρρόφηση πύου φλύκταινας σε ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται στην αντισταφυλοκοκκική θεραπεία Κακοήθης και διάχυτη: κ/α εκκρίματος ή ιστών μετά χειρουργική παροχέτευση ΧΜΩ Κατά τη διάρκεια χειρουργικής επέμβασης

Παραρρινοκολπίτιδες Λοίμωξη παραρρινίων Οξεία Υποξεία Χρόνια Ιγμορείων άντρων Μετωπιαίων κόλπων Ηθμοειδών κυψελών Σφηνοειδούς κόλπου Οξεία Συμπτώματα έως 3 εβδομάδες Υποξεία Συμπτώματα 3 εβδομάδες έως 3 μήνες Χρόνια Συμπτώματα > 3 μηνών

Οξεία παραρρινοκολπίτιδα Παιδιά > ενήλικες Επιπλοκή λοίμωξης ΑΑΣ Χειμερινοί μήνες (αν θερινοί: σχέση με κολύμβηση) Συμπτώματα Πυώδης ρινόρροια Κεφαλαλγία Προδιαθεσικοί παράγοντες Οίδημα και υπερέκκριση βλεννογόνου λόγω αλλεργίας ή ίωσης Απόφραξη ρινικού πόρου (πολύποδες, σκωλίωση ρινικού διαφράγματος, νεόπλασμα, ξένο σώμα) Μειωμένη λειτουργία κροσσωτού επιθηλίου

Οξεία παραρρινοκολπίτιδα Οξεία ετερόπλευρη ιγμορίτιδα Η πιο συχνή μορφή 5-10% οδοντογενούς προέλευσης 2ος προγόμφιος 1ος και 2ος γομφίος Αναερόβια μικρόβια μετά περιοδοντικές λοιμώξεις και εξαγωγές Φλεγμονή ηθμοειδών κυψελών Πολυεστιακή εντόπιση (λόγω κεντρικής τους θέσης)

Οξεία παραρρινοκολπίτιδα S. pneumoniae και Haemophilus (μη ελυτροφόρα στελέχη) > 50% λοιμώξεων σε παιδιά και ενήλικες M. catarrhalis Πιο συχνά στα παιδιά Αναερόβια Πιο συχνά σε ενήλικες 40% κανένα αίτιο (μάλλον ιογενούς αιτιολογίας) Αμφοτερόπλευρη ιγμορίτιδα: διαφορετικά μικροβιολογικά δεδομένα στις δύο κοιλότητες Χλαμύδια και μυκόπλασμα: αβέβαιο αίτιο

Χρόνια παραρρινοκολπίτιδα Αναερόβια 50-100% Prevotella, Porphyromonas, Fusobacterium, Peptostreptococcus Αερόβια S. aureus, Streptococcus Eντεροβακτηριακά (P. mirabilis): ηθμοειδίτιδα Πολυμικροβιακές λοιμώξεις Στείρα καλλιέργεια

Νοσοκομειακή παραρρινοκολπίτιδα Σε ασθενείς με Ρινικό πωματισμό Παρατεταμένη χρήση ρινογαστρικών και ρινοτραχειακών σωλήνων (30% ασθενών ΜΕΘ) Συνήθως ετερόπλευρη ιγμορίτιδα Αίτια: Εντεροβακτηριακά P. aeruginosa (αν και κυστική ίνωση) Αναερόβια

Μυκητιασική παραρρινοκολπίτιδα Σε ασθενείς με Ουδετεροπενία Χρήση κορτικοστεροειδών ΣΔ Τραυματισμό ή χειρουργική επέμβαση Αίτια Aspergillus fumigatus, A. flavus Scedosporium apiospermum Rhizopus arrhizus Fusarium Alternaria Candida albicans

Μυκητιασική παραρρινοκολπίτιδα Αλλεργική Βλεννώδες έκκριμα με ηωσινόφιλα και μύκητες Μυκήτωμα: μάζα από υφές Διεισδυτική μορφή Επέκταση στους παρακείμενους ιστούς

Μικροβιολογική διάγνωση Συλλογή - μεταφορά ΟΠ Παρακέντηση φλεγμένουσας κοιλότητας Ιγμορείου Αντισηψία και τοπική αναισθησία Λήψη δείγματος ενδορρινικά Μετωπιαίου κόλπου Παρακέντηση από έσω τοίχωμα οφθαλμικού κόγχου Αν όχι εκκρίσεις: φ. ορός 1-2 ml και αναρρόφηση

Μικροβιολογική διάγνωση ΟΠ ΟΧΙ παρακέντηση για κ/α εκτός αν: Ενδοκοχική ή ενδοκρανιακή επέκταση Όχι ανταπόκριση στη θεραπεία Ανοσοκαταστολή Νοσοκομειακή λοίμωξη

Μικροβιολογική διάγνωση Συλλογή - μεταφορά ΧΠ Υλικό αναρρόφησης Τμήμα βλεννογόνου μετά χειρουργική επέμβαση Και μικροσκόπηση μετά χρώση Gram Σε ΟΠ: >1000 /μl πυοσφαίρια

Μικροβιολογική διάγνωση Συλλογή - μεταφορά Λήψη δείγματος με ενδοσκόπιο Όχι αποτελεσματική μέθοδος Μόνο 10-30% ατόμων ιγμόρειο με επικουρικά στόμια Συλλογή από μέσο ρινικό πόρο με προστατευμένο ενδοσκόπιο για να μην υπάρξει επιμόλυνση Δεν είναι σίγουρο αν ο μέσος ρινικός πόρος είναι στείρος ή αποικισμένος από βακτήρια του ρινοφάρυγγα Χαμηλά ποσοστά ευαισθησίας (65%) και ειδικότητας (40%) ΟΧΙ λήψη φαρυγγικού ή ρινικού επιχρίσματος

Καλλιέργεια Ωτικά δείγματα Αναρρόφηση από παραρρίνια κοιλότητα Καλλιέργεια Ωτικά δείγματα Αναρρόφηση από παραρρίνια κοιλότητα ΟΜΩ και ΟΠ Αιματούχο Σοκολατόχρωμο MacConkey Chapman Αιματούχο με αιμίνη και βιτ.Κ για αναερόβια (5 ημ) Θειογλυκολικός ζωμός αεροβίως για 5 ημ. Παρακέντηση τυμπανικού υμένα Παρακέντηση παραρρίνιας κοιλότητας 24-48 ώρες σε CO2 5% 24-48 ώρες αεροβίως

Καλλιέργεια Ωτικά δείγματα Καλλιέργεια Ωτικά δείγματα Εξωτερική και ΧΜΟ Αιματούχο Σοκολατόχρωμο MacConkey Chapman ΧΜΟ σε χειρουργική παροχέτευση λοίμωξης κ/α και αναεροβίως 24-48 ώρες σε CO2 5% 24-48 ώρες αεροβίως