Τ.Ε.Ι. Αθήνας Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας « ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ» Δρ. Ειρήνη Κατσαμά Λέκτορας Κοινωνικής Εργασίας

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Εισαγωγή στην Κοινωνική Εργασία στην Εκπαίδευση Η Κοινωνική Εργασία στην Ευρώπη Η Κοινωνική Εργασία στην Ελλάδα Εφαρμογή Προγραμμάτων

Κοινωνική Εργασία στην Εκπαίδευση Η σχολική κοινωνική εργασία αναφέρεται ως ένας από τους σημαντικότερους κλάδους της εφαρμοσμένης επιστήμης της κοινωνικής εργασίας και ορίζεται ως μια εξειδικευμένη πρακτική στο ευρύ πεδίο της. Οι σχολικοί κοινωνικοί λειτουργοί συμβάλλουν σημαντικά στην προώθηση του σκοπού των σχολείων, δηλαδή παρέχουν ένα πλαίσιο στήριξης για τη διδασκαλία, τη μάθηση και την ανάπτυξη δεξιοτήτων, ενώ προωθούν τη συνεργασία οικογένειας, σχολείου και κοινότητας

Κοινωνική εργασία στην εκπαίδευση: Η σχολική κοινωνική εργασία επικεντρώθηκε και άσκησε καταλυτική επίδραση υπέρ της ένταξης στην εκπαίδευση παιδιών με προέλευση: Από ειδικές πληθυσμιακές ομάδες που αντιμετώπιζαν δυσκολίες, όπως, παιδιά μεταναστών, αδύναμων κοινωνικά και οικονομικά οικογενειών, και παιδιά με παραβατική ή διαταραγμένη συμπεριφορά, ή με αναπηρίες. Η κοινωνική εργασία ανέδειξε τις ανάγκες και τα δικαιώματα των μαθητών και υποστήριξε την εξασφάλιση της δυνατότητας να αξιοποιούν στο μέγιστο την εκπαιδευτική διαδικασία.

Κοινωνική Εργασία στην εκπαίδευση Διεθνώς, η κοινωνική εργασία έχει ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης. Ιστορικά, η παρουσία των κοινωνικών λειτουργών σε σχολεία των ΗΠΑ είχε αρχικά επιβληθεί από τις δύσκολες συνθήκες στην οικογένεια, τη γειτονιά, και το ίδιο το σχολείο, οι οποίες εμπόδιζαν αφ’ ενός τους μαθητές να αξιοποιήσουν την εκπαιδευτική διαδικασία και αφετέρου το σχολείο να αποκριθεί στους στόχους του.

Προγράμματα σχολικής κοινωνικής εργασίας εφαρμόζονται εκεί συστηματικά από το 1917, όπου και υπάρχει σωρευμένη εμπειρία υλοποίησης τόσο βραχύχρονων όσο και μακροχρόνιων προγραμμάτων πρόληψης και προαγωγής υγείας στο σχολικό χώρο.

Κοινωνική Εργασία στην Εκπαίδευση Στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης, η υποχρεωτική εκπαίδευση (από το 1870 – 1930) είχε ως αποτέλεσμα τη συρροή μεγάλου αριθμού παιδιών στο εκπαιδευτικό σύστημα κάθε χώρας, την αποκάλυψη των προβλημάτων που αντιμετώπιζαν πολλά από αυτά καθώς και τη σταδιακή αύξηση της πίεσης σε κάθε ένα εκπαιδευτικό σύστημα να λαμβάνει συστηματική μέριμνα για τις ανάγκες του μαθητικού πληθυσμού.

Στόχοι Η προσωπική ενδυνάμωση, η βελτίωση της αυτοεκτίμησης, της εμπιστοσύνης στον εαυτό, η προσωπική ανάπτυξη και η κοινωνική ένταξη συμβάλλουν στην ψυχολογική και σωματική υγεία, και κατ’ επέκταση στο ευ ζην των παιδιών (child well being), που αποτελεί και την κύρια στοχοθέτηση της πολιτικής για την προστασία των παιδιών που βρίσκονται σε ανάγκη (in need) και κίνδυνο (at risk).

Εφαρμογή προγραμμάτων Πρωτοβουλίες και προγράμματα πρόληψης της βίας στο σχολείο εισήχθησαν στην Ελλάδα μέσω των συγχρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Ένωση δράσεων αγωγής υγείας. Στην περίπτωση της Ελλάδας, δράσεις πρόληψης για τον εκφοβισμό, εντάσσονται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης μέσα από την υλοποίηση του ευρωπαϊκού προγράμματος ΔΑΦΝΗ Ι, ΙΙ, ΙΙΙ, με θέμα «Καταπολέμηση της βίας εις βάρος παιδιών, εφήβων και γυναικών». Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου προγράμματος, παρεμβάσεις πρόληψης του εκφοβισμού σχεδιάστηκαν και εφαρμόστηκαν σε 28 δημοτικά σχολεία στην Ελλάδα και 52 στην Κύπρο.

Κοινωνική εργασία στην εκπαίδευση Κοινωνικοί λειτουργοί αποτελούν μέλη των συγγραφικών ομάδων και μέλη των ομάδων σχεδιασμού και εφαρμογής προγραμμάτων. Παράλληλα τα τελευταία χρόνια (από το 2000), μέσω του Ευρωπαϊκού Προγράμματος ΔΑΦΝΗ Ι & ΙΙ με θέμα: «Καταπολέμηση της βίας εις βάρος παιδιών, εφήβων και γυναικών». Έχουν υλοποιηθεί προγράμματα πρόληψης του εκφοβισμού από Μη Κυβερνητικούς Οργανισμούς (όπως Ε.ΨΥ.Π.Ε., Κ.Ε.Θ.Ι., ΓΕΝΑΘΛΟΝ κ.α.) με τη συμμετοχή κοινωνικών λειτουργών.

Στόχοι παρεμβάσεων σχολικής κοινωνικής εργασίας Διαχείριση συγκρούσεων μεταξύ των μαθητών Ενίσχυση των δεξιοτήτων επικοινωνίας, διαχείρισης και έκφρασης συναισθημάτων Ενίσχυση της αυτοεκτίμησης Διαχείριση της διαφορετικότητας Συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς

Επικοινωνία